اعلام نهج البلاغه (سرخسی) (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۱۱ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab20.jpg|بندانگشتی|اعلام نهج‌البلاغة (سرخسی)]]
+
{{خوب}}
 +
{{مشخصات کتاب
 +
|عنوان= اعلام نهج البلاغه
 +
|تصویر=[[پرونده:Ketab20.jpg|230px]]
 +
|نویسنده= على بن ناصر سرخسى
 +
|موضوع=شرح نهج البلاغه
 +
|زبان=عربی
 +
|تعداد جلد=۱
 +
|عنوان افزوده1=
 +
|افزوده1=
 +
|عنوان افزوده2=
 +
|افزوده2=
 +
|لینک=
 +
}}
 +
'''«أعلام نهج‌البلاغه»''' اثر على بن ناصر حسینى سرخسى از علمای [[شیعه]] در قرن ششم هجری، کتابى است به زبان عربى که به شرح و توضیح مشکلات «[[نهج‌البلاغه]]» در زمینه مباحث اعتقادی مانند [[توحید]]، [[امامت]] و... مى‌پردازد.
 +
==مؤلف==
 +
سید على بن ناصر حسینى سرخسى از دانشمندان و متکلمان بزرگ [[شیعه]] در قرن ششم هجرى است. چنانکه از القاب او بر می آید ریاست و رهبری علمی بر عهده داشته و از اهل فضل و ادب و علم و کلام و حکمت بوده است.
  
 +
وی افزون بر ادب و [[فقه]] و [[حدیث]]، در [[فلسفه]] و [[حکمت]] هم دست داشته و در سند فلسفى [[خواجه نصیرالدین طوسی|خواجه نصیر طوسى]] به [[ابن سینا]]، نام وى به عنوان شاگرد افضل‌الدین غیلانى، متکلم و فلسفه‌دان نامدار و نویسنده کتاب حدوث العالم یاد شده است. سرخسى افزون بر این دانش‌ها، در دانش تاریخ‌نگارى هم دست داشته و کتابى درباره تاریخ سلاجقه نوشته، با عنوان "اخبار الدولة السلجوقیة" که بارها به چاپ رسیده است.
  
== معرفى اجمالى ==
+
اعجاز حسین نیشابورى کنتورى در کتاب کشف الحجب و الاستار، على بن ناصر را نخستین شارح [[نهج البلاغة|نهج‌البلاغه]] و از شاگردان [[سید رضى]] معرفى مى‌کند. سرخسی در انتقال نسخه نهج‌البلاغة به [[یمن]] به دلیل شاگردان [[زیدیه|زیدى]] خود سهم مهمى داشته و شرح او نیز براى زیدیان یمن متنى شناخته شده بوده و در حقیقت کتاب او تنها از این طریق براى آیندگان حفظ شده است. با این وصف او بی تردید [[امامیه|امامی]] مذهب بوده است و در کتابش اشاره به امامت [[ائمه اطهار|دوازده امام]] دیده می شود.
 +
==محتوای کتاب==
 +
کتاب مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم محقق، مرحوم شیخ عزیزالله عطاردى، مقدمه مؤلف ([[سید رضی]]) و سه باب بر اساس تبویب [[نهج البلاغه]] توسط سید رضى (خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار) مى‌باشد.
  
 +
در مقدمه‌اى که محقق بر کتاب نگاشته، سخنان دانشمندان درباره نهج‌البلاغه، موضوعاتى که در نهج‌البلاغه بدان‌ها پرداخته شده، اجازات نهج‌البلاغه، شبهاتى که درباره نهج‌البلاغه مطرح گردیده، معرفى شارح، رساله [[فخر رازى|فخر الدین رازى]] به سرخسى و نیز پاسخ سرخسى به رساله وى مطرح گردیده است.
  
'''اعلام نهج‌البلاغه''' اثر [[سرخسی نیشابوری، علی بن ناصر|سيد سند، على بن ناصر حسينى سرخسى]]، کتابى است به زبان عربى كه به شرح و توضيح مشكلات نهج‌البلاغه و تفسير معضلات آن مى‌پردازد.
+
شاید از عنوان کتاب یعنى «اعلام نهج‌البلاغه»، در ابتدا چنین به نظر برسد که مؤلف در این کتاب به معرفى و شرح حال اعلام و شخصیت‌هایى که در نهج‌البلاغه از آن‌ها نام برده شده مى‌پردازد؛ در حالى که این گونه نیست؛ بلکه این کتاب به شرح و توضیح برخى کلمات و فرمایشات که نیاز به تفسیر و توضیح داشته مى‌پردازد و فرمایشات حضرت را در زمینه مسائل اعتقادى به ویژه توحید و امامت و نیز آفرینش آسمان و زمین و فرشتگان توضیح داده و به شبهاتى که از جانب مخالفان ابراز گردیده پاسخ مى‌گوید.
  
هدف مؤلف از نگارش اين کتاب حل مشكلات و تفسير معضلات و بازگشودن گره‌ها و نيز توضيح كلمات علی (عليه‌السلام) در زمينه توحيد و امامت و...است.
+
چنانکه از شرح سرخسی بر می آید، او بسیار به [[نهج البلاغه]] علاقه داشته و تعدادی شرح مانند شرح امام وبری و شرح قطب الدین کیدری و شرح [[قطب راوندى|قطب الدین راوندی]] نزد او بوده است.
  
== ساختار کتاب ==
+
==منابع==
  
 
+
*"نهج‌البلاغه در ميان زيديه"، [http://ansari.kateban.com/post/*826 بررسی‌های تاریخی نوشته‌های حسن انصاری در حوزه تاریخ و فرهنگ ایران].
کتاب مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم محقق، مرحوم شيخ [[عزيزالله عطاردى]]، مقدمه مؤلف و سه باب(بر اساس تبويب نهج البلاغه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]) مى‌باشد.
+
*"اعلام نهج البلاغه"، [http://wikinoor.ir/%D8%A3%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%86%D9%87%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D8%A9_(%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D8%B3%DB%8C) ویکی نور].
 
+
{{نهج البلاغه}}
== گزارش محتوا ==
+
[[رده:شروح نهج البلاغه]]
 
+
[[رده:کتابهای با موضوع نهج البلاغه]]
 
 
در مقدمه‌اى كه محقق بر کتاب نگاشته، سخنان دانشمندان درباره نهج‌البلاغه، موضوعاتى كه در نهج‌البلاغه بدان‌ها پرداخته شده، اجازات نهج‌البلاغه، شبهاتى كه درباره نهج‌البلاغه مطرح گرديده، معرفى شارح، رساله [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر الدين رازى]] به [[سرخسی نیشابوری، علی بن ناصر|سرخسى]] و نيز پاسخ [[سرخسی نیشابوری، علی بن ناصر|سرخسى]] به رساله وى مطرح گرديده است.
 
 
 
شايد از عنوان کتاب؛ يعنى «اعلام نهج‌البلاغه» در بادى امر چنين به نظر برسد كه مؤلف در اين کتاب به معرفى و شرح حال اعلام و شخصيت‌هايى كه در نهج‌البلاغه از آن‌ها نام برده شده مى‌پردازد؛ در حالى كه اين گونه نيست؛ بلكه اين کتاب به شرح و توضيح برخى كلمات و فرمايشات كه نياز به تفسير و توضيح داشته مى‌پردازد و فرمايشات حضرت را در زمينه مسائل اعتقادى به ويژه توحيد و امامت و نيز آفرينش آسمان و زمين و فرشتگان توضيح داده و به شبهاتى كه از جانب مخالفان ابراز گرديده پاسخ مى‌گويد.
 
 
 
== وضعيت کتاب ==
 
 
 
 
 
کتاب، مشتمل بر پاورقى‌هايى به قلم محقق و فاقد هر گونه فهرست مى‌باشد.
 
 
 
== منابع مقاله==
 
 
 
#مقدمه محقق.
 
#انصارى، حسن، نهج البلاغه در ميان زيديه، Ansari.kateban.com، 7/1/1386.  
 
#همو، معارف، فروردين-تير1379، ش49، ص167-172.
 
#نظرى، تجليل، سيد صدر الدين حسينى و آثار او، علوم اجتماعى و انسانى دانشگاه شيراز، بهار1381، ش34، ص119-128.
 
 
 
 
 
== منبع ==
 
ویکی نور
 
 
 
[[رده:کتابهای غریب الحدیث]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۲۹

Ketab20.jpg
نویسنده على بن ناصر سرخسى
موضوع شرح نهج البلاغه
زبان عربی
تعداد جلد ۱

«أعلام نهج‌البلاغه» اثر على بن ناصر حسینى سرخسى از علمای شیعه در قرن ششم هجری، کتابى است به زبان عربى که به شرح و توضیح مشکلات «نهج‌البلاغه» در زمینه مباحث اعتقادی مانند توحید، امامت و... مى‌پردازد.

مؤلف

سید على بن ناصر حسینى سرخسى از دانشمندان و متکلمان بزرگ شیعه در قرن ششم هجرى است. چنانکه از القاب او بر می آید ریاست و رهبری علمی بر عهده داشته و از اهل فضل و ادب و علم و کلام و حکمت بوده است.

وی افزون بر ادب و فقه و حدیث، در فلسفه و حکمت هم دست داشته و در سند فلسفى خواجه نصیر طوسى به ابن سینا، نام وى به عنوان شاگرد افضل‌الدین غیلانى، متکلم و فلسفه‌دان نامدار و نویسنده کتاب حدوث العالم یاد شده است. سرخسى افزون بر این دانش‌ها، در دانش تاریخ‌نگارى هم دست داشته و کتابى درباره تاریخ سلاجقه نوشته، با عنوان "اخبار الدولة السلجوقیة" که بارها به چاپ رسیده است.

اعجاز حسین نیشابورى کنتورى در کتاب کشف الحجب و الاستار، على بن ناصر را نخستین شارح نهج‌البلاغه و از شاگردان سید رضى معرفى مى‌کند. سرخسی در انتقال نسخه نهج‌البلاغة به یمن به دلیل شاگردان زیدى خود سهم مهمى داشته و شرح او نیز براى زیدیان یمن متنى شناخته شده بوده و در حقیقت کتاب او تنها از این طریق براى آیندگان حفظ شده است. با این وصف او بی تردید امامی مذهب بوده است و در کتابش اشاره به امامت دوازده امام دیده می شود.

محتوای کتاب

کتاب مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم محقق، مرحوم شیخ عزیزالله عطاردى، مقدمه مؤلف (سید رضی) و سه باب بر اساس تبویب نهج البلاغه توسط سید رضى (خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار) مى‌باشد.

در مقدمه‌اى که محقق بر کتاب نگاشته، سخنان دانشمندان درباره نهج‌البلاغه، موضوعاتى که در نهج‌البلاغه بدان‌ها پرداخته شده، اجازات نهج‌البلاغه، شبهاتى که درباره نهج‌البلاغه مطرح گردیده، معرفى شارح، رساله فخر الدین رازى به سرخسى و نیز پاسخ سرخسى به رساله وى مطرح گردیده است.

شاید از عنوان کتاب یعنى «اعلام نهج‌البلاغه»، در ابتدا چنین به نظر برسد که مؤلف در این کتاب به معرفى و شرح حال اعلام و شخصیت‌هایى که در نهج‌البلاغه از آن‌ها نام برده شده مى‌پردازد؛ در حالى که این گونه نیست؛ بلکه این کتاب به شرح و توضیح برخى کلمات و فرمایشات که نیاز به تفسیر و توضیح داشته مى‌پردازد و فرمایشات حضرت را در زمینه مسائل اعتقادى به ویژه توحید و امامت و نیز آفرینش آسمان و زمین و فرشتگان توضیح داده و به شبهاتى که از جانب مخالفان ابراز گردیده پاسخ مى‌گوید.

چنانکه از شرح سرخسی بر می آید، او بسیار به نهج البلاغه علاقه داشته و تعدادی شرح مانند شرح امام وبری و شرح قطب الدین کیدری و شرح قطب الدین راوندی نزد او بوده است.

منابع