امامت امام صادق علیه السلام: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | [[امام صادق]] علیه السلام پس از شهادت پدر خویش [[امام باقر]] علیه السلام، در هفتم [[ذی الحجه]] ى سال 114 هجرى قمری در حالى كه 31 سال و اندى از سنش مى گذشت عهده دار منصب امامت شد. مدت امامت آن حضرت 34 سال بود.<ref>ر.ك: اصول كافى، ج1، ص475.</ref> ايام امامت آن جناب مصادف با خلافت هشام بن عبدالملك و وليد بن يزيد بن عبدالملك و يزيد بن وليد بن عبدالملك و ابراهيم بن وليد و مروان بن محمد از خلفاى اموى و سفاح و منصور دوانيقى از خلفاى عباسى بوده است. | |
| − | + | آن حضرت در سال 148 هجرى، 25 ماه [[شوال]] يا نيمه ماه در سن 65 سالگى به شهادت رسيد.<ref>اصول كافى، ج1، ص472؛ الارشاد، ج2، ص253؛ روضة الواعظين، ج1، ص212؛ اعلام الورى، ج1، ص514.</ref> | |
| − | + | ==دلایل امامت امام صادق علیه السلام== | |
| − | + | در اثبات امامت حضرت صادق عليه السلام به سه دسته از ادله استناد شده است: | |
| − | |||
| − | در اثبات امامت حضرت صادق | ||
===روایات نبوی=== | ===روایات نبوی=== | ||
| − | در روايات نبوى به امامت امام صادق | + | در روايات نبوى به امامت [[امام صادق]] عليه السلام تصريح شده است. در فرازى از حديث لوح آمده است: بعد از [[امام باقر]] عليه السلام شك كنندگان در جعفر هلاك خواهند شد و كسى كه او را رد كند مرا رد كرده است و اين سخن حق من است كه مقام جعفر را گرامى دارم و او را در ميان دوستانش و شيعيانش شاد سازم.<ref>ر.ك: عيون الاخبار، ج1، ص33؛ الغيبة، ص145؛ اصول كافى، ج1، ص528؛ كمال الدين، ج1، ص572؛ عوالم، ج20، ص40.</ref> حديث معراج و حديث ابو بن كعب و جابر از پيامبر نيز تصريح بر امامت امام صادق علیه السلام مى كنند.<ref>عيون الاخبار، ج1، ص49؛ الغيبة، ص136 و 151؛ كمال الدين، ج1، ص474و501؛ عوالم العلوم، ج20، ص42-46.</ref> |
===احادیث امام باقر علیه السلام=== | ===احادیث امام باقر علیه السلام=== | ||
| − | امام باقر | + | امام باقر عليه السلام نيز به طور آشكار به او وصيت و به امامتش بعد از خود تصريح نمودند. |
چند نمونه از احادیث امام باقر علیه السلام: | چند نمونه از احادیث امام باقر علیه السلام: | ||
| − | 1- | + | * 1- جابر بن يزيد جعفى مى گويد: از امام باقر علیه السلام درباره قائم (و امام) بعد از او پرسيده شد، آن حضرت دست بر امام صادق علیه السلام زد و فرمود: اين است به خدا سوگند، قائم آل محمد صلی الله علیه و آله...<ref>ارشاد، ص271، بصيرتى؛ كافى، ج1، ص307.</ref> |
| − | از امام باقر | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | * 2- ابوالصباح كنانى مى گويد: امام باقر علیه السلام به پسرش امام صادق علیه السلام در حالى كه راه مى رفت نگريست و (خطاب به من) فرمود: اين فرد را مى بينى؟ او از كسانى است كه خداوند درباره آنان فرموده است: {{متن قرآن|«وَ نُريدُ اَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذينَ اسْتُضْعِفُوا فِى اْلاَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ اَئِمَةً وَ نَجْعَلُهْمْ الْوارِثينَ»}}؛ مى خواهيم بر مستضعفان زمين منت نهيم و آنان را پيشوايان و وارثان روى زمين قرار دهيم.<ref>[[سوره قصص]](28)، آيه 5.</ref> | |
| − | |||
| − | 4- محمد بن مسلم مى گويد: | + | * 3- همّام بن نافع مى گويد: روزى ابوجعفر به ياران خود فرمود: زمانى كه مرا از دست داديد به اين فرد (اشاره به امام صادق علیه السلام تآسى و اقتدار كنيد كه او امام و خليفه پس از من است.<ref>ارشاد، ص271 و بحارالانوار، ج47، ص13.</ref> |
| − | + | ||
