منابع و پی نوشتهای متوسط
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

محمد بن جریر بن رستم طبری: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۱۰ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
==ولادت==
+
{{خوب}}
 +
'''«محمد بن جریر بن رستم طبرى آملی»''' معروف به «طبری صغیر»، فقیه و متکلم برجسته [[شیعه]] در قرن پنجم هجرى و معاصر با [[شیخ طوسی|شیخ طوسى]] است. کتاب مشهور «[[دلائل الإمامة]]» منسوب به اوست.
 +
{{شناسنامه عالم
 +
||نام کامل = '''محمد بن جریر بن رستم طبرى'''
 +
||تصویر=  
 +
||زادروز =
 +
|زادگاه = آمل
 +
|وفات =  قرن پنجم قمری
 +
|مدفن =
 +
|اساتید =  محمد بن هارون بن موسی تلعکبرى، ابراهیم بن احمد طبرى، محمد بن عبداللّه شیبانى، حسن بن احمد علوى، ابن خیاط قمى، ابوعبدالله حسین بن غضائرى،...
 +
|شاگردان = ابوالفرج معافى بن زکریاى جریرى،...
 +
|آثار = [[دلائل الإمامة]]، [[نوادر المعجزات فی مناقب الأئمة الهداة (کتاب)|نوادر المعجزات فی‌ مناقب ‌الائمة‌ الهداة‌]]، الرواة من أهل البیت علیهم السلام، الآداب الحمیدة، غریب القرآن،...
 +
}}
 +
==معرفی اجمالی==
  
ابوجعفر، محمّد بن جرير بن رستم طبرى آملى مازندرانى از چهره هاى برجسته فقهاى [[شيعه]] در قرن پنجم هجرى و از معاصرين [[شيخ طوسى]] و نجاشى است.
+
ابوجعفر محمد بن جریر بن رستم طبرى آملى، از چهره هاى برجسته فقهاى [[شیعه]] در قرن پنجم هجرى و از معاصرین [[شیخ طوسى]] و [[احمد بن علی نجاشی|نجاشى]] است. او در خانواده اى علاقه مند به [[اهل البیت|اهل بیت]] رسول خدا صلى الله علیه و آله در شهر آمل مازندران به دنیا آمد. خاندان «بنو جریر»، اهل آمل و مشهور به [[شیعه|تشیع]] و پیروى از اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله بوده و از خاندان هاى بزرگ و سرشناس آن منطقه به شمار مى آیند.
  
او در خانواده اى علاقه مند به اهل بيت [[رسول خدا]] صلى الله عليه و آله و سلم در شهر آمل از استان مازندران به دنيا آمد.
+
وصف «طبری صغیر» را [[شیخ طوسی]] برای او به کار برده است تا شاید بین او و همنامش محمد بن جریر بن رستم طبری کبیر (متوفى ۳۵۸ ق) صاحب «[[المسترشد فی امامة امیرالمؤمنین (کتاب)|المسترشد فى امامة امیرالمؤمنین]]»، تمایزی باشد. [[شیخ آقا بزرگ تهرانی|شیخ آقا بزرگ تهرانى]] مى گوید: «ابوجعفر محمد بن جریر بن رستم طبرى آملى مازندرانى، معاصر شیخ طوسى است. نامى از وى در کتب [[علم رجال|رجالى]] نیامده؛ اما او غیر از محمد بن جریر طبرى کبیر از دیگر علماى [[شیعه]] و صاحب کتاب «المسترشد» است و متأخر از او مى باشد».
  
محمّد از همان كودكى با مهر پيامبر و اهل بيت عليهم السلام آشنا شد و در همان ايام شروع به فراگيرى علوم اسلامى كرد و يكى از چهره هاى سرشناس فقهاى شيعه در آن دوران شد.
+
همچنین باید افزود، «محمد بن جریر بن رستم طبرى»، غیر از «[[محمد بن جریر طبری|محمد بن جریر بن یزید طبرى]]» (متوفی ۳۱۰ ق) است که از علماى [[اهل سنت]] و صاحب [[تفسیر طبری|تفسیر]] و [[تاریخ طبری|تاریخ]] مشهور مى باشد.
  
==خاندان==
+
==اساتید و شاگردان==
  
خاندان «بنوجرير»، اهل آمل و مشهور به تشيع و پيروى از اهل بيت رسول خدا صلی الله علیه و آله بوده و از خاندان هاى بزرگ و سرشناس آن منطقه به شمار مى آيند كه دانشمندان بزرگى به جهان اسلام تحويل داده اند.
+
ابوجعفر محمد بن جریر طبرى، از محضر شخصیت هاى بزرگى از روات [[شیعه]] بهره برده است مانند:
  
==شخصيت==
+
*محمد بن [[هارون بن موسی تلعکبرى]]
 +
*قاضى ابواسحاق ابراهیم بن احمد طبرى مقریء (۳۷۳-۳۲۴ ق)
 +
*ابوالمفضل محمد بن عبداللّه شیبانى (۳۸۷-۲۹۷ ق)
 +
*حسن بن احمد علوى
 +
*حسین بن ابراهیم، معروف به ابن خیاط قمى
 +
*ابوعبدالله حسین بن غضائرى
 +
*ابوعلی حسن بن حسین بن عباس بَرَدانی (۴۳۱-۳۴۶ ق)
 +
*ابومحمد حسن بن احمد محمدى
  
محمّد بن جرير طبرى از فقهاى برجسته [[شيعه]] در قرن چهارم هجرى و معاصر با شيخ طوسى است. او نزد بسيارى از اساتيد [[شيخ طوسى]] روايت شنيده و روايات او نيز در منابع معتبر روايى شيعه نقل شده و مورد استناد قرار گرفته است.
+
اما برجسته ترین شاگرد محمد طبرى، ابوالفرج معافى بن زکریاى جریرى است.
  
==شباهت در نام==
+
==آثار و تألیفات==
  
وى غير از محمّد بن جرير بن يزيد طبرى آملى است كه از علماى اهل سنت و صاحب تفسير و تاريخ مشهور مى باشد. همچنين غير از محمّد بن جرير طبرى از علماى [[شيعه]] و صاحب كتاب «المسترشد» است كه شيخ طوسى به وى لقب كبير داده است؛ زيرا:
+
به محمد طبرى تألیفات متعددى منسوب است، از جمله:
  
# راوى كتاب المسترشد، ابومحمّد حسن بن حمزه، متوفى 358 هجرى است، در حالى كه صاحب كتاب «دلائل الإمامة» - شخصيت مورد بحث ما - معاصر شيخ طوسى، متوفى 460 هجرى است؛ زيرا مشايخ وى همان مشايخ شيخ طوسى است.
+
#[[دلائل الإمامة]]؛ این کتاب شامل فضایل، [[معجزات]] و کرامات [[ائمه اطهار]] علیهم السلام و [[حضرت فاطمه]] سلام اللّه علیها و شرح احوال و زندگانی آنان است. مؤلف این کتاب را بعد از سال ۴۱۱ هجرى نگاشته است؛ زیرا در این کتاب مى گوید: «من این روایت را در کتابى به خط شیخ ابوعبدالله حسین بن غضائرى رحمه الله دیدم» و غضائرى (پدر [[ابن غضائری|احمد بن غضائری]])، متوفى ۴۱۱ هجرى است.
# صاحب كتاب «دلائل الإمامة» اين كتاب را بعد از سال 411 هجرى نگاشته است؛ زيرا در اين كتاب مى گويد: «من اين روايت را در كتابى به خط شيخ ابوعبدالله حسين بن غضائرى رحمه الله ديدم» و غضائرى، متوفى 411 هجرى است همچنين مى توان حدس زد كه وفات صاحب كتاب دلائل الإمامة بعد از اين تاريخ بوده است.
+
#[[نوادر المعجزات فی مناقب الأئمة الهداة (کتاب)|نوادر المعجزات فی‌ مناقب ‌الائمة‌ الهداة‌ علیهم ‌السلام]]؛ مؤلف در این کتاب فضایل، معجزات و کرامات ائمه اطهار علیهم السلام و حضرت فاطمه سلام اللّه علیها را نقل کرده است. نقل معجزات بدون اشاره به ذکر احوال و زندگانی ائمه است، بر خلاف کتاب دلائل الامامه.
# صاحب دلائل الإمامة با يك واسطه از [[شيخ صدوق]] روايت نقل مى كند و شيخ صدوق هم با يك واسطه كتاب المسترشد را نقل مى كند پس فاصله ميان صاحب دلائل و صاحب المسترشد سه واسطه است.
+
#الإیضاح
# صاحب دلائل، معاصر نجاشى است. در حالى كه نجاشى كتاب المسترشد را با دو واسطه روايت مى كند. در مقابل، سيد توبلى در مدينة المعاجز و [[علامه مجلسى]] در [[بحارالانوار]] و علامه سيد هاشم بحرانى در مقدمه مدينة المعاجز اين دو را يك نفر دانسته اند.
+
#الآداب الحمیدة
 
+
#الرواة من أهل البیت علیهم السلام
==سخن آقا بزرگ تهرانى==
+
#غریب القرآن
 
 
مرحوم شيخ آقا بزرگ تهرانى مى فرمايد: «ابوجعفر، محمد بن جرير بن رستم طبرى آملى مازندرانى، معاصر شيخ طوسى است. نامى از وى در كتب رجالى نيامده؛ اما او غير از محمد بن جرير طبرى كبير از ديگر علماى شيعه و صاحب كتاب «المسترشد» است و متاخر از او مى باشد».
 
 
 
==اساتيد==
 
 
 
ابوجعفر، محمد بن جرير طبرى از محضر شخصيت هاى بزرگى از روات شيعه بهره برده است مانند:
 
 
 
# محمد بن هارون تلعكبرى
 
# قاضى ابواسحاق، ابراهيم بن احمد بن محمد طبرى
 
# ابوالمفضل شيبانى
 
# حسن بن احمد علوى
 
# حسين بن ابراهيم، معروف به ابن خياط قمى
 
# ابوعبدالله، حسين بن غضائرى
 
# نقيب، ابومحمد حسن بن احمد محمدى
 
 
 
==شاگردان==
 
 
 
مشهورترين و برجسته ترين شاگرد وى ابوالفرج معافى بن زكرياى جريرى است.
 
 
 
==تأليفات==
 
 
 
وى داراى تأليفات ارزشمندى است، از جمله:
 
 
 
# دلائل الإمامة
 
# الإيضاح
 
# الآداب الحميدة
 
# كتاب الرواة من أهل البيت عليهم السلام
 
# غريب القرآن
 
# مناقب فاطمة الزهراء و وