شکوفه‌های خرد یا سخنان علی عليه السلام (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
(ویرایش)
 
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab314.jpg|بندانگشتی|شکوفه‏های خرد یا سخنان علی‌ عليه‌السلام]]
+
[[پرونده:Ketab314.jpg|240px|بندانگشتی|شکوفه‏‌های خرد یا سخنان علی‌ عليه‌السلام]]
'''شكوفه‌هاى خرد يا سخنان على(ع)'''، تأليف [[حالت، ابوالقاسم|ابوالقاسم حالت]] (م 1298ش) به زبان فارسى است. در اين اثر بيش از 1200 مورد از كلمات گهربار [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] گردآورى شده و به همراه ترجمه‌اى روان و يك رباعى از نويسنده آمده است. در بين ترجمه‌هاى منظومى كه از نهج‌البلاغه صورت گرفته است، ترجمه [[حالت، ابوالقاسم|ابوالقاسم حالت]] ممتاز است و اى كاش به ترجمه بخشى از نهج‌البلاغه اكتفا نمى‌كرد و تمامى اين كتاب شريف را به نظم در مى‌آورد.
+
'''شکوفه‌هاى خرد یا سخنان على (علیه السلام)'''، تألیف ابوالقاسم حالت (۱۳۷۱-۱۲۹۸ ش) به زبان فارسى است. در این اثر بیش از ۱۲۰۰ مورد از کلمات گهربار [[امام علی علیه السلام|امیرالمؤمنین على]] (علیه السلام) گردآورى شده و به همراه ترجمه‌اى روان و یک [[رباعی|رباعى]] از نویسنده آمده است. در بین ترجمه‌هاى منظومى که از [[نهج البلاغة|نهج‌البلاغه]] صورت گرفته است، ترجمه مرحوم ابوالقاسم حالت ممتاز است و اى کاش به ترجمه بخشى از نهج‌البلاغه اکتفا نمى‌کرد و تمامى این کتاب شریف را به نظم در مى‌آورد.
  
از خصوصيات اشعار [[حالت، ابوالقاسم|ابوالقاسم حالت]] سادگى و روانى و در عين حالت انقياد كامل بر اصول شعرنويسى و اوزان و سبك‌هاى شعر است. علاقه به مسائل دينى سبب شد كه حالت كه نويسنده و شاعرى طنزپرداز است، از سال 1323(ش) هر هفته چند رباعى جدّى كه ترجمه‌اى از كلمات قصار [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] بود، در مجله «آئين‌اسلام» چاپ كند.
+
== ویژگی کتاب ==
 +
از خصوصیات اشعار ابوالقاسم حالت، سادگى و روانى و در عین حال، انقیاد کامل بر اصول شعرنویسى و اوزان و سبک‌هاى [[شعر]] است. علاقه به مسائل دینى سبب شد که «حالت» که نویسنده و شاعرى طنزپرداز است، از سال ۱۳۲۳ شمسی هر هفته چند [[رباعی|رباعى]] جدّى که ترجمه‌اى از کلمات قصار [[امام علی علیه السلام|حضرت على]] (علیه السلام) بود، در مجله «آئین ‌اسلام» چاپ کند.
  
وى داراى طبعى روان و قريحه‌اى سيّال است، به گونه‌اى كه در بديهه‌گويى و ارتجال در رديف سخنوران بزرگ قرار دارد. زين‌العابدين مؤتمن ضمن مقدمه‌اى كه بر ديوان وى نگاشته، مى‌نويسد: «طبع سرشار حالت به مثابه‌ى چشمه فيّاضى است كه على‌الدّوام مى‌زايد و هرگز نقصانى در آن راه نمى‌يابد. حالت طبعى روان و قريحه‌اى سيّال دارد و از لحاظ بديهه‌گويى و ارتجال نيز گوينده‌اى تواناست».
+
وى داراى طبعى روان و قریحه‌اى سیال است، به گونه‌اى که در بدیهه‌گویى و ارتجال در ردیف سخنوران بزرگ قرار دارد. زین‌العابدین مؤتمن ضمن مقدمه‌اى که بر [[دیوان (شعر)|دیوان]] وى نگاشته، مى‌نویسد: «طبع سرشار حالت به مثابه‌ى چشمه فیاضى است که على‌الدّوام مى‌زاید و هرگز نقصانى در آن راه نمى‌یابد. حالت طبعى روان و قریحه‌اى سیال دارد و از لحاظ بدیهه‌گویى و ارتجال نیز گوینده‌اى تواناست».
  
«سوءظنّ» مداوم نوع بيمارى روانى است كه درد و رنج مداومى را ايجاد مى‌كند و اضطراب و تشويش و نگرانى به بار مى‌آورد، در حالى‌كه «حسن ظنّ» نشانه اعتماد و اطمينان و موجب آسايش و آرامش خاطر است. اين دو موضوع در نهج‌البلاغه در موارد مختلف به طور وضوح بيان شده و مورد تأكيد قرار گرفته است كه به دو نمونه از كلمات گهربار كه به زيبايى در قالب نظم درآمده است، اشاره مى‌شود:
+
== محتوای کتاب ==
 +
«[[سوء ظن|سوءظنّ]]» مداوم، نوع بیمارى روانى است که درد و رنج مداومى را ایجاد مى‌کند و اضطراب و تشویش و نگرانى به بار مى‌آورد، در حالى‌که «[[حسن ظن|حسن ظنّ]]» نشانه اعتماد و اطمینان و موجب آسایش و آرامش خاطر است. این دو موضوع در [[نهج البلاغة|نهج‌البلاغه]] در موارد مختلف به طور وضوح بیان شده و مورد تأکید قرار گرفته است که به دو نمونه از کلمات گهربار که به زیبایى در قالب نظم درآمده است، اشاره مى‌شود:
  
#«حُسنُ الظنِّ راحَة القَلْبْ وَ سَلامَةُ البَدن»: حسن ظنّ مايه آرامش دل و سلامت بدن است.
+
الف: «حُسنُ الظنِّ راحَة القَلْب وَ سَلامَةُ البَدن»: حسن ظنّ مایه آرامش دل و سلامت بدن است.
#:[[حالت، ابوالقاسم|ابوالقاسم حالت]] اين سخن را در يك رباعى فارسى چنين آورده است:
 
#:«يك چند اگر كنى به خوش‌بينى زيست دانى كه خوشى به غير خوش‌بينى نيست
 
#:گر صحت جس‍-م است وگر راحت دل هر دو بر و برگ شاخه خوش‌بينى است».
 
#«مَنْ حَسُنَ ظَنُّه بِالنّاسِ حازَ منْهُمُ المَحَبَّةَ»: هر كس به مردم حسن ظنّ داشته باشد، دوستى آنان را به دست مى‌آورد.
 
  
و اما در دو بيتى به زيبايى چنين مى‌سرايد:
+
مرحوم ابوالقاسم حالت این سخن را در یک [[رباعی|رباعى]] فارسى چنین آورده است:
 +
{{بیت|یک چند اگر کنى به خوش‌بینى زیست|دانى که خوشى به غیر خوش‌بینى نیست}}
 +
{{بیت|گر صحت جس‍م است وگر راحت دل|هر دو بر و برگ شاخه خوش‌بینى است}}
  
«بدبين كه به چشمش همه كس همچو عدوست گر بى‌كس و تنهاست، ز بدبينى اوست
+
ب: «مَنْ حَسُنَ ظَنُّه بِالنّاسِ حازَ منْهُمُ المَحَبَّةَ»: هر کس به مردم حسن ظنّ داشته باشد، دوستى آنان را به دست مى‌آورد.
  
با اهل زمانه هر كه خوشبين‌تر شد، از اهل زمانه بيشتر گيرد دوست».
+
و اما مترجم در [[دوبیتی|دو بیتى]] زیر به زیبایى چنین مى‌سراید:
 +
{{بیت|بدبین که به چشمش همه کس همچو عدوست|گر بى‌کس و تنهاست، ز بدبینى اوست}}
 +
{{بیت|با اهل زمانه هر که خوشبین‌تر شد|از اهل زمانه بیشتر گیرد دوست}}
  
== منابع مقاله==
+
==منابع مقاله==
  
#متن كتاب
+
#متن کتاب
#مجله آموزش زبان و ادب فارسى، سال هفدهم، 1382، شماره 68، ص 18
+
#مجله آموزش زبان و ادب فارسى، سال هفدهم، ۱۳۸۲، شماره ۶۸، ص ۱۸
  