| + | * 4- محمد بن مسلم مى گويد: نزد امام باقر علیه السلام بودم كه فرزندش امام صادق علیه السلام وارد شد... امام علیه السلام خطاب به من فرمود: اين محمّد؟ اين فرد (اشاره به امام صادق علیه السلام امام تو پس از من است، پس به او تاسى و اقتدا كن و از دانشش بهره بگير. سوگند به خدا او همان (صادق)ى است كه پيامبر صلی الله علیه و آله براى ما وصف كرده است كه پيروان و شيعيانش در دنيا و آخرت پيروزند و دشمنانش در زبان همه پيامبران لعنت شده اند.<ref>بحارالانوار، ج47، ص15.</ref> | ||
===افضلیت امام صادق علیه السلام در زمان خود=== | ===افضلیت امام صادق علیه السلام در زمان خود=== | ||
| − | يكى از شرايط امام اين است كه افضل زمان | + | يكى از شرايط امام اين است كه افضل زمان خود باشد. امام صادق عليه السلام به اتفاق مخالف و موافق در علم و ديگر كمالات انسانى افضل اهل زمانش بود.<ref>ر.ك: الارشاد، ج2، ص253؛ الفصول المهمه، ج2، ص907؛ المستجاد، ص188؛ روضة الواعظين، ج1، ص207.</ref> |
| + | ابوحنيفه پيشواى حنفيه مى گفت: هرگز در عمرم عالمتر و فقيه تر از جعفر بن محمد نديدم.<ref>تذكرة الحفاظ، ج1، ص166.</ref> منصور دوانيقى آن حضرت را به علم و معنويت مى ستود.<ref>تاريخ يعقوبى، ج2، ص378.</ref> ابوبحر جاحظ مى گفت: علم و فقه جعفر بن محمد دنيا را پر كرده است.<ref>شرح نهج البلاغه، ج15، ص189.</ref> قرمانى جايگاه آن حضرت در حديث را به منزله سر از بدن مى داند.<ref>اخبار الدول، ص112.</ref> مالك ابن انس آن حضرت را بى نظير در علم و فضل و معنويت مى دانست.<ref>ر.ك: مناقب ابن شهر آشوب ، ج4، ص269؛ امالى صدوق، ص636.</ref> | ||
| − | ==پانویس == | + | ==پانویس== |
| − | <references /> | + | <references/> |
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | *دانشنامه کلام اسلامی، جمعی از محققین، مدخل "امامت امام صادق علیه السلام" در دسترس در [http://lib.eshia.ir/23021/1/76 کتابخانه فقاهت]، بازیابی: 3 آذر 1392 | + | * دانشنامه کلام اسلامی، جمعی از محققین، مدخل "امامت امام صادق علیه السلام" در دسترس در [http://lib.eshia.ir/23021/1/76 کتابخانه فقاهت]، بازیابی: 3 آذر 1392. |
| − | *تاريخ اسلام، علي رفيعي، مرکز تحقیقات اسلامی سپاه، پاييز 1376 | + | * تاريخ اسلام، علي رفيعي، مرکز تحقیقات اسلامی سپاه، پاييز 1376. |
| + | |||
[[رده:امام صادق علیه السلام]] | [[رده:امام صادق علیه السلام]] | ||
[[رده:امامت]] | [[رده:امامت]] | ||
نسخهٔ ۹ دسامبر ۲۰۱۳، ساعت ۰۹:۰۸
امام صادق علیه السلام پس از شهادت پدر خویش امام باقر علیه السلام، در هفتم ذی الحجه ى سال 114 هجرى قمری در حالى كه 31 سال و اندى از سنش مى گذشت عهده دار منصب امامت شد. مدت امامت آن حضرت 34 سال بود.[۱] ايام امامت آن جناب مصادف با خلافت هشام بن عبدالملك و وليد بن يزيد بن عبدالملك و يزيد بن وليد بن عبدالملك و ابراهيم بن وليد و مروان بن محمد از خلفاى اموى و سفاح و منصور دوانيقى از خلفاى عباسى بوده است.
آن حضرت در سال 148 هجرى، 25 ماه شوال يا نيمه ماه در سن 65 سالگى به شهادت رسيد.[۲]
محتویات
دلایل امامت امام صادق علیه السلام
در اثبات امامت حضرت صادق عليه السلام به سه دسته از ادله استناد شده است:
روایات نبوی
در روايات نبوى به امامت امام صادق عليه السلام تصريح شده است. در فرازى از حديث لوح آمده است: بعد از امام باقر عليه السلام شك كنندگان در جعفر هلاك خواهند شد و كسى كه او را رد كند مرا رد كرده است و اين سخن حق من است كه مقام جعفر را گرامى دارم و او را در ميان دوستانش و شيعيانش شاد سازم.[۳] حديث معراج و حديث ابو بن كعب و جابر از پيامبر نيز تصريح بر امامت امام صادق علیه السلام مى كنند.[۴]
احادیث امام باقر علیه السلام
امام باقر عليه السلام نيز به طور آشكار به او وصيت و به امامتش بعد از خود تصريح نمودند.
چند نمونه از احادیث امام باقر علیه السلام:
- 1- جابر بن يزيد جعفى مى گويد: از امام باقر علیه السلام درباره قائم (و امام) بعد از او پرسيده شد، آن حضرت دست بر امام صادق علیه السلام زد و فرمود: اين است به خدا سوگند، قائم آل محمد صلی الله علیه و آله...[۵]
- 2- ابوالصباح كنانى مى گويد: امام باقر علیه السلام به پسرش امام صادق علیه السلام در حالى كه راه مى رفت نگريست و (خطاب به من) فرمود: اين فرد را مى بينى؟ او از كسانى است كه خداوند درباره آنان فرموده است: «وَ نُريدُ اَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذينَ اسْتُضْعِفُوا فِى اْلاَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ اَئِمَةً وَ نَجْعَلُهْمْ الْوارِثينَ»؛ مى خواهيم بر مستضعفان زمين منت نهيم و آنان را پيشوايان و وارثان روى زمين قرار دهيم.[۶]
- 3- همّام بن نافع مى گويد: روزى ابوجعفر به ياران خود فرمود: زمانى كه مرا از دست داديد به اين فرد (اشاره به امام صادق علیه السلام تآسى و اقتدار كنيد كه او امام و خليفه پس از من است.[۷]
- 4- محمد بن مسلم مى گويد: نزد امام باقر علیه السلام بودم كه فرزندش امام صادق علیه السلام وارد شد... امام علیه السلام خطاب به من فرمود: اين محمّد؟ اين فرد (اشاره به امام صادق علیه السلام امام تو پس از من است، پس به او تاسى و اقتدا كن و از دانشش بهره بگير. سوگند به خدا او همان (صادق)ى است كه پيامبر صلی الله علیه و آله براى ما وصف كرده است كه پيروان و شيعيانش در دنيا و آخرت پيروزند و دشمنانش در زبان همه پيامبران لعنت شده اند.[۸]
افضلیت امام صادق علیه السلام در زمان خود
يكى از شرايط امام اين است كه افضل زمان خود باشد. امام صادق عليه السلام به اتفاق مخالف و موافق در علم و ديگر كمالات انسانى افضل اهل زمانش بود.[۹]
ابوحنيفه پيشواى حنفيه مى گفت: هرگز در عمرم عالمتر و فقيه تر از جعفر بن محمد نديدم.[۱۰] منصور دوانيقى آن حضرت را به علم و معنويت مى ستود.[۱۱] ابوبحر جاحظ مى گفت: علم و فقه جعفر بن محمد دنيا را پر كرده است.[۱۲] قرمانى جايگاه آن حضرت در حديث را به منزله سر از بدن مى داند.[۱۳] مالك ابن انس آن حضرت را بى نظير در علم و فضل و معنويت مى دانست.[۱۴]
پانویس
- ↑ ر.ك: اصول كافى، ج1، ص475.
- ↑ اصول كافى، ج1، ص472؛ الارشاد، ج2، ص253؛ روضة الواعظين، ج1، ص212؛ اعلام الورى، ج1، ص514.
- ↑ ر.ك: عيون الاخبار، ج1، ص33؛ الغيبة، ص145؛ اصول كافى، ج1، ص528؛ كمال الدين، ج1، ص572؛ عوالم، ج20، ص40.
- ↑ عيون الاخبار، ج1، ص49؛ الغيبة، ص136 و 151؛ كمال الدين، ج1، ص474و501؛ عوالم العلوم، ج20، ص42-46.
- ↑ ارشاد، ص271، بصيرتى؛ كافى، ج1، ص307.
- ↑ سوره قصص(28)، آيه 5.
- ↑ ارشاد، ص271 و بحارالانوار، ج47، ص13.
- ↑ بحارالانوار، ج47، ص15.
- ↑ ر.ك: الارشاد، ج2، ص253؛ الفصول المهمه، ج2، ص907؛ المستجاد، ص188؛ روضة الواعظين، ج1، ص207.
- ↑ تذكرة الحفاظ، ج1، ص166.
- ↑ تاريخ يعقوبى، ج2، ص378.
- ↑ شرح نهج البلاغه، ج15، ص189.
- ↑ اخبار الدول، ص112.
- ↑ ر.ك: مناقب ابن شهر آشوب ، ج4، ص269؛ امالى صدوق، ص636.
منابع
- دانشنامه کلام اسلامی، جمعی از محققین، مدخل "امامت امام صادق علیه السلام" در دسترس در کتابخانه فقاهت، بازیابی: 3 آذر 1392.
- تاريخ اسلام، علي رفيعي، مرکز تحقیقات اسلامی سپاه، پاييز 1376.
