محمد بن جریر بن رستم طبری: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
سطر ۱: سطر ۱:
 
==ولادت==
 
==ولادت==
  
ابوجعفر، محمّد بن جرير بن رستم طبرى آملى مازندرانى از چهره هاى برجسته فقهاى [[شيعه]] در قرن پنجم هجرى و از معاصرين [[شيخ طوسى]] و نجاشى است.
+
ابوجعفر، محمّد بن جریر بن رستم طبرى آملى مازندرانى از چهره هاى برجسته فقهاى [[شیعه]] در قرن پنجم هجرى و از معاصرین [[شیخ طوسى]] و [[احمد بن علی نجاشی|نجاشى]] است. او در خانواده اى علاقه مند به [[اهل البیت|اهل بیت]] رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم در شهر آمل از استان مازندران به دنیا آمد.
  
او در خانواده اى علاقه مند به اهل بيت [[رسول خدا]] صلى الله عليه و آله و سلم در شهر آمل از استان مازندران به دنيا آمد.
+
محمّد از همان کودکى با مهر [[پیامبر اسلام|پیامبر]] و اهل بیت علیهم السلام آشنا شد و در همان ایام شروع به فراگیرى [[علوم اسلامی|علوم اسلامى]] کرد و یکى از چهره هاى سرشناس [[فقیه|فقهاى]] شیعه در آن دوران شد.
 
 
محمّد از همان كودكى با مهر پيامبر و اهل بيت عليهم السلام آشنا شد و در همان ايام شروع به فراگيرى علوم اسلامى كرد و يكى از چهره هاى سرشناس فقهاى شيعه در آن دوران شد.
 
  
 
==خاندان==
 
==خاندان==
  
خاندان «بنوجرير»، اهل آمل و مشهور به تشيع و پيروى از اهل بيت رسول خدا صلی الله علیه و آله بوده و از خاندان هاى بزرگ و سرشناس آن منطقه به شمار مى آيند كه دانشمندان بزرگى به جهان اسلام تحويل داده اند.
+
خاندان «بنو جریر»، اهل آمل و مشهور به [[شیعه|تشیع]] و پیروى از اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله بوده و از خاندان هاى بزرگ و سرشناس آن منطقه به شمار مى آیند که دانشمندان بزرگى به جهان [[اسلام]] تحویل داده اند.
  
==شخصيت==
+
==شخصیت==
  
محمّد بن جرير طبرى از فقهاى برجسته [[شيعه]] در قرن چهارم هجرى و معاصر با شيخ طوسى است. او نزد بسيارى از اساتيد [[شيخ طوسى]] روايت شنيده و روايات او نيز در منابع معتبر روايى شيعه نقل شده و مورد استناد قرار گرفته است.
+
محمّد بن جریر طبرى از فقهاى برجسته شیعه در قرن چهارم هجرى و معاصر با [[شیخ طوسی|شیخ طوسى]] است. او نزد بسیارى از اساتید شیخ طوسى [[روایت|روایت]] شنیده و روایات او نیز در منابع معتبر روایى شیعه نقل شده و مورد استناد قرار گرفته است.
  
 
==شباهت در نام==
 
==شباهت در نام==
  
وى غير از محمّد بن جرير بن يزيد طبرى آملى است كه از علماى اهل سنت و صاحب تفسير و تاريخ مشهور مى باشد. همچنين غير از محمّد بن جرير طبرى از علماى [[شيعه]] و صاحب كتاب «المسترشد» است كه شيخ طوسى به وى لقب كبير داده است؛ زيرا:
+
وى غیر از محمّد بن جریر بن یزید طبرى آملى است که از علماى [[اهل سنت]] و صاحب [[تفسیر طبری|تفسیر]] و [[تاریخ طبری|تاریخ]] مشهور مى باشد. همچنین غیر از محمّد بن جریر طبرى از علماى [[شیعه]] و صاحب کتاب «[[المسترشد فى امامة امیرالمؤمنین]]» است که شیخ طوسى به وى لقب کبیر داده است؛ زیرا:
  
