یاران امام جواد علیه السلام: تفاوت بین نسخهها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | دوران كوتاه [[امامت]] حضرت [[امام جواد]] علیه السلام و محدودیت شدید وی از سوی دستگاه حكومتی وقت، هرگز مانع آن نشد كه حضرت در كنار نشر و تبلیغ مكتب تشیع با شیوه های گوناگون، در جو اختناق و حصارها و نیروهای امنیتی [[بنی عباس]] به تربیت شاگردان و یاران خویش نپردازد. پاسخ گویی به هزار مسئله در یك جلسه و نیز نشست و پرسش و پاسخ حضرت با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان | + | دوران كوتاه [[امامت]] حضرت [[امام جواد]] علیه السلام و محدودیت شدید وی از سوی دستگاه حكومتی وقت، هرگز مانع آن نشد كه حضرت در كنار نشر و تبلیغ مكتب تشیع با شیوه های گوناگون، در جو اختناق و حصارها و نیروهای امنیتی [[بنی عباس]] به تربیت شاگردان و یاران خویش نپردازد. پاسخ گویی به هزار مسئله در یك جلسه و نیز نشست و پرسش و پاسخ حضرت با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان [[شیعه|تشیع]]، بیانگر آن است كه در این عصر كمتر عالم و محدث بزرگ شیعی یافت می شود كه محضر پرفیض این امام همام را درك نكرده باشد. |
وجود شخصیت ها و راویان بزرگ تشیع چون [[عبدالعظیم حسنی]]، [[محمد ابن ابی عمیر]]، [[زكریا بن آدم]]، [[فضل ابن شاذان]] و... نشان از استمرار حركت علمی حضرت امام جواد علیه السلام در عصر پر آشوب خود دارد. | وجود شخصیت ها و راویان بزرگ تشیع چون [[عبدالعظیم حسنی]]، [[محمد ابن ابی عمیر]]، [[زكریا بن آدم]]، [[فضل ابن شاذان]] و... نشان از استمرار حركت علمی حضرت امام جواد علیه السلام در عصر پر آشوب خود دارد. | ||
سطر ۵: | سطر ۵: | ||
[[عبدالحسین شبستری]] در كتاب [[سبل الرشاد]] نام 192 تن از یاران، شاگردان و راویان امام جواد علیه السلام را با ذكر منبع و ماخذ بیان می كند. این شخصیت ها اعم از ممدوحین و مذمومین، عبارتند از: | [[عبدالحسین شبستری]] در كتاب [[سبل الرشاد]] نام 192 تن از یاران، شاگردان و راویان امام جواد علیه السلام را با ذكر منبع و ماخذ بیان می كند. این شخصیت ها اعم از ممدوحین و مذمومین، عبارتند از: | ||
− | * [[ابراهیم بن داود یعقوبی]] | + | *[[ابراهیم بن داود یعقوبی]] |
− | * [[ابراهیم بن شیبه كاشانی]]. اصفهانی، اسدی | + | *[[ابراهیم بن شیبه كاشانی]]. اصفهانی، اسدی |
− | * [[ابراهیم بن عبدالحمید صنعانی]] | + | *[[ابراهیم بن عبدالحمید صنعانی]] |
− | * [[ابراهیم بن محمد همدانی]] | + | *[[ابراهیم بن محمد همدانی]] |
− | * [[ابراهیم بن ابی محمود خراسانی]] | + | *[[ابراهیم بن ابی محمود خراسانی]] |
− | * [[ابراهیم بن مهرویه]] | + | *[[ابراهیم بن مهرویه]] |
− | * [[ابراهیم بن مهزیار اهوازی]] | + | *[[ابراهیم بن مهزیار اهوازی]] |
− | * [[ابراهیم بن هاشم بن خلیل كوفی قمی]] | + | *[[ابراهیم بن هاشم بن خلیل كوفی قمی]] |
− | * [[ابراهیم بن ابی بلاد یحیی بن سلیم]] ([[سلیمان سلمی كوفی]] - [[مولی بنی عبدالله بن غطفان]]، ابویحیی - ابواسماعیل) | + | *[[ابراهیم بن ابی بلاد یحیی بن سلیم]] ([[سلیمان سلمی كوفی]] - [[مولی بنی عبدالله بن غطفان]]، ابویحیی - ابواسماعیل) |
− | * [[ابراهیم بن عقبه]] | + | *[[ابراهیم بن عقبه]] |
− | * احكم یا [[احلم بن بشار مروزی خراسانی]] | + | *احكم یا [[احلم بن بشار مروزی خراسانی]] |
− | * احمد بن اسحاق ابن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی. ([[ابوعلی]]) | + | *احمد بن اسحاق ابن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی. ([[ابوعلی]]) |
− | * [[احمد بن حماد مروزی]] | + | *[[احمد بن حماد مروزی]] |
− | * [[احمد بن ابی خالد]] | + | *[[احمد بن ابی خالد]] |
− | * [[احمد بن ابی خلف]] | + | *[[احمد بن ابی خلف]] |
− | * [[احمد ابن عبدالله بن عیسی بن مصقله بن سعد اشعری قمی]] | + | *[[احمد ابن عبدالله بن عیسی بن مصقله بن سعد اشعری قمی]] |
− | * [[احمد بن عبدالله كوفی]] (كرخی) | + | *[[احمد بن عبدالله كوفی]] (كرخی) |
− | * [[احمد بن محمد بن بندار]]، [[مولی ربیع اقرع]] | + | *[[احمد بن محمد بن بندار]]، [[مولی ربیع اقرع]] |
