سوره يونس/متن و ترجمه سوره: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (صفحه‌ای جدید حاوی ' <keywords content='کلید واژه: سوره یونس، ' /> '''کلید واژه: سوره یونس، ''' ==سوره 10 / يونس== ---- ...' ایجاد کرد)
 
(بدون تفاوت)

نسخهٔ ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۲، ساعت ۰۶:۱۲

سوره 10 / يونس

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ / به نام خداوند رحمتگر مهربان

الر تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْحَكِيمِ ﴿1﴾ / الف لام راء اين است آيات كتاب حكمت آموز.(1)

أَكَانَ لِلنَّاسِ عَجَبًا أَنْ أَوْحَيْنَا إِلَى رَجُلٍ مِّنْهُمْ أَنْ أَنذِرِ النَّاسَ وَ بَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُواْ أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِندَ رَبِّهِمْ قَالَ الْكَافِرُونَ إِنَّ هَذَا لَسَاحِرٌ مُّبِينٌ ﴿2﴾

آيا براى مردم شگفت آور است كه به مردى از خودشان وحى كرديم كه مردم را بيم ده و به كسانى كه ايمان آورده اند مژده ده كه براى آنان نزد پروردگارشان سابقه نيك است كافران گفتند اين مرد قطعا افسونگرى آشكار است.(2)

إِنَّ رَبَّكُمُ اللّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ يُدَبِّرُ الأَمْرَ مَا مِن شَفِيعٍ إِلاَّ مِن بَعْدِ إِذْنِهِ ذَلِكُمُ اللّهُ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ أَفَلاَ تَذَكَّرُونَ ﴿3﴾

پروردگار شما آن خدايى است كه آسمان ها و زمين را در شش هنگام آفريد سپس بر عرش استيلا يافت كار آفرينش را تدبير مى كند شفاعت گرى جز پس از اذن او نيست اين است خدا پروردگار شما پس او را بپرستيد آيا پند نمى گيريد.(3)

إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا وَعْدَاللّهِ حَقًّا إِنَّهُ يَبْدَأُالْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُواْ وَ عَمِلُواْالصَّالِحَاتِ بِالْقِسْطِ وَالَّذِينَ كَفَرُواْ لَهُمْ شَرَابٌ مِّنْ حَمِيمٍ وَ عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُواْ يَكْفُرُونَ ﴿4﴾

بازگشت همه شما به سوى اوست وعده خدا حق است هموست كه آفرينش را آغاز مى كند سپس آن را بازمى گرداند تا كسانى را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده اند به عدالت پاداش دهد و كسانى كه كفر ورزيده اند بسزاى كفرشان شربتى از آب جوشان و عذابى پر درد خواهند داشت.(4)

هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاء وَالْقَمَرَ نُورًا وَ قَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُواْ عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ مَا خَلَقَ اللّهُ ذَلِكَ إِلاَّ بِالْحَقِّ يُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ ﴿5﴾

اوست كسى كه خورشيد را روشنايى بخشيد و ماه را تابان كرد و براى آن منزل هايى معين كرد تا شماره سال ها و حساب را بدانيد خدا اين ها را جز به حق نيافريده است نشانه هاى خود را براى گروهى كه مى دانند به روشنى بيان مى كند.(5)

إِنَّ فِي اخْتِلاَفِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَ مَا خَلَقَ اللّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَّقُونَ ﴿6﴾ / به راستى در آمد و رفت شب و روز و آن چه خدا در آسمان ها و زمين آفريده براى مردمى كه پروا دارند دلايلى آشكار است.(6)

إَنَّ الَّذِينَ لاَيَرْجُونَ لِقَاءنَا وَ رَضُواْ بِالْحَياةِ الدُّنْيَا وَاطْمَأَنُّواْ بِهَا وَالَّذِينَ هُمْ عَنْ آيَاتِنَا غَافِلُونَ ﴿7﴾ / كسانى كه اميد به ديدار ما ندارند و به زندگى دنيا دلخوش كرده و بدان اطمينان يافته اند و كسانى كه از آيات ما غافلند.(7)

أُوْلَئِكَ مَأْوَاهُمُ النُّارُ بِمَا كَانُواْ يَكْسِبُونَ ﴿8﴾ / آنان به كيفر آن چه بدست مى آوردند جايگاهشان آتش است.(8)

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَ عَمِلُواْالصَّالِحَاتِ يَهْدِيهِمْ رَبُّهُمْ بِإِيمَانِهِمْ تَجْرِي مِن تَحْتِهِمُ الأَنْهَارُ فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ ﴿9﴾ / كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده اند پروردگارشان به پاس ايمانشان آنان را هدايت مى كند به باغ هاى پر ناز و نعمت كه از زير پاى آنان نهرها روان خواهد بود در خواهند آمد.(9)

دَعْوَاهُمْ فِيهَا سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَ تَحِيَّتُهُمْ فِيهَا سَلاَمٌ وَآخِرُ دَعْوَاهُمْ أَنِ الْحَمْدُلِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ ﴿10﴾ / نيايش آنان در آن جا سبحانك اللهم (=خدايا تو پاك و منزهى) و درودشان در آن جا سلام است و پايان نيايش آنان اين است كه الحمدلله رب العالمين (=ستايش ويژه پروردگار جهانيان است).(10)

وَلَوْ يُعَجِّلُ اللّهُ لِلنَّاسِ الشَّرَّ اسْتِعْجَالَهُم بِالْخَيْرِ لَقُضِيَ إِلَيْهِمْ أَجَلُهُمْ فَنَذَرُ الَّذِينَ لاَيَرْجُونَ لِقَاءنَا فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ ﴿11﴾

و اگر خدا براى مردم به همان شتاب كه آنان در كار خير مى طلبند در رساندن بلا به آن ها شتاب مى نمود قطعا اجلشان فرا مى رسيد پس كسانى را كه به ديدار ما اميد ندارند در طغيانشان رها مى كنيم تا سرگردان بمانند.(11)

وَ إِذَا مَسَّ الإِنسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنبِهِ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَآئِمًا فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ كَأَن لَّمْ يَدْعُنَا إِلَى ضُرٍّ مَّسَّهُ كَذَلِكَ زُيِّنَ لِلْمُسْرِفِينَ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ ﴿12﴾

و چون انسان را آسيبى رسد ما را به پهلو خوابيده يا نشسته يا ايستاده مى خواند و چون گرفتاريش را برطرف كنيم چنان مى رود كه گويى ما را براى گرفتاريى كه به او رسيده نخوانده است اين گونه براى اسرافكاران آن چه انجام مى دادند زينت داده شده است.(12)

