سید محمدعلی علوی گرگانی: تفاوت بین نسخه‌ها
(←آرشیو عکس و تصویر) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | '''آیت الله | + | '''آیت الله سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی''' (1318 - 1400 ش) از مراجع تقلید معاصر شیعه و یکی از اساتید بزرگ علمی در [[حوزه علميه قم|حوزه علمیه قم]] بودند. |
خدمات این عالم جلیل القدر در اعلای کلمه الله و نصرت دین مبین و تعظیم شعائر و عرض اخلاص و ادب ایشان به پیشگاه حضرات معصومین علیهم السلام به ویژه آستان ملائک‌پاسبان حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف، از ویژگی های مبرز ایشان بود. | خدمات این عالم جلیل القدر در اعلای کلمه الله و نصرت دین مبین و تعظیم شعائر و عرض اخلاص و ادب ایشان به پیشگاه حضرات معصومین علیهم السلام به ویژه آستان ملائک‌پاسبان حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف، از ویژگی های مبرز ایشان بود. | ||
| سطر ۱۷: | سطر ۱۷: | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
| − | + | سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی، فرزند آیت الله سید سجاد علوى در سال ۱۳۵۹ ق (خرداد ۱۳۱۸ ش) در [[نجف]] اشرف، در بیت فضیلت و تقوا زاده شد. تا آن زمان چند پسر براى پدر بزرگوارش متولد شده بودند اما همگى در همان کودکى، از دنیا رفته بودند. لذا وى به ساحت مقدس [[امام علی علیه السلام|امیرالمؤمنین]] علیه السلام متوسل شد و از آن حضرت، درخواست فرزندى عالم و صالح نمود. | |
| − | آیت الله حاج سید سجاد علوى، شبى در عالم خواب به محضر امیرمؤمنان علیه السلام مشرف شد و حضرت، بدو مژده ولادت پسرى را در آینده نزدیک داد و از او خواست تا فرزندش را به نام «على» نامگذارى نماید. هنگامى که این پسر به دنیا آمد، پدرش براى رعایت استحباب او را به نام «محمد» و براى قولى که به امیرالمؤمنین علیه السلام داده بود، او را به «على» نامگذارى کرد. پدرش، بارها بدو مى گفت: محمدعلى! تو با دیگر برادرانت تفاوت خواهى داشت و در آینده به مقامات عالیه خواهى رسید. چون تو را با توسل به | + | آیت الله حاج سید سجاد علوى، شبى در عالم خواب به محضر امیرمؤمنان علیه السلام مشرف شد و حضرت، بدو مژده ولادت پسرى را در آینده نزدیک داد و از او خواست تا فرزندش را به نام «على» نامگذارى نماید. هنگامى که این پسر به دنیا آمد، پدرش براى رعایت استحباب او را به نام «محمد» و براى قولى که به امیرالمؤمنین علیه السلام داده بود، او را به «على» نامگذارى کرد. پدرش، بارها بدو مى گفت: محمدعلى! تو با دیگر برادرانت تفاوت خواهى داشت و در آینده به مقامات عالیه خواهى رسید. چون تو را با [[توسل به اهل بیت علیهم السلام|توسل]] به عنایت امیرالمؤمنین، از خدا گرفته ام. |
| − | ==تحصیلات== | + | ==تحصیلات و اساتید== |
| − | آیت الله | + | آیت الله علوى گرگانی، هفت ساله بود (۱۳۶۵ ق) که همراه پدر بزرگوارش به [[ایران]] باز آمد و به قرائت [[قرآن مجید]] و آموختن [[نصاب الصبیان (کتاب)|نصاب]] و حساب و گلستان و پس از آن به یادگیرى فنون ادب و علوم عرب نزد ایشان پرداخت. نخست، ادبیات و مغنى و مطول و بخشى از [[شرح لمعه]] را نزد والدش بیاموخت و در سن شانزده سالگى (۱۳۷۴ ق)، همراه با گروهى از همشهریانش به [[زیارت]] [[عتبات عالیات|عتبات عالیات]]، [[بیت الله الحرام]] و [[بیت المقدس|بیت المقدس]] نائل آمد (و در طول مسیر به بازگویى مسائل شرعى و خواندن کتاب‌هاى دینى براى کاروانیان مى پرداخت). |
