منابع و پی نوشتهای متوسط
مقاله بدون شناسه یا دارای شناسه ضعیف است
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

شهید عطاءالله اشرفی اصفهانی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(افزودن 1 رده)
 
(۴۹ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
{{خوب}}
 +
''' شهید آیت الله عطاءالله اشرفی ‌اصفهانی''' (1281 - 1361 ش) مجتهد شیعی، از شاگردان [[آیت الله بروجردی]] و نماینده ایشان در باختران،  از شخصیت های تاثیرگذار انقلاب اسلامی و نماینده [[امام خمینی]] در کرمانشاه بود. وی به مبارزه ای طولانی و جدّی با رژیم پهلوی و پس از آن با عناصر ضد انقلاب برخاست که سرانجام جان خود را نیز در این راه اهدا کرد.
 +
 +
او در ۲۳ مهر ۱۳۶۱ بر اثر عملیات تروریستی منافقین، به درجه رفیع شهادت نائل شد تا چهارمین شهید محراب لقب بگیرد.
 
{{مقاله از یک نشریه}}
 
{{مقاله از یک نشریه}}
 +
{{شناسنامه عالم
 +
|نام کامل = عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی)
 +
|تصویر=[[پرونده:Ashrafi.jpg|230px|center]]
 +
|زادروز =  1281 شمسی
 +
|زادگاه =  خمینی شهر
 +
|وفات =  1361 شمسی 
 +
|مدفن =  گلستان شهدای [[اصفهان]]
 +
|اساتید =  [[آیت الله بروجردی]]، آیت الله [[سید محمد حجت کوه کمره ای |حجت کوه کمره ای]]، آیت الله [[سید محمدتقی خوانساری]] و آیت الله [[سید صدرالدین صدر]]
 +
|شاگردان =
 +
|آثار = البیان (برهان قرآن)، تفسیر قرآن، مجمع الشتات، مجموعه ای پیرامون حروف مقطعه قرآن و کتابی در موضوع غیبت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه
 +
}}
  
== تولد شهید محراب ==
+
==تولد==
 +
شهید محراب آیه الله اشرفی قدس سره در [[شعبان]] المعظم 1322 هجری قمری برابر با 1281 شمسی در سده (خمینی شهر) ‌اصفهان در خانواده ای روحانی و عالم متولد گردید. وی فرزند  مرحوم حجه الاسلام و المسلمین میرزا اسدالله، نوه مرحوم حجه الاسلام میرزا محمدجعفر از علمای معروف سده بود. جد اعلای ایشان از علمای جبل عامل بوده اند.
  
 +
مادر ایشان از سادات و علویات معروف اصفهان از خانواده مؤیدی از سادات صحیح النسب بود.
  
شهید محراب، آیت الله عطاءالله اشرفی اصفهانی در سال 1281 هجری شمسی در «خمینی شهر» اصفهان و در خانواده‌ای روحانی و مذهبی، دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی را در زادگاه خود به پایان رساند. سپس در نوجوانی، برای ادامه‌ی تحصیل، راهی اصفهان شد و نزدیک به ده سال از محضر استادان بنام حوزه‌ی علمیه‌ی اصفهان بهره جست.
+
==تحصیلات==
 +
شهید اشرفی تحصیلات ابتدایی و مقدماتی را در سده (خمینی شهر) ‌نزد مرحوم سید مصطفی تلمذ کرد. استعداد فراوان و حافظه قوی داشت - طوری که کتاب نصاب الصبیان را در نه سالگی از حفظ می دانست. در سن دوازده سالگی برای ادامه تحصیل راهی اصفهان شد و طی قریب ده سال، دروس ادبیات و سطح فقه و اصول، همچنین یک دوره درس خارج اصول را در محضر اساتید بنام این شهر آموخت.
  