وَ لَقَدْ أَهْلَكْنَا الْقُرُونَ مِن قَبْلِكُمْ لَمَّا ظَلَمُواْ وَ جَاءتْهُمْ رُسُلُهُم بِالْبَيِّنَاتِ وَ مَا كَانُواْ لِيُؤْمِنُواْ كَذَلِكَ نَجْزِي الْقَوْمَ الْمُجْرِمِينَ ﴿13﴾

و قطعا نسل هاى پيش از شما را هنگامى كه ستم كردند به هلاكت رسانديم و پيامبران شان دلايل آشكار برايشان آوردند ولى بر آن نبودند كه ايمان بياورند اين گونه مردم بزهكار را جزا مى دهيم.(13)

ثُمَّ جَعَلْنَاكُمْ خَلاَئِفَ فِي الأَرْضِ مِن بَعْدِهِم لِنَنظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ ﴿14﴾ / آن گاه شما را پس از آنان در زمين جانشين قرار داديم تا بنگريم چگونه رفتار مى كنيد.(14)

وَ إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ قَالَ الَّذِينَ لاَيَرْجُونَ لِقَاءنَا ائْتِ بِقُرْآنٍ غَيْرِ هَذَا أَوْ بَدِّلْهُ قُلْ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أُبَدِّلَهُ مِن تِلْقَاء نَفْسِي إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ إِنِّي أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ ﴿15﴾

و چون آيات روشن ما بر آنان خوانده شود آنان كه به ديدار ما اميد ندارند مى گويند قرآن ديگرى جز اين بياور يا آن را عوض كن بگو مرا نرسد كه آن را از پيش خود عوض كنم جز آن چه را كه به من وحى مى شود پيروى نمى كنم اگر پروردگارم را نافرمانى كنم از عذاب روزى بزرگ مى ترسم.(15)

قُل لَّوْ شَاءاللّهُ مَا تَلَوْتُهُ عَلَيْكُمْ وَلاَ أَدْرَاكُم بِهِ فَقَدْ لَبِثْتُ فِيكُمْ عُمُرًا مِّن قَبْلِهِ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ ﴿16﴾ / بگو اگر خدا مى خواست آن را بر شما نمى خواندم و خدا شما را بدان آگاه نمى گردانيد قطعا پيش از آوردن آن روزگارى در ميان شما به سر برده ام آيا فكر نمى كنيد.(16)

فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ إِنَّهُ لاَيُفْلِحُ الْمُجْرِمُونَ ﴿17﴾ / پس كيست ستمكارتر از آن كس كه دروغى بر خداى بندد يا آيات او را تكذيب كند به راستى مجرمان رستگار نمى شوند.(17)

وَ يَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللّهِ مَا لاَيَضُرُّهُمْ وَلاَ يَنفَعُهُمْ وَ يَقُولُونَ هَؤُلاء شُفَعَاؤُنَا عِندَاللّهِ قُلْ أَتُنَبِّئُونَ اللّهَ بِمَا لاَيَعْلَمُ فِي السَّمَاوَاتِ وَلاَ فِي الأَرْضِ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿18﴾

و به جاى خدا چيزهايى را مى پرستند كه نه به آنان زيان مى رساند و نه به آنان سود مى دهد و مى گويند اين ها نزد خدا شفاعت گران ما هستند بگو آيا خدا را به چيزى كه در آسمان ها و در زمين نمى داند آگاه مى گردانيد او پاك و برتر است از آن چه با وى شريك مى سازند.(18)

وَ مَا كَانَ النَّاسُ إِلاَّ أُمَّةً وَاحِدَةً فَاخْتَلَفُواْ وَ لَوْلاَ كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِن رَّبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ فِيمَا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ ﴿19﴾ / و مردم جز يك امت نبودند پس اختلاف پيدا كردند و اگر وعده اى از جانب پروردگارت مقرر نگشته بود قطعا در آن چه بر سر آن با هم اختلاف مى كنند ميانشان داورى مى شد.(19)

وَ يَقُولُونَ لَوْلاَ أُنزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلّهِ فَانْتَظِرُواْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِينَ ﴿20﴾ / و مى گويند چرا معجزه اى از جانب پروردگارش بر او نازل نمى شود بگو غيب فقط به خدا اختصاص دارد پس منتظر باشيد كه من هم با شما از منتظرانم.(20)

وَ إِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً مِّن بَعْدِ ضَرَّاء مَسَّتْهُمْ إِذَا لَهُم مَّكْرٌ فِي آيَاتِنَا قُلِ اللّهُ أَسْرَعُ مَكْرًا إِنَّ رُسُلَنَا يَكْتُبُونَ مَا تَمْكُرُونَ ﴿21﴾

و چون مردم را پس از آسيبى كه به ايشان رسيده است رحمتى بچشانيم بناگاه آنان را در آيات ما نيرنگى است بگو نيرنگ خدا سريع تر است در حقيقت فرستادگان (=فرشتگان) ما آن چه نيرنگ مى كنيد مى نويسند.(21)

هُوَ الَّذِي يُسَيِّرُكُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ حَتَّى إِذَا كُنتُمْ فِي الْفُلْكِ وَ جَرَيْنَ بِهِم بِرِيحٍ طَيِّبَةٍ وَ فَرِحُواْبِهَا جَاءتْهَا رِيحٌ عَاصِفٌ وَ جَاءهُمُ الْمَوْجُ مِن كُلِّ مَكَانٍ وَ ظَنُّواْ أَنَّهُمْ أُحِيطَ بِهِمْ دَعَوُاْ اللّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ لَئِنْ أَنجَيْتَنَا مِنْ هَذِهِ لَنَكُونَنِّ مِنَ الشَّاكِرِينَ ﴿22﴾

او كسى است كه شما را در خشكى و دريا مى گرداند تا وقتى كه در كشتي ها باشيد و آن ها با بادى خوش آنان را ببرند و ايشان بدان شاد شوند بناگاه بادى سخت بر آن ها وزد و موج از هر طرف برايشان تازد و يقين كنند كه در محاصره افتاده اند در آن حال خدا را پاكدلانه مى خوانند كه اگر ما را از اين ورطه برهانى، قطعا از سپاسگزاران خواهيم شد.(22)

فَلَمَّا أَنجَاهُمْ إِذَا هُمْ يَبْغُونَ فِي الأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا بَغْيُكُمْ عَلَى أَنفُسِكُم مَّتَاعَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ثُمَّ إِلَينَا مَرْجِعُكُمْ فَنُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿23﴾

پس چون آنان را رهانيد ناگهان در زمين به ناحق سركشى مى كنند اى مردم سركشى شما فقط به زيان خود شماست شما بهره زندگى دنيا را مى طلبيد سپس بازگشت شما به سوى ما خواهد بود پس شما را از آن چه انجام مى داديد باخبر خواهيم كرد.(23)

إِنَّمَا مَثَلُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاء أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاء فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الأَرْضِ مِمَّا يَأْكُلُ النَّاسُ وَالأَنْعَامُ حَتَّىَ إِذَا أَخَذَتِ الأَرْضُ زُخْرُفَهَا وَازَّيَّنَتْ وَظَنَّ أَهْلُهَا أَنَّهُمْ قَادِرُونَ عَلَيْهَآ أَتَاهَا أَمْرُنَا لَيْلاً أَوْ نَهَارًا فَجَعَلْنَاهَا حَصِيدًا كَأَن لَّمْ تَغْنَ بِالأَمْسِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿24﴾

در حقيقت مثل زندگى دنيا بسان آبى است كه آن را از آسمان فرو ريختيم پس گياه زمين از آن چه مردم و دام ها مى خورند با آن درآميخت تا آن گاه كه زمين پيرايه خود را برگرفت و آراسته گرديد و اهل آن پنداشتند كه آنان بر آن قدرت دارند شبى يا روزى فرمان ويرانى ما آمد و آن را چنان درويده كرديم كه گويى ديروز وجود نداشته است اين گونه نشانه هاى خود را براى مردمى كه انديشه مى كنند به روشنى بيان مى كنيم.(24)

وَاللّهُ يَدْعُو إِلَى دَارِالسَّلاَمِ وَ يَهْدِي مَن يَشَاء إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ ﴿25﴾ / و خدا شما را به سراى سلامت فرا مى خواند و هر كه را بخواهد به راه راست هدايت مى كند.(25)

لِّلَّذِينَ أَحْسَنُواْ الْحُسْنَى وَ زِيَادَةٌ وَلاَ يَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَلاَ ذِلَّةٌ أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿26﴾ / براى كسانى كه كار نيكو كرده اند نيكويى بهشت و زياده بر آن است چهره هايشان را غبارى و ذلتى نمى پوشاند اينان اهل بهشتند و در آن جاودانه خواهند بود.(26)

وَالَّذِينَ كَسَبُواْ السَّيِّئَاتِ جَزَاء سَيِّئَةٍ بِمِثْلِهَا وَ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ مَّا لَهُم مِّنَ اللّهِ مِنْ عَاصِمٍ كَأَنَّمَا أُغْشِيَتْ وُجُوهُهُمْ قِطَعًا مِّنَ اللَّيْلِ مُظْلِمًا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿27﴾

و كسانى كه مرتكب بدي ها شده اند بدانند كه جزاى هر بدى مانند آن است و خوارى آنان را فرو مى گيرد در مقابل خدا هيچ حمايت گرى براى ايشان نيست گويى چهره هايشان با پاره اى از شب تار پوشيده شده است آنان همدم آتشند كه در آن جاودانه خواهند بود.(27)

وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُواْ مَكَانَكُمْ أَنتُمْ وَ شُرَكَآؤُكُمْ فَزَيَّلْنَا بَيْنَهُمْ وَ قَالَ شُرَكَآؤُهُم مَّا كُنتُمْ إِيَّانَا تَعْبُدُونَ ﴿28﴾

و ياد كن روزى را كه همه آنان را گرد مى آوريم آن گاه به كسانى كه شرك ورزيده اند مى گوييم شما و شريكانتان بر جاى خود باشيد پس ميان آن ها جدايى مى افكنيم و شريكان آنان مى گويند در حقيقت شما ما را نمى پرستيديد.(28)

فَكَفَى بِاللّهِ شَهِيدًا بَيْنَنَا وَ بَيْنَكُمْ إِن كُنَّا عَنْ عِبَادَتِكُمْ لَغَافِلِينَ ﴿29﴾ / و گواهى خدا ميان ما و ميان شما بس است به راستى ما از عبادت شما بى خبر بوديم.(29)

هُنَالِكَ تَبْلُو كُلُّ نَفْسٍ مَّا أَسْلَفَتْ وَرُدُّواْ إِلَى اللّهِ مَوْلاَهُمُ الْحَقِّ وَ ضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُواْ يَفْتَرُونَ ﴿30﴾ / آنجاست كه هر كسى آن چه را از پيش فرستاده است مى آزمايد و به سوى خدا مولاى حقيقى خود بازگردانيده مى شوند و آن چه به دروغ برمى ساخته اند از دستشان به در مى رود.(30)

قُلْ مَن يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاء وَالأَرْضِ أَمَّن يَمْلِكُ السَّمْعَ والأَبْصَارَ وَ مَن يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ يُخْرِجُ الْمَيَّتَ مِنَ الْحَيِّ وَ مَن يُدَبِّرُ الأَمْرَ فَسَيَقُولُونَ اللّهُ فَقُلْ أَفَلاَ تَتَّقُونَ ﴿31﴾

بگو كيست كه از آسمان و زمين به شما روزى مى بخشد يا كيست كه حاكم بر گوش ها و ديدگان است و كيست كه زنده را از مرده بيرون مى آورد و مرده را از زنده خارج مى سازد و كيست كه كارها را تدبير مى كند خواهند گفت خدا پس بگو آيا پروا نمى كنيد.(31)

فَذَلِكُمُ اللّهُ رَبُّكُمُ الْحَقُّ فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلاَّ الضَّلاَلُ فَأَنَّى تُصْرَفُونَ ﴿32﴾ / اين است خدا پروردگار حقيقى شما و بعد از حقيقت جز گمراهى چيست پس چگونه از حق بازگردانيده مى شويد.(32)

كَذَلِكَ حَقَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ عَلَى الَّذِينَ فَسَقُواْ أَنَّهُمْ لاَيُؤْمِنُونَ ﴿33﴾ / اين گونه سخن پروردگارت بر كسانى كه نافرمانى كردند به حقيقت پيوست چرا كه آنان ايمان نمى آورند.(33)

قُلْ هَلْ مِن شُرَكَآئِكُم مَّن يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ قُلِ اللّهُ يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ ﴿34﴾

بگو آيا از شريكان شما كسى هست كه آفرينش را آغاز كند و سپس آن را برگرداند بگو خداست كه آفرينش را آغاز مى كند و باز آن را برمى گرداند پس چگونه از حق بازگردانيده مى شويد.(34)

قُلْ هَلْ مِن شُرَكَآئِكُم مَّن يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ قُلِ اللّهُ يَهْدِي لِلْحَقِّ أَفَمَن يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَن يُتَّبَعَ أَمَّن لاَّيَهِدِّيَ إِلاَّ أَن يُهْدَى فَمَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ ﴿35﴾

بگو آيا از شريكان شما كسى هست كه به سوى حق رهبرى كند بگو خداست كه به سوى حق رهبرى مى كند پس آيا كسى كه به سوى حق رهبرى مى كند سزاوارتر است مورد پيروى قرار گيرد يا كسى كه راه نمى نمايد مگر آن كه خود هدايت شود شما را چه شده چگونه داورى مى كنيد.(35)

وَ مَا يَتَّبِعُ أَكْثَرُهُمْ إِلاَّ ظَنًّا إَنَّ الظَّنَّ لاَيُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا إِنَّ اللّهَ عَلَيمٌ بِمَا يَفْعَلُونَ ﴿36﴾ / و بيشترشان جز از گمان پيروى نمى كنند ولى گمان به هيچ وجه آدمى را از حقيقت بى نياز نمى گرداند آرى خدا به آن چه مى كنند داناست.(36)

وَ مَا كَانَ هَذَا الْقُرْآنُ أَن يُفْتَرَى مِن دُونِ اللّهِ وَلَكِن تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلَ الْكِتَابِ لاَرَيْبَ فِيهِ مِن رَّبِّ الْعَالَمِينَ ﴿37﴾

و چنان نيست كه اين قرآن از جانب غير خدا و به دروغ ساخته شده باشد بلكه تصديق كننده آن چه پيش از آن است مى باشد و توضيحى از آن كتاب است كه در آن ترديدى نيست و از پروردگار جهانيان است.(37)

أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّثْلِهِ وَادْعُواْ مَنِ اسْتَطَعْتُم مِّن دُونِ اللّهِ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ ﴿38﴾ / يا مى گويند آن را به دروغ ساخته است بگو اگر راست مى گوييد سوره اى مانند آن بياوريد و هر كه را جز خدا مى توانيد فراخوانيد.(38)

بَلْ كَذَّبُواْ بِمَا لَمْ يُحِيطُواْ بِعِلْمِهِ وَلَمَّا يَأْتِهِمْ تَأْوِيلُهُ كَذَلِكَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِينَ ﴿39﴾

بلكه چيزى را دروغ شمردند كه به علم آن احاطه نداشتند و هنوز تاويل آن برايشان نيامده است كسانى هم كه پيش از آنان بودند همين گونه پيامبران شان را تكذيب كردند پس بنگر كه فرجام ستمگران چگونه بوده است.(39)

وَ مِنهُم مَّن يُؤْمِنُ بِهِ وَ مِنْهُم مَّن لاَّيُؤْمِنُ بِهِ وَ رَبُّكَ أَعْلَمُ بِالْمُفْسِدِينَ ﴿40﴾ / و از آنان كسى است كه بدان ايمان مى آورد و از آنان كسى است كه بدان ايمان نمى آورد و پروردگار تو به حال فسادگران داناتر است.(40)

وَ إِن كَذَّبُوكَ فَقُل لِّي عَمَلِي وَلَكُمْ عَمَلُكُمْ أَنتُمْ بَرِيئُونَ مِمَّا أَعْمَلُ وَ أَنَاْ بَرِيءٌ مِّمَّا تَعْمَلُونَ ﴿41﴾

و اگر تو را تكذيب كردند بگو عمل من به من اختصاص دارد و عمل شما به شما اختصاص دارد شما از آن چه من انجام مى دهم غير مسؤوليد و من از آن چه شما انجام نمى دهيد غير مسؤولم.(41)

وَ مِنْهُم مَّن يَسْتَمِعُونَ إِلَيْكَ أَفَأَنتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ وَلَوْ كَانُواْ لاَيَعْقِلُونَ ﴿42﴾ / و برخى از آنان كسانى اند كه به تو گوش فرا مى دهند آيا تو كران را هر چند در نيابند شنوا خواهى كرد.(42)

وَ مِنهُم مَّن يَنظُرُ إِلَيْكَ أَفَأَنتَ تَهْدِي الْعُمْيَ وَلَوْ كَانُواْ لاَيُبْصِرُونَ ﴿43﴾ / و از آنان كسى است كه به سوى تو مى نگرد آيا تو نابينايان را هر چند نبينند هدايت توانى كرد.(43)

إِنَّ اللّهَ لاَيَظْلِمُ النَّاسَ شَيْئًا وَلَكِنَّ النَّاسَ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿44﴾ / خدا به هيچ وجه به مردم ستم نمى كند ليكن مردم خود بر خويشتن ستم مى كنند.(44)

وَ يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ كَأَن لَّمْ يَلْبَثُواْ إِلاَّ سَاعَةً مِّنَ النَّهَارِ يَتَعَارَفُونَ بَيْنَهُمْ قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِلِقَاء اللّهِ وَ مَا كَانُواْ مُهْتَدِينَ ﴿45﴾

و روزى كه آنان را گرد مى آورد گويى جز به اندازه ساعتى از روز درنگ نكرده اند با هم اظهار آشنايى مى كنند قطعا كسانى كه ديدار خدا را دروغ شمردند زيان كردند و به حقيقت راه نيافتند.(45)

وَ إِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ اللّهُ شَهِيدٌ عَلَى مَا يَفْعَلُونَ ﴿46﴾ / و اگر پاره اى از آن چه را كه به آنان وعده مى دهيم به تو بنمايانيم يا تو را بميرانيم در هر دو صورت بازگشتشان به سوى ماست سپس خدا بر آن چه مى كنند گواه است.(46)

وَلِكُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولٌ فَإِذَا جَاء رَسُولُهُمْ قُضِيَ بَيْنَهُم بِالْقِسْطِ وَهُمْ لاَيُظْلَمُونَ ﴿47﴾ / و هر امتى را پيامبرى است پس چون پيامبرشان بيايد ميانشان به عدالت داورى شود و بر آنان ستم نرود.(47)

وَ يَقُولُونَ مَتَى هَذَاالْوَعْدُ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ ﴿48﴾ / و مى گويند اگر راست مى گوييد اين وعده چه وقت است.(48)

قُل لاَّ أَمْلِكُ لِنَفْسِي ضَرًّا وَلاَ نَفْعًا إِلاَّ مَا شَاء اللّهُ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ إِذَا جَاء أَجَلُهُمْ فَلاَ يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلاَ يَسْتَقْدِمُونَ ﴿49﴾

بگو براى خود زيان و سودى در اختيار ندارم مگر آن چه را كه خدا بخواهد هر امتى را زمانى محدود است آن گاه كه زمانشان به سر رسد پس نه ساعتى از آن تاخير كنند و نه پيشى گيرند.(49)

قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُهُ بَيَاتًا أَوْ نَهَارًا مَّاذَا يَسْتَعْجِلُ مِنْهُ الْمُجْرِمُونَ ﴿50﴾ / بگو به من خبر دهيد اگر عذاب او شب يا روز به شما در رسد بزهكاران چه چيزى از آن به شتاب مى خواهند.(50)

أَثُمَّ إِذَا مَا وَقَعَ آمَنْتُم بِهِ آلآنَ وَقَدْ كُنتُم بِهِ تَسْتَعْجِلُونَ ﴿51﴾ / سپس آيا هنگامى كه عذاب بر شما واقع شد اكنون به آن ايمان آورديد در حالى كه به آمدن آن شتاب مى نموديد.(51)

ثُمَّ قِيلَ لِلَّذِينَ ظَلَمُواْ ذُوقُواْ عَذَابَ الْخُلْدِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلاَّ بِمَا كُنتُمْ تَكْسِبُونَ ﴿52﴾ / پس به كسانى كه ستم ورزيدند گفته شود عذاب جاويد را بچشيد آيا جز به كيفر آن چه بدست مى آورديد جزا داده مى شويد.(52)

وَ يَسْتَنبِئُونَكَ أَحَقٌّ هُوَ قُلْ إِي وَ رَبِّي إِنَّهُ لَحَقٌّ وَ مَا أَنتُمْ بِمُعْجِزِينَ ﴿53﴾ / و از تو خبر مى گيرند آيا آن راست است بگو آرى سوگند به پروردگارم كه آن قطعا راست است و شما نمى توانيد خدا را درمانده كنيد.(53)

وَلَوْ أَنَّ لِكُلِّ نَفْسٍ ظَلَمَتْ مَا فِي الأَرْضِ لاَفْتَدَتْ بِهِ وَ أَسَرُّواْ النَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُاْ الْعَذَابَ وَ قُضِيَ بَيْنَهُم بِالْقِسْطِ وَهُمْ لاَيُظْلَمُونَ ﴿54﴾

و اگر براى هر كسى كه ستم كرده است آن چه در زمين است مى بود قطعا آن را براى خلاصى و بازخريد خود مى داد و چون عذاب را ببينند پشيمانى خود را پنهان دارند و ميان آنان به عدالت داورى شود و برايشان ستم نرود.(54)

أَلا إِنَّ لِلّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ أَلاَ إِنَّ وَعْدَاللّهِ حَقٌّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لاَيَعْلَمُونَ ﴿55﴾ / بدانيد كه در حقيقت آن چه در آسمان ها و زمين است از آن خداست بدانيد كه در حقيقت وعده خدا حق است ولى بيشتر آنان نمى دانند.(55)

هُوَ يُحْيِي وَ يُمِيتُ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ ﴿56﴾ / او زنده مى كند و مى ميراند و به سوى او بازگردانيده مى شويد.(56)

يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَ شِفَاء لِّمَا فِي الصُّدُورِ وَ هُدًى وَ رَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ ﴿57﴾ / اى مردم به يقين براى شما از جانب پروردگارتان اندرزى و درمانى براى آن چه در سينه هاست و رهنمود و رحمتى براى گروندگان به خدا آمده است.(57)

قُلْ بِفَضْلِ اللّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِكَ فَلْيَفْرَحُواْ هُوَ خَيْرٌ مِّمَّا يَجْمَعُونَ ﴿58﴾ / بگو به فضل و رحمت خداست كه مؤمنان بايد شاد شوند و اين از هر چه گرد مى آورند بهتر است.(58)

قُلْ أَرَأَيْتُم مَّا أَنزَلَ اللّهُ لَكُم مِّن رِّزْقٍ فَجَعَلْتُم مِّنْهُ حَرَامًا وَ حَلاَلاً قُلْ آللّهُ أَذِنَ لَكُمْ أَمْ عَلَى اللّهِ تَفْتَرُونَ ﴿59﴾

بگو به من خبر دهيد آن چه از روزى كه خدا براى شما فرود آورده چرا بخشى از آن را حرام و بخشى را حلال گردانيده ايد بگو آيا خدا به شما اجازه داده يا بر خدا دروغ مى بنديد.(59)

وَ مَا ظَنُّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لاَيَشْكُرُونَ ﴿60﴾ / و كسانى كه بر خدا دروغ مى بندند روز رستاخيز چه گمان دارند در حقيقت خدا بر مردم داراى بخشش است ولى بيشترشان سپاسگزارى نمى كنند.(60)

وَ مَا تَكُونُ فِي شَأْنٍ وَ مَا تَتْلُو مِنْهُ مِن قُرْآنٍ وَلاَ تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلاَّ كُنَّا عَلَيْكُمْ شُهُودًا إِذْ تُفِيضُونَ فِيهِ وَ مَا يَعْزُبُ عَن رَّبِّكَ مِن مِّثْقَالِ ذَرَّةٍ فِي الأَرْضِ وَلاَ فِي السَّمَاء وَلاَ أَصْغَرَ مِن ذَلِكَ وَلا أَكْبَرَ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ ﴿61﴾

و در هيچ كارى نباشى و از سوى او (=خدا) هيچ آيه اى از قرآن نخوانى و هيچ كارى نكنيد مگر اين كه ما بر شما گواه باشيم آن گاه كه بدان مبادرت مى ورزيد و هم وزن ذره اى نه در زمين و نه در آسمان از پروردگار تو پنهان نيست و نه كوچكتر و نه بزرگتر از آن چيزى نيست مگر اين كه در كتابى روشن درج شده است.(61)

أَلا إِنَّ أَوْلِيَاء اللّهِ لاَخَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿62﴾ / آگاه باشيد كه بر دوستان خدا نه بيمى است و نه آنان اندوهگين مى شوند.(62)

الَّذِينَ آمَنُواْ وَ كَانُواْ يَتَّقُونَ ﴿63﴾ / همانان كه ايمان آورده و پرهيزگارى ورزيده اند.(63)

لَهُمُ الْبُشْرَى فِي الْحَياةِ الدُّنْيَا وَ فِي الآخِرَةِ لاَتَبْدِيلَ لِكَلِمَاتِ اللّهِ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ﴿64﴾ / در زندگى دنيا و در آخرت مژده براى آنان است وعده هاى خدا را تبديلى نيست اين همان كاميابى بزرگ است.(64)

وَلاَ يَحْزُنكَ قَوْلُهُمْ إِنَّ الْعِزَّةَ لِلّهِ جَمِيعًا هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿65﴾ / سخن آنان تو را غمگين نكند زيرا عزت همه از آن خداست او شنواى داناست.(65)

أَلا إِنَّ لِلّهِ مَن فِي السَّمَاوَات وَ مَن فِي الأَرْضِ وَ مَا يَتَّبِعُ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ شُرَكَاء إِن يَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلاَّ يَخْرُصُونَ ﴿66﴾

آگاه باش كه هر كه و هر چه در آسمان ها و هر كه و هر چه در زمين است از آن خداست و كسانى كه غير از خدا شريكانى را مى خوانند از آن ها پيروى نمى كنند اينان جز از گمان پيروى نمى كنند و جز گمان نمى برند.(66)

هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُواْ فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَسْمَعُونَ ﴿67﴾ / اوست كسى كه براى شما شب را قرار داد تا در آن بياراميد و روز را روشن گردانيد بى گمان در اين امر براى مردمى كه مى شنوند نشانه هايى است.(67)

قَالُواْ اتَّخَذَاللّهُ وَلَدًا سُبْحَانَهُ هُوَ الْغَنِيُّ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَات وَ مَا فِي الأَرْضِ إِنْ عِندَكُم مِّن سُلْطَانٍ بِهَذَا أَتقُولُونَ عَلَى اللّهِ مَا لاَتَعْلَمُونَ ﴿68﴾

گفتند خدا فرزندى براى خود اختيار كرده است منزه است او، او بى نياز است آن چه در آسمان ها و آن چه در زمين است از آن اوست شما را بر اين ادعا حجتى نيست آيا چيزى را كه نمى دانيد به دروغ بر خدا مى بنديد.(68)

قُلْ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ لاَيُفْلِحُونَ ﴿69﴾ / بگو در حقيقت كسانى كه بر خدا دروغ مى بندند رستگار نمى شوند.(69)

مَتَاعٌ فِي الدُّنْيَا ثُمَّ إِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ نُذِيقُهُمُ الْعَذَابَ الشَّدِيدَ بِمَا كَانُواْ يَكْفُرُونَ ﴿70﴾ / بهره اى اندك در دنيا دارند سپس بازگشتشان به سوى ماست آن گاه بسزاى آن كه كفر مى ورزيدند عذاب سخت به آنان مى چشانيم.(70)

وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ نُوحٍ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ إِن كَانَ كَبُرَ عَلَيْكُم مَّقَامِي وَ تَذْكِيرِي بِآيَاتِ اللّهِ فَعَلَى اللّهِ تَوَكَّلْتُ فَأَجْمِعُواْ أَمْرَكُمْ وَ شُرَكَاءكُمْ ثُمَّ لاَيَكُنْ أَمْرُكُمْ عَلَيْكُمْ غُمَّةً ثُمَّ اقْضُواْ إِلَيَّ وَلاَ تُنظِرُونِ ﴿71﴾

و خبر نوح را بر آنان بخوان آن گاه كه به قوم خود گفت: اى قوم من اگر ماندن من در ميان شما و اندرز دادن من به آيات خدا بر شما گران آمده است بدانيد كه من بر خدا توكل كرده ام پس در كارتان با شريكان خود همداستان شويد تا كارتان بر شما ملتبس ننمايد سپس درباره من تصميم بگيريد و مهلتم ندهيد.(71)

فَإِن تَوَلَّيْتُمْ فَمَا سَأَلْتُكُم مِّنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلاَّ عَلَى اللّهِ وَ أُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُسْلِمِينَ ﴿72﴾ / و اگر روى گردانيديد من مزدى از شما نمى طلبم پاداش من جز بر عهده خدا نيست و مامورم كه از گردن نهندگان باشم.(72)

فَكَذَّبُوهُ فَنَجَّيْنَاهُ وَ مَن مَّعَهُ فِي الْفُلْكِ وَ جَعَلْنَاهُمْ خَلاَئِفَ وَ أَغْرَقْنَا الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُنذَرِينَ ﴿73﴾

پس او را تكذيب كردند آن گاه وى را با كسانى كه در كشتى همراه او بودند نجات داديم و آنان را جانشين تبهكاران ساختيم و كسانى را كه آيات ما را تكذيب كردند غرق كرديم پس بنگر كه فرجام بيم داده شدگان چگونه بود.(73)

ثُمَّ بَعَثْنَا مِن بَعْدِهِ رُسُلاً إِلَى قَوْمِهِمْ فَجَآؤُوهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا كَانُواْ لِيُؤْمِنُواْ بِمَا كَذَّبُواْ بِهِ مِن قَبْلُ كَذَلِكَ نَطْبَعُ عَلَى قُلوبِ الْمُعْتَدِينَ ﴿74﴾

آن گاه پس از وى رسولانى را به سوى قومشان برانگيختيم و آنان دلايل آشكار برايشان آوردند ولى ايشان بر آن نبودند كه به چيزى كه قبلا آن را دروغ شمرده بودند ايمان بياورند اين گونه ما بر دل هاى تجاوزكاران مهر مى نهيم.(74)

ثُمَّ بَعَثْنَا مِن بَعْدِهِم مُّوسَى وَ هَارُونَ إِلَى فِرْعَوْنَ وَ مَلَئِهِ بِآيَاتِنَا فَاسْتَكْبَرُواْ وَ كَانُواْ قَوْمًا مُّجْرِمِينَ ﴿75﴾ / سپس بعد از آنان موسى و هارون را با آيات خود به سوى فرعون و سران قوم وى فرستاديم ولى آنان گردنكشى كردند و گروهى تبهكار بودند.(75)

فَلَمَّا جَاءهُمُ الْحَقُّ مِنْ عِندِنَا قَالُواْ إِنَّ هَذَا لَسِحْرٌ مُّبِينٌ ﴿76﴾ / پس چون حق از نزد ما به سويشان آمد گفتند قطعا اين سحرى آشكار است.(76)

قَالَ مُوسَى أَتقُولُونَ لِلْحَقِّ لَمَّا جَاءكُمْ أَسِحْرٌ هَذَا وَلاَ يُفْلِحُ السَّاحِرُونَ ﴿77﴾ / موسى گفت آيا وقتى حق به سوى شما آمد مى گوييد اين سحر است آيا اين سحر است و حال آن كه جادوگران رستگار نمى شوند.(77)

قَالُواْ أَجِئْتَنَا لِتَلْفِتَنَا عَمَّا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءنَا وَ تَكُونَ لَكُمَا الْكِبْرِيَاء فِي الأَرْضِ وَ مَا نَحْنُ لَكُمَا بِمُؤْمِنِينَ ﴿78﴾ / گفتند آيا به سوى ما آمده اى تا ما را از شيوه اى كه پدرانمان را بر آن يافته ايم بازگردانى و بزرگى در اين سرزمين براى شما دو تن باشد ما به شما دو تن ايمان نداريم.(78)

وَ قَالَ فِرْعَوْنُ ائْتُونِي بِكُلِّ سَاحِرٍ عَلِيمٍ ﴿79﴾ / و فرعون گفت: هر جادوگر دانايى را پيش من آوريد.(79)

فَلَمَّا جَاء السَّحَرَةُ قَالَ لَهُم مُّوسَى أَلْقُواْ مَا أَنتُم مُّلْقُونَ ﴿80﴾ / و چون جادوگران آمدند موسى به آنان گفت آن چه را مى اندازيد بيندازيد.(80)

