سلطان محمد خدابنده: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ سلطان محمد خدا بنده را به سلطان محمد خدابنده منتقل کرد)
 
(۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
خدا بنده لقب سلطان محمد اولجايتو پادشاه مغولى است كه از سال 703 تا 716 ق بر ايران و متصرفات مغولى در حوالى ايران حكومت كرد.  
+
'''سلطان محمد اولجایتو،''' ملقب به «خدابنده»، پادشاه مغولى است که از سال ۷۰۳ تا ۷۱۶ قمری بر [[ایران|ایران]] و متصرفات مغولى در حوالى ایران حکومت کرد. او در اثر همنشینی با [[علامه حلی]] به مذهب حق [[شیعه]] گروید و به نام امیرالمؤمنین [[امام علی علیه السلام|امام علی]] (علیه السلام) سکه ضرب نمود.
 +
[[پرونده:Khodabandeh.jpg|بندانگشتی|مقبره سلطان محمد خدابنده در زنجان]]
  
== زندگانی خدا بنده ==
+
==زندگانی خدابنده==
  
پدرش غازان خان وى را در نوجوانى بولايت عهدى خويش معين كرد، و زمانى كه پدر بمرد وى  
+
پدرش غازان خان سلطان محمد را در نوجوانى به ولایت‌عهدى خویش معین کرد، و زمانى که پدرش مرد، وى حاکم [[خراسان]] بود، و پس از مرگ پدر به [[تبریز|تبریز]] بازگشت و زمام امور بدست گرفت و به سال ۷۰۴ قمری به تکمیل شهر سلطانیه که پدرش در اواخر عمر آن را کنار سرچشمه دو رود ابهر و زنجان بنا کرده بود پرداخت.
حاكم [[خراسان]] بود، و پس از مرگ پدر به [[تبريز]] بازگشت و زمام امور بدست گرفت و بسال 704 بتكميل شهر[[ سلطانيه]] كه پدرش در اواخر عمر آن را كنار سرچشمه دو رود ابهر و [[زنجان]] بنا كرده بود پرداخت، و در سال 706 منطقه [[گيلان]] را فتح نمود و در سال 709 به [[عراق]] عرب و به [[نجف اشرف]] رفت و علماى آنجا را ملاقات نمود و به سال 712 به عزم فتح [[شام]] از راه موصل رهسپار آن ديار شد ولى در بين راه با مقاومت اهل اولين قلعه مرز شام مواجه گشت و شكست خورد و برگشت و سرانجام بسال 716 در سلطانيه درگذشت.  
 
  
== مذهب خدا بنده ==
+
او در سال ۷۰۶ منطقه گیلان را فتح نمود و در سال ۷۰۹ به [[عراق]] عرب و به [[نجف اشرف]] رفت و علماى آنجا را ملاقات نمود و به سال ۷۱۲ به عزم فتح [[شام]] از راه موصل رهسپار آن دیار شد، ولى در بین راه با مقاومت اهل اولین قلعه مرز شام مواجه گشت و شکست خورد و برگشت و سرانجام به سال ۷۱۶ قمری در سلطانیه از توابع زنجان درگذشت.
  
خدابنده در آغاز سنى مذهب بود ولى پس از چندى به [[مذهب تشيع]] گرائيد
+
==مذهب خدابنده==
  
==ضرب سکه به نام امام علی (علیه السلام(==
+
سلطان خدابنده در آغاز [[اهل سنت|سنى]] مذهب بود، ولى پس از چندى به مذهب [[تشیع]] گرائید، و این نتیجۀ مجالست او با [[علامه حلی]] بود. علامه حلى که خود شاگرد [[خواجه نصیرالدین طوسی|خواجه نصیرالدین طوسى]] و در [[علم کلام|علم کلام]] و بحوث مذهبى ید طولائى داشت، مخصوصاً باتفاق فرزندش [[فخر المحققین|فخر المحققین]] به دیدار او آمده و دو کتاب «[[نهج الحق و کشف الصدق (کتاب)|نهج الحق]]» و «[[منهاج الکرامه فی معرفة الامامه (کتاب)|منهاج الکرامه فى معرفة الامامه]]» را به نام او تألیف کرد و چندى به نزد او مقیم شد و خدابنده وى را به شایستگى گرامى می داشت. داستان علامه حلی و محفل خدابنده در حضور علماى مذاهب اربعه [[اهل سنت]] مشهور است.
  
در سال 709 امر داد كه نام خلفاى ثلاثه را از خطبه و سكه بيندازند و نام [[اميرالمؤمنين على]] (ع) و [[امام حسن]] (ع) و [[امام حسين]] (ع) را در خطبه بياورند و در سكه فقط بنام اميرالمؤمنين على (ع) اكتفا كنند، وى همواره به ترويج مذهب شيعه اهتمام مي ورزيد، شيعيان او را خدابنده و سنّيان خربنده لقب دادند،
+
==ضرب سکه بنام امیرالمؤمنین==
  
مرحوم [[علامه حلى]] كه خود شاگرد [[خواجه نصير الدين طوسى]] و در علم كلام و بحوث مذهبى يد طولائى داشت مخصوصاً باتفاق فرزندش [[فخر المحققين]] بديدار او آمده و دو كتاب: نهج الحق و منهاج الكرامة فى باب الامامة را بنام او تأليف كرد و چندى بنزد او مقيم شد و خدابنده وى را بشايستگى گرامى ميداشت. داستان علامه و محفل خدابنده در حضور علماى [[مذاهب اربعه]] مشهور است.
+
سلطان محمد خدابنده در سال ۷۰۹ امر داد که نام [[خلفای نخستین|خلفاى ثلاثه]] را از [[خطبه]] و سکه بیندازند و نام [[امام علی علیه السلام|امیرالمؤمنین على]] (علیه السلام)، [[امام حسن]] (علیه السلام) و [[امام حسین]] (علیه السلام) را در خطبه بیاورند و در سکه فقط بنام [[امیرالمومنین|امیرالمؤمنین]] على (علیه السلام) اکتفا کنند. وى همواره به ترویج مذهب [[شیعه|شیعه]] اهتمام می ورزید. شیعیان او را خدابنده و [[اهل سنت|سنّیان]] خربنده لقب دادند.
 +
==منابع==
  
 
== منبع ==
 
 
*سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.  
 
*سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.  
  
 
[[رده: تاریخ اسلام]]
 
[[رده: تاریخ اسلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۳۸

سلطان محمد اولجایتو، ملقب به «خدابنده»، پادشاه مغولى است که از سال ۷۰۳ تا ۷۱۶ قمری بر ایران و متصرفات مغولى در حوالى ایران حکومت کرد. او در اثر همنشینی با علامه حلی به مذهب حق شیعه گروید و به نام امیرالمؤمنین امام علی (علیه السلام) سکه ضرب نمود.

مقبره سلطان محمد خدابنده در زنجان

زندگانی خدابنده

پدرش غازان خان سلطان محمد را در نوجوانى به ولایت‌عهدى خویش معین کرد، و زمانى که پدرش مرد، وى حاکم خراسان بود، و پس از مرگ پدر به تبریز بازگشت و زمام امور بدست گرفت و به سال ۷۰۴ قمری به تکمیل شهر سلطانیه که پدرش در اواخر عمر آن را کنار سرچشمه دو رود ابهر و زنجان بنا کرده بود پرداخت.

او در سال ۷۰۶ منطقه گیلان را فتح نمود و در سال ۷۰۹ به عراق عرب و به نجف اشرف رفت و علماى آنجا را ملاقات نمود و به سال ۷۱۲ به عزم فتح شام از راه موصل رهسپار آن دیار شد، ولى در بین راه با مقاومت اهل اولین قلعه مرز شام مواجه گشت و شکست خورد و برگشت و سرانجام به سال ۷۱۶ قمری در سلطانیه از توابع زنجان درگذشت.

مذهب خدابنده

سلطان خدابنده در آغاز سنى مذهب بود، ولى پس از چندى به مذهب تشیع گرائید، و این نتیجۀ مجالست او با علامه حلی بود. علامه حلى که خود شاگرد خواجه نصیرالدین طوسى و در علم کلام و بحوث مذهبى ید طولائى داشت، مخصوصاً باتفاق فرزندش فخر المحققین به دیدار او آمده و دو کتاب «نهج الحق» و «منهاج الکرامه فى معرفة الامامه» را به نام او تألیف کرد و چندى به نزد او مقیم شد و خدابنده وى را به شایستگى گرامى می داشت. داستان علامه حلی و محفل خدابنده در حضور علماى مذاهب اربعه اهل سنت مشهور است.

ضرب سکه بنام امیرالمؤمنین

سلطان محمد خدابنده در سال ۷۰۹ امر داد که نام خلفاى ثلاثه را از خطبه و سکه بیندازند و نام امیرالمؤمنین على (علیه السلام)، امام حسن (علیه السلام) و امام حسین (علیه السلام) را در خطبه بیاورند و در سکه فقط بنام امیرالمؤمنین على (علیه السلام) اکتفا کنند. وى همواره به ترویج مذهب شیعه اهتمام می ورزید. شیعیان او را خدابنده و سنّیان خربنده لقب دادند.

منابع

  • سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.