شهید والامقام آیت الله اشرفی اصفهانی در بیست سالگی برای ادامه‌ی تحصیل و رسیدن به مقام‌های عالی علمی‌‌ و معنوی، رهسپار شهر مقدس [[قم]] شد تا آینه‌ای گردد پاک و باصفا برای آیندگان.
+
بعضی اساتید معروف ایشان در شهر اصفهان عبارت بودند از: مرحوم آیه الله سیدمهدی درچه ای برادر مرحوم آیه الله سیدمحمدباقر درچه ای، استاد بزرگ مرحوم آیه الله بروجردی، مرحوم آیه الله سیدمحمد نجف آبادی، مرحوم فشارکی، مرحوم مدرس.
  
 +
شهید اشرفی دوران طلبگی خود را با نهایت عسرت و مشقت اقتصادی گذراند. در مدت ده سالی که در حوزه اصفهان بود در هفته با دو قران گذران معاش می کرد و هر هفته طول راه میان اصفهان و زادگاهش را که دوازده کیلومتر است، پیاده می پیمود. خود می فرمود (دوشنبه خوراکم تمام می شد، سه شنبه دو ریال پولم را خرج می کردم، چهارشنبه را که آخرین روز تحصیل بود بدون پول و غذا می گذراندم.)
  
== تحصیلات عالی در حوزه ==
+
===هجرت به قم===
 +
شهید محراب در سن بیست سالگی برای ادامه تحصیل و نیل به مقامات عالیه علمی و درجه اجتهاد در سال 1343 هجری قمری رهسپار قم گردید.
  
 +
مدت بیست سال متوالی از عمر خود را بطور مجرد در همین حجره گذراند. در تمام طول مدت بیست و سه ساله اقامت در قم تنها سه یا چهار ماه با خانواده بود و بقیه این سنوات را تنها و مجرد به سرآورد. علت تنهایی ایشان در این مدت طولانی، تنگدستی و فشار زندگی بود که حتی توانایی اجاره کردن یک اتاق را نداشت. زیرا ورود او به قم در زمان حیات مرحوم آیه الله حائری، مؤسس حوزه علمیه قم بود و ایشان به طلاب جدیدالورود شهریه نمی دادند، یعنی اوضاع طوری نبود که بتوانند بدهند.
  
شهید محراب، آیت الله اشرفی اصفهانی برای کسب مقام علمی‌‌ و معنوی، از شهر اصفهان به حوزه‌ی علمیه‌ی قم هجرت کرد و در آن جا، از محضر آیات و مراجع عالی‌قدر، بهره‌های فراوان برد. وی مدت دوازده سال در درس مرجع عالی‌قدر، حضرت آیت الله بروجردی حضور می‌‌یافت و همه‌ی دروس آن مرجع والامقام را می‌‌نوشت. شور و شعف ایشان در تحصیل و تحمل سختی‌های زندگی، وصف‌ناپذیر است. ایشان با اراده‌ای آهنین و باتلاش و کوشش‌های بسیار در چهل سالگی به درجه‌ی عظیم اجتهاد نایل آمد و ستاره‌ای روشنگر در آسمان تبلیغ [[دین]] و فقاهت گردید.
+
پس از فوت آیه الله حائری و ریاست مراجع و آیات ثلاث (مرحوم آیه الله خوانساری و آیه الله حجت و آیه الله صدر) هم به علت شهریه مختصری که می دادند، ایشان نمی توانست خانواده خود را به قم بیاورد. در این زمان، ماهانه فقط حدود هشت تومان شهریه دریافت می کردند. پس از ورود مرحوم آیه الله بروجردی قدس سره به قم نیز که شهریه طلاب فاضل و متاهل به مبلغ چهل و پنج تومان رسید، باز هم این مبلغ حتی زندگی پانزده روز یک خانواده را تامین نمی کرد. روی این جهت، آیه الله اشرفی بطور مجرد در مدرسه فیضیه قم زندگی می کردند و هر چند ماه، چند روزی جهت دیدار فرزندان و خانواده خود به اصفهان می رفتند.
  
==مبارزات سیاسی و اقدامات فرهنگی==
+
شهید آیه الله اشرفی تقریبأ یک سال در جلسه درس مرحوم آیه الله حائری قدس سره شرکت داشته اند و پس از مرحوم آیه الله حائری، چند سالی از محضر آیات ثلاث (مرحوم آیه الله حجت کوه کمره ای، مرحوم آیه الله حاج سید محمدتقی خوانساری، مرحوم آیه الله سید صدرالدین صدر) بهره مند شده اند. بیشتر مطالب درس این سه بزرگوار را نوشته اند که اکثر جزوات فقه و اصول درس آقایان موجود است.
  
'''هجرت برای تبلیغ دین'''
+
==اساتید==
  
شهید محراب، آیت الله اشرفی اصفهانی پس از گذراندن تحصیلات عالیه در حوزه‌ی علمیه‌ی قم و بهره‌گیری از محضر مراجع بزرگی چون آیت الله حجت و آیت الله العظمی‌‌ بروجردی و رسیدن به درجه‌ی عظیم اجتهاد، بنابر دستور مرجع بزرگ جهان شیعه؛ حضرت آیت الله العظمی ‌‌بروجردی به استان باختران هجرت کرد این در حالی بود که رژیم طاغوت به روحانیان و سخنرانی‌های آنان، بسیار حساس بود، ولی این شهید والامقام با شجاعت فراوان، مسایل سیاسی روز را برای آگاهی مردم بازگو می‌‌کرد. به همین دلیل، بارها مورد آزار و اذیت نیروهای رژیم منحوس پهلوی قرار گرفت.
+
*آیت الله [[آیت الله بروجردی|بروجردی]]
 +
*آیت الله [[سید محمد حجت کوه کمره ای |حجت کوه کمره ای]]
 +
*آیت الله سید محمدتقی خوانساری
 +
*آیت الله سید صدرالدین صدر
 +
[[پرونده:Shatat.jpg|thumb|left|مجمع الشتات، در اصول دین و عقاید و کلام - یکی از آثار شهید آیت الله اشرفی اصفهانی]]
  
'''از 19 دی سال 56 تا پیروزی انقلاب اسلامی'''
+
==آثار==
 +
آثار وی را حدود 30 مجلد نوشته‌اند که بیشتر آنها چاپ نشده است، اما آثار چاپ شده وی عبارتند از:
  
پس از قیام خونین 15 خرداد سال 42، ملت رنج دیده‌ی ایران در زیر چکمه‌ی استبداد طاغوت، چون انبار باروتی آماده‌ی انفجار بود. با چاپ مقاله‌ای توهین‌آمیز درباره‌ی امام خمینی در 19 دی سال 56، مرحله‌ی تازه‌ای از قیام مردم آغاز شد. شهید محراب، آیت الله اشرفی اصفهانی در این حرکت توفنده مانند دیگر روحانیان، نقش بسزایی داشت. ایشان با برگزاری مراسم بزرگداشت شهدای 19 دی و نیز برگزاری مراسم بزرگداشت شهادت آیت الله سید مصطفی خمینی و ایراد سخنرانی‌های روشنگر، مردم غیور باختران را برای انقلاب بزرگ اسلامی ‌‌آماده می‌‌کرد.
+
*البیان (برهان قرآن)، در موضوع [[علوم قرآن]]، به زبان فارسی
 +
*تفسیر قرآن، خلاصه‌ای از تفاسیر شیعه و سنی
 +
*مجمع الشتات، در اصول دین و عقاید و کلام، به زبان عربی
 +
*مجموعه ای پیرامون حروف مقطعه قرآن
 +
*کتابی در موضوع غیبت [[حضرت مهدی]] عجل الله تعالی فرجه
 +
*غروب آفتاب در محراب جمعه، مجموعه خطبه‌های شهید اشرفی در نماز جمعه کرمانشاه در دو مجلد
 +
*جزوات درس فقهی و اصولی، تقریرات اساتید خود آیات عظام بروجردی، حجت کوه کمره‌ای، [[سید محمدتقی خوانساری]] و [[سید صدرالدین صدر|صدر]]
  
'''پس از پیروزی انقلاب در سنگر نماز جمعه'''
+
==مبارزات سیاسی و اقدامات فرهنگی==
 +
دشمن جهان‌خوار و استکبار جهانی همیشه در تلاش بوده است تا بین امت‌های اسلامی، تفرقه افکند و از انسجام و وحدت آنان جلوگیری کند؛ شهید محراب، آیت الله اشرفی اصفهانی از همان بیداردلان و مجاهدانی است که درباره ی وحدت بین شیعه و سنی، رنج‌های فراوانی را متحمل شد. او با انجام مسافرت‌های متعدد به شهرهای پاوه، جوانرود و روانسر و تشکیل سمینارهای بی‌شمار مرکب از ائمه‌ی جمعه سنی و شیعه در استان باختران، در خنثی کردن توطئه‌های تفرقه‌افکنان داخلی و خارجی، سهم بسزایی داشت.
  
یکی از عوامل مهمی‌‌ که در ثبات و تداوم انقلاب اسلامی، نقش ارزنده‌ای داشت نماز سیاسی-عبادی جمعه بود. شهید محراب، آیت الله اشرفی اصفهانی از جمله رادمردانی است که به فرمان [[امام خمینی]] به امامت نماز جمعه‌ی باختران منصوب شد، تا این بار در صحنه‌ی حفظ و پاسداری از نظام مقدس، اسلامی ‌‌تلاش و جانفشانی کند.
+
از دیگر فعالیت های ایشان می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
  
'''شهید محراب و جنگ تحمیلی'''
+
*تأسیس ساختمان مکتب الزهرا سلام الله علیها
 +
*تأسیس مسجد ولی عصر عجل الله تعالی فرجه در خمینی شهر
 +
*تأسیس مسجد امام حسین علیه السلام در خمینی شهر
 +
*امام جمعه شهر کرمانشاه
 +
*تأسیس حوزه علمیه امام خمینی در کرمانشاه
 +
*تأسیس ساختمان مسجدالنبی صلی الله علیه و آله در کرمانشاه
 +
*تأسیس توسعه مسجد بروجردی در کرمانشاه
  
استکبار جهانی به سرکردگی امریکا که با پیروزی انقلاب اسلامی ‌‌ایران، منافع خود را در خطر جدی می‌‌دید، به توطئه‌های داخلی و محاصره‌ی اقتصادی دست زد. هنگامی‌‌ که این نیرنگ‌ها ناکام ماند، توطئه‌ی جنگ تحمیلی را برای شکست نظام مقدس جمهوری اسلامی‌‌ ایران، اجرا کرد. در چنین شرایطی، دمیدن روح شهادت طلبی در میان رزمندگان و دلگرم کردن آنان برای مقابله با دشمن بعثی، بسیار بااهمیت بود.
+
==شهادت==
  
شهید محراب، آیت الله اشرفی اصفهانی از جمله عالمان وارسته و مجاهدین در راه حق است که با حضور خود در میدان‌های نبرد و ایراد سخنرانی‌های شورانگیز، روح مقاومت و شهادت را در کالبد جوانان غیور میهن اسلامی‌‌ می‌‌دمید و با این اعمال معنوی به آن عزیزان، دلگرمی‌‌ می‌‌داد.
+
شهید آیت‌الله اشرفی اصفهانی سرانجام در ساعت 12:15 ظهر 23 مهرماه 1361 پس از 80 سال زندگی پر فراز و نشیب، در حالی که مهیای اقامه نماز بود توسط فردی بنام محمدحسین خداکرمی با نارنجک مورد حمله قرار گرفت و به شهادت رسید. بعدها نشریه «مجاهد» ارگان سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با برعهده گرفتن این عملیات تروریستی، خداکرمی را به عنوان یکی از عوامل خود معرفی کرد.<ref>نشریه الکترونیکی گذرستان، شماره 56.</ref>
  
'''نقش شهید محراب در وحدت بین تشیع و تسنن'''
+
==منبع==
 
+
جعفر اسلامی, گلبرگ: مهر 1380، شماره 20
دشمن جهان‌خوار و استکبار جهانی همیشه در تلاش بوده است تا بین امت‌های اسلامی، تفرقه افکند و از انسجام و وحدت آنان جلوگیری کند؛ اما بیداری عالمان دینی ما، همیشه توطئه‌های آنان را نقش بر آب کرده است. شهید محراب، آیت الله اشرفی اصفهانی از همان بیداردلان و مجاهدانی است که درباره ی وحدت بین شیعه و سنی، رنج‌های فراوانی را متحمل شد. او با انجام مسافرت‌های متعدد به شهرهای پاوه، جوانرود و روانسر و تشکیل سمینارهای بی‌شمار مرکب از ائمه‌ی جمعه سنی و شیعه در استان باختران، در خنثی کردن توطئه‌های تفرقه‌افکنان داخلی و خارجی، سهم بسزایی داشت.
+
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= ضعیف
 +
|عنوان بندی مناسب= خوب
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= متوسط
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= خوب
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
|رده= دارد
 +
}}
  
 +
==پانویس==
 +
{{پانویس}}
  
== شهادت ==
+
==آرشیو عکس و تصویر==
 
+
<gallery mode="packed" heights="170">
پس از پیروزی انقلاب اسلامی‌‌ و شکست امریکا، این جنایت کار غارتگر آرام ننشست و برای ضربه زدن به انقلاب اسلامی، چهره‌های بزرگ انقلاب را یکی پس از دیگری ترور کرد. آیت الله اشرفی اصفهانی که یکی از یاران دیرینه‌ی امام و از شخصیت‌های شناخته شده و مورد توجه مراجع و حوزه‌های علمیه بود، در پیشبرد انقلاب نیز نقش بسزایی داشت.
+
پرونده:اشرفی (1).jpg|از راست: شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی)، [[آیت الله سید عبدالله شیرازی|سید عبدالله موسوی شیرازی]] و ناشناس
 
+
پرونده:خوزانی (2).jpg|شهید شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی) در زندان ساواک
از این رو، استکبار جهانی و مزدوران داخلی آن‌ها و منافقان از خدا بی‌خبر، کینه‌ی او را به دل داشتند. آیت الله اشرفی سرانجام پس از دو بار ترور ناکام، در مهرماه سال 1361 به آرزوی دیرینه‌ی خود؛ یعنی شهادت در راه خدا نایل شد و مانند مولایش، [[امام علی]] علیه‌السلام در [[محراب]] [[نماز]]، تاج زرین شهادت را بر سر نهاد.
+
پرونده:خادمی (9).jpg|شهید شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی) و [[سید حسین خادمی]]
 
+
پرونده:نجومی.jpg|شهید شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی) و سید مرتضی نجومی
 
+
پرونده:اشرفی (3).jpg|alt=شهیدان اشرفی اصفهانی، همت و صیاد شیرازی|از راست: شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی)، شهید محمدابراهیم همت، سرمدی، سبزوار رضایی میرقائد (محسن رضایی) و شهید علی صیاد شیرازی
==شهید محراب در کلام امام خمینی (ره) ==
+
پرونده:خوزانی (1).jpg|شهید شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی) به همراه پسرشان در لباس احرام و در سرزمین وحی
 
+
پرونده:اشرفی (4).jpg|alt=شهیدان اشرفی اصفهانی و بابایی|از راست: شهید عباس بابایی، شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی) و ناشناس
'''چندجمله از پیام امام خمینی به مناسبت شهادت شهید محراب'''
+
پرونده:مرعشی (20).jpg|alt=آیت الله مرعشی نجفی و شهید محراب اشرفی اصفهانی|[[سید شهاب الدین مرعشی نجفی|سید شهاب الدین حسینی مرعشی نجفی]] و شهید شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی)
 
+
پرونده:اشرفی (5).jpg|alt=شهیدان محراب صدوقی و اشرفی اصفهانی|ردیف جلو از راست: شهید [[شهید صدوقی|محمد صدوقی]] و شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی)
«چه سعادت‌مندند آنان که عمری را در خدمت به [[اسلام]] و مسلمین بگذرانند و در آخر عمر فانی به فیض عظیمی‌‌ که دلباختگان به لقاءالله آرزو می‌‌کنند، نایل آیند. چه سعادت‌مند و پیروزند آنان که در نشیب و فرازها و پست و بلندی‌های حیات خویش به دام‌های شیطانی و وسوسه‌های نفسانی نیافتادند، آخرین حجاب بین محبوب و خود را با محاسن غرقه به خون، خرق نموده به قرارگاه مجاهدین فی سبیل‌الله راه یافتند. چه سعادت‌مند و خوش بخت‌اند آنان که به دنیا و زخارف آن، پشت پا زدند و عمری را به زهد و تقوا گذراندند و آخرین درجات سعادت را در محراب [[عبادت]] و در اقامه‌ی جمعه با دست یکی از منافقین و منحرفین شقی فائض و به والاترین شهید محراب که بدست جنایت‌کاران اشقی الاشقیاء به ملاء اعلا شتافت، محلق شدند».
+
پرونده:اشرفی (6).jpg|شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی)
 
+
پرونده:اشرفی (7).jpg|alt=امام خمینی و شهید محراب اشرفی اصفهانی|[[امام خمینی|سید روح الله موسوی مصطفوی خمینی]] و شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی)
 
+
پرونده:اشرفی (8).jpg|پیکر خونین شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی)
'''شهید آیت الله اشرفی اصفهانی در کلام امام خمینی'''
+
پرونده:اشرفی (9).jpg|پیکر مطهر شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی)
 
+
پرونده:اشرفی (10).jpg|تشییع پیکر شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی)
«مرحوم شهید بزرگوار حاج آقا عطاءالله اشرفی اصفهانی را در این مدت طولانی به صفای نفس و آرامش روح و اطمینان قلب و خالی بودن از هواهای نفسانی و ترک هوا و اطاعت امر مولا و جامعیت علم مفید و عمل صالح می‌‌شناسم».
+
پرونده:اشرفی (11).jpg|مزار قدیمی شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی) در گلستان شهدای اصفهان (شرق [[تخت فولاد]])
 
+
پرونده:اشرفی (12).jpg|[[سید علی حسینی خامنه ای]] بر سر قبر شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی) در گلستان شهدای اصفهان (شرق تخت فولاد)
==منبع==
+
پرونده:اشرفی (13).jpg|مقبره شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی) در گلستان شهدای اصفهان (شرق تخت فولاد)
جعفر اسلامی, گلبرگ: مهر 1380، شماره 20
+
</gallery>
  
 +
[[رده:علمای معاصر|اشرفی اصفهانی،عطاءالله]]
 
[[رده:علمای شهید]]
 
[[رده:علمای شهید]]
[[رده:علمای معاصر]]
 
 
[[رده:شهدای محراب]]
 
[[رده:شهدای محراب]]
 
[[رده:ائمه جمعه]]
 
[[رده:ائمه جمعه]]
 
[[رده:مبارزان علیه پهلوی]]
 
[[رده:مبارزان علیه پهلوی]]
 
[[رده:مجتهدین]]
 
[[رده:مجتهدین]]
 +
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]]
 +
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]]
 +
 +
<references />

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۵۲

شهید آیت الله عطاءالله اشرفی ‌اصفهانی (1281 - 1361 ش) مجتهد شیعی، از شاگردان آیت الله بروجردی و نماینده ایشان در باختران، از شخصیت های تاثیرگذار انقلاب اسلامی و نماینده امام خمینی در کرمانشاه بود. وی به مبارزه ای طولانی و جدّی با رژیم پهلوی و پس از آن با عناصر ضد انقلاب برخاست که سرانجام جان خود را نیز در این راه اهدا کرد.

او در ۲۳ مهر ۱۳۶۱ بر اثر عملیات تروریستی منافقین، به درجه رفیع شهادت نائل شد تا چهارمین شهید محراب لقب بگیرد.

مقاله‌ی مربوط به این عنوان از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon article.jpg
محتوای فعلی "مقاله‌ یک نشریه" متناسب با این عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
Ashrafi.jpg
نام کامل عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی)
زادروز 1281 شمسی
زادگاه خمینی شهر
وفات 1361 شمسی
مدفن گلستان شهدای اصفهان

Line.png

اساتید

آیت الله بروجردی، آیت الله حجت کوه کمره ای، آیت الله سید محمدتقی خوانساری و آیت الله سید صدرالدین صدر


آثار

البیان (برهان قرآن)، تفسیر قرآن، مجمع الشتات، مجموعه ای پیرامون حروف مقطعه قرآن و کتابی در موضوع غیبت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه


تولد

شهید محراب آیه الله اشرفی قدس سره در شعبان المعظم 1322 هجری قمری برابر با 1281 شمسی در سده (خمینی شهر) ‌اصفهان در خانواده ای روحانی و عالم متولد گردید. وی فرزند مرحوم حجه الاسلام و المسلمین میرزا اسدالله، نوه مرحوم حجه الاسلام میرزا محمدجعفر از علمای معروف سده بود. جد اعلای ایشان از علمای جبل عامل بوده اند.

مادر ایشان از سادات و علویات معروف اصفهان از خانواده مؤیدی از سادات صحیح النسب بود.

تحصیلات

شهید اشرفی تحصیلات ابتدایی و مقدماتی را در سده (خمینی شهر) ‌نزد مرحوم سید مصطفی تلمذ کرد. استعداد فراوان و حافظه قوی داشت - طوری که کتاب نصاب الصبیان را در نه سالگی از حفظ می دانست. در سن دوازده سالگی برای ادامه تحصیل راهی اصفهان شد و طی قریب ده سال، دروس ادبیات و سطح فقه و اصول، همچنین یک دوره درس خارج اصول را در محضر اساتید بنام این شهر آموخت.

بعضی اساتید معروف ایشان در شهر اصفهان عبارت بودند از: مرحوم آیه الله سیدمهدی درچه ای برادر مرحوم آیه الله سیدمحمدباقر درچه ای، استاد بزرگ مرحوم آیه الله بروجردی، مرحوم آیه الله سیدمحمد نجف آبادی، مرحوم فشارکی، مرحوم مدرس.

شهید اشرفی دوران طلبگی خود را با نهایت عسرت و مشقت اقتصادی گذراند. در مدت ده سالی که در حوزه اصفهان بود در هفته با دو قران گذران معاش می کرد و هر هفته طول راه میان اصفهان و زادگاهش را که دوازده کیلومتر است، پیاده می پیمود. خود می فرمود (دوشنبه خوراکم تمام می شد، سه شنبه دو ریال پولم را خرج می کردم، چهارشنبه را که آخرین روز تحصیل بود بدون پول و غذا می گذراندم.)

هجرت به قم

شهید محراب در سن بیست سالگی برای ادامه تحصیل و نیل به مقامات عالیه علمی و درجه اجتهاد در سال 1343 هجری قمری رهسپار قم گردید.

مدت بیست سال متوالی از عمر خود را بطور مجرد در همین حجره گذراند. در تمام طول مدت بیست و سه ساله اقامت در قم تنها سه یا چهار ماه با خانواده بود و بقیه این سنوات را تنها و مجرد به سرآورد. علت تنهایی ایشان در این مدت طولانی، تنگدستی و فشار زندگی بود که حتی توانایی اجاره کردن یک اتاق را نداشت. زیرا ورود او به قم در زمان حیات مرحوم آیه الله حائری، مؤسس حوزه علمیه قم بود و ایشان به طلاب جدیدالورود شهریه نمی دادند، یعنی اوضاع طوری نبود که بتوانند بدهند.

پس از فوت آیه الله حائری و ریاست مراجع و آیات ثلاث (مرحوم آیه الله خوانساری و آیه الله حجت و آیه الله صدر) هم به علت شهریه مختصری که می دادند، ایشان نمی توانست خانواده خود را به قم بیاورد. در این زمان، ماهانه فقط حدود هشت تومان شهریه دریافت می کردند. پس از ورود مرحوم آیه الله بروجردی قدس سره به قم نیز که شهریه طلاب فاضل و متاهل به مبلغ چهل و پنج تومان رسید، باز هم این مبلغ حتی زندگی پانزده روز یک خانواده را تامین نمی کرد. روی این جهت، آیه الله اشرفی بطور مجرد در مدرسه فیضیه قم زندگی می کردند و هر چند ماه، چند روزی جهت دیدار فرزندان و خانواده خود به اصفهان می رفتند.