فَلَمَّا أَلْقَواْ قَالَ مُوسَى مَا جِئْتُم بِهِ السِّحْرُ إِنَّ اللّهَ سَيُبْطِلُهُ إِنَّ اللّهَ لاَيُصْلِحُ عَمَلَ الْمُفْسِدِينَ ﴿81﴾ / پس چون افكندند موسى گفت آن چه را شما به ميان آورديد سحر است بزودى خدا آن را باطل خواهد كرد آرى خدا كار مفسدان را تاييد نمى كند.(81)

وَ يُحِقُّ اللّهُ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ ﴿82﴾ / و خدا با كلمات خود حق را ثابت مى گرداند هر چند بزهكاران را خوش نيايد.(82)

فَمَا آمَنَ لِمُوسَى إِلاَّ ذُرِّيَّةٌ مِّن قَوْمِهِ عَلَى خَوْفٍ مِّن فِرْعَوْنَ وَ مَلَئِهِمْ أَن يَفْتِنَهُمْ وَ إِنَّ فِرْعَوْنَ لَعَالٍ فِي الأَرْضِ وَ إِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِفِينَ ﴿83﴾

سرانجام كسى به موسى ايمان نياورد مگر فرزندانى از قوم وى در حالى كه بيم داشتند از آن كه مبادا فرعون و سران آن ها ايشان را آزار رسانند و در حقيقت فرعون در آن سرزمين برترى جوى و از اسرافكاران بود.(83)

وَ قَالَ مُوسَى يَا قَوْمِ إِن كُنتُمْ آمَنتُم بِاللّهِ فَعَلَيْهِ تَوَكَّلُواْ إِن كُنتُم مُّسْلِمِينَ ﴿84﴾ / و موسى گفت اى قوم من اگر به خدا ايمان آورده ايد و اگر اهل تسليميد بر او توكل كنيد.(84)

فَقَالُواْ عَلَى اللّهِ تَوَكَّلْنَا رَبَّنَا لاَتَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِّلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ ﴿85﴾ / پس گفتند بر خدا توكل كرديم پروردگارا ما را براى قوم ستمگر وسيله آزمايش قرار مده.(85)

وَنَجِّنَا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ ﴿86﴾ / و ما را به رحمت خويش از گروه كافران نجات ده.(86)

وَ أَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى وَ أَخِيهِ أَن تَبَوَّءَا لِقَوْمِكُمَا بِمِصْرَ بُيُوتًا وَاجْعَلُواْ بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً وَ أَقِيمُواْ الصَّلاَةَ وَ بَشِّرِالْمُؤْمِنِينَ ﴿87﴾

و به موسى و برادرش وحى كرديم كه شما دو تن براى قوم خود در مصر خانه هايى ترتيب دهيد و سراهايتان را روبروى هم قرار دهيد و نماز برپا داريد و مؤمنان را مژده ده.(87)

وَ قَالَ مُوسَى رَبَّنَا إِنَّكَ آتَيْتَ فِرْعَوْنَ وَ مَلأهُ زِينَةً وَ أَمْوَالاً فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا رَبَّنَا لِيُضِلُّواْ عَن سَبِيلِكَ رَبَّنَا اطْمِسْ عَلَى أَمْوَالِهِمْ وَاشْدُدْ عَلَى قُلُوبِهِمْ فَلاَ يُؤْمِنُواْ حَتَّى يَرَوُاْ الْعَذَابَ الأَلِيمَ ﴿88﴾

و موسى گفت پروردگارا تو به فرعون و اشرافش در زندگى دنيا زيور و اموال داده اى پروردگارا تا خلق را از راه تو گمراه كنند پروردگارا اموالشان را نابود كن و آنان را دل سخت گردان كه ايمان نياورند تا عذاب دردناك را ببينند.(88)

قَالَ قَدْ أُجِيبَت دَّعْوَتُكُمَا فَاسْتَقِيمَا وَلاَ تَتَّبِعَآنِّ سَبِيلَ الَّذِينَ لاَيَعْلَمُونَ ﴿89﴾ / فرمود دعاى هر دوى شما پذيرفته شد پس ايستادگى كنيد و راه كسانى را كه نمى دانند پيروى مكنيد.(89)

وَ جَاوَزْنَا بِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَ جُنُودُهُ بَغْيًا وَعَدْوًا حَتَّى إِذَا أَدْرَكَهُ الْغَرَقُ قَالَ آمَنتُ أَنَّهُ لا إِلِهَ إِلاَّ الَّذِي آمَنَتْ بِهِ بَنُو إِسْرَائِيلَ وَ أَنَاْ مِنَ الْمُسْلِمِينَ ﴿90﴾

و فرزندان اسرائيل را از دريا گذرانديم پس فرعون و سپاهيانش از روى ستم و تجاوز آنان را دنبال كردند تا وقتى كه در شرف غرق شدن قرار گرفت گفت ايمان آوردم كه هيچ معبودى جز آن كه فرزندان اسرائيل به او گرويده اند نيست و من از تسليم شدگانم.(90)

آلآنَ وَقَدْ عَصَيْتَ قَبْلُ وَ كُنتَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ ﴿91﴾ / اكنون در حالى كه پيش از اين نافرمانى مى كردى و از تباهكاران بودى.(91)

فَالْيَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ آيَةً وَ إِنَّ كَثِيرًا مِّنَ النَّاسِ عَنْ آيَاتِنَا لَغَافِلُونَ ﴿92﴾ / پس امروز تو را با زره زرين خودت به بلندى ساحل مى افكنيم تا براى كسانى كه از پى تو مى آيند عبرتى باشد و بى گمان بسيارى از مردم از نشانه هاى ما غافلند.(92)

وَ لَقَدْ بَوَّأْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ مُبَوَّأَ صِدْقٍ وَ رَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ فَمَااخْتَلَفُواْ حَتَّى جَاءهُمُ الْعِلْمُ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ ﴿93﴾

به راستى ما فرزندان اسرائيل را در جايگاه هاى نيكو منزل داديم و از چيزهاى پاكيزه به آنان روزى بخشيديم پس به اختلاف نپرداختند مگر پس از آن كه علم براى آنان حاصل شد همانا پروردگار تو در روز قيامت درباره آن چه بر سر آن اختلاف مى كردند ميانشان داورى خواهد كرد.(93)

فَإِن كُنتَ فِي شَكٍّ مِّمَّا أَنزَلْنَا إِلَيْكَ فَاسْأَلِ الَّذِينَ يَقْرَؤُونَ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكَ لَقَدْ جَاءكَ الْحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَلاَ تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِينَ ﴿94﴾

و اگر از آن چه به سوى تو نازل كرده ايم در ترديدى از كسانى كه پيش از تو كتاب آسمانى مى خواندند بپرس قطعا حق از جانب پروردگارت به سوى تو آمده است پس زنهار از ترديدكنندگان مباش.(94)

وَلاَ تَكُونَنَّ مِنَ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِ اللّهِ فَتَكُونَ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴿95﴾ / و از كسانى كه آيات ما را دروغ پنداشتند مباش كه از زيانكاران خواهى بود.(95)

إِنَّ الَّذِينَ حَقَّتْ عَلَيْهِمْ كَلِمَتُ رَبِّكَ لاَيُؤْمِنُونَ ﴿96﴾ / در حقيقت كسانى كه سخن پروردگارت بر آنان تحقق يافته ايمان نمى آورند.(96)

وَلَوْ جَاءتْهُمْ كُلُّ آيَةٍ حَتَّى يَرَوُاْ الْعَذَابَ الأَلِيمَ ﴿97﴾ / هر چند هر گونه آيتى برايشان بيايد تا وقتى كه عذاب دردناك را ببينند.(97)

فَلَوْلاَ كَانَتْ قَرْيَةٌ آمَنَتْ فَنَفَعَهَا إِيمَانُهَا إِلاَّ قَوْمَ يُونُسَ لَمَّآ آمَنُواْ كَشَفْنَا عَنْهُمْ عَذَابَ الخِزْيِ فِي الْحَيَاةَ الدُّنْيَا وَ مَتَّعْنَاهُمْ إِلَى حِينٍ ﴿98﴾

چرا هيچ شهرى نبود كه اهل آن ايمان بياورد و ايمانش به حال آن سود بخشد مگر قوم يونس كه وقتى در آخرين لحظه ايمان آوردند عذاب رسوايى را در زندگى دنيا از آنان برطرف كرديم و تا چندى آنان را برخوردار ساختيم.(98)

وَلَوْ شَاء رَبُّكَ لآمَنَ مَن فِي الأَرْضِ كُلُّهُمْ جَمِيعًا أَفَأَنتَ تُكْرِهُ النَّاسَ حَتَّى يَكُونُواْ مُؤْمِنِينَ ﴿99﴾ / و اگر پروردگار تو مى خواست قطعا هر كه در زمين است همه آن ها يكسر ايمان مى آوردند پس آيا تو مردم را ناگزير مى كنى كه بگروند.(99)

وَ مَا كَانَ لِنَفْسٍ أَن تُؤْمِنَ إِلاَّ بِإِذْنِ اللّهِ وَ يَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لاَيَعْقِلُونَ ﴿100﴾ / و هيچ كس را نرسد كه جز به اذن خدا ايمان بياورد و خدا بر كسانى كه نمى انديشند پليدى را قرار مى دهد.(100)

قُلِ انظُرُواْ مَاذَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَ مَا تُغْنِي الآيَاتُ وَالنُّذُرُ عَن قَوْمٍ لاَّيُؤْمِنُونَ ﴿101﴾ / بگو بنگريد كه در آسمان ها و زمين چيست ولى نشانه ها و هشدارها گروهى را كه ايمان نمى آورند سود نمى بخشد.(101)

فَهَلْ يَنتَظِرُونَ إِلاَّ مِثْلَ أَيَّامِ الَّذِينَ خَلَوْاْ مِن قَبْلِهِمْ قُلْ فَانتَظِرُواْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِينَ ﴿102﴾ / پس آيا جز مانند روزهاى كسانى را كه پيش از آنان درگذشتند انتظار مى برند بگو انتظار بريد كه من نيز با شما از منتظرانم.(102)

ثُمَّ نُنَجِّي رُسُلَنَا وَالَّذِينَ آمَنُواْ كَذَلِكَ حَقًّا عَلَيْنَا نُنجِ الْمُؤْمِنِينَ ﴿103﴾ / سپس فرستادگان خود و كسانى را كه گرويدند مى رهانيم زيرا بر ما فريضه است كه مؤمنان را نجات دهيم.(103)

قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِن كُنتُمْ فِي شَكٍّ مِّن دِينِي فَلاَ أَعْبُدُ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللّهِ وَلَكِنْ أَعْبُدُاللّهَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُمْ وَ أُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ ﴿104﴾

بگو اى مردم اگر در دين من ترديد داريد پس بدانيد كه من كسانى را كه به جاى خدا مى پرستيد نمى پرستم بلكه خدايى را مى پرستم كه جان شما را مى ستاند و دستور يافته ام كه از مؤمنان باشم.(104)

وَ أَنْ أَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا وَلاَ تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ﴿105﴾ / و به من دستور داده شده است كه به دين حنيف روى آور و زنهار از مشركان مباش.(105)

وَلاَ تَدْعُ مِن دُونِ اللّهِ مَا لاَيَنفَعُكَ وَلاَ يَضُرُّكَ فَإِن فَعَلْتَ فَإِنَّكَ إِذًا مِّنَ الظَّالِمِينَ ﴿106﴾ / و به جاى خدا چيزى را كه سود و زيانى به تو نمى رساند مخوان كه اگر چنين كنى در آن صورت قطعا از جمله ستمكارانى.(106)

وَ إِن يَمْسَسْكَ اللّهُ بِضُرٍّ فَلاَ كَاشِفَ لَهُ إِلاَّ هُوَ وَ إِن يُرِدْكَ بِخَيْرٍ فَلاَ رَآدَّ لِفَضْلِهِ يُصَيبُ بِهِ مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ وَ هُوَالْغَفُورُ الرَّحِيمُ ﴿107﴾

و اگر خدا به تو زيانى برساند آن را برطرف كننده اى جز او نيست و اگر براى تو خيرى بخواهد بخشش او را ردكننده اى نيست آن را به هر كس از بندگانش كه بخواهد مى رساند و او آمرزنده مهربان است.(107)

قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءكُمُ الْحَقُّ مِن رَّبِّكُمْ فَمَنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ وَ مَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا وَ مَا أَنَاْ عَلَيْكُم بِوَكِيلٍ ﴿108﴾

بگو اى مردم حق از جانب پروردگارتان براى شما آمده است پس هر كه هدايت يابد به سود خويش هدايت مى يابد و هر كه گمراه گردد به زيان خود گمراه مى شود و من بر شما نگهبان نيستم.(108)

وَاتَّبِعْ مَا يُوحَى إِلَيْكَ وَاصْبِرْ حَتَّىَ يَحْكُمَ اللّهُ وَ هُوَ خَيْرُالْحَاكِمِينَ ﴿109﴾ / و از آن چه بر تو وحى مى شود پيروى كن و شكيبا باش تا خدا ميان تو و آنان داورى كند و او بهترين داوران است.(109)