| − | در بازگشت از سفر [[حج]]، قصد ماندن و تحصیل در [[حوزه علمیه]] نجف اشرف را داشت که مرحوم آیت الله العظمى حکیم در زمانى که به دیدار پدر بزرگوارش آمده بود و از قصد ایشان آگاه شد، فرمودند: اگر ایشان در [[حوزه علمیه قم]] به تحصیل بپردازد بهتر است، چون حوزه [[قم]] واجد دو ویژگى است: فن تدریس و فن سخنورى، شخصى که در آن حوزه تحصیل نماید هر دو را فرامى گیرد، هم درس مى خواند و هم درس مى دهد و هم به تبلیغ دین مى پردازد، ولذا رهسپار حوزه علمیه قم شد و در محضر درس اساتید بزرگ همانند حضرات آیات: مجاهدى تبریزى، سلطانى طباطبایى و ستوده اراکى، زانوى ادب به زمین زد و باقیمانده سطوح را فراگرفت و این همه، ۴ سال به طول انجامید | + | در بازگشت از سفر [[حج]]، قصد ماندن و تحصیل در [[حوزه علمیه]] نجف اشرف را داشت که مرحوم [[سید محسن حکیم|آیت الله العظمى حکیم]] در زمانى که به دیدار پدر بزرگوارش آمده بود و از قصد ایشان آگاه شد، فرمودند: اگر ایشان در [[حوزه علمیه قم]] به تحصیل بپردازد بهتر است، چون حوزه [[قم]] واجد دو ویژگى است: فن تدریس و فن سخنورى، شخصى که در آن حوزه تحصیل نماید هر دو را فرامى گیرد، هم درس مى خواند و هم درس مى دهد و هم به تبلیغ دین مى پردازد، ولذا رهسپار حوزه علمیه قم شد و در محضر درس اساتید بزرگ همانند حضرات آیات: مجاهدى تبریزى، سلطانى طباطبایى و ستوده اراکى، زانوى ادب به زمین زد و باقیمانده سطوح را فراگرفت و این همه، ۴ سال به طول انجامید. |
| − | + | وی در خلال تحصیل خویش توفیق یافت از دانش سرشار استوانه هاى علم و فقاهت، توشه ها برگیرد و مبانى علمى اش را استوار سازد. آنان عبارتند از: | |
| − | |||
| − | *۱. زعیم بزرگ شیعه آیت الله | + | *۱. زعیم بزرگ شیعه آیت الله [[آیت الله بروجردی|بروجردى]]، که سه سال از درس [[فقه]] ایشان بهره برد. |
| − | *۲. رهبر کبیر انقلاب آیت الله | + | *۲. رهبر کبیر انقلاب آیت الله [[امام خمینى]]، که هشت سال از درس [[اصول فقه|اصول]] ایشان استفاده کرد. |
| − | *۳. آیت الله سید محمد | + | *۳. آیت الله [[سید محمد محقق داماد]]، که دوازده سال از درس فقه و اصول وى بهره برد. |
| − | *۴. آیت الله | + | *۴. آیت الله [[سید محمدرضا موسوی گلپایگانی|سید محمدرضا موسوى گلپایگانى]]. |
| − | *۵. آیت الله حاج شیخ عباسعلى شاهرودى. | + | *۵. آیت الله حاج [[شیخ عباسعلی شاهرودی|شیخ عباسعلى شاهرودى]]. |
*۶. آیت الله حاج شیخ [[آیت الله محمد علی اراکی|محمدعلى اراکى]]. | *۶. آیت الله حاج شیخ [[آیت الله محمد علی اراکی|محمدعلى اراکى]]. | ||
| − | *۷. آیت الله حاج آقا مرتضى حایرى یزدى - که مدت ۱۵ سال در درس فقه ایشان شرکت جُست و مورد توجه فراوان معظم‌له بود. | + | *۷. آیت الله حاج آقا [[مرتضی حائری یزدی|مرتضى حایرى یزدى]] - که مدت ۱۵ سال در درس فقه ایشان شرکت جُست و مورد توجه فراوان معظم‌له بود. |
| − | همچنین، معظم‌له در ایام تعطیل حوزه علمیه قم در فصل تابستان به مدت هفت سال، به [[نجف]] اشرف مى رفت و علاوه بر زیارت عتبات عالیات، به درس علماى بزرگ نجف رفته و از آنان بهره ور مى شد. ایشان عبارتند از آیات عظام: امام خمینى، آقاى [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|خویى]]، آقاى شاهرودى و میرزا باقر زنجانى | + | همچنین، معظم‌له در ایام تعطیل حوزه علمیه قم در فصل تابستان به مدت هفت سال، به [[نجف]] اشرف مى رفت و علاوه بر زیارت عتبات عالیات، به درس علماى بزرگ نجف رفته و از آنان بهره ور مى شد. ایشان عبارتند از آیات عظام: امام خمینى، آقاى [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|خویى]]، آقاى شاهرودى و میرزا باقر زنجانى. |
==تدریس== | ==تدریس== | ||
| − | + | آیت الله العظمى علوى، عمر پربار خویش را به تألیف و تدریس و تبلیغ [[دین]] گذرانید. ایشان از همان اوانِ تحصیل، به تدریس کتب ادبیات و سطوح پرداخت. بارها سیوطى و مغنى و مطول، شرح شمسیه و شرح نظام را تدریس کرد و در همان زمانِ نوجوانى (۱۶ سالگى) کتاب «کشف الغاشیة عن وجه الحاشیه» را تألیف نمود. | |
| − | از سال ۱۳۸۲ ق به تدریس سطوح ([[معالم الدين و ملاذ المجتهدين (کتاب)|معالم]]، [[قوانين الاصول (کتاب)|قوانین]]، [[الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (کتاب)|شرح لمعه]] و شرح [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید]]) و سطح عالى ([[رسائل]]، [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و [[کفاية الاصول (کتاب)|کفایه]] و [[شرح منظومه سبزواری (کتاب)|شرح منظومه]]) پرداخت و گاه روزانه، چهار درس را تدریس مى کرد و درس‌هایش، در زمره معروفترین و چشمگیرترین درس‌هاى حوزه علمیه قم بود. | + | از سال ۱۳۸۲ ق به تدریس سطوح ([[معالم الدين و ملاذ المجتهدين (کتاب)|معالم]]، [[قوانين الاصول (کتاب)|قوانین]]، [[الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (کتاب)|شرح لمعه]] و شرح [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید]]) و سطح عالى ([[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]]، [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و [[کفاية الاصول (کتاب)|کفایه]] و [[شرح منظومه سبزواری (کتاب)|شرح منظومه]]) پرداخت و گاه روزانه، چهار درس را تدریس مى کرد و درس‌هایش، در زمره معروفترین و چشمگیرترین درس‌هاى حوزه علمیه قم بود. |
| − | + | ایشان در سال ۱۴۰۵ ق بود که بنا به تقاضاى گروهى از فضلاء تدریس خارج فقه (بر اساس کتاب [[شرایع الاسلام (کتاب)|شرایع الاسلام]] اثر [[محقق حلى]]) را آغاز کرد و کتاب‌هاى: طهارت و زکات را به پایان برد و همزمان خارج اصول را نیز بر پایه [[کفاية الاصول (کتاب)|کفایة الاصول]] آغاز نمود که دوره کامل آن ۱۵ سال به طول انجامید و به پایان رسید. وى در طول ۴۰ سال تدریس خویش، فضلاى بى شمارى را از سرچشمه زلال علوم [[اهل البیت|اهل بیت]] علیهم السلام، بهره مند ساخته که بسیارى از آنان، هم اینک در شهرهاى مختلف و سمَت‌هاى گوناگون مانند: تدریس در حوزه و دانشگاه، امامت جمعه و جماعت، قضاوت و نمایندگى مجلس به خدمت به [[اسلام]] و مسلمین اشتغال دارند. | |
'''شیوه تدریس:''' | '''شیوه تدریس:''' | ||
| − | درس معظم‌له از ملاحت گفتار، تتبع اقوال و دقت و بررسى آن‌ها، تحقیق مبسوط در روایات ([[فقه الحدیث|فقه الحدیث]]) و جمع بین اخبار متعارضه و بررسى رجال [[حدیث]] برخوردار | + | درس معظم‌له از ملاحت گفتار، تتبع اقوال و دقت و بررسى آن‌ها، تحقیق مبسوط در روایات ([[فقه الحدیث|فقه الحدیث]]) و جمع بین اخبار متعارضه و بررسى رجال [[حدیث]] برخوردار بود و در خلال درس، نیز به ذکر مطالب مناسب از [[تاریخ|تاریخ]] و [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و [[علم رجال|رجال]] و مواعظ نیز می پرداخت. |
| − | ایشان، به حضور منظم و بدون تعطیل در ایام درسى و سرِ ساعت، بدون اندکى تأخیر - مقید | + | ایشان، به حضور منظم و بدون تعطیل در ایام درسى و سرِ ساعت، بدون اندکى تأخیر - مقید بود و در روزهاى چهارشنبه به شرح و توضیح حدیثى از فرمایشات [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] صلی الله علیه و آله مى پرداخت و از این رهگذر به شرح وصایاى [[رسول خدا]] صلی الله علیه و آله به [[امیرالمومنین]] علیه السلام، [[ابوذر غفاری|ابوذر غفارى]] و [[ابن مسعود|عبدالله بن مسعود]] توفیق یافت. (که شرح وصایاى پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به ابوذر به نام انوار اخلاقى «ره توشه پارسایان» چاپ رسیده است). |
| − | |||
| − | |||
==تألیفات== | ==تألیفات== | ||
| − | + | آیت الله العظمى علوى، داراى تألیفات متعدد فقهى، اصولى، حدیثى و رجالى است که نام آن‌ها عبارتند از: | |
'''<I>الف. آثار چاپى:</I>''' | '''<I>الف. آثار چاپى:</I>''' | ||
| سطر ۱۳۱: | سطر ۱۲۸: | ||
'''مرجعیت:''' | '''مرجعیت:''' | ||
| − | معظم‌له، یکى از چهره هاى مشهور علم و [[تقوا]] و فقاهت در حوزه علمیه قم | + | معظم‌له، یکى از چهره هاى مشهور علم و [[تقوا]] و فقاهت در حوزه علمیه قم بود و در زمان مرجعیت آیاتِ عظام و مراجع تقلید پیشین، چشم‌هاى بسیارى به سویش دوخته شده بود، پس از ضایعه وفات آنان بود که بسیارى از مردم مؤمن و متدین - به ویژه اهالى مازندران و گیلان - از جنابش تقاضاى رساله عملیه نمودند که معظم له در سال ۱۴۱۲ ق، فتاواى خویش را در اختیار همگان قرار دادند - که به زبان‌هاى عربى و اردو نیز ترجمه شده - و بسیارى از مؤمنان در داخل و خارج کشور تقلید ایشان را پذیرفته و بخشى از شهریه طلاب حوزه علمیه قم، همه ماهه توسط ایشان پرداخت مى گردد. |
'''تبیلغ دین:''' | '''تبیلغ دین:''' | ||
| − | + | آیت الله العظمى علوى، از همان اوان طلبگى اش به تبلیغ [[دین|دین]] پرداخت و سالیان فراوان در ایام ماه مبارک [[رمضان]] و [[ماه محرم|محرم]] و [[صفر]] بر مسند وعظ و ارشاد تکیه زده و هزاران نفر را با بیان شیوا و سخنان زیباى خویش از آبشخور علوم اهل‌بیت علیهم السلام سیراب نمود و این شیوه پسندیده، حتى پس از مرجعیت معظم‌له ادامه داشت. ایشان، به جز این ایام سالیان فراوان، قبل از رسیدن به مرجعیت (۱۸ سال متمادى) در گرما و سرما در تابستان و زمستان هر پنج‌شنبه و جمعه به تهران مى رفت و پیرامون معارف دین در مسجد فاطمیه سخن مى گفت و در همین راستا، هیئت محترم وحدت فاطمیه و صندوق قرض الحسنه آن را هم تأسیس نمود و همزمان به تدریس [[شرح منظومه سبزواری (کتاب)|شرح منظومه]] و شرح [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید]] و اصول اعتقادات به گروهى از اساتید دانشگاه و دانشجویان محترم مى پرداخت. | |
'''بناهای ماندگار:''' | '''بناهای ماندگار:''' | ||
نسخهٔ ۳ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۶
آیت الله سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی (1318 - 1400 ش) از مراجع تقلید معاصر شیعه و یکی از اساتید بزرگ علمی در حوزه علمیه قم بودند.
خدمات این عالم جلیل القدر در اعلای کلمه الله و نصرت دین مبین و تعظیم شعائر و عرض اخلاص و ادب ایشان به پیشگاه حضرات معصومین علیهم السلام به ویژه آستان ملائک‌پاسبان حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف، از ویژگی های مبرز ایشان بود.
 | |
| نام کامل | سید محمدعلی علوى حسینی گرگانى |
| زادروز | 1318 شمسی |
| زادگاه | نجف |
| وفات | ۲۴ اسفند ۱۴۰۰ شمسی |
|
| |
| اساتید | |
|
| |
| آثار |
مناسک حج، نورالهدى،... |
مقاله‌ی مربوط به این عنوان از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
محتویات
ولادت
سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی، فرزند آیت الله سید سجاد علوى در سال ۱۳۵۹ ق (خرداد ۱۳۱۸ ش) در نجف اشرف، در بیت فضیلت و تقوا زاده شد. تا آن زمان چند پسر براى پدر بزرگوارش متولد شده بودند اما همگى در همان کودکى، از دنیا رفته بودند. لذا وى به ساحت مقدس امیرالمؤمنین علیه السلام متوسل شد و از آن حضرت، درخواست فرزندى عالم و صالح نمود.
آیت الله حاج سید سجاد علوى، شبى در عالم خواب به محضر امیرمؤمنان علیه السلام مشرف شد و حضرت، بدو مژده ولادت پسرى را در آینده نزدیک داد و از او خواست تا فرزندش را به نام «على» نامگذارى نماید. هنگامى که این پسر به دنیا آمد، پدرش براى رعایت استحباب او را به نام «محمد» و براى قولى که به امیرالمؤمنین علیه السلام داده بود، او را به «على» نامگذارى کرد. پدرش، بارها بدو مى گفت: محمدعلى! تو با دیگر برادرانت تفاوت خواهى داشت و در آینده به مقامات عالیه خواهى رسید. چون تو را با توسل به عنایت امیرالمؤمنین، از خدا گرفته ام.
تحصیلات و اساتید
آیت الله علوى گرگانی، هفت ساله بود (۱۳۶۵ ق) که همراه پدر بزرگوارش به ایران باز آمد و به قرائت قرآن مجید و آموختن نصاب و حساب و گلستان و پس از آن به یادگیرى فنون ادب و علوم عرب نزد ایشان پرداخت. نخست، ادبیات و مغنى و مطول و بخشى از شرح لمعه را نزد والدش بیاموخت و در سن شانزده سالگى (۱۳۷۴ ق)، همراه با گروهى از همشهریانش به زیارت عتبات عالیات، بیت الله الحرام و بیت المقدس نائل آمد (و در طول مسیر به بازگویى مسائل شرعى و خواندن کتاب‌هاى دینى براى کاروانیان مى پرداخت).
در بازگشت از سفر حج، قصد ماندن و تحصیل در حوزه علمیه نجف اشرف را داشت که مرحوم آیت الله العظمى حکیم در زمانى که به دیدار پدر بزرگوارش آمده بود و از قصد ایشان آگاه شد، فرمودند: اگر ایشان در حوزه علمیه قم به تحصیل بپردازد بهتر است، چون حوزه قم واجد دو ویژگى است: فن تدریس و فن سخنورى، شخصى که در آن حوزه تحصیل نماید هر دو را فرامى گیرد، هم درس مى خواند و هم درس مى دهد و هم به تبلیغ دین مى پردازد، ولذا رهسپار حوزه علمیه قم شد و در محضر درس اساتید بزرگ همانند حضرات آیات: مجاهدى تبریزى، سلطانى طباطبایى و ستوده اراکى، زانوى ادب به زمین زد و باقیمانده سطوح را فراگرفت و این همه، ۴ سال به طول انجامید.
وی در خلال تحصیل خویش توفیق یافت از دانش سرشار استوانه هاى علم و فقاهت، توشه ها برگیرد و مبانى علمى اش را استوار سازد. آنان عبارتند از:
- ۲. رهبر کبیر انقلاب آیت الله امام خمینى، که هشت سال از درس اصول ایشان استفاده کرد.
- ۳. آیت الله سید محمد محقق داماد، که دوازده سال از درس فقه و اصول وى بهره برد.
- ۴. آیت الله سید محمدرضا موسوى گلپایگانى.
- ۵. آیت الله حاج شیخ عباسعلى شاهرودى.
- ۶. آیت الله حاج شیخ محمدعلى اراکى.
- ۷. آیت الله حاج آقا مرتضى حایرى یزدى - که مدت ۱۵ سال در درس فقه ایشان شرکت جُست و مورد توجه فراوان معظم‌له بود.
همچنین، معظم‌له در ایام تعطیل حوزه علمیه قم در فصل تابستان به مدت هفت سال، به نجف اشرف مى رفت و علاوه بر زیارت عتبات عالیات، به درس علماى بزرگ نجف رفته و از آنان بهره ور مى شد. ایشان عبارتند از آیات عظام: امام خمینى، آقاى خویى، آقاى شاهرودى و میرزا باقر زنجانى.
تدریس
آیت الله العظمى علوى، عمر پربار خویش را به تألیف و تدریس و تبلیغ دین گذرانید. ایشان از همان اوانِ تحصیل، به تدریس کتب ادبیات و سطوح پرداخت. بارها سیوطى و مغنى و مطول، شرح شمسیه و شرح نظام را تدریس کرد و در همان زمانِ نوجوانى (۱۶ سالگى) کتاب «کشف الغاشیة عن وجه الحاشیه» را تألیف نمود.
از سال ۱۳۸۲ ق به تدریس سطوح (معالم، قوانین، شرح لمعه و شرح تجرید) و سطح عالى (رسائل، مکاسب و کفایه و شرح منظومه) پرداخت و گاه روزانه، چهار درس را تدریس مى کرد و درس‌هایش، در زمره معروفترین و چشمگیرترین درس‌هاى حوزه علمیه قم بود.
ایشان در سال ۱۴۰۵ ق بود که بنا به تقاضاى گروهى از فضلاء تدریس خارج فقه (بر اساس کتاب شرایع الاسلام اثر محقق حلى) را آغاز کرد و کتاب‌هاى: طهارت و زکات را به پایان برد و همزمان خارج اصول را نیز بر پایه کفایة الاصول آغاز نمود که دوره کامل آن ۱۵ سال به طول انجامید و به پایان رسید. وى در طول ۴۰ سال تدریس خویش، فضلاى بى شمارى را از سرچشمه زلال علوم اهل بیت علیهم السلام، بهره مند ساخته که بسیارى از آنان، هم اینک در شهرهاى مختلف و سمَت‌هاى گوناگون مانند: تدریس در حوزه و دانشگاه، امامت جمعه و جماعت، قضاوت و نمایندگى مجلس به خدمت به اسلام و مسلمین اشتغال دارند.
شیوه تدریس:
درس معظم‌له از ملاحت گفتار، تتبع اقوال و دقت و بررسى آن‌ها، تحقیق مبسوط در روایات (فقه الحدیث) و جمع بین اخبار متعارضه و بررسى رجال حدیث برخوردار بود و در خلال درس، نیز به ذکر مطالب مناسب از تاریخ و تفسیر و رجال و مواعظ نیز می پرداخت.
ایشان، به حضور منظم و بدون تعطیل در ایام درسى و سرِ ساعت، بدون اندکى تأخیر - مقید بود و در روزهاى چهارشنبه به شرح و توضیح حدیثى از فرمایشات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله مى پرداخت و از این رهگذر به شرح وصایاى رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیرالمومنین علیه السلام، ابوذر غفارى و عبدالله بن مسعود توفیق یافت. (که شرح وصایاى پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به ابوذر به نام انوار اخلاقى «ره توشه پارسایان» چاپ رسیده است).
تألیفات
آیت الله العظمى علوى، داراى تألیفات متعدد فقهى، اصولى، حدیثى و رجالى است که نام آن‌ها عبارتند از:
الف. آثار چاپى:
- ۱. توضیح المسائل (به اردو ترجمه شده است.)؛
- ۲. اجوبة المسائل یا پاسخ به جدیدترین استفتائات (۲ ج)؛
- ۳. مناسک حج. (آداب، اعمال و استفتائات حج)؛
- ۴. منهج الصالحین (رساله توضیح المسائل عربى)؛
- ۵. منهج الناسکین (مناسک حج عربى)؛
- ۶. نورالهدى (تعلیقه بر عروة الوثقى)؛
- ۷. المناظر الناضرة فی احکام العترة الطاهرة (ج ۱. بخشى از کتاب الطهارة)؛
- ۸. تعلیقه بر تحریرالوسیله (۲ ج، چاپ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى)؛
- ۹. گلچینى از انوار اخلاقى (برگزیده درس اخلاق روز چهارشنبه]؛
- ۱۰. ره توشه پارسایان، انوار اخلاقى (ج ۱، شرح وصایاى پیامبر اکرم به ابوذر غفارى)؛
- ۱۱. توحید از دیدگاه علم (یکى از سخنرانى هاى معظم‌له).
ب. آثار غیرچاپى:
- ۱. المناظر الناضرة (ج ۲ تا ۱۰. شرح مفصل ابواب طهارت، صلاة و زکات شرایع الاسلام)؛
- ۲. لئالى الاصول (۱۰ جلد. از مباحث الفاظ تا پایان استصحاب)؛
- ۳. زبدة اللئالى - تلخیص کتاب فوق؛
- ۴. القواعد الفقهیة (قاعده هاى: ضمان، لاضرر، تقیه، عدالت، میسور و اصالة الصحة)؛
- ۵. رساله در فروع علم اجمالى؛
- ۶. رساله در تعادل و تراجیح؛
- ۷. رساله در اجتهاد و تقلید؛
- ۸. تقریرات درس فقه آیت الله العظمى بروجردى (بحث: طهارت و قضا)؛
- ۹. تقریرات درس فقه آیت الله محقق داماد (کتاب صلاة و حج)؛
- ۱۰. تقریرات درس فقه آیت الله حاج شیخ عباسعلى شاهرودى (کتاب طهارت)؛
- ۱۱. تقریرات درس فقه آیت الله اراکى (بحث صلاة الجمعة)؛
- ۱۲. تقریرات درس فقه آیت الله حاج آقا مرتضى حایرى (کتاب طهارت و خمس)؛
- ۱۳. تقریرات درس اصول آیت الله العظمى امام خمینى (از بحث مقدمه واجب تا آخر قطع و ظن)؛
- ۱۴. تقریرات درس اصول آیت الله محقق داماد (دوره کامل)؛
- ۱۵. تعلیقه بر وسیله النجاة؛
- ۱۶. تعلیقه بر منهاج الصالحین؛
- ۱۷. کشف الغاشیة عن وجه الحاشیة (توضیح مشکلات حاشیه ملا عبدالله، اولین تألیف معظم‌له)؛
- ۱۸. نورالبیان فى تفسیر القرآن؛
- ۱۹. طبقات الرجال؛
- ۲۰. ره توشه پارسایان انوار اخلاقى (ج ۲ و ۳. شرح وصایاى پیامبر اکرم به امیرالمؤمنین و عبدالله بن مسعود).
فعالیت‌های اجتماعی
مرجعیت:
معظم‌له، یکى از چهره هاى مشهور علم و تقوا و فقاهت در حوزه علمیه قم بود و در زمان مرجعیت آیاتِ عظام و مراجع تقلید پیشین، چشم‌هاى بسیارى به سویش دوخته شده بود، پس از ضایعه وفات آنان بود که بسیارى از مردم مؤمن و متدین - به ویژه اهالى مازندران و گیلان - از جنابش تقاضاى رساله عملیه نمودند که معظم له در سال ۱۴۱۲ ق، فتاواى خویش را در اختیار همگان قرار دادند - که به زبان‌هاى عربى و اردو نیز ترجمه شده - و بسیارى از مؤمنان در داخل و خارج کشور تقلید ایشان را پذیرفته و بخشى از شهریه طلاب حوزه علمیه قم، همه ماهه توسط ایشان پرداخت مى گردد.
تبیلغ دین:
آیت الله العظمى علوى، از همان اوان طلبگى اش به تبلیغ دین پرداخت و سالیان فراوان در ایام ماه مبارک رمضان و محرم و صفر بر مسند وعظ و ارشاد تکیه زده و هزاران نفر را با بیان شیوا و سخنان زیباى خویش از آبشخور علوم اهل‌بیت علیهم السلام سیراب نمود و این شیوه پسندیده، حتى پس از مرجعیت معظم‌له ادامه داشت. ایشان، به جز این ایام سالیان فراوان، قبل از رسیدن به مرجعیت (۱۸ سال متمادى) در گرما و سرما در تابستان و زمستان هر پنج‌شنبه و جمعه به تهران مى رفت و پیرامون معارف دین در مسجد فاطمیه سخن مى گفت و در همین راستا، هیئت محترم وحدت فاطمیه و صندوق قرض الحسنه آن را هم تأسیس نمود و همزمان به تدریس شرح منظومه و شرح تجرید و اصول اعتقادات به گروهى از اساتید دانشگاه و دانشجویان محترم مى پرداخت.
بناهای ماندگار:
آیت الله العظمى علوى، احداث و بنیاد بناهاى خیریه و عام المنفعه را وجهه همت خویش ساخته و تاکنون در ساختمان - کلى یا جزئى - چندین بناى خیر، نقش اساسى و سهم چشمگیر داشته است. معظم‌له، علاوه بر اجازه مصرف بخشى از وجوه شرعیه براى احداث بناهاى عام المنفعه، خود نیز به بنیادِ مسجد، حسینیه، درمانگاه و صندوق قرض الحسنه در نقاط مختلف اقدام فرموده است. تعمیر بخشى از مسجد جامع گرگان، تأسیس و تعمیر چند مسجد در گرگان و روستاهاى اطراف، مسجد اعظم[۱] و درمانگاه آیت الله حاج سید سجاد علوى در روستاى النگ، حسینیه سیدالشهدا در مهدى شهر سمنان، صندوق قرض الحسنه و هیئت محترم «وحدت فاطمیة» در خیابان هفده شهریور جنوبى (تهران) - از آن جمله است. همچنین دفتر معظم‌له در قم و مشهد مقدس، در ایام ولادت و شهادتِ ائمه اطهار علیهم السلام و روزهاى پنج‌شنبه هر هفته، شاهد برگزارى مجالس معظم و باشکوهى است که خطبا و وعاظ محترم پیرامون معارف شیعى و احیاى امر اهل‌بیت علیهم السلام، به سخنرانى مى پردازند و نام و یاد اهل‌بیت عصمت و طهارت را گرامى مى دارند. خداوند بر دوامِ توفیقات و صحت و خدمات ایشان بیافزاید و به آمال و مقاصدش در اجراى فرامین الهى، جامه عمل بپوشاند.
رحلت
مرحوم آیت‌الله العظمی سید محمدعلی علوى حسینی گرگانى سرانجام در بعدازظهر روز سه‌شنبه 24 اسفند ۱۴۰۰ در قم دار فانی را وداع گفت.
پانویس
- ↑ این مسجد عظیم - که در نوع خود بى نظیر است و در آن نواحى بسان گوهرى مى درخشد - در سال۱۳۵۰ ش ساخته شد. ماده تاریخ ساختمان آن را مرحوم حجةالاسلام والمسلمین حاج شیخ محمدعلى انصارى قمى چنین سروده است: این مسجد اعظم که درش بر همه باز است * ستوار چو کعبه که در مُلک حجاز است از همت مردان خدا طى شد و تاریخ * تا روز جزا قبله گه اهل نماز است.(۱۳۹۰ ق)
منبع:
آرشیو عکس و تصویر
سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی در کودکی
سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی (نفر وسط) در نوجوانی
از راست: ناشناس، سید سجاد علوی حسینی گرگانی، سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی و ناشناس
سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی در نوجوانی
سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی در جوانی
سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی
سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی در راهپیمایی دوران انقلاب
سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی (نفر وسط) در لباس احرام و در سرزمین وحی
سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی
از راست: محمدابراهیم جناتی، سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی، ناصرالدین انصاری قمی و جعفر سبحانی
از راست: ناشناس، سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی، محمدعلی گرامی و مسلم ملکوتی
از راست: سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی، عبدالله جوادی آملی، مسلم ملکوتی و سید علی حسینی خامنه ای
تشییع پیکر سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی در گرگان
تشییع پیکر سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی در قم
قبر سید محمدعلی علوی حسینی گرگانی در حرم حضرت معصومه سلام الله علیها
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
