مناقب امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه‌السلام (کتاب)

مناقب أميرالمؤمنين علی بن ابيطالب علیه‌السلام

«مناقب أمیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیه‌السلام»، منتخبی از کتاب «الریاض النضرة فی مناقب العشرة» محب‌الدین طبری (متوفی، ۶۹۴ق) که همان‌گونه که از عنوان کتاب پیداست به‌منظور بیان مناقب تعدادی از صحابه معروف به عشره مبشره، نوشته شده است. کتاب الریاض النضره در چهار جلد تألیف شده است که بخش زیادی از جلد سوم آن به امیرالمؤمنین(ع) اختصاص یافته است.

محتوای کتاب

در ابتدای کتاب «مناقب أمیرالمؤمنین ...»، مقدمه‌ای به قلم شیخ ابراهیم محمدحسن نقشبندی دیده می‌شود. وی در این مقدمه دلیل انتخاب امیرالمؤمنین علی(ع) را از بین ده صحابی کتاب «ریاض النضره» سه عامل دانسته است:

1. درک نویسنده به نسب والای امام علی(ع)،
2. دیدگاه نیکوی او نسبت به على(ع)؛ مانند امتداد رسالت، عامل جاودانگی اسلام و بالا بردن او از جایگاه بشری؛
3. تشویق و دلگرمی برای محبین اهل‌بیت(ع).

پس‌ازآن مقدمه تحقیقی دیگری نیز به قلم سید عبدالمحسن عبدالله حسینی سراوی ذکر شده است. وی در ابتدای این مقدمه با ذکر داستانی از عمر بن عبدالعزیز افضل مردم در آن زمان را، علی بن حسین(ع) دانسته است.

وی سپس با ذکر حدیث سفینه و ثقلین، نتیجه تأمل در این دو حدیث و صدها حدیث معتبر در کتاب حاضر را، پی بردن به شأن والای اهل‌بیت(ع) دانسته که احدی از مؤمنین از آن برخوردار نیست. همچنین او معتقد است، کسی که تقرب به خداوند متعال و نجات از مهلکه دنیا و آخرت را می‌خواهد، چاره‌ای از تمسک به آن‌ها و حجت قرار دادن گفتار و تبعیت از رفتار آن‌ها ندارد؛ همچنان که به قرآن کریم تمسک می‌کند و عملش را بر آن تطبیق می‌دهد و او را حجت بین خود و خدا قرار می‌دهد.

پس‌ازآن به نام و اطلاعات نسخه‌های موجود و آثاری که در رابطه با امیرالمؤمنین علی(ع) نوشته شده اشاره می‌کند. در ادامه شرح حال ارزشمندی از محب طبری که از نوزده منبع گردآوری شده را به پیشگاه خواننده تقدیم می‌کند. در آخر نیز شیوه تحقیقی خود در این اثر را این‌گونه شرح و توضیح می‌دهد:

1. در فصول و ابواب کتاب مطلبی را مقدم یا مؤخر نکردم بلکه طبق کتاب، فصول و ابواب ثابت گذاشتم.
2. صفحه‌بندی از اول تا آخر کتاب پیاپی آمده است.
3. آدرس احادیث کتاب بر اساس مصادر اصلی است. در صورت نیافتن مصادر اصلی به کتب دیگری مانند: حدیث، تاریخ، سیره، تفاسیر و تراجم رجوع کردم.
4. شرح حال راویان احادیث را به‌صورت مختصر و مفید ذکر نمودم. ازآنجاکه کتب حدیث مشترک بین شیعه و سنی هستند، به همین خاطر از کتب شرح حال مشترک بین شیعه و سنی استفاده کردم.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن کتاب.
2. طبری، محب‌الدین، الریاض النضرة فی مناقب العشرة، بیروت، دارالکتب العلمیة، الطبعة الثانیة، 1424ق.

منبع

ویکی نور