شهید آیه الله اشرفی تقریبأ یک سال در جلسه درس مرحوم آیه الله حائری قدس سره شرکت داشته اند و پس از مرحوم آیه الله حائری، چند سالی از محضر آیات ثلاث (مرحوم آیه الله حجت کوه کمره ای، مرحوم آیه الله حاج سید محمدتقی خوانساری، مرحوم آیه الله سید صدرالدین صدر) بهره مند شده اند. بیشتر مطالب درس این سه بزرگوار را نوشته اند که اکثر جزوات فقه و اصول درس آقایان موجود است.

اساتید

مجمع الشتات، در اصول دین و عقاید و کلام - یکی از آثار شهید آیت الله اشرفی اصفهانی

آثار

آثار وی را حدود 30 مجلد نوشته‌اند که بیشتر آنها چاپ نشده است، اما آثار چاپ شده وی عبارتند از:

  • البیان (برهان قرآن)، در موضوع علوم قرآن، به زبان فارسی
  • تفسیر قرآن، خلاصه‌ای از تفاسیر شیعه و سنی
  • مجمع الشتات، در اصول دین و عقاید و کلام، به زبان عربی
  • مجموعه ای پیرامون حروف مقطعه قرآن
  • کتابی در موضوع غیبت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه
  • غروب آفتاب در محراب جمعه، مجموعه خطبه‌های شهید اشرفی در نماز جمعه کرمانشاه در دو مجلد
  • جزوات درس فقهی و اصولی، تقریرات اساتید خود آیات عظام بروجردی، حجت کوه کمره‌ای، سید محمدتقی خوانساری و صدر

مبارزات سیاسی و اقدامات فرهنگی

دشمن جهان‌خوار و استکبار جهانی همیشه در تلاش بوده است تا بین امت‌های اسلامی، تفرقه افکند و از انسجام و وحدت آنان جلوگیری کند؛ شهید محراب، آیت الله اشرفی اصفهانی از همان بیداردلان و مجاهدانی است که درباره ی وحدت بین شیعه و سنی، رنج‌های فراوانی را متحمل شد. او با انجام مسافرت‌های متعدد به شهرهای پاوه، جوانرود و روانسر و تشکیل سمینارهای بی‌شمار مرکب از ائمه‌ی جمعه سنی و شیعه در استان باختران، در خنثی کردن توطئه‌های تفرقه‌افکنان داخلی و خارجی، سهم بسزایی داشت.

از دیگر فعالیت های ایشان می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

  • تأسیس ساختمان مکتب الزهرا سلام الله علیها
  • تأسیس مسجد ولی عصر عجل الله تعالی فرجه در خمینی شهر
  • تأسیس مسجد امام حسین علیه السلام در خمینی شهر
  • امام جمعه شهر کرمانشاه
  • تأسیس حوزه علمیه امام خمینی در کرمانشاه
  • تأسیس ساختمان مسجدالنبی صلی الله علیه و آله در کرمانشاه
  • تأسیس توسعه مسجد بروجردی در کرمانشاه

شهادت

شهید آیت‌الله اشرفی اصفهانی سرانجام در ساعت 12:15 ظهر 23 مهرماه 1361 پس از 80 سال زندگی پر فراز و نشیب، در حالی که مهیای اقامه نماز بود توسط فردی بنام محمدحسین خداکرمی با نارنجک مورد حمله قرار گرفت و به شهادت رسید. بعدها نشریه «مجاهد» ارگان سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با برعهده گرفتن این عملیات تروریستی، خداکرمی را به عنوان یکی از عوامل خود معرفی کرد.[۱]

منبع

جعفر اسلامی, گلبرگ: مهر 1380، شماره 20



پانویس

  1. نشریه الکترونیکی گذرستان، شماره 56.


آرشیو عکس و تصویر