== منبع ==
+
==منبع==
 
ویکی نور
 
ویکی نور
  
 
[[رده:کتابهای با موضوع امام علی علیه السلام]]
 
[[رده:کتابهای با موضوع امام علی علیه السلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ اوت ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۲۲

شکوفه‏‌های خرد یا سخنان علی‌ عليه‌السلام

شکوفه‌هاى خرد یا سخنان على (علیه السلام)، تألیف ابوالقاسم حالت (۱۳۷۱-۱۲۹۸ ش) به زبان فارسى است. در این اثر بیش از ۱۲۰۰ مورد از کلمات گهربار امیرالمؤمنین على (علیه السلام) گردآورى شده و به همراه ترجمه‌اى روان و یک رباعى از نویسنده آمده است. در بین ترجمه‌هاى منظومى که از نهج‌البلاغه صورت گرفته است، ترجمه مرحوم ابوالقاسم حالت ممتاز است و اى کاش به ترجمه بخشى از نهج‌البلاغه اکتفا نمى‌کرد و تمامى این کتاب شریف را به نظم در مى‌آورد.

ویژگی کتاب

از خصوصیات اشعار ابوالقاسم حالت، سادگى و روانى و در عین حال، انقیاد کامل بر اصول شعرنویسى و اوزان و سبک‌هاى شعر است. علاقه به مسائل دینى سبب شد که «حالت» که نویسنده و شاعرى طنزپرداز است، از سال ۱۳۲۳ شمسی هر هفته چند رباعى جدّى که ترجمه‌اى از کلمات قصار حضرت على (علیه السلام) بود، در مجله «آئین ‌اسلام» چاپ کند.

وى داراى طبعى روان و قریحه‌اى سیال است، به گونه‌اى که در بدیهه‌گویى و ارتجال در ردیف سخنوران بزرگ قرار دارد. زین‌العابدین مؤتمن ضمن مقدمه‌اى که بر دیوان وى نگاشته، مى‌نویسد: «طبع سرشار حالت به مثابه‌ى چشمه فیاضى است که على‌الدّوام مى‌زاید و هرگز نقصانى در آن راه نمى‌یابد. حالت طبعى روان و قریحه‌اى سیال دارد و از لحاظ بدیهه‌گویى و ارتجال نیز گوینده‌اى تواناست».

محتوای کتاب

«سوءظنّ» مداوم، نوع بیمارى روانى است که درد و رنج مداومى را ایجاد مى‌کند و اضطراب و تشویش و نگرانى به بار مى‌آورد، در حالى‌که «حسن ظنّ» نشانه اعتماد و اطمینان و موجب آسایش و آرامش خاطر است. این دو موضوع در نهج‌البلاغه در موارد مختلف به طور وضوح بیان شده و مورد تأکید قرار گرفته است که به دو نمونه از کلمات گهربار که به زیبایى در قالب نظم درآمده است، اشاره مى‌شود:

الف: «حُسنُ الظنِّ راحَة القَلْب وَ سَلامَةُ البَدن»: حسن ظنّ مایه آرامش دل و سلامت بدن است.

مرحوم ابوالقاسم حالت این سخن را در یک رباعى فارسى چنین آورده است:

یک چند اگر کنى به خوش‌بینى زیست دانى که خوشى به غیر خوش‌بینى نیست

گر صحت جس‍م است وگر راحت دل هر دو بر و برگ شاخه خوش‌بینى است

ب: «مَنْ حَسُنَ ظَنُّه بِالنّاسِ حازَ منْهُمُ المَحَبَّةَ»: هر کس به مردم حسن ظنّ داشته باشد، دوستى آنان را به دست مى‌آورد.

و اما مترجم در دو بیتى زیر به زیبایى چنین مى‌سراید:

بدبین که به چشمش همه کس همچو عدوست گر بى‌کس و تنهاست، ز بدبینى اوست

با اهل زمانه هر که خوشبین‌تر شد از اهل زمانه بیشتر گیرد دوست

منابع مقاله

  1. متن کتاب
  2. مجله آموزش زبان و ادب فارسى، سال هفدهم، ۱۳۸۲، شماره ۶۸، ص ۱۸

منبع

ویکی نور