# راوى كتاب المسترشد، ابومحمّد حسن بن حمزه، متوفى 358 هجرى است، در حالى كه صاحب كتاب «دلائل الإمامة» - شخصيت مورد بحث ما - معاصر شيخ طوسى، متوفى 460 هجرى است؛ زيرا مشايخ وى همان مشايخ شيخ طوسى است.
+
#راوى کتاب المسترشد، ابومحمّد حسن بن حمزه، متوفى ۳۵۸ هجرى است، در حالى که صاحب کتاب «[[دلائل الإمامة]]» - شخصیت مورد بحث ما - معاصر شیخ طوسى، متوفى ۴۶۰ هجرى است؛ زیرا مشایخ وى همان مشایخ شیخ طوسى است.
# صاحب كتاب «دلائل الإمامة» اين كتاب را بعد از سال 411 هجرى نگاشته است؛ زيرا در اين كتاب مى گويد: «من اين روايت را در كتابى به خط شيخ ابوعبدالله حسين بن غضائرى رحمه الله ديدم» و غضائرى، متوفى 411 هجرى است همچنين مى توان حدس زد كه وفات صاحب كتاب دلائل الإمامة بعد از اين تاريخ بوده است.
+
#صاحب کتاب «دلائل الإمامة» این کتاب را بعد از سال ۴۱۱ هجرى نگاشته است؛ زیرا در این کتاب مى گوید: «من این روایت را در کتابى به خط [[ابن غضائری|شیخ ابوعبدالله حسین بن غضائرى]] رحمه الله دیدم» و غضائرى، متوفى ۴۱۱ هجرى است همچنین مى توان حدس زد که وفات صاحب کتاب دلائل الإمامة بعد از این تاریخ بوده است.
# صاحب دلائل الإمامة با يك واسطه از [[شيخ صدوق]] روايت نقل مى كند و شيخ صدوق هم با يك واسطه كتاب المسترشد را نقل مى كند پس فاصله ميان صاحب دلائل و صاحب المسترشد سه واسطه است.
+
#صاحب دلائل الإمامة با یک واسطه از [[شیخ صدوق]] روایت نقل مى کند و شیخ صدوق هم با یک واسطه کتاب المسترشد را نقل مى کند پس فاصله میان صاحب دلائل و صاحب المسترشد سه واسطه است.
# صاحب دلائل، معاصر نجاشى است. در حالى كه نجاشى كتاب المسترشد را با دو واسطه روايت مى كند. در مقابل، سيد توبلى در مدينة المعاجز و [[علامه مجلسى]] در [[بحارالانوار]] و علامه سيد هاشم بحرانى در مقدمه مدينة المعاجز اين دو را يك نفر دانسته اند.
+
#صاحب دلائل، معاصر نجاشى است. در حالى که نجاشى کتاب المسترشد را با دو واسطه روایت مى کند. در مقابل، [[سید هاشم بحرانی|سید هاشم بحرانى]] در [[مدینة المعاجز|مدینة المعاجز]] و [[علامه مجلسى]] در [[بحارالانوار]] این دو را یک نفر دانسته اند.
  
 
==سخن آقا بزرگ تهرانى==
 
==سخن آقا بزرگ تهرانى==
  
مرحوم شيخ آقا بزرگ تهرانى مى فرمايد: «ابوجعفر، محمد بن جرير بن رستم طبرى آملى مازندرانى، معاصر شيخ طوسى است. نامى از وى در كتب رجالى نيامده؛ اما او غير از محمد بن جرير طبرى كبير از ديگر علماى شيعه و صاحب كتاب «المسترشد» است و متاخر از او مى باشد».
+
مرحوم [[شیخ آقا بزرگ تهرانی|شیخ آقا بزرگ تهرانى]] مى فرماید: «ابوجعفر، محمد بن جریر بن رستم طبرى آملى مازندرانى، معاصر شیخ طوسى است. نامى از وى در کتب [[علم رجال|رجالى]] نیامده؛ اما او غیر از محمد بن جریر طبرى کبیر از دیگر علماى شیعه و صاحب کتاب «المسترشد» است و متاخر از او مى باشد».
  
