صحابی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{خوب}}
 
{{خوب}}
'''اصحاب''' و '''صحابه''' به مسلمانانی گفته می‌شود که [[پیامبر اسلام]] صلی الله علیه و آله را ملاقات کرده و تا پایان عمر به او [[ایمان]] داشته‌اند.
+
'''اصحاب''' و '''صحابه''' به مسلمانانی گفته می‌شود که [[پیامبر اسلام]] (صلی الله علیه و آله) را ملاقات کرده و تا پایان عمر به او [[ایمان]] داشته‌اند.
==مفهوم شناسی==
+
==مفهوم صحابه==
صحابه و اصحاب جمع صاحب به معنی معاشرت کننده است. <ref>لسان‏ العرب، ج 1، ص519</ref> و صحابی پیامبر به کسی گفته می‌شود که با [[پیامبر اسلام(ص)]] ملاقات کرده و هنگامی که از دنیا رفته، همچنان به او [[ایمان]] داشته و [[مسلمان]] بوده است.<ref>ابن‌ حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۵۸.</ref> برخى اضافه كرده اند كه از آن حضرت روايت نيز كرده باشد. گفته شده است: صد و چهارده هزار نفر از آن حضرت روايت كرده اند.<ref>مجمع البحرين، واژه «صحب».</ref>  
+
صحابه و اصحاب جمع «صاحب» به معنی معاشرت کننده است.<ref>لسان‏ العرب، ج ۱، ص۵۱۹</ref> و «صحابی پیامبر» به کسی گفته می‌شود که با [[پیامبر اسلام]](صلی الله علیه و آله) ملاقات کرده و هنگامی که از دنیا رفته، همچنان به او [[ایمان]] داشته و مسلمان بوده است.<ref>ابن‌ حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۵۸.</ref> برخى اضافه کرده اند که از آن حضرت [[روایت]] نیز کرده باشد. گفته شده است: صد و چهارده هزار نفر از آن حضرت روایت کرده اند.<ref>مجمع البحرین، واژه «صحب».</ref>  
  
==نظر اهل سنت در مورد صحابه==
+
==نظر شیعه و سنی در مورد صحابه==
اهل سنت معتقدند هر کس اطلاق نام صحابی بر او صحیح باشد، عادل است.<ref>الاصابة فى تمییز الصحابة، ج ۱، ص ۱۶۲</ref> و برخی از علمای اهل سنت، سنت [[صحابه]] را نیز همچون سنت پیامبر حجت دانسته‌اند.<ref>به عنوان نمونه شاطبى در الموافقات، ج ۴، ص ۷۴. </ref>  
+
[[اهل سنت]] معتقدند هر کس اطلاق نام صحابی بر او صحیح باشد، عادل است.<ref>الاصابة فى تمییز الصحابة، ج ۱، ص ۱۶۲.</ref> و برخی از علمای اهل سنت، سنت صحابه را نیز همچون [[سنت]] پیامبر حجت دانسته‌اند.<ref>به عنوان نمونه شاطبى در الموافقات، ج ۴، ص ۷۴. </ref>
  
==نظر شیعه در مورد صحابه==
+
اما از نظر [[شیعه]]، صحابه مانند دیگر انسان‌ها هستند و [[عدالت]] هیچکس به صرف صحابه [[پیامبر اسلام|پیامبر]] (ص) بودن، ثابت نمی‌شود.<ref>شهید ثانی، الرعایة فی علم الدرایة، ۱۴۰۸ق، ص۳۴۳؛ امین، اعیان الشیعة،‌ دار التعارف، ج۱، ص۱۱۳.</ref> علاوه بر این، کارهایی که از برخی صحابه سر زده، با عدالت ناسازگار است؛ مانند اینکه به جنگ [[امام]] عادل برخاستند، انسان‌های بی‌گناه را کشتند، اموالی را به ناحق ربودند و [[سب و فحش دادن|سبّ]] و ناسزاگویی می‌کردند. برخی از آن‌ها جنگ با مسلمانان به راه‌ انداختند، مسلمانان را فریفتند، سبب [[فتنه]] شدند و در پی ریاست بودند. منابع تاریخی بسیاری از این‌ها را گزارش کرده‌اند، از جمله: اعمال [[خالد بن ولید]] که حتی موجب اعتراض شدید [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] شد، اعمال [[مروان بن حکم]] در زمان [[عثمان]]، و نیز کارهای [[بسر بن ارطاة]] و [[مغیره بن شعبه]]، و [[ولید بن عقبه]] که همه اینها از صحابه بوده‌اند.<ref>امین، اعیان الشیعة،‌ دار التعارف، ج۱، ص۱۱۴.</ref>
از نظر [[شیعه]]، صحابه [[پیامبر(ص)]] مانند دیگر انسان‌ها هستند و عدالت هیچکس به صرف صحابه پیامبر بودن، ثابت نمی‌شود.<ref>شهید ثانی، الرعایة فی علم الدرایة، ۱۴۰۸ق، ص۳۴۳؛ امین، اعیان الشیعة،‌ دار التعارف، ج۱، ص۱۱۳.</ref>  
+
==منابع مهم شناخت صحابه==
  
علاوه بر این، کارهایی که از برخی صحابه سر زده، با عدالت ناسازگار است؛ مانند اینکه به جنگ امام عادل برخاستند، انسان‌های بی‌گناه را کشتند، اموالی را به ناحق ربودند و سبّ و ناسزاگویی می‌کردند. برخی از آن‌ها جنگ با مسلمانان به راه‌ انداختند، مسلمانان را فریفتند، سبب فتنه شدند و در پی ریاست بودند؛ منابع تاریخی بسیاری از این‌ها را گزارش کرده‌اند: اعمال [[خالد بن ولید]] که حتی موجب اعتراض شدید خلیفه دوم شد، اعمال [[مروان بن حکم]] در زمان [[عثمان]]، و نیز کارهای [[بسر بن ارطاه]] و [[مغیره بن شعبه]]، و [[ولید بن عقبه]] که همه اینها از صحابه بوده‌اند.<ref>امین، اعیان الشیعة،‌ دار التعارف، ج۱، ص۱۱۴.</ref>
+
*'''[[الاستیعاب فی معرفة الاصحاب (کتاب)|الإستیعاب فی معرفة الأصحاب]]،''' نوشته [[ابن ‌عبد‌البر|ابن ‌عبد‌البر قرطبی]] (۴۶۳ ـ ۳۶۸ ﻫ)
 
+
*'''[[اسد الغابه فی معرفة الصحابه (کتاب)|اُسْدُ الغابَه فی معرفة الصحابه]]،''' تألیف [[عزالدین ابن اثیر|ابن ‌اثیر جزرى]] (۶۳۰ ـ ۵۵۵ ﻫ)
==منابع مهم شناخت صحابه==
+
*'''[[الاصابة فی تمییز الصحابة (کتاب)|الإصابه فی تمییز الصحابه]]،''' تألیف [[ابن حجرعسقلانی|ابن ‌حجر عسقلانی]] (۸۵۲ ـ ۷۷۳ ﻫ)
*'''الإستیعاب في معرفة الأصحاب''' نوشته ابن ‌عبد‌البر قرطبی (۴۶۳ ـ ۳۶۸ ﻫ)
+
*'''حیاة الصحابه،''' تألیف محمد یوسف بن محمد الیاس مشهور به کاندهلوی (۱۳۸۴ ـ ۱۳۳۵ ﻫ)<ref>رک: رحمان ستایش، کتب رجال اهل سنت، ص۷۳ تا ۹۴.</ref>
*'''اُسْدُ الغابَه في معرفة الصحابه''' تالیف ابن‌اثیر جزرى (۶۳۰ـ ۵۵۵ ﻫ)
 
*'''الإصابه في تمییز الصحابه''' تألیف ابن‌حجر عسقلانی (۸۵۲ ـ ۷۷۳ ﻫ)
 
*'''حیاة الصحابه''' تألیف محمد یوسف بن محمد الیاس مشهور به کاندهلوی (۱۳۸۴ ـ ۱۳۳۵ ﻫ)<ref>رک: رحمان ستایش، کتب رجال اهل سنت، ص73 تا 94</ref>
 
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
 
 
==منابع==
 
==منابع==
*ابن حجر عسقلانی، الإصابة فى تمييز الصحابة، تحقيق عادل احمد عبد الموجود و على محمد معوض، بيروت، دارالكتب العلمية، ط الأولى، 1415/م1995ق.
+
*ابن حجر عسقلانی، [[الاصابة فی تمییز الصحابة (کتاب)|الإصابة فى تمییز الصحابة]]، تحقیق عادل احمد عبد الموجود و على محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق.
*ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع - دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق.
+
*ابن منظور، محمد بن مکرم، [[لسان العرب (کتاب)|لسان العرب]]، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع - دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق.
*امین، سیدمحسن، أعیان الشیعة، تحقیق وتخریج حسن الامین، بیروت، دارالتعارف، بی‌تا.
+
*امین، سیدمحسن، [[اعیان الشیعه (کتاب)|أعیان الشیعة]]، تحقیق وتخریج حسن الامین، بیروت، دارالتعارف، بی‌تا.
 
*رحمان ستایش، محمدکاظم، کتب رجال اهل سنت، دانشگاه قرآن و حدیث، مرکز آموزش الکترونیکی.
 
*رحمان ستایش، محمدکاظم، کتب رجال اهل سنت، دانشگاه قرآن و حدیث، مرکز آموزش الکترونیکی.
* فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج5، ص46-45.
+
*[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام]]، ج۵، ص۴۶-۴۵.
*ویکی شیعه، مدخل صحابه.
+
*[[ویکی شیعه]]، مدخل صحابه.
 +
 
 
[[رده:پیامبر اکرم]]
 
[[رده:پیامبر اکرم]]
 
[[رده:اصحاب پیامبر]]
 
[[رده:اصحاب پیامبر]]
 
[[رده:مقاله های مهم]]
 
[[رده:مقاله های مهم]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۰۶:۱۶

اصحاب و صحابه به مسلمانانی گفته می‌شود که پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) را ملاقات کرده و تا پایان عمر به او ایمان داشته‌اند.

مفهوم صحابه

صحابه و اصحاب جمع «صاحب» به معنی معاشرت کننده است.[۱] و «صحابی پیامبر» به کسی گفته می‌شود که با پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) ملاقات کرده و هنگامی که از دنیا رفته، همچنان به او ایمان داشته و مسلمان بوده است.[۲] برخى اضافه کرده اند که از آن حضرت روایت نیز کرده باشد. گفته شده است: صد و چهارده هزار نفر از آن حضرت روایت کرده اند.[۳]

نظر شیعه و سنی در مورد صحابه

اهل سنت معتقدند هر کس اطلاق نام صحابی بر او صحیح باشد، عادل است.[۴] و برخی از علمای اهل سنت، سنت صحابه را نیز همچون سنت پیامبر حجت دانسته‌اند.[۵]

اما از نظر شیعه، صحابه مانند دیگر انسان‌ها هستند و عدالت هیچکس به صرف صحابه پیامبر (ص) بودن، ثابت نمی‌شود.[۶] علاوه بر این، کارهایی که از برخی صحابه سر زده، با عدالت ناسازگار است؛ مانند اینکه به جنگ امام عادل برخاستند، انسان‌های بی‌گناه را کشتند، اموالی را به ناحق ربودند و سبّ و ناسزاگویی می‌کردند. برخی از آن‌ها جنگ با مسلمانان به راه‌ انداختند، مسلمانان را فریفتند، سبب فتنه شدند و در پی ریاست بودند. منابع تاریخی بسیاری از این‌ها را گزارش کرده‌اند، از جمله: اعمال خالد بن ولید که حتی موجب اعتراض شدید خلیفه دوم شد، اعمال مروان بن حکم در زمان عثمان، و نیز کارهای بسر بن ارطاة و مغیره بن شعبه، و ولید بن عقبه که همه اینها از صحابه بوده‌اند.[۷]

منابع مهم شناخت صحابه

پانویس

  1. پرش به بالا لسان‏ العرب، ج ۱، ص۵۱۹
  2. پرش به بالا ابن‌ حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۵۸.
  3. پرش به بالا مجمع البحرین، واژه «صحب».
  4. پرش به بالا الاصابة فى تمییز الصحابة، ج ۱، ص ۱۶۲.
  5. پرش به بالا به عنوان نمونه شاطبى در الموافقات، ج ۴، ص ۷۴.
  6. پرش به بالا شهید ثانی، الرعایة فی علم الدرایة، ۱۴۰۸ق، ص۳۴۳؛ امین، اعیان الشیعة،‌ دار التعارف، ج۱، ص۱۱۳.
  7. پرش به بالا امین، اعیان الشیعة،‌ دار التعارف، ج۱، ص۱۱۴.
  8. پرش به بالا رک: رحمان ستایش، کتب رجال اهل سنت، ص۷۳ تا ۹۴.

منابع