− | * احمد بن ابی عبدالله محمد بن خالد بن عبدالرحمن بن محمد بن علی كوفی، قمی یا برقی ([[ابوجعفر]]) | + | *احمد بن ابی عبدالله محمد بن خالد بن عبدالرحمن بن محمد بن علی كوفی، قمی یا برقی ([[ابوجعفر]]) |
− | * [[احمد بن محمد بن عبدالله اشعری قمی]] | + | *[[احمد بن محمد بن عبدالله اشعری قمی]] |
− | * احمد بن محمد بن عمرو بن ابی نصر زید كوفی، مولی سكون (سكونی) مشهور به بزنطی. (ابوعلی یا ابوجعفر) | + | *احمد بن محمد بن عمرو بن ابی نصر زید كوفی، مولی سكون (سكونی) مشهور به بزنطی. (ابوعلی یا ابوجعفر) |
− | * احمد بن محمد بن عیسی بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص بن سایب بن مالك اشعری قمی. (ابوجعفر یا ابوعلی) | + | *احمد بن محمد بن عیسی بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص بن سایب بن مالك اشعری قمی. (ابوجعفر یا ابوعلی) |
− | * [[ادریس قمی]] (ابوالقاسم) | + | *[[ادریس قمی]] (ابوالقاسم) |
− | * اسحاق بن ابراهیم حضینی یا حصینی (اسحاق بن محمد بن ابراهیم) | + | *اسحاق بن ابراهیم حضینی یا حصینی (اسحاق بن محمد بن ابراهیم) |
− | * [[اسحاق بن ابراهیم بن هاشم قمی]] | + | *[[اسحاق بن ابراهیم بن هاشم قمی]] |
− | * [[اسحاق انباری]] | + | *[[اسحاق انباری]] |
− | * اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعی بصری. ([[احمر ابویعقوب]]) | + | *اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعی بصری. ([[احمر ابویعقوب]]) |
− | * اسماعیل بن مهران بن محمد بن ابی نصر زید بن محمد بن ابی نصر سكونی كوفی. (ابویعقوب) | + | *اسماعیل بن مهران بن محمد بن ابی نصر زید بن محمد بن ابی نصر سكونی كوفی. (ابویعقوب) |
− | * امیه بن علی قیسی یا قبسی یا قتیبی شامی. (ابومحمد) | + | *امیه بن علی قیسی یا قبسی یا قتیبی شامی. (ابومحمد) |
− | * [[ایوب بن نوح بن دراج كوفی نخعی]]. (ابوالحسن) | + | *[[ایوب بن نوح بن دراج كوفی نخعی]]. (ابوالحسن) |
− | * بكر بن احمد بن ابراهیم بن زیاد بن موسی بن مالك بن یزید عصری یا قصری. (ابومحمد) | + | *بكر بن احمد بن ابراهیم بن زیاد بن موسی بن مالك بن یزید عصری یا قصری. (ابومحمد) |
− | * [[بكر بن صالح رازی]] | + | *[[بكر بن صالح رازی]] |
− | * [[بندار مولی ادریس]] | + | *[[بندار مولی ادریس]] |
− | * [[ابوتمامه]] یا ابوثمامه | + | *[[ابوتمامه]] یا ابوثمامه |
− | * [[ابوجعفر بصری]] | + | *[[ابوجعفر بصری]] |
− | * [[جعفر جوهری]] | + | *[[جعفر جوهری]] |
− | * [[جعفر بن داود یعقوبی]] | + | *[[جعفر بن داود یعقوبی]] |
− | * [[جعفر بن محمد صوفی]] | + | *[[جعفر بن محمد صوفی]] |
− | * [[جعفر بن محمد هاشمی صیرفی]] | + | *[[جعفر بن محمد هاشمی صیرفی]] |
− | * [[جعفر بن محمد بن یونس احول صیرفی بجلی]] | + | *[[جعفر بن محمد بن یونس احول صیرفی بجلی]] |
− | * جعفر بن یحیی بن سعد یا [[سعید احول]] | + | *جعفر بن یحیی بن سعد یا [[سعید احول]] |
− | * [[حسن بن راشد بن علی بغدادی]]، مولی [[آل مهلب]] (ابوعلی) | + | *[[حسن بن راشد بن علی بغدادی]]، مولی [[آل مهلب]] (ابوعلی) |
− | * حسن بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی (ابومحمد) | + | *حسن بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی (ابومحمد) |
− | * حسن و یا حسین بن عباس بن حریش یا حریس رازی (ابوالحسن، ابوعلی، ابومحمد) | + | *حسن و یا حسین بن عباس بن حریش یا حریس رازی (ابوالحسن، ابوعلی، ابومحمد) |
− | * [[حسن بن عباس بن خراش]] | + | *[[حسن بن عباس بن خراش]] |
− | * [[حسن بن علی بن ابی عثمان]]، [[عبدالواحد بن حبیب كوفی]] ملقب به سجاده | + | *[[حسن بن علی بن ابی عثمان]]، [[عبدالواحد بن حبیب كوفی]] ملقب به سجاده |
− | * حسن بن محبوب بن وهب بن جعفر بن وهب سراد یا [[زراد بجلی كوفی]] (ابوعلی) | + | *[[حسن بن محبوب السراد|حسن بن محبوب]] بن وهب بن جعفر بن وهب سراد یا [[زراد بجلی كوفی]] (ابوعلی) |
− | * حسن بن محمد جوانی بن عبدالله اعرج بن حسین الاصغر بن علی سجاد بن [[امام حسین]] علیه السلام شهید هاشمی علوی (ابومحمد) | + | *حسن بن محمد جوانی بن عبدالله اعرج بن حسین الاصغر بن علی سجاد بن [[امام حسین]] علیه السلام شهید هاشمی علوی (ابومحمد) |
− | * حسین و یا حسن، بن بشار یا یسار مداینی و یا واسطی (مولی زیاد) | + | *حسین و یا حسن، بن بشار یا یسار مداینی و یا واسطی (مولی زیاد) |
− | * [[حسین بن داود یعقوبی]] | + | *[[حسین بن داود یعقوبی]] |
− | * حسین بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی (ابومحمد) | + | *حسین بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی (ابومحمد) |
− | * حسین بن سهل بن نوح | + | *حسین بن سهل بن نوح |
− | * [[حسین بن علی قمی]] | + | *[[حسین بن علی قمی]] |
− | * حسین و یا حسن، بن محمد اشعری قمی | + | *حسین و یا حسن، بن محمد اشعری قمی |
− | * حسین و یا حسن، بن مسلم یا اسلم یا اسد | + | *حسین و یا حسن، بن مسلم یا اسلم یا اسد |
− | * [[حصین بن ابی حصین]] | + | *[[حصین بن ابی حصین]] |
− | * ابوحصین و یا ابوحسن بن، حصین خضینی یا حصینی اهوازی | + | *ابوحصین و یا ابوحسن بن، حصین خضینی یا حصینی اهوازی |
− | * [[حفص جوهری]] (ابوعبدالله) | + | *[[حفص جوهری]] (ابوعبدالله) |
− | * حماد بن عیسی صواف | + | *حماد بن عیسی صواف |
− | * حمران بن ابراهیم خضینی اهوازی كوفی | + | *حمران بن ابراهیم خضینی اهوازی كوفی |
− | * همدان بن اسحاق دسوائی یا دیوانی | + | *همدان بن اسحاق دسوائی یا دیوانی |
− | * [[حمزه بن یعلی اشعری قمی]] (ابویعلی) | + | *[[حمزه بن یعلی اشعری قمی]] (ابویعلی) |
− | * [[خلف بن سلمه بصری]] | + | *[[خلف بن سلمه بصری]] |
− | * [[خلف صیرفی]] | + | *[[خلف صیرفی]] |
− | * خیران بن اسحاق زاكانی یا راكانی، قراتیسی و یا اسباطی | + | *خیران بن اسحاق زاكانی یا راكانی، قراتیسی و یا اسباطی |
− | * داود بن قاسم بن اسحاق بن عبدالله بن جعفر بن ابی الطالب قریشی هاشمی جعفری بغدادی (ابوهاشم) | + | *داود بن قاسم بن اسحاق بن عبدالله بن جعفر بن ابی الطالب قریشی هاشمی جعفری بغدادی (ابوهاشم) |
− | * داود بن مافنه صرمی كوفی (ابوسلیمان) | + | *داود بن مافنه صرمی كوفی (ابوسلیمان) |
− | * [[داود بم مهزیار]] | + | *[[داود بم مهزیار]] |
− | * دعبل بن علی بن رزین بن عثمان بن عبدالرحمن بن عبدالله بن بدیل بن ورقاع خزائی مضری كوفی (ابوعلی یا ابوجعفر) | + | *[[دعبل خزاعی|دعبل]] بن علی بن رزین بن عثمان بن عبدالرحمن بن عبدالله بن بدیل بن ورقاع خزائی مضری كوفی (ابوعلی یا ابوجعفر) |
− | * [[ریان بن شبیب]] | + | *[[ریان بن شبیب]] |
− | * [[زكریا بن آدم بن عبدالله بن سعد اشعری قمی]] (ابویحیی) | + | *[[زكریا بن آدم بن عبدالله بن سعد اشعری قمی]] (ابویحیی) |
− | * زهرا ام احمد بن حسین بغدادی | + | *زهرا ام احمد بن حسین بغدادی |
− | * زینب بنت محمد بن یحیی | + | *زینب بنت محمد بن یحیی |
− | * [[ابوساره]] | + | *[[ابوساره]] |
− | * [[سعد بن سعد احوص بن مالك اشعری قمی]] | + | *[[سعد بن سعد احوص بن مالك اشعری قمی]] |
− | * [[سعید بن جناح ازدی كوفی بغدادی]] | + | *[[سعید بن جناح ازدی كوفی بغدادی]] |
− | * [[ابوسكینه كوفی]] | + | *[[ابوسكینه كوفی]] |
− | * [[سهل بن زیاد آدمی رازی]] (ابوسعید) | + | *[[سهل بن زیاد آدمی رازی]] (ابوسعید) |
− | * [[ابوالفضل شاذان بن خلیل نیشابوری]] | + | *[[ابوالفضل شاذان بن خلیل نیشابوری]] |
− | * [[شاذویه بن حسین بن داود قمی]] | + | *[[شاذویه بن حسین بن داود قمی]] |
− | * [[صالح بن محمد بن سهل]] | + | *[[صالح بن محمد بن سهل]] |
− | * [[صالح بن محمد همدانی]] | + | *[[صالح بن محمد همدانی]] |
− | * [[صالح بن ابی حماد مسلمه]] و یا سلمه و یا زادبه و یا زادویه رازی (ابوالخیر) | + | *[[صالح بن ابی حماد مسلمه]] و یا سلمه و یا زادبه و یا زادویه رازی (ابوالخیر) |
− | * صفوان بن یحیی بوجلی كوفی بیاع سابری (ابومحمد) | + | *[[صفوان بن یحیی]] بوجلی كوفی بیاع سابری (ابومحمد) |
− | * [[عباس بن عمر همدانی]] | + | *[[عباس بن عمر همدانی]] |
− | * عباس بن معروف اشعری قمی (ابوالفضل) | + | *عباس بن معروف اشعری قمی (ابوالفضل) |
− | * عبدالجبار بن مبارك و یا علی نهاوندی | + | *عبدالجبار بن مبارك و یا علی نهاوندی |
− | * [[عبدالرحمن بن ابی نجران]]، [[عمر بن مسلم تمیمی كوفی]] (ابوالفضل) | + | *[[عبدالرحمن بن ابی نجران]]، [[عمر بن مسلم تمیمی كوفی]] (ابوالفضل) |
− | * عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن [[امام حسن]] مجتبی علیه السلام هاشمی حسنی علوی معروف به [[عبدالعظیم حسنی]] (ابوقاسم) | + | *عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن [[امام حسن]] مجتبی علیه السلام هاشمی حسنی علوی معروف به [[عبدالعظیم حسنی]] (ابوقاسم) |
− | * عبدالله بن خداش بصری مهری (ابوخداش) | + | *عبدالله بن خداش بصری مهری (ابوخداش) |
− | * ابوعبدالله خراسانی | + | *ابوعبدالله خراسانی |
− | * [[عبدالله بن رزین]] | + | *[[عبدالله بن رزین]] |
− | * [[عبدالله بن سنان]] | + | *[[عبدالله بن سنان]] |
− | * [[عبدالله بن صلت تیمی قمی]] (ابوالطالب) | + | *[[عبدالله بن صلت تیمی قمی]] (ابوالطالب) |
− | * [[عبدالله بن محمد بن حصین]] و یا حضین حضینی و یا حصینی و یا حصیبی، عبدی اهوازی | + | *[[عبدالله بن محمد بن حصین]] و یا حضین حضینی و یا حصینی و یا حصیبی، عبدی اهوازی |
− | * [[عبدالله بن محمد بن حماد رازی]] | + | *[[عبدالله بن محمد بن حماد رازی]] |
− | * [[عبدالله بن محمد بن سهل بن داود]] | + | *[[عبدالله بن محمد بن سهل بن داود]] |
− | * عبدالله بن موسی كاظم بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علی [[زین العابدین]] بن [[امام حسین]] علیهم السلام. شهید هاشمی علوی | + | *عبدالله بن موسی كاظم بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علی [[زین العابدین]] بن [[امام حسین]] علیهم السلام. شهید هاشمی علوی |
− | * [[عبدالله بن محمد رازی]] | + | *[[عبدالله بن محمد رازی]] |
− | * [[عثمان بن سعید عمری]] و یا عمروی، سمان و یا زیات اسدی (ابوعمرو) | + | *[[عثمان بن سعید عمری]] و یا عمروی، سمان و یا زیات اسدی (ابوعمرو) |
− | * عثمان بن عیسی عامری كلابی رواسی كوفی (ابوعمرو) | + | *عثمان بن عیسی عامری كلابی رواسی كوفی (ابوعمرو) |
− | * علی بن اسباط بن سالم كندی كوفی بیاع الزطی (ابوالحسن) | + | *علی بن اسباط بن سالم كندی كوفی بیاع الزطی (ابوالحسن) |
− | * علی بن بلال بغدادی (ابوالحسن) | + | *علی بن بلال بغدادی (ابوالحسن) |
− | * [[ابوعلی بن بلال]] | + | *[[ابوعلی بن بلال]] |
− | * علی بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علی سجاد بن حسین سبط بن امام امیرالمومنین [[امام علی]] بن ابی الطالب قریشی هاشمی علوی مدنی مشهور به [[عریضی]] | + | *علی بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علی سجاد بن حسین سبط بن امام امیرالمومنین [[امام علی]] بن ابی الطالب قریشی هاشمی علوی مدنی مشهور به [[عریضی]] |
− | * [[علی بن حدید بن حكیم ازدی كوفی مداینی ساباطی]] | + | *[[علی بن حدید بن حكیم ازدی كوفی مداینی ساباطی]] |
− | * [[علی بن حسان واسطی قصیر ابوالحسین]] معروف به منمس | + | *[[علی بن حسان واسطی قصیر ابوالحسین]] معروف به منمس |
− | * علی بن حسین و یا حسن بن علی بن عمران بن امام علی سجاد هاشمی، ابوالحسن ملقب به عسكری | + | *علی بن حسین و یا حسن بن علی بن عمران بن امام علی سجاد هاشمی، ابوالحسن ملقب به عسكری |
− | * [[علی بن حكم بن زبیر نخعی كوفی انباری]] (ابوالحسین) | + | *[[علی بن حكم بن زبیر نخعی كوفی انباری]] (ابوالحسین) |
− | * [[علی بن عاصم كوفی]] | + | *[[علی بن عاصم كوفی]] |
− | * [[علی بن عبدالله قمی عطار]] (ابوالحسن) | + | *[[علی بن عبدالله قمی عطار]] (ابوالحسن) |
− | * [[علی بن عبدالله مداینی]] | + | *[[علی بن عبدالله مداینی]] |
− | * [[علی بن عبدالملك قمی]] | + | *[[علی بن عبدالملك قمی]] |
− | * [[علی بن محمد بن سلیمان نوفلی]] و یا علی بن سلیمان نوفلی | + | *[[علی بن محمد بن سلیمان نوفلی]] و یا علی بن سلیمان نوفلی |
− | * [[علی بن محمد بن علی علوی حسنی]] | + | *[[علی بن محمد بن علی علوی حسنی]] |
− | * [[علی بن محمد قلانسی]] | + | *[[علی بن محمد قلانسی]] |
− | * [[علی بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب]] | + | *[[علی بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب]] |
− | * [[علی بن مهزیار دورقی اهوازی]] | + | *[[علی بن مهزیار دورقی اهوازی]] |
− | * [[علی بن میسر]] و یا میسره بصری | + | *[[علی بن میسر]] و یا میسره بصری |
− | * [[علی بن نصر ناب]] | + | *[[علی بن نصر ناب]] |
− | * [[علی بن یحیی ابوالحسین]] یا ابوالحسن | + | *[[علی بن یحیی ابوالحسین]] یا ابوالحسن |
− | * [[عمر بن توبه صنعانی]] (ابویحیی) | + | *[[عمر بن توبه صنعانی]] (ابویحیی) |
− | * ابوعمر یا عمرو حذا | + | *ابوعمر یا عمرو حذا |
− | * [[عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعری قمی]] | + | *[[عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعری قمی]] |
− | * عیسی بن جعفر بن عیسی | + | *عیسی بن جعفر بن عیسی |
− | * [[علی بن مستفاد بجلی]] (ابوموسی) | + | *[[علی بن مستفاد بجلی]] (ابوموسی) |
− | * [[ابوالفضل خراسانی]] | + | *[[ابوالفضل خراسانی]] |
− | * [[قاسم بن حسین بزنتی]] | + | *[[قاسم بن حسین بزنتی]] |
− | * [[قاسم صیغل]] | + | *[[قاسم صیغل]] |
− | * قاسم بن عبدالرحمن | + | *قاسم بن عبدالرحمن |
− | * [[محمد بن ابراهیم حضینی اهوازی]] | + | *[[محمد بن ابراهیم حضینی اهوازی]] |
− | * [[محمد بن احمد بن حماد محمودی مروزی]] | + | *[[محمد بن احمد بن حماد محمودی مروزی]] |
− | * محمد بن اسماعیل بن بزیع كوفی عباسی، معروف [[بهابن بزیع]] | + | *محمد بن اسماعیل بن بزیع كوفی عباسی، معروف [[بهابن بزیع]] |
− | * [[محمد بن اسماعیل رازی]] | + | *[[محمد بن اسماعیل رازی]] |
− | * محمد بن حسن بن ابی خالد قمی اشعری، معروف به [[شنبوله]] یا شینوله و یا سنبوله | + | *محمد بن حسن بن ابی خالد قمی اشعری، معروف به [[شنبوله]] یا شینوله و یا سنبوله |
− | * [[محمد بن حسن بن شمون تصری بغدادی]]، ابوجعفر یا ابوالحسن | + | *[[محمد بن حسن بن شمون تصری بغدادی]]، ابوجعفر یا ابوالحسن |
− | * [[محمد بن حسن بن عمار]] | + | *[[محمد بن حسن بن عمار]] |
− | * [[محمد بن حسن بن محبوب]] | + | *[[محمد بن حسن بن محبوب]] |
− | * [[محمد بن حسن واسطی]] | + | *[[محمد بن حسن واسطی]] |
− | * [[محمد حسین بن ابی خطاب زید همدانی كوفی زیات]] | + | *[[محمد حسین بن ابی خطاب زید همدانی كوفی زیات]] |
− | * محمد بن حمزه | + | *محمد بن حمزه |
− | * محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علی برقی قمی، مولی ابی موسی اشعری و یا مولی جریر بن عبدالله | + | *محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علی برقی قمی، مولی ابی موسی اشعری و یا مولی جریر بن عبدالله |
− | * [[محمد بن خزیمه]] | + | *[[محمد بن خزیمه]] |
− | * محمد بن رجاء ارجانی خیاط یا حناط | + | *محمد بن رجاء ارجانی خیاط یا حناط |
− | * محمد بن ریان بن صلط اشعری قمی | + | *محمد بن ریان بن صلط اشعری قمی |
− | * محمد بن سالم بن عبدالحمید كوفی | + | *محمد بن سالم بن عبدالحمید كوفی |
− | * محمد بن سلیمان | + | *محمد بن سلیمان |
− | * محمد بن سنان زاهری خزاعی كوفی (ابوجعفر) | + | *محمد بن سنان زاهری خزاعی كوفی (ابوجعفر) |
− | * محمد بن سهل بن یسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی | + | *محمد بن سهل بن یسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی |
− | * [[محمد بن عبدالجبار بن ابی صهبان قمی]] | + | *[[محمد بن عبدالجبار بن ابی صهبان قمی]] |
− | * [[محمد بن عبدالله بن مهران كرخی]] | + | *[[محمد بن عبدالله بن مهران كرخی]] |
− | * [[محمد بن عبده ابوبشر]] | + | *[[محمد بن عبده ابوبشر]] |
− | * محمد بن علی هاشمی | + | *محمد بن علی هاشمی |
− | * [[محمد بن عمرساباطی]] | + | *[[محمد بن عمرساباطی]] |
− | * محمد بن عیسی بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی | + | *محمد بن عیسی بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی |
− | * محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین بن موسی عبیدی، یقطینی اسدی خزیمی یونسی بغدادی | + | *محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین بن موسی عبیدی، یقطینی اسدی خزیمی یونسی بغدادی |
− | * [[محمد بن فرج رخجی]] | + | *[[محمد بن فرج رخجی]] |
