الفبا: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
به مجموعه‌اي از نشانه‌هاي نوشتاري كه بر پايه واج‌هاي زباني معين نظم يافته باشد، الفبا گويند. همچنین نامهای حروف الفبایی را نیز گویند .
+
به مجموعه‌ای از نشانه‌های نوشتاری که بر پایه واج‌های زبانی معین نظم یافته باشد، «الفبا» گویند. همچنین نامهای حروف الفبایی را نیز گویند.
  
 
==تاریخچه الفبا==
 
==تاریخچه الفبا==
  
تاريخ پيدايش و خاستگاه الفبا مورد اختلاف متخصصان است؛ اما به‌ طور كلي مي‌توان گفت كه الفبا براي نخستين بار در حدود سال 1700 ق.م توسط اقوام سامي شمالي در [[فلسطين]] و [[سوريه]] ابداع شده است.
+
تاریخ پیدایش و خاستگاه «الفبا» مورد اختلاف متخصصان است؛ اما به‌ طور کلی می‌توان گفت که الفبا برای نخستین بار در حدود سال ۱۷۰۰ ق.م توسط اقوام سامی شمالی در [[فلسطین]] و [[سوریه]] ابداع شده است.
  
اين مجموعه شامل 22 نشانه همخواني بوده و يونانيان بعدها با افزودن نشانه‌هاي واكه‌اي و نيز ايجاد دگرگوني‌هايي در آن، الفباي يوناني را به‌ وجود آورده‌اند. آنگاه الفباي لاتيني بر پايه الفباي يوناني و سپس الفباي زبان‌هاي غربي بر پايه الفباي لاتيني شكل گرفته است. الفباي زبان‌هاي ايراني نيز خود داراي ريشه سامي است.  
+
این مجموعه شامل ۲۲ نشانه همخوانی بوده و یونانیان بعدها با افزودن نشانه‌های واکه‌ای و نیز ایجاد دگرگونی‌هایی در آن، الفبای یونانی را به‌ وجود آورده‌اند. آنگاه الفبای لاتینی بر پایه الفبای یونانی و سپس الفبای زبان‌های غربی بر پایه الفبای لاتینی شکل گرفته است. الفبای زبان‌های [[ایران|ایرانی]] نیز خود دارای ریشه سامی است.  
  
==الفباها==
+
==حروف الفبا==
  
بيشتر الفباهاي امروزي 20 تا 30 نشانه نوشتاري دارند، اما در مجموع تعداد و تنوع نشانه‌ها به تعداد آواهاي زبان وابسته است.
+
بیشتر الفباهای امروزی ۲۰ تا ۳۰ نشانه نوشتاری دارند، اما در مجموع تعداد و تنوع نشانه‌ها به تعداد آواهای زبان وابسته است.
  
*الفبای فارسی: الفبای فارسی امروزین مرکب از سی و سه حرف است بدین قرار: ا ء ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی .
+
*الفبای فارسی: الفبای فارسی امروزین مرکب از سی و سه حرف بدین قرار است: ا، ء، ب، پ، ت، ث، ج، چ، ح، خ، د، ذ، ر، ز، ژ، س، ش، ص، ض، ط، ظ، ع، غ، ف، ق، ک، گ، ل، م، ن، و، ه، ی.
* الفبای عربی: حروف تهجّي يا الفباي زبان عرب را بعضي بيست و هشت حرف و برخي الف مدّي را نيز اضافه كرده و آن را بيست و نه حرف مي‎دانند. <ref> [http://howzeh-meybod.ir/quran/fa/Teaching,5  حروف تهجّی یا الفبای زبان عربی، پایگاه اطلاع رسانی حوزه علمیه میبد] </ref> این حروف و اسامی آنها عبارتند از: ا (الف)، ب (با)، ت (تا)، ث (ثا)، ج (جیم)، ح (حا)، خ (خا)، د (دال)، ذ (ذال)، ر (را)، ز (زا)، س (سین)، ش (شین)، ص (صاد)، ض (ضاد)، ط (طا)، ظ (ظا)، ع (عین)، غ (غین)، ف (فا)، ق (قاف)، ک (کاف)، ل (لام)، م (میم)، ن (نون)، ه (ها)، و (واو)، ی (یا).
+
*الفبای عربی: حروف تهجّی یا الفبای زبان عرب را بعضی بیست و هشت حرف و برخی الف مدّی را نیز اضافه کرده و آن را بیست و نه حرف می ‎دانند. این حروف و اسامی آنها عبارتند از: ا (الف)، ب (با)، ت (تا)، ث (ثا)، ج (جیم)، ح (حا)، خ (خا)، د (دال)، ذ (ذال)، ر (را)، ز (زا)، س (سین)، ش (شین)، ص (صاد)، ض (ضاد)، ط (طا)، ظ (ظا)، ع (عین)، غ (غین)، ف (فا)، ق (قاف)، ک (کاف)، ل (لام)، م (میم)، ن (نون)، ه (ها)، و (واو)، ی (یا).
==پی نوشت ها==
 
{{پی نوشت ها}}
 
 
 
==منابع==
 
==منابع==
 
+
*[http://portal.nlai.ir/daka/Wiki%20Pages/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7.aspx "الفبا"، دائرةالمعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی، سعید عریان]، بازیابی: ۱ مرداد ۱۳۹۲.
* [http://portal.nlai.ir/daka/Wiki%20Pages/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7.aspx دائره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی، مدخل "الفبا" از سعيد عريان]، بازیابی: 1 مرداد 1392.
+
*"الفبا"، لغتنامه دهخدا، در دسترس در [http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7 سایت واژه یاب]، بازیابی: ۱۵ مرداد ۱۳۹۲.
 
+
*[http://howzeh-meybod.ir/quran/fa/Teaching,5 حروف تهجّی یا الفبای زبان عربی، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه علمیه میبد].
* لغت نامه دهخدا، واژه الفبا در دسترس در [http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7 سایت واژه یاب]، بازیابی: 15 مرداد 1392
 
 
 
 
[[رده:اصطلاحات فرهنگ و تمدن]]
 
[[رده:اصطلاحات فرهنگ و تمدن]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۴

به مجموعه‌ای از نشانه‌های نوشتاری که بر پایه واج‌های زبانی معین نظم یافته باشد، «الفبا» گویند. همچنین نامهای حروف الفبایی را نیز گویند.

تاریخچه الفبا

تاریخ پیدایش و خاستگاه «الفبا» مورد اختلاف متخصصان است؛ اما به‌ طور کلی می‌توان گفت که الفبا برای نخستین بار در حدود سال ۱۷۰۰ ق.م توسط اقوام سامی شمالی در فلسطین و سوریه ابداع شده است.

این مجموعه شامل ۲۲ نشانه همخوانی بوده و یونانیان بعدها با افزودن نشانه‌های واکه‌ای و نیز ایجاد دگرگونی‌هایی در آن، الفبای یونانی را به‌ وجود آورده‌اند. آنگاه الفبای لاتینی بر پایه الفبای یونانی و سپس الفبای زبان‌های غربی بر پایه الفبای لاتینی شکل گرفته است. الفبای زبان‌های ایرانی نیز خود دارای ریشه سامی است.

حروف الفبا

بیشتر الفباهای امروزی ۲۰ تا ۳۰ نشانه نوشتاری دارند، اما در مجموع تعداد و تنوع نشانه‌ها به تعداد آواهای زبان وابسته است.

  • الفبای فارسی: الفبای فارسی امروزین مرکب از سی و سه حرف بدین قرار است: ا، ء، ب، پ، ت، ث، ج، چ، ح، خ، د، ذ، ر، ز، ژ، س، ش، ص، ض، ط، ظ، ع، غ، ف، ق، ک، گ، ل، م، ن، و، ه، ی.
  • الفبای عربی: حروف تهجّی یا الفبای زبان عرب را بعضی بیست و هشت حرف و برخی الف مدّی را نیز اضافه کرده و آن را بیست و نه حرف می ‎دانند. این حروف و اسامی آنها عبارتند از: ا (الف)، ب (با)، ت (تا)، ث (ثا)، ج (جیم)، ح (حا)، خ (خا)، د (دال)، ذ (ذال)، ر (را)، ز (زا)، س (سین)، ش (شین)، ص (صاد)، ض (ضاد)، ط (طا)، ظ (ظا)، ع (عین)، غ (غین)، ف (فا)، ق (قاف)، ک (کاف)، ل (لام)، م (میم)، ن (نون)، ه (ها)، و (واو)، ی (یا).

منابع