فاضل سراب: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۸ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
ملا محمد بن عبد الفتاح تنكابني مشهور به فاضل سراب از[[ علما،]] [[فقها]]، [[محدثان]]، [[متكلمان]] و دانشمندان نامدار شيعه در اواخر قرن يازدهم و اوائل قرن دوازدهم هجري است.
+
'''«ملا محمد بن عبدالفتاح تنکابنی»''' مشهور به «فاضل سراب» (۱۱۲۴-۱۰۴۰ ق)، از [[فقها]]، [[محدثان]] و [[علم کلام|متکلمان]] نامدار [[شیعه|شیعه]] در قرن دوازدهم هجری و از شاگردان [[ملا محمدباقر سبزواری]] و [[آقا حسین خوانساری|آقا حسین خوانساری]] است. بیشتر آثار فاضل سراب مربوط به مباحث [[فلسفه|فلسفی]] و [[کلام|کلامی]] است.
 +
{{شناسنامه عالم
 +
|نام کامل = ملا محمد فاضل سراب
 +
|تصویر=[[پرونده:فاضل سراب.jpg|۲۲۰px|center]]
 +
|زادروز =  ۱۰۴۰
 +
|زادگاه =  سراب، تنکابن
 +
|وفات =  ۱۱۲۴ قمری
 +
|مدفن = [[اصفهان]]، [[تخت فولاد]]  
 +
|اساتید = [[ملا محمدباقر سبزواری]]، [[آقا حسین خوانساری|آقا حسین خوانساری]]، [[محمدتقی مجلسی|محمدتقی مجلسی]]، ملا رجبعلی تبریزی، ملا میرزای شیروانی،...
 +
|شاگردان = محمدشفیع گیلانی لاهیجی، ملا محمدجعفر کرمانی خراسانی، محمدباقر بن سید علاءالدین گلستانه، میر محمدحسین خاتون‌آبادی، ملا عبدالباقی سبزواری،...
 +
|آثار = سفینة النجاة، ضیاءالقلوب، اثبات الصانع القدیم، رساله در اصول دین و عقاید، حاشیه بر [[زبدة البیان فی احکام القرآن (کتاب)|زبدة البیان]]، اثبات الواجب، حاشیه بر [[مدارک الاحکام (کتاب)|مدارک الاحکام]]،...
 +
}}
  
==ولادت==
+
==تحصیلات و استادان==
 +
ملا محمد بن عبدالفتاح تنکابنی معروف به فاضل سراب در حدود سال ۱۰۴۰ قمری در روستای سراب از توابع تنکابن متولد گردید.
  
وي در حدود سال ۱۰۴۰ ه. ق در روستاي سراب از توابع تنكابن متولد گرديد. پس از كسب مقدمات علوم در نزد پدر و نيز در مدارس علميه تنكابن جهت تحصيل در مدارج علمي بالاتر عازم اصفهان گرديد.
+
فاضل سراب پس از کسب مقدمات علوم در نزد پدر و نیز در مدارس علمیه تنکابن، جهت تحصیل در مدارج علمی بالاتر عازم [[اصفهان]] گردید. اصفهان در آن عصر از حیث علمی مرکز [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]] جهان [[تشیع]] محسوب می‌گردید و علما و دانشمندان بسیاری از بلاد مختلف به جهت تحصیل و یا تدریس در این شهر گرد آمده بودند و علوم دینی و دانش‌های نقلی و علوم عقلی رواج بسیار داشت.  
  
==تحصیلات==
+
فاضل سراب از محضر فقها و حکمای اصفهان از جمله علامه [[ملا محمدباقر سبزواری]]، [[آقا حسین خوانساری|آقا حسین خوانساری]]، علامه [[محمدتقی مجلسی|محمدتقی مجلسی]] و نیز از محضر حکمای نامداری چون ملا رجبعلی تبریزی و ملا میرزای شیروانی بهره فراوان برد و دیری نگذشت که خود به مدارک و مدارج عالیه علمی و کمال نائل گردید.
 +
 
 +
==شاگردان==
 +
 
 +
ازجمله شاگردان فاضل سراب می توان به بزرگان ذیل اشاره نمود:
 +
 
 +
*ملا محمدشفیع گیلانی لاهیجی
 +
*ملا محمدجعفر کرمانی خراسانی
 +
*محمدباقر بن [[سید علاءالدین گلستانه|سید علاءالدین محمد گلستانه]]
 +
*میر محمدحسین خاتون آبادی
 +
*ملا عبدالباقی سبزواری و ... .
 +
 