− | * محمد بن فضیل و یا فضل بن كثیر ازدی كوفی صیرفی مشهور به ازرق ابوجعفر | + | *محمد بن فضیل و یا فضل بن كثیر ازدی كوفی صیرفی مشهور به ازرق ابوجعفر |
− | * [[محمد بنابی قریش]] | + | *[[محمد بنابی قریش]] |
− | * [[محمد بن ابی نصر]] | + | *[[محمد بن ابی نصر]] |
− | * [[محمد بن نصر ناب]] | + | *[[محمد بن نصر ناب]] |
− | * [[محمد بن نصیر فهری نمیری بصری]] | + | *[[محمد بن نصیر فهری نمیری بصری]] |
− | * [[محمد بن نصیر مهری]]، نمیری، بصری | + | *[[محمد بن نصیر مهری]]، نمیری، بصری |
− | * [[محمد بن نوح رحجی]] | + | *[[محمد بن نوح رحجی]] |
− | * [[محمد بن ولید خزار]]، كرمانی | + | *[[محمد بن ولید خزار]]، كرمانی |
− | * [[محمد بن ابی یزید]] (و یا) ابن ابی زید قمی رازی | + | *[[محمد بن ابی یزید]] (و یا) ابن ابی زید قمی رازی |
− | * [[محمد بن یونس ابن عبدالرحمن]] | + | *[[محمد بن یونس ابن عبدالرحمن]] |
− | * [[مختار بن زیاد عبدی بصری]] | + | *[[مختار بن زیاد عبدی بصری]] |
− | * [[مروك بن عبید بن سالم بن ابی حفصه زیاد عجلی]] | + | *[[مروك بن عبید بن سالم بن ابی حفصه زیاد عجلی]] |
− | * [[ابومساور]] | + | *[[ابومساور]] |
− | * [[مصدق بن صدقه مداینی]] (و یا) كوفی | + | *[[مصدق بن صدقه مداینی]] (و یا) كوفی |
− | * معاویه بن حكیم بن معاویه عمار (و یا) علویه بن معاویه دهنی بجلی كوفی | + | *معاویه بن حكیم بن معاویه عمار (و یا) علویه بن معاویه دهنی بجلی كوفی |
− | * [[قابوسی]] | + | *[[قابوسی]] |
− | * [[منصور بن عباس رازی بغدادی ابوالحسین]] (ویا) ابوالحسن | + | *[[منصور بن عباس رازی بغدادی ابوالحسین]] (ویا) ابوالحسن |
− | * [[ابن مهران]] | + | *[[ابن مهران]] |
− | * [[موسی بن داود منقری]] | + | *[[موسی بن داود منقری]] |
− | * [[موسی بن داود یعقوبی]] | + | *[[موسی بن داود یعقوبی]] |
− | * [[عبدالله بن عبدالملك بن هشام]] | + | *[[عبدالله بن عبدالملك بن هشام]] |
− | * موسی بن عبدالملك | + | *موسی بن عبدالملك |
− | * [[موسی بن عمر بن بزیع كوفی]] (مولی المنصور) | + | *[[موسی بن عمر بن بزیع كوفی]] (مولی المنصور) |
− | * موسی بن قاسم بن معاوی بن وهب بجلی كوفی ملقب به مجلی (ابوعبدالله) | + | *موسی بن قاسم بن معاوی بن وهب بجلی كوفی ملقب به مجلی (ابوعبدالله) |
− | * موسی بن مختار بن یزید عنسی | + | *موسی بن مختار بن یزید عنسی |
− | * نصر (و یا) [[نصیر خادم]] | + | *نصر (و یا) [[نصیر خادم]] |
− | * [[نوح بن شعیب]] (و یا) صالح بغدادی | + | *[[نوح بن شعیب]] (و یا) صالح بغدادی |
− | * [[هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلی]] | + | *[[هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلی]] |
− | * [[والد خیرانی]] | + | *[[والد خیرانی]] |
− | * یحیی بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تمیمی اسیدی خراسانی مروزی بغدادی | + | *یحیی بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تمیمی اسیدی خراسانی مروزی بغدادی |
− | * [[یحیی بن ابی عمران]] (و یا) عمران همدانی | + | *[[یحیی بن ابی عمران]] (و یا) عمران همدانی |
− | * [[یزداد]] | + | *[[یزداد]] |
− | * یعقوب بن اسحاق سكیت بن یوسف دورقی اهوازی بغدادی (ابویوسف) معروف به [[ابن سكیت]] | + | *یعقوب بن اسحاق سكیت بن یوسف دورقی اهوازی بغدادی (ابویوسف) معروف به [[ابن سكیت]] |
− | * یعقوب بن حماد سلمی انباری بغدادی، معروف به كاتب، ابویوسف | + | *یعقوب بن حماد سلمی انباری بغدادی، معروف به كاتب، ابویوسف |
==منبع== | ==منبع== |
نسخهٔ ۲۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۴۵
دوران كوتاه امامت حضرت امام جواد علیه السلام و محدودیت شدید وی از سوی دستگاه حكومتی وقت، هرگز مانع آن نشد كه حضرت در كنار نشر و تبلیغ مكتب تشیع با شیوه های گوناگون، در جو اختناق و حصارها و نیروهای امنیتی بنی عباس به تربیت شاگردان و یاران خویش نپردازد. پاسخ گویی به هزار مسئله در یك جلسه و نیز نشست و پرسش و پاسخ حضرت با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان تشیع، بیانگر آن است كه در این عصر كمتر عالم و محدث بزرگ شیعی یافت می شود كه محضر پرفیض این امام همام را درك نكرده باشد.
وجود شخصیت ها و راویان بزرگ تشیع چون عبدالعظیم حسنی، محمد ابن ابی عمیر، زكریا بن آدم، فضل ابن شاذان و... نشان از استمرار حركت علمی حضرت امام جواد علیه السلام در عصر پر آشوب خود دارد.
عبدالحسین شبستری در كتاب سبل الرشاد نام 192 تن از یاران، شاگردان و راویان امام جواد علیه السلام را با ذكر منبع و ماخذ بیان می كند. این شخصیت ها اعم از ممدوحین و مذمومین، عبارتند از:
- ابراهیم بن شیبه كاشانی. اصفهانی، اسدی
- ابراهیم بن ابی بلاد یحیی بن سلیم (سلیمان سلمی كوفی - مولی بنی عبدالله بن غطفان، ابویحیی - ابواسماعیل)
- احكم یا احلم بن بشار مروزی خراسانی
- احمد بن اسحاق ابن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی. (ابوعلی)
- احمد بن عبدالله كوفی (كرخی)
- احمد بن ابی عبدالله محمد بن خالد بن عبدالرحمن بن محمد بن علی كوفی، قمی یا برقی (ابوجعفر)
- احمد بن محمد بن عمرو بن ابی نصر زید كوفی، مولی سكون (سكونی) مشهور به بزنطی. (ابوعلی یا ابوجعفر)
- احمد بن محمد بن عیسی بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص بن سایب بن مالك اشعری قمی. (ابوجعفر یا ابوعلی)
- ادریس قمی (ابوالقاسم)
- اسحاق بن ابراهیم حضینی یا حصینی (اسحاق بن محمد بن ابراهیم)
- اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعی بصری. (احمر ابویعقوب)
- اسماعیل بن مهران بن محمد بن ابی نصر زید بن محمد بن ابی نصر سكونی كوفی. (ابویعقوب)
- امیه بن علی قیسی یا قبسی یا قتیبی شامی. (ابومحمد)
- ایوب بن نوح بن دراج كوفی نخعی. (ابوالحسن)
- بكر بن احمد بن ابراهیم بن زیاد بن موسی بن مالك بن یزید عصری یا قصری. (ابومحمد)
- ابوتمامه یا ابوثمامه
- جعفر بن یحیی بن سعد یا سعید احول
- حسن بن راشد بن علی بغدادی، مولی آل مهلب (ابوعلی)
- حسن بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی (ابومحمد)
- حسن و یا حسین بن عباس بن حریش یا حریس رازی (ابوالحسن، ابوعلی، ابومحمد)
- حسن بن علی بن ابی عثمان، عبدالواحد بن حبیب كوفی ملقب به سجاده
- حسن بن محبوب بن وهب بن جعفر بن وهب سراد یا زراد بجلی كوفی (ابوعلی)
- حسن بن محمد جوانی بن عبدالله اعرج بن حسین الاصغر بن علی سجاد بن امام حسین علیه السلام شهید هاشمی علوی (ابومحمد)
- حسین و یا حسن، بن بشار یا یسار مداینی و یا واسطی (مولی زیاد)
- حسین بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی (ابومحمد)
- حسین بن سهل بن نوح
- حسین و یا حسن، بن محمد اشعری قمی
- حسین و یا حسن، بن مسلم یا اسلم یا اسد
- ابوحصین و یا ابوحسن بن، حصین خضینی یا حصینی اهوازی
- حفص جوهری (ابوعبدالله)
- حماد بن عیسی صواف
- حمران بن ابراهیم خضینی اهوازی كوفی
- همدان بن اسحاق دسوائی یا دیوانی
- حمزه بن یعلی اشعری قمی (ابویعلی)
- خیران بن اسحاق زاكانی یا راكانی، قراتیسی و یا اسباطی
- داود بن قاسم بن اسحاق بن عبدالله بن جعفر بن ابی الطالب قریشی هاشمی جعفری بغدادی (ابوهاشم)
- داود بن مافنه صرمی كوفی (ابوسلیمان)
- دعبل بن علی بن رزین بن عثمان بن عبدالرحمن بن عبدالله بن بدیل بن ورقاع خزائی مضری كوفی (ابوعلی یا ابوجعفر)
- زكریا بن آدم بن عبدالله بن سعد اشعری قمی (ابویحیی)
- زهرا ام احمد بن حسین بغدادی
- زینب بنت محمد بن یحیی
- سهل بن زیاد آدمی رازی (ابوسعید)
- صالح بن ابی حماد مسلمه و یا سلمه و یا زادبه و یا زادویه رازی (ابوالخیر)
- صفوان بن یحیی بوجلی كوفی بیاع سابری (ابومحمد)
- عباس بن معروف اشعری قمی (ابوالفضل)
- عبدالجبار بن مبارك و یا علی نهاوندی
- عبدالرحمن بن ابی نجران، عمر بن مسلم تمیمی كوفی (ابوالفضل)
- عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن امام حسن مجتبی علیه السلام هاشمی حسنی علوی معروف به عبدالعظیم حسنی (ابوقاسم)
- عبدالله بن خداش بصری مهری (ابوخداش)
- ابوعبدالله خراسانی
- عبدالله بن صلت تیمی قمی (ابوالطالب)
- عبدالله بن محمد بن حصین و یا حضین حضینی و یا حصینی و یا حصیبی، عبدی اهوازی
- عبدالله بن موسی كاظم بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علی زین العابدین بن امام حسین علیهم السلام. شهید هاشمی علوی
- عثمان بن سعید عمری و یا عمروی، سمان و یا زیات اسدی (ابوعمرو)
- عثمان بن عیسی عامری كلابی رواسی كوفی (ابوعمرو)
- علی بن اسباط بن سالم كندی كوفی بیاع الزطی (ابوالحسن)
- علی بن بلال بغدادی (ابوالحسن)
- علی بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علی سجاد بن حسین سبط بن امام امیرالمومنین امام علی بن ابی الطالب قریشی هاشمی علوی مدنی مشهور به عریضی
- علی بن حسان واسطی قصیر ابوالحسین معروف به منمس
- علی بن حسین و یا حسن بن علی بن عمران بن امام علی سجاد هاشمی، ابوالحسن ملقب به عسكری
- علی بن حكم بن زبیر نخعی كوفی انباری (ابوالحسین)
- علی بن عبدالله قمی عطار (ابوالحسن)
- علی بن محمد بن سلیمان نوفلی و یا علی بن سلیمان نوفلی
- علی بن میسر و یا میسره بصری
- علی بن یحیی ابوالحسین یا ابوالحسن
- عمر بن توبه صنعانی (ابویحیی)
- ابوعمر یا عمرو حذا
- عیسی بن جعفر بن عیسی
- علی بن مستفاد بجلی (ابوموسی)
- قاسم بن عبدالرحمن
- محمد بن اسماعیل بن بزیع كوفی عباسی، معروف بهابن بزیع
- محمد بن حسن بن ابی خالد قمی اشعری، معروف به شنبوله یا شینوله و یا سنبوله
- محمد بن حسن بن شمون تصری بغدادی، ابوجعفر یا ابوالحسن
- محمد بن حمزه
- محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علی برقی قمی، مولی ابی موسی اشعری و یا مولی جریر بن عبدالله
- محمد بن رجاء ارجانی خیاط یا حناط
- محمد بن ریان بن صلط اشعری قمی
- محمد بن سالم بن عبدالحمید كوفی
- محمد بن سلیمان
- محمد بن سنان زاهری خزاعی كوفی (ابوجعفر)
- محمد بن سهل بن یسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
- محمد بن علی هاشمی
- محمد بن عیسی بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
- محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین بن موسی عبیدی، یقطینی اسدی خزیمی یونسی بغدادی
- محمد بن فضیل و یا فضل بن كثیر ازدی كوفی صیرفی مشهور به ازرق ابوجعفر
- محمد بن نصیر مهری، نمیری، بصری
- محمد بن ولید خزار، كرمانی
- محمد بن ابی یزید (و یا) ابن ابی زید قمی رازی
- مصدق بن صدقه مداینی (و یا) كوفی
- معاویه بن حكیم بن معاویه عمار (و یا) علویه بن معاویه دهنی بجلی كوفی
- منصور بن عباس رازی بغدادی ابوالحسین (ویا) ابوالحسن
- موسی بن عبدالملك
- موسی بن عمر بن بزیع كوفی (مولی المنصور)
- موسی بن قاسم بن معاوی بن وهب بجلی كوفی ملقب به مجلی (ابوعبدالله)
- موسی بن مختار بن یزید عنسی
- نصر (و یا) نصیر خادم
- نوح بن شعیب (و یا) صالح بغدادی
- یحیی بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تمیمی اسیدی خراسانی مروزی بغدادی
- یحیی بن ابی عمران (و یا) عمران همدانی
- یعقوب بن اسحاق سكیت بن یوسف دورقی اهوازی بغدادی (ابویوسف) معروف به ابن سكیت
- یعقوب بن حماد سلمی انباری بغدادی، معروف به كاتب، ابویوسف
منبع
"یاران، راویان وشاگردان امام جواد (ع)"، شبکه اطلاع رسانی امام جواد علیه السلام، بازیابی: 1 تیر 1392