سدیدالدین محمود حمصی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{الگو:منبع الکترونیکی پایگاه معتبر}}
 
{{الگو:منبع الکترونیکی پایگاه معتبر}}
  
محمود بن علی بن حسن حمّصی یكی از علمای بزرگ [[شیعه]] در اواخر قرن ششم است.  
+
محمود بن علی بن حسن حِمّصی، معروف به سدیدالدین، از علمای بزرگ [[شیعه]] در اواخر قرن ششم هجری است. سدیدالدین در [[فقه]] و [[حدیث]] و [[رجال]] مهارت داشت ولی تسلط او بیشتر در علم [[كلام]] و مناظره بود که از آثار علمی او مشهود است. [[شیخ منتجب الدین رازی]] و [[ورام بن ابی فراس]]، از شاگردان حمصی هستند.  
  
سدید الدین در [[فقه]] و [[حدیث]] و [[رجال]] مهارت داشت ولی نوشته اند. تسلط او بیشتر در علم [[كلام]] و مناظره بود و در این فن پهلوان عصر خویش بود. مهارت او در فن كلام از آثار علمی او مشهود است. سدید الدین شیخ الفقها و از معمّرین این طایفه است. وی بعد از شاگردانش جهان فانی را وداع گفت شیخ منتخب الدین كه مدتها از محضر او كسب دانش می نمود او را به علامه زمان و استادی فقیه و ماهر در علم كلام و صاحب [[زهد]]، ورع، تقوی در آثار خویش ستوده است. شیخ رازی اضافه می كند مدتها از محضر او بهره بردم فتوایی در میراث دارد كه اغلب فقها قول او را نقل و بدان عمل می نمایند (این فتوا در مورد ارث پسر عموی ابوینی با وجود عموی پدر  و داشتن خاله یا  دائی است) سدید الدین شیخ محمود غیر از تدریس و تربیت فقها آثاری به نام مصادر در اصول فقه، تعلیق عراقی در فن كلام، منقذ در تقلید، مرشد در توحید و فن كلام بدایت در هدایت تبین و تنقیح در كلام دارد.
+
== معرفی اجمالی ==
 +
سدیدالدین شیخ الفقها و از معمّرین این طایفه است. [[شیخ منتجب الدین رازی|شیخ منتجب الدین]] كه مدتها از محضر او كسب دانش می نمود، او را به علامه زمان و استادی [[فقیه]] و ماهر در علم [[علم کلام|كلام]] و صاحب [[زهد]]، [[ورع]] و [[تقوا|تقوی]] در آثار خویش ستوده است. شیخ رازی اضافه می كند مدتها از محضر او بهره بردم. [[فتوا|فتوایی]] در میراث دارد كه اغلب فقها قول او را نقل و بدان عمل می نمایند. [[ورام بن ابی فراس]] و [[فخر رازى|فخر رازی]]، از دیگر شاگردان حمصی هستند.  
  
اما شهرت او بیشتر در تعلیق كبیر و تعلیق صغیر اوست كه در آن زمان سالها پس از مكتب مفید علما را به فن كلام آشنا ساخته است و مجددّی در این فن بوده است. صاحب تراجم علما راجع به كلمه حمّص گفتگوها دارند كه هم كتاب آنها را به درازا كشانیده و ما كاری به نقل قول صاحب روضات و با حاجی نوری و محدث قمی نداریم. علامه ثانی [[شیخ بهائی]] در آثارش می نویسد حمص به كسر حاء و تخفیف میم روستائی نزدیك شهر ری بوده و اكنون ویران شده (بعضی نوشته اند قصبه در بین حلب و دمشق جزء شامات قدیم بوده بعضی می نویسند اصلاً ابن كلمه حمّضی بوده نه حمّصی ) ولی حقیقت امر این است كه صاحب ترجمه كه بیش از یك قرن در جهان زیست  نیمی از عمر خود را كاسب بود و نخود فروشی می نمود و لذا كلمه حمّصی با كسر حاء و تشدید میم یعنی نخود فروش و این جناب بعد از سالها كسب با جدیتی وافر به مقام اجتهاد رسید و از متكلمین بزرگ شیعه گردید (و تو نیز) و شاگردانی امثال شیخ رازی و امام فخر رازی ( صاحب تفسیر ) از محضر شیخ محمود حمّصی به مقام استادی رسیدند.  
+
اهتمام به جایگاه بالای [[عقل]] در روش و مباحث کلامی، عدم حجیت [[خبر واحد]] در مباحث اعتقادی و حجیت [[اجماع]] در صورتی که کاشف از قول [[معصوم]] باشد، از آرای مهم علمی شیخ سدیدالدین است.
  
== وفات ==
+
تاریخ دقیق ولادت و وفات او معلوم نیست، اما چنین به نظر می رسد كه در اوایل قرن هفتم هجری پس از حدود یک قرن زندگی، وفات نموده است.
  
تاریخ دقیق وفات او را نیافتم چنین به نظر می رسد كه در اوایل قرن هفتم ( 602 ) وفات نموده است .
+
== آثار ==
 +
شیخ محمود سدیدالدین غیر از تدریس و تربیت فقها، آثار متعددی به ویژه در علم [[علم کلام|کلام]] دارد:
  
== منابع ==
+
# المنقذ من التقلید و المرشد الی التوحید (در علم کلام) که به «تعلیق عراقی» نیز معروف است.
پایگاه شعائر
+
# بدایة الهدایة،
 +
# التبیین والتنقیح فی التحسین والتقبیح (در علم کلام)،
 +
# التعلیق الکبیر،
 +
# التعلیق الصغیر،
 +
# المصادر (در [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول الفقه]])،
 +
# رساله فی فناءالنفس بعد الموت ثم رجوعها اما للعذاب او الثواب،
 +
# نقص الموجز للنجیب أبی المکارم‏.
  
==پيوند ها==
+
شهرت حمصی بیشتر در تعلیق كبیر و تعلیق صغیر اوست كه در آن زمان سالها پس از مكتب [[شیخ مفید]] علما را به فن كلام آشنا ساخته است و مجددّی در این فن بوده است.
  
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=64234&scope=QxqEK673b5hWJqWDu3o3agILADADRHEMILADADRHEM&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%AD%D9%85%D8%B5%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true زندگينامه]'''
+
==منابع==
 +
 
 +
* پایگاه شعائر.
 +
* ویکی شیعه.
 +
 
 +
==پيوندها==
 +
 
 +
*'''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=64234&scope=QxqEK673b5hWJqWDu3o3agILADADRHEMILADADRHEM&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%AD%D9%85%D8%B5%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true زندگينامه]'''
  
 
[[رده:علمای قرن ششم]]
 
[[رده:علمای قرن ششم]]
 
[[رده:متکلمان]]
 
[[رده:متکلمان]]

نسخهٔ ‏۱۳ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۲۰

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon-computer.png
محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


محمود بن علی بن حسن حِمّصی، معروف به سدیدالدین، از علمای بزرگ شیعه در اواخر قرن ششم هجری است. سدیدالدین در فقه و حدیث و رجال مهارت داشت ولی تسلط او بیشتر در علم كلام و مناظره بود که از آثار علمی او مشهود است. شیخ منتجب الدین رازی و ورام بن ابی فراس، از شاگردان حمصی هستند.

معرفی اجمالی

سدیدالدین شیخ الفقها و از معمّرین این طایفه است. شیخ منتجب الدین كه مدتها از محضر او كسب دانش می نمود، او را به علامه زمان و استادی فقیه و ماهر در علم كلام و صاحب زهد، ورع و تقوی در آثار خویش ستوده است. شیخ رازی اضافه می كند مدتها از محضر او بهره بردم. فتوایی در میراث دارد كه اغلب فقها قول او را نقل و بدان عمل می نمایند. ورام بن ابی فراس و فخر رازی، از دیگر شاگردان حمصی هستند.

اهتمام به جایگاه بالای عقل در روش و مباحث کلامی، عدم حجیت خبر واحد در مباحث اعتقادی و حجیت اجماع در صورتی که کاشف از قول معصوم باشد، از آرای مهم علمی شیخ سدیدالدین است.

تاریخ دقیق ولادت و وفات او معلوم نیست، اما چنین به نظر می رسد كه در اوایل قرن هفتم هجری پس از حدود یک قرن زندگی، وفات نموده است.

آثار

شیخ محمود سدیدالدین غیر از تدریس و تربیت فقها، آثار متعددی به ویژه در علم کلام دارد:

  1. المنقذ من التقلید و المرشد الی التوحید (در علم کلام) که به «تعلیق عراقی» نیز معروف است.
  2. بدایة الهدایة،
  3. التبیین والتنقیح فی التحسین والتقبیح (در علم کلام)،
  4. التعلیق الکبیر،
  5. التعلیق الصغیر،
  6. المصادر (در اصول الفقه
  7. رساله فی فناءالنفس بعد الموت ثم رجوعها اما للعذاب او الثواب،
  8. نقص الموجز للنجیب أبی المکارم‏.

شهرت حمصی بیشتر در تعلیق كبیر و تعلیق صغیر اوست كه در آن زمان سالها پس از مكتب شیخ مفید علما را به فن كلام آشنا ساخته است و مجددّی در این فن بوده است.

منابع

  • پایگاه شعائر.
  • ویکی شیعه.

پيوندها