ارکان کعبه: تفاوت بین نسخهها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده) | |||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | + | {{خوب}} | |
− | + | [[کعبه|کعبه]] مکانی مربع شکل است و به هر زاویه آن که محاذى یکى از جهات چهارگانه (شرق، غرب، شمال و جنوب) است، رکن گفته مىشود. «رکن حَجَر»، «رکن عراقى»، «رکن شامى» و «[[رکن یمانی|رکن یمانى]]»، از ارکان کعبه هستند. | |
+ | [[پرونده:Arkan.jpg|250px|thumb|left|ارکان کعبه]] | ||
+ | ==ارکان چهارگانه کعبه== | ||
− | + | زوایا و ارکان کعبه عبارتند از: | |
− | * | + | *«رکن شرقى» که به آن «رکن حَجَر»، «رکن أسوَد» و «رکن [[حجر الأسود|حجرالاسود]]» گفته مىشود. |
− | * | + | *«رکن شمالى» که به «رکن عراقى» معروف است. |
− | * | + | *«رکن غربى» که برخى از آن به «رکن شامى» تعبیر کردهاند. |
− | * | + | *«رکن جنوبى» که به «[[رکن یمانی|رکن یمانى]]» شناخته مىشود. از این عنوان در باب [[حج]] و به مناسبت در باب صلات سخن رفته است. |
− | التزام (در آغوش گرفتن) | + | التزام (در آغوش گرفتن) ارکان<ref>مستند الشیعة، ۱۲/۸۴.</ref> و استلام (لمس کردن یا بوسیدن) آنها هنگام [[طواف]] در هر شوط و نیز در [[طواف کعبه|طواف]] وداع<ref>جواهرالکلام، ۲۰/۶۵؛ المعتمد فى شرح المناسک، ۵/۴۸۸.</ref> براى مردان،<ref>الحدائق الناضرة ، ۱۶/۱۱۹.</ref> مستحب است. از برخى قدما اختصاص [[استحباب]] استلام دو رکن حجر و یمانى و از برخى دیگر [[واجب|وجوب]] استلام رکن یمانى نقل شده است.<ref>مستندالشیعة، ۱۲/ ۸۳ـ۸۴.</ref> |
− | در | + | در میان ارکان کعبه، دو رکن حجرالاسود و یمانى احکام خاصى دارند که به آنها اشاره مىشود. |
− | + | ===رکن حجر:=== | |
− | آغاز هر طواف از مقابل | + | آغاز هر [[طواف]] از مقابل رکن [[حجرالاسود]] و پایانش نیز در مقابل همین رکن است.<ref>جواهرالکلام، ۱۹/ ۲۸۷ـ۲۹۱.</ref> اگر طواف کننده از روى فراموشى بیش از هفت دور طواف کند و پیش از رسیدن به رکن حجر متوجه زیادى شود، باید طواف را همان جا قطع کند و به قول مشهور، طوافش صحیح است.<ref> ۳۸۴.</ref> |
− | مستحب است سعى | + | مستحب است [[سعی بین صفا و مروه|سعى]] کننده پیش از انجام دادن سعى بر فراز [[صفا و مروه|کوه صفا]] برآید و در حالى که رو به سمت رکن حجر دارد، حمد و ثناى الهى به جا آورد و هفت بار [[تکبیر|تکبیر]] و [[تهليل|تهلیل]] گوید و دعاهاى مأثور را بخواند.<ref>۴۱۵ـ۴۱۷.</ref> رکن حجر، [[قبله]] اهل [[عراق]] و مناطقى است که با عراق هم جهت هستند.<ref>۷/ ۳۵۷.</ref> |
− | + | ===رکن یمانى:=== | |
− | + | [[رکن یمانی|رکن یمانى]] پس از رکن حجر برترین رکن [[کعبه]] مىباشد و در روایات آمده است: رکن یمانى به منزله دست راست [[خدا]] در زمین و درى از درهاى [[بهشت]] است که همواره گشوده است.<ref> ۱۹/۳۵۷ـ۳۶۱.</ref> از [[احکام]] مربوط به این رکن، استحباب [[دعا]] در کنار آن است؛ زیرا بر حسب روایات، دعا در کنار رکن یمانى به [[عرش]] الهى صعود مىکند و فرشتهاى، مأمور [[آمین]] گفتن براى دعاکنندگان در کنار آن است.<ref> ۳۵۹ـ۳۶۰.</ref> رکن یمانى، قبله اهل [[یمن|یمن]] و مناطقى است که همجهت با یمن هستند.<ref> ۷/۳۵۷.</ref> | |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
+ | ==منابع== | ||
− | + | *[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام]]، ج۱، ص۳۸۷-۳۸۶. | |
− | * فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت | + | |
+ | ==آرشیو عکس و تصویر== | ||
+ | |||
+ | <gallery mode="packed" heights="170"> | ||
+ | پرونده:مکه (6).jpg|رکن حجر | ||
+ | پرونده:مکه (7).jpg|alt=محل ورود حضرت فاطمه بنت اسد سلام الله به کعبه|رکن یمانی، محل شکاف کعبه معظمه | ||
+ | </gallery> | ||
+ | |||
+ | {{سنجش کیفی | ||
+ | |سنجش=شده | ||
+ | |شناسه= خوب | ||
+ | |عنوان بندی مناسب= خوب | ||
+ | |کفایت منابع و پی نوشت ها= متوسط | ||
+ | |رعایت سطح مخاطب عام= خوب | ||
+ | |رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب | ||
+ | |جامعیت= خوب | ||
+ | |رعایت اختصار= خوب | ||
+ | |سیر منطقی= خوب | ||
+ | |کیفیت پژوهش= خوب | ||
+ | |رده= دارد | ||
+ | }} | ||
[[رده:کعبه]] | [[رده:کعبه]] | ||
+ | [[رده: مقاله های مهم]] | ||
+ | <references /> |
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۲۵
کعبه مکانی مربع شکل است و به هر زاویه آن که محاذى یکى از جهات چهارگانه (شرق، غرب، شمال و جنوب) است، رکن گفته مىشود. «رکن حَجَر»، «رکن عراقى»، «رکن شامى» و «رکن یمانى»، از ارکان کعبه هستند.
ارکان چهارگانه کعبه
زوایا و ارکان کعبه عبارتند از:
- «رکن شرقى» که به آن «رکن حَجَر»، «رکن أسوَد» و «رکن حجرالاسود» گفته مىشود.
- «رکن شمالى» که به «رکن عراقى» معروف است.
- «رکن غربى» که برخى از آن به «رکن شامى» تعبیر کردهاند.
- «رکن جنوبى» که به «رکن یمانى» شناخته مىشود. از این عنوان در باب حج و به مناسبت در باب صلات سخن رفته است.
التزام (در آغوش گرفتن) ارکان[۱] و استلام (لمس کردن یا بوسیدن) آنها هنگام طواف در هر شوط و نیز در طواف وداع[۲] براى مردان،[۳] مستحب است. از برخى قدما اختصاص استحباب استلام دو رکن حجر و یمانى و از برخى دیگر وجوب استلام رکن یمانى نقل شده است.[۴]
در میان ارکان کعبه، دو رکن حجرالاسود و یمانى احکام خاصى دارند که به آنها اشاره مىشود.
رکن حجر:
آغاز هر طواف از مقابل رکن حجرالاسود و پایانش نیز در مقابل همین رکن است.[۵] اگر طواف کننده از روى فراموشى بیش از هفت دور طواف کند و پیش از رسیدن به رکن حجر متوجه زیادى شود، باید طواف را همان جا قطع کند و به قول مشهور، طوافش صحیح است.[۶]
مستحب است سعى کننده پیش از انجام دادن سعى بر فراز کوه صفا برآید و در حالى که رو به سمت رکن حجر دارد، حمد و ثناى الهى به جا آورد و هفت بار تکبیر و تهلیل گوید و دعاهاى مأثور را بخواند.[۷] رکن حجر، قبله اهل عراق و مناطقى است که با عراق هم جهت هستند.[۸]
رکن یمانى:
رکن یمانى پس از رکن حجر برترین رکن کعبه مىباشد و در روایات آمده است: رکن یمانى به منزله دست راست خدا در زمین و درى از درهاى بهشت است که همواره گشوده است.[۹] از احکام مربوط به این رکن، استحباب دعا در کنار آن است؛ زیرا بر حسب روایات، دعا در کنار رکن یمانى به عرش الهى صعود مىکند و فرشتهاى، مأمور آمین گفتن براى دعاکنندگان در کنار آن است.[۱۰] رکن یمانى، قبله اهل یمن و مناطقى است که همجهت با یمن هستند.[۱۱]
پانویس
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام، ج۱، ص۳۸۷-۳۸۶.
آرشیو عکس و تصویر