زندگی دنیا: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{متوسط}} | {{متوسط}} | ||
| − | + | «زندگی» مفهومی است که در بین تمام افراد بشر، جزو هر مسلک و ملتی که باشند، در محاورت عادی معنای مشخصی دارد؛ اما در [[قرآن]] و [[احادیث]] به حقیقت زندگی [[دنیا|دنیا]] اشاره شده است. | |
| − | + | == زندگی دنیا در قرآن == | |
| − | + | از آنچه معمولا به این عنوان شناخته می شود به "الحیوة الدنیا" تعبیر می کند. و خداى سبحان با این که زندگى [[دنیا|دنیا]] را «زندگى» دانسته، ولى در عین حال در مواردى از کلامش آن را زندگى پست و خوار و غیرقابل اعتنا دانسته، از آن جمله فرموده: | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | *{{متن قرآن|«وَمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا فِی الْآخِرَةِ إِلَّا مَتَاعٌ»}}.<ref>زندگى دنیا در برابر زندگى آخرت جز وسیله نیست. ([[سوره رعد]]، آیه ۲۶)</ref> | |
| + | *{{متن قرآن|«تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَیاةِ الدُّنْیا»}}.<ref>شما همه در پى حیات دنیا هستید که عارضی و زودگذر است.([[سوره نساء]]، آیه ۹۴)</ref> | ||
| + | *{{متن قرآن|«تُرِیدُ زِینَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا»}}.<ref>زینت زندگى دنیا را مى‌خواهى. ([[سوره کهف]]، آیه ۲۸.</ref> | ||
| + | *{{متن قرآن|«وَمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلَّا لَعِبٌ وَلَهْوٌ»}}.<ref>زندگى دنیا جز بازى و بیهوده کارى نیست. ([[سوره انعام]]، آیه ۳۲)</ref> | ||
| + | *{{متن قرآن|«وَمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ»}}.<ref>زندگى دنیا به جز دام فریب چیز دیگرى نیست. ([[سوره حدید]]، آیه ۲۰)</ref> | ||
| − | + | خدا زندگى دنیا را به این اوصاف توصیف کرد و آن را «متاع» خوانده و متاع به معناى هر چیزى است که خود آن هدف نباشد بلکه وسیله‌اى براى رسیدن به هدف باشد و آن را «عرض» خواند و عرض چیزى است که خودى نشان مى‌دهد و بزودى از بین مى‌رود، و آن را «زینت» خواند و زینت به معناى زیبائى و جمالى است که ضمیمه چیز دیگرى شود، تا به خاطر زیبائی اش آن چیز دیگر محبوب و جالب شود، در نتیجه آن کسى که به طرف آن چیز جذب شده، چیزى را خواسته که در آن نیست و آنچه را که در آن هست نخواسته و نیز آن را «لهو» خوانده و لهو عبارت است از کارهاى بیهوده‌اى که آدمى را از کار واجبش باز بدارد و نیز آن را «لعب» خوانده و لعب عبارت است از عملى که به خاطر یک هدف خیالى و خالى از حقیقت انجام گیرد و آن را «متاع غرور» خوانده و متاع غرور به معناى هر فریبنده‌اى است که آدمى را گول بزند. | |
| − | + | [[آیه|آیه]] دیگرى جامع همه خصوصیات آیات بالا است و آن آیه این است: {{متن قرآن|«وَمَا هَٰذِهِ الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِی الْحَیوَانُ لَوْ کانُوا یعْلَمُونَ»}}.<ref>زندگى دنیا جز بیهوده کارى و بازى نیست و زندگى واقعى تنها زندگى آخرت است، اگر بنا دارند بفهمند. ([[سوره عنکبوت]]، آیه ۶۴.</ref> این آیه شریفه مى‌خواهد حقیقت معناى زندگى، یعنى کمال آن را از زندگى دنیا نفى نموده و آن حقیقت و کمال را براى زندگى آخرت اثبات کند، چون زندگى [[آخرت]] حیاتى است که بعد از آن مرگى نیست، همچنان که فرمود: {{متن قرآن|«... آمِنِینَ* لَا یذُوقُونَ فِیهَا الْمَوْتَ إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولَىٰ»}}<ref>در حالى که ایمن مى‌باشند و به جز مرگ اول دیگر طعم هیچ مرگى را نمى‌چشند. ([[سوره دخان]]، آیه ۵۶) و نیز فرموده: "لهم ما یشاؤن فیها ولدینا مزید".</ref> پس اهل آخرت دیگر دچار [[مرگ]] نمى‌شوند و هیچ نقصى و کدورتى عیششان را مکدر نمى‌کند، لیکن صفت اول یعنى ایمنى، از آثار حقیقى و خاص زندگى آخرت و از ضروریات آن است. پس زندگى اخروى، زندگى حقیقى و بر طبق حقیقت است، چون ممکن نیست مرگ بر آن عارض شود، برخلاف حیات دنیا.<ref>ترجمه المیزان، ج۲، ص: ۵۰۲ و ۵۰۳.</ref> | |
| − | |||
| − | پس زندگى اخروى، زندگى | ||
==زندگی دنیا در روایات== | ==زندگی دنیا در روایات== | ||
| − | [[امام علی]] علیه السلام می فرماید: «آگاه باشید این دنیا که شما آن را آرزو کرده و به آن علاقه دارید و شما را گاه به خشم می‌آورد و زمانی خشنود می‌سازد، نه سرای اقامت و باقی ماندن شما است و نه جایی که برای آن آفریده شده و نه محلی که به آن دعوت گشته‌اید» .<ref>غررالحکم، ج | + | [[امام علی]] علیه السلام می فرماید: «آگاه باشید این دنیا که شما آن را آرزو کرده و به آن علاقه دارید و شما را گاه به خشم می‌آورد و زمانی خشنود می‌سازد، نه سرای اقامت و باقی ماندن شما است و نه جایی که برای آن آفریده شده و نه محلی که به آن دعوت گشته‌اید».<ref>غررالحکم، ج ۱، ص ۸۴.</ref> |
| − | در سفارشی از [[امام سجاد]] علیه السلام آمده است: پس اى بندگان خدا از آن مردمى | + | در سفارشی از [[امام سجاد]] علیه السلام آمده است: پس اى بندگان خدا از آن مردمى باشید که اندیشه می کنند و به دنیا دل نبندید که همانا خداى عز و جل به محمد صلی الله علیه و آله می فرماید: «دل به مردم ستمکار نبندید که آتش شما را فراگیرد» ([[سوره هود]]، آیه ۱۱۳) و دل مبندید به رونق دنیا و آنچه در آن است دل بستن کسى که آن را خانه نشیمن ماندنى و جایگاه همیشگى براى خویش گرفته، زیرا دنیا سراى موقت و جاى کوچ کردن و خانه عمل و کار است، پس توشه گیرید در آن کارهاى شایسته را پیش از پراکنده شدن روزهاى آن و پیش از رسیدن اجازه ویرانى آن از جانب خداوند زیرا چنانست که همان کسى که او را از ابتداى کار و در آغازش آباد کرده ویرانش سازد و او است سرپرست میراث زمین.<ref>الروضة من الکافی، ترجمه رسولى محلاتى، ج۱، ص:۱۰۸.</ref> |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| − | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * المیزان فی تفسیر | + | *[[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|المیزان فی تفسیر القرآن]]، علامه طباطبائی، ترجمه موسوی همدانی. |
| − | * الروضة من | + | *الروضة من الکافی، ترجمه رسولى محلاتى. |
[[رده:اخلاق]] | [[رده:اخلاق]] | ||
[[رده:واژگان قرآنی]] | [[رده:واژگان قرآنی]] | ||
[[رده:مقاله های مرتبط به دانشنامه]] | [[رده:مقاله های مرتبط به دانشنامه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۸ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۴۳
«زندگی» مفهومی است که در بین تمام افراد بشر، جزو هر مسلک و ملتی که باشند، در محاورت عادی معنای مشخصی دارد؛ اما در قرآن و احادیث به حقیقت زندگی دنیا اشاره شده است.
زندگی دنیا در قرآن
از آنچه معمولا به این عنوان شناخته می شود به "الحیوة الدنیا" تعبیر می کند. و خداى سبحان با این که زندگى دنیا را «زندگى» دانسته، ولى در عین حال در مواردى از کلامش آن را زندگى پست و خوار و غیرقابل اعتنا دانسته، از آن جمله فرموده:
- «وَمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا فِی الْآخِرَةِ إِلَّا مَتَاعٌ».[۱]
- «تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَیاةِ الدُّنْیا».[۲]
- «تُرِیدُ زِینَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا».[۳]
- «وَمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلَّا لَعِبٌ وَلَهْوٌ».[۴]
- «وَمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ».[۵]
خدا زندگى دنیا را به این اوصاف توصیف کرد و آن را «متاع» خوانده و متاع به معناى هر چیزى است که خود آن هدف نباشد بلکه وسیله‌اى براى رسیدن به هدف باشد و آن را «عرض» خواند و عرض چیزى است که خودى نشان مى‌دهد و بزودى از بین مى‌رود، و آن را «زینت» خواند و زینت به معناى زیبائى و جمالى است که ضمیمه چیز دیگرى شود، تا به خاطر زیبائی اش آن چیز دیگر محبوب و جالب شود، در نتیجه آن کسى که به طرف آن چیز جذب شده، چیزى را خواسته که در آن نیست و آنچه را که در آن هست نخواسته و نیز آن را «لهو» خوانده و لهو عبارت است از کارهاى بیهوده‌اى که آدمى را از کار واجبش باز بدارد و نیز آن را «لعب» خوانده و لعب عبارت است از عملى که به خاطر یک هدف خیالى و خالى از حقیقت انجام گیرد و آن را «متاع غرور» خوانده و متاع غرور به معناى هر فریبنده‌اى است که آدمى را گول بزند.
آیه دیگرى جامع همه خصوصیات آیات بالا است و آن آیه این است: «وَمَا هَٰذِهِ الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِی الْحَیوَانُ لَوْ کانُوا یعْلَمُونَ».[۶] این آیه شریفه مى‌خواهد حقیقت معناى زندگى، یعنى کمال آن را از زندگى دنیا نفى نموده و آن حقیقت و کمال را براى زندگى آخرت اثبات کند، چون زندگى آخرت حیاتى است که بعد از آن مرگى نیست، همچنان که فرمود: «... آمِنِینَ* لَا یذُوقُونَ فِیهَا الْمَوْتَ إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولَىٰ»[۷] پس اهل آخرت دیگر دچار مرگ نمى‌شوند و هیچ نقصى و کدورتى عیششان را مکدر نمى‌کند، لیکن صفت اول یعنى ایمنى، از آثار حقیقى و خاص زندگى آخرت و از ضروریات آن است. پس زندگى اخروى، زندگى حقیقى و بر طبق حقیقت است، چون ممکن نیست مرگ بر آن عارض شود، برخلاف حیات دنیا.[۸]
زندگی دنیا در روایات
امام علی علیه السلام می فرماید: «آگاه باشید این دنیا که شما آن را آرزو کرده و به آن علاقه دارید و شما را گاه به خشم می‌آورد و زمانی خشنود می‌سازد، نه سرای اقامت و باقی ماندن شما است و نه جایی که برای آن آفریده شده و نه محلی که به آن دعوت گشته‌اید».[۹]
در سفارشی از امام سجاد علیه السلام آمده است: پس اى بندگان خدا از آن مردمى باشید که اندیشه می کنند و به دنیا دل نبندید که همانا خداى عز و جل به محمد صلی الله علیه و آله می فرماید: «دل به مردم ستمکار نبندید که آتش شما را فراگیرد» (سوره هود، آیه ۱۱۳) و دل مبندید به رونق دنیا و آنچه در آن است دل بستن کسى که آن را خانه نشیمن ماندنى و جایگاه همیشگى براى خویش گرفته، زیرا دنیا سراى موقت و جاى کوچ کردن و خانه عمل و کار است، پس توشه گیرید در آن کارهاى شایسته را پیش از پراکنده شدن روزهاى آن و پیش از رسیدن اجازه ویرانى آن از جانب خداوند زیرا چنانست که همان کسى که او را از ابتداى کار و در آغازش آباد کرده ویرانش سازد و او است سرپرست میراث زمین.[۱۰]
پانویس
- پرش به بالا ↑ زندگى دنیا در برابر زندگى آخرت جز وسیله نیست. (سوره رعد، آیه ۲۶)
- پرش به بالا ↑ شما همه در پى حیات دنیا هستید که عارضی و زودگذر است.(سوره نساء، آیه ۹۴)
- پرش به بالا ↑ زینت زندگى دنیا را مى‌خواهى. (سوره کهف، آیه ۲۸.
- پرش به بالا ↑ زندگى دنیا جز بازى و بیهوده کارى نیست. (سوره انعام، آیه ۳۲)
- پرش به بالا ↑ زندگى دنیا به جز دام فریب چیز دیگرى نیست. (سوره حدید، آیه ۲۰)
- پرش به بالا ↑ زندگى دنیا جز بیهوده کارى و بازى نیست و زندگى واقعى تنها زندگى آخرت است، اگر بنا دارند بفهمند. (سوره عنکبوت، آیه ۶۴.
- پرش به بالا ↑ در حالى که ایمن مى‌باشند و به جز مرگ اول دیگر طعم هیچ مرگى را نمى‌چشند. (سوره دخان، آیه ۵۶) و نیز فرموده: "لهم ما یشاؤن فیها ولدینا مزید".
- پرش به بالا ↑ ترجمه المیزان، ج۲، ص: ۵۰۲ و ۵۰۳.
- پرش به بالا ↑ غررالحکم، ج ۱، ص ۸۴.
- پرش به بالا ↑ الروضة من الکافی، ترجمه رسولى محلاتى، ج۱، ص:۱۰۸.
منابع
- المیزان فی تفسیر القرآن، علامه طباطبائی، ترجمه موسوی همدانی.
- الروضة من الکافی، ترجمه رسولى محلاتى.