 +
==آثار و تألیفات==
 +
فاضل سراب بیش از سی عنوان کتاب، رساله و [[حاشیه|حواشی]] از خود بر جای گذاشت که نزدیک به نیمی از آنها مربوط به مباحث [[فلسفه|فلسفی]] و [[کلام|کلامی]] است. از جمله آثار علمی او می توان به موارد زیر اشاره نمود:
 
   
 
   
[[اصفهان]] در آن عصر از حيث علمي مركز حوزه‌هاي علميه جهان تشيع محسوب مي‌گرديد و علما و دانشمندان بسياري از بلاد مختلف به جهت تحصيل و يا تدريس در اين شهر گرد آمده بودند و علوم ديني و دانش‌هاي نقلي و علوم عقلي رواج بسيار داشت. فاضل سراب از محضر فقها و حكماي اصفهان از جمله علامه ملا محمد باقر سبزواري، آقا حسين خوانساري، علامه محمدتقي مجلسي و نيز از محضر حكماي نامداري چون ملا رجبعلي تبريزي و ملا ميرزاي شيرواني بهره فراوان برد و ديري نگذشت كه به مدارك و مدارج عاليه علمي وكمال نائل گرديد و بيش از سي عنوان كتاب، رساله و حواشي از خود بر جاي گذاشت كه نزديك به نيمي از آنها مربوط به مباحث فلسفي و كلامي است. از جمله مي توان به موارد زير اشاره نمود:
+
۱- سفینة النجاة
+
 
۱-سفينة النجاه ۲- ضياءالقلوب ۳- اثبات الصانع القديم بالبرهان القاطع القويم ۴- رساله حجتيه الاجماع و خبر الواحد ۵- رساله در اصول دين و عقايد ۶- رساله في صلاه الجمعه وقول بوجوبها العيني ۷- رساله في حكم رويه الهلال قبل از الزوال ۸- حاشيه بر زبده البيان في تفسير آيات الاحكام اردبيلي ۹- اثبات الواجب يا رساله توحيد واجب الوجود ۱۰- رساله در حل شبهة جذر اصم ۱۱- حاشيه بر مدارك الاحكام ۱۲- حاشيه بر شرح مطالع ۱۳- حاشيه بر ذخيره المعاد و....
+
۲- ضیاءالقلوب
+
 
فاضل سراب گذشته بر مقام رفيع علمي، شاگردان متعددي تربيت نمود و بسياري از علما، بزرگان و محدثان آن زمان از محضر وي كسب اجازه نمودند بزرگاني همچون: ملا محمد شفيع گيلاني لاهيجي، ملا محمد جعفر كرماني خراساني، محمد باقر بن سيد علاءالدين محمد گلستانه، مير محمد حسين خاتون آبادي، ملا عبدالباقي سبزواري از حوزه درس وي كسب فيض نمودند.
+
۳- اثبات الصانع القدیم بالبرهان القاطع القویم
 +
 
 +
۴- رساله حجیة الاجماع و خبر الواحد
 +
 
 +
۵- رساله در [[اصول دین|اصول دین]] و عقاید
 +
 
 +
۶- رساله فی صلاة الجمعه و قول بوجوبها العینی
 +
 
 +
۷- رساله فی حکم رؤیة الهلال قبل الزوال
 +
 
 +
۸- حاشیه بر [[زبدة البیان فی احکام القرآن (کتاب)|زبدة البیان فی تفسیر آیات الاحکام]] اثر [[مقدس اردبیلی]]
 +
 
 +
۹- اثبات الواجب، یا رساله توحید واجب الوجود
 +
 
 +
۱۰- رساله در حل شبهه جذر اصم
 +
 
 +
۱۱- حاشیه بر [[مدارک الاحکام (کتاب)|مدارک الاحکام]]
 +
 
 +
۱۲- حاشیه بر شرح مطالع
 +
 
 +
۱۳- حاشیه بر ذخیرة المعاد.
 +
 
 +
==وفات و مدفن==
 +
 
 +
سرانجام فاضل سراب تنکابنی پس از عمری نزدیک به هشتاد وپنج سال در شب دوشنبه ۱۸ [[ذی الحجه|ذی الحجه]] سال ۱۱۲۴ ه.ق دار فانی را وداع گفت و در [[تخت فولاد]] اصفهان مدفون گردید.
 +
 