==اساتيد==
+
==اساتید==
  
ابوجعفر، محمد بن جرير طبرى از محضر شخصيت هاى بزرگى از روات شيعه بهره برده است مانند:
+
ابوجعفر، محمد بن جریر طبرى از محضر شخصیت هاى بزرگى از روات شیعه بهره برده است مانند:
  
# محمد بن هارون تلعكبرى
+
#[[محمد بن هارون تلعکبرى|محمد بن هارون تلعکبرى]]
# قاضى ابواسحاق، ابراهيم بن احمد بن محمد طبرى
+
#قاضى ابواسحاق، ابراهیم بن احمد بن محمد طبرى
# ابوالمفضل شيبانى
+
#ابوالمفضل شیبانى
# حسن بن احمد علوى
+
#حسن بن احمد علوى
# حسين بن ابراهيم، معروف به ابن خياط قمى
+
#حسین بن ابراهیم، معروف به ابن خیاط قمى
# ابوعبدالله، حسين بن غضائرى
+
#ابوعبدالله، حسین بن غضائرى
# نقيب، ابومحمد حسن بن احمد محمدى
+
#نقیب، ابومحمد حسن بن احمد محمدى
  
 
==شاگردان==
 
==شاگردان==
  
مشهورترين و برجسته ترين شاگرد وى ابوالفرج معافى بن زكرياى جريرى است.
+
مشهورترین و برجسته ترین شاگرد وى ابوالفرج معافى بن زکریاى جریرى است.
  
==تأليفات==
+
==تألیفات==
  
وى داراى تأليفات ارزشمندى است، از جمله:
+
وى داراى تألیفات ارزشمندى است، از جمله:
  
# دلائل الإمامة
+
#[[دلائل الإمامة]]
# الإيضاح
+
#الإیضاح
# الآداب الحميدة
+
#الآداب الحمیدة
# كتاب الرواة من أهل البيت عليهم السلام
+
#کتاب الرواة من أهل البیت علیهم السلام
# غريب القرآن
+
#غریب القرآن
# مناقب فاطمة الزهراء و وُلدها عليهم السلام
+
#مناقب فاطمة الزهراء و وُلدها علیهم السلام
# نور المعجزات
+
#نور المعجزات
  
==منابع==
+
==منبع==
  
* [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=36034&scope=Z-ljg0Zl-MtaK04sruPJqJCDRyWjZou1&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=18&lang=&count=20&execute=true کتابخانه اهل البیت علیهم السلام]
+
*[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=36034&scope=Z-ljg0Zl-MtaK04sruPJqJCDRyWjZou1&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=18&lang=&count=20&execute=true کتابخانه اهل البیت علیهم السلام]
  
'''تاليفات'''
+
== پیوندها ==
  
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=64307&scope=GGExsrZOLQzlRLb3zPPcZ1c_wH8-sUC4&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true زندگينامه (عربی)]'''
+
*'''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=64307&scope=GGExsrZOLQzlRLb3zPPcZ1c_wH8-sUC4&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true زندگينامه (عربی)]'''
  
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=36034&scope=GGExsrZOLQy1WTvJT-PjJ7M0nmC28TyV&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%20%D8%A8%D9%86%20%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%B1%20%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true زندگينامه]'''
+
*'''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=36034&scope=GGExsrZOLQy1WTvJT-PjJ7M0nmC28TyV&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%20%D8%A8%D9%86%20%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%B1%20%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true زندگينامه]'''
  
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=42658&scope=GGExsrZOLQzKQDLf2RxRbAukfmwpSpoh&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%20%D8%A8%D9%86%20%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%B1%20%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true کتاب المسترشد في امامة اميرالمؤمنين علي بن ابيطالب]'''
+
*'''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=42658&scope=GGExsrZOLQzKQDLf2RxRbAukfmwpSpoh&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%20%D8%A8%D9%86%20%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%B1%20%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true کتاب المسترشد في امامة اميرالمؤمنين علي بن ابيطالب]'''
  
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=60912&scope=GGExsrZOLQzd7anP8_6JDdNqBU3hT89K&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%20%D8%A8%D9%86%20%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%B1%20%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true کتاب دلائل الإمامة]'''
+
*'''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=60912&scope=GGExsrZOLQzd7anP8_6JDdNqBU3hT89K&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%20%D8%A8%D9%86%20%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%B1%20%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true کتاب دلائل الإمامة]'''
  
 
[[رده:علمای قرن پنجم]]
 
[[رده:علمای قرن پنجم]]

نسخهٔ ‏۲۳ آوریل ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۵۲

ولادت

ابوجعفر، محمّد بن جریر بن رستم طبرى آملى مازندرانى از چهره هاى برجسته فقهاى شیعه در قرن پنجم هجرى و از معاصرین شیخ طوسى و نجاشى است. او در خانواده اى علاقه مند به اهل بیت رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم در شهر آمل از استان مازندران به دنیا آمد.

محمّد از همان کودکى با مهر پیامبر و اهل بیت علیهم السلام آشنا شد و در همان ایام شروع به فراگیرى علوم اسلامى کرد و یکى از چهره هاى سرشناس فقهاى شیعه در آن دوران شد.

خاندان

خاندان «بنو جریر»، اهل آمل و مشهور به تشیع و پیروى از اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله بوده و از خاندان هاى بزرگ و سرشناس آن منطقه به شمار مى آیند که دانشمندان بزرگى به جهان اسلام تحویل داده اند.

شخصیت

محمّد بن جریر طبرى از فقهاى برجسته شیعه در قرن چهارم هجرى و معاصر با شیخ طوسى است. او نزد بسیارى از اساتید شیخ طوسى روایت شنیده و روایات او نیز در منابع معتبر روایى شیعه نقل شده و مورد استناد قرار گرفته است.

شباهت در نام

وى غیر از محمّد بن جریر بن یزید طبرى آملى است که از علماى اهل سنت و صاحب تفسیر و تاریخ مشهور مى باشد. همچنین غیر از محمّد بن جریر طبرى از علماى شیعه و صاحب کتاب «المسترشد فى امامة امیرالمؤمنین» است که شیخ طوسى به وى لقب کبیر داده است؛ زیرا:

  1. راوى کتاب المسترشد، ابومحمّد حسن بن حمزه، متوفى ۳۵۸ هجرى است، در حالى که صاحب کتاب «دلائل الإمامة» - شخصیت مورد بحث ما - معاصر شیخ طوسى، متوفى ۴۶۰ هجرى است؛ زیرا مشایخ وى همان مشایخ شیخ طوسى است.
  2. صاحب کتاب «دلائل الإمامة» این کتاب را بعد از سال ۴۱۱ هجرى نگاشته است؛ زیرا در این کتاب مى گوید: «من این روایت را در کتابى به خط شیخ ابوعبدالله حسین بن غضائرى رحمه الله دیدم» و غضائرى، متوفى ۴۱۱ هجرى است همچنین مى توان حدس زد که وفات صاحب کتاب دلائل الإمامة بعد از این تاریخ بوده است.
  3. صاحب دلائل الإمامة با یک واسطه از شیخ صدوق روایت نقل مى کند و شیخ صدوق هم با یک واسطه کتاب المسترشد را نقل مى کند پس فاصله میان صاحب دلائل و صاحب المسترشد سه واسطه است.
  4. صاحب دلائل، معاصر نجاشى است. در حالى که نجاشى کتاب المسترشد را با دو واسطه روایت مى کند. در مقابل، سید هاشم بحرانى در مدینة المعاجز و علامه مجلسى در بحارالانوار این دو را یک نفر دانسته اند.

سخن آقا بزرگ تهرانى

مرحوم شیخ آقا بزرگ تهرانى مى فرماید: «ابوجعفر، محمد بن جریر بن رستم طبرى آملى مازندرانى، معاصر شیخ طوسى است. نامى از وى در کتب رجالى نیامده؛ اما او غیر از محمد بن جریر طبرى کبیر از دیگر علماى شیعه و صاحب کتاب «المسترشد» است و متاخر از او مى باشد».

اساتید

ابوجعفر، محمد بن جریر طبرى از محضر شخصیت هاى بزرگى از روات شیعه بهره برده است مانند:

  1. محمد بن هارون تلعکبرى
  2. قاضى ابواسحاق، ابراهیم بن احمد بن محمد طبرى
  3. ابوالمفضل شیبانى
  4. حسن بن احمد علوى
  5. حسین بن ابراهیم، معروف به ابن خیاط قمى
  6. ابوعبدالله، حسین بن غضائرى
  7. نقیب، ابومحمد حسن بن احمد محمدى

شاگردان

مشهورترین و برجسته ترین شاگرد وى ابوالفرج معافى بن زکریاى جریرى است.

تألیفات

وى داراى تألیفات ارزشمندى است، از جمله:

  1. دلائل الإمامة
  2. الإیضاح
  3. الآداب الحمیدة
  4. کتاب الرواة من أهل البیت علیهم السلام
  5. غریب القرآن
  6. مناقب فاطمة الزهراء و وُلدها علیهم السلام
  7. نور المعجزات

منبع

پیوندها