 +
مدفن وی به صورت آرامگاهی درآمد که نه تنها بسیاری از علما، فقها، هنرمندان و مشاهیر علم و ادب را در خود جای داد، بلکه از حیث معماری و سبک خاص بنای آن نیز همواره زائرین بسیاری را به جهت زیارت به سوی خود معطوف نموده است. مشخصه بارز شیوه معماری [[تکیه]] فاضل، بنای بقعه ای گنبددار آجری بر روی پلان هشت ضلعی است که با جزئیات دیگری آن را از سایر تکایای دوره [[صفویه|صفوی]] متمایز ساخته است. بقعه مذکور آجری ساده و فاقد تزئیناتی همچون گچبری وکاشیکاری است. در اطراف مقبره وی قبور چندی متعلق به خاندان جویباره‌ای از نوادگان فاضل سراب مشاهده می‌شود و به همین علت این تکیه را گاهی «تکیه جویباره‌ای» نیز می‌خوانند.  
 +
 
 +
==منابع==
  
سرانجام فاضل سراب تنكابني پس از عمري نزديك به هشتاد وپنج سال در شب دوشنبه ۱۸ ذي الحجه سال ۱۱۲۴ ه. ق دار فاني را وداع گفت و در تخت فولاد اصفهان مدفون گرديد. مدفن وي به صورت آرامگاهي درآمد كه نه تنها بسياري از علما، فقها، هنر مندان و مشاهير علم و ادب را در خود جاي داد بلكه از حيث معماري و سبك خاص بناي آن نيز همواره زائرين بسياري را به جهت زيارت به سوي خود معطوف نموده است. مشخصه بارز شيوه معماري تكيه فاضل، بناي بقعه اي گنبددار آجري بر روي پلان هشت ضلعي است كه با جزئيات ديگري آن را از ساير تكاياي دوره صفوي متمايز ساخته است. بقعه مذكور آجري ساده و فاقد تزئيناتي همچون گچبري وكاشيكاري است. در اطراف مقبره وي قبور چندي متعلق به خاندان جويباره‌اي از نوادگان فاضل سراب مشاهده مي‌شود و به همين علت اين تكيه را گاهي تكيه جويباره‌اي نيز مي‌خوانند.
+
* [http://isfahan.ir/ShowPage.aspx?Page_=dorsaetoolsfame&lang=1&sub=48&PageID=837&PageIDF=0&tempname=ISFInternal سایت تخت فولاد اصفهان].
== منبع ==
 
[http://isfahan.ir/ShowPage.aspx?Page_=dorsaetoolsfame&lang=1&sub=48&PageID=837&PageIDF=0&tempname=ISFInternal سایت تخت فولاد]
 
  
[[رده:علمای قرن دوازدهم]]
+
[[رده:علمای قرن دوازدهم]][[رده:علماء شیعه]]
 
[[رده:فقیهان]]
 
[[رده:فقیهان]]
[[رده:متکلمان]]
+
[[رده:متکلمان]][[رده:فیلسوفان]]
 
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]]
 
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۵۹

«ملا محمد بن عبدالفتاح تنکابنی» مشهور به «فاضل سراب» (۱۱۲۴-۱۰۴۰ ق)، از فقها، محدثان و متکلمان نامدار شیعه در قرن دوازدهم هجری و از شاگردان ملا محمدباقر سبزواری و آقا حسین خوانساری است. بیشتر آثار فاضل سراب مربوط به مباحث فلسفی و کلامی است.

۲۲۰px
نام کامل ملا محمد فاضل سراب
زادروز ۱۰۴۰
زادگاه سراب، تنکابن
وفات ۱۱۲۴ قمری
مدفن اصفهان، تخت فولاد

Line.png

اساتید

ملا محمدباقر سبزواری، آقا حسین خوانساری، محمدتقی مجلسی، ملا رجبعلی تبریزی، ملا میرزای شیروانی،...

شاگردان

محمدشفیع گیلانی لاهیجی، ملا محمدجعفر کرمانی خراسانی، محمدباقر بن سید علاءالدین گلستانه، میر محمدحسین خاتون‌آبادی، ملا عبدالباقی سبزواری،...

آثار

سفینة النجاة، ضیاءالقلوب، اثبات الصانع القدیم، رساله در اصول دین و عقاید، حاشیه بر زبدة البیان، اثبات الواجب، حاشیه بر مدارک الاحکام،...


تحصیلات و استادان

ملا محمد بن عبدالفتاح تنکابنی معروف به فاضل سراب در حدود سال ۱۰۴۰ قمری در روستای سراب از توابع تنکابن متولد گردید.

فاضل سراب پس از کسب مقدمات علوم در نزد پدر و نیز در مدارس علمیه تنکابن، جهت تحصیل در مدارج علمی بالاتر عازم اصفهان گردید. اصفهان در آن عصر از حیث علمی مرکز حوزه‌های علمیه جهان تشیع محسوب می‌گردید و علما و دانشمندان بسیاری از بلاد مختلف به جهت تحصیل و یا تدریس در این شهر گرد آمده بودند و علوم دینی و دانش‌های نقلی و علوم عقلی رواج بسیار داشت.

فاضل سراب از محضر فقها و حکمای اصفهان از جمله علامه ملا محمدباقر سبزواری، آقا حسین خوانساری، علامه محمدتقی مجلسی و نیز از محضر حکمای نامداری چون ملا رجبعلی تبریزی و ملا میرزای شیروانی بهره فراوان برد و دیری نگذشت که خود به مدارک و مدارج عالیه علمی و کمال نائل گردید.

شاگردان

ازجمله شاگردان فاضل سراب می توان به بزرگان ذیل اشاره نمود:

  • ملا محمدشفیع گیلانی لاهیجی
  • ملا محمدجعفر کرمانی خراسانی
  • محمدباقر بن سید علاءالدین محمد گلستانه
  • میر محمدحسین خاتون آبادی
  • ملا عبدالباقی سبزواری و ... .

آثار و تألیفات

فاضل سراب بیش از سی عنوان کتاب، رساله و حواشی از خود بر جای گذاشت که نزدیک به نیمی از آنها مربوط به مباحث فلسفی و کلامی است. از جمله آثار علمی او می توان به موارد زیر اشاره نمود:

۱- سفینة النجاة

۲- ضیاءالقلوب

۳- اثبات الصانع القدیم بالبرهان القاطع القویم

۴- رساله حجیة الاجماع و خبر الواحد

۵- رساله در اصول دین و عقاید

۶- رساله فی صلاة الجمعه و قول بوجوبها العینی

۷- رساله فی حکم رؤیة الهلال قبل الزوال

۸- حاشیه بر زبدة البیان فی تفسیر آیات الاحکام اثر مقدس اردبیلی

۹- اثبات الواجب، یا رساله توحید واجب الوجود

۱۰- رساله در حل شبهه جذر اصم

۱۱- حاشیه بر مدارک الاحکام

۱۲- حاشیه بر شرح مطالع

۱۳- حاشیه بر ذخیرة المعاد.

وفات و مدفن

سرانجام فاضل سراب تنکابنی پس از عمری نزدیک به هشتاد وپنج سال در شب دوشنبه ۱۸ ذی الحجه سال ۱۱۲۴ ه.ق دار فانی را وداع گفت و در تخت فولاد اصفهان مدفون گردید.

مدفن وی به صورت آرامگاهی درآمد که نه تنها بسیاری از علما، فقها، هنرمندان و مشاهیر علم و ادب را در خود جای داد، بلکه از حیث معماری و سبک خاص بنای آن نیز همواره زائرین بسیاری را به جهت زیارت به سوی خود معطوف نموده است. مشخصه بارز شیوه معماری تکیه فاضل، بنای بقعه ای گنبددار آجری بر روی پلان هشت ضلعی است که با جزئیات دیگری آن را از سایر تکایای دوره صفوی متمایز ساخته است. بقعه مذکور آجری ساده و فاقد تزئیناتی همچون گچبری وکاشیکاری است. در اطراف مقبره وی قبور چندی متعلق به خاندان جویباره‌ای از نوادگان فاضل سراب مشاهده می‌شود و به همین علت این تکیه را گاهی «تکیه جویباره‌ای» نیز می‌خوانند.

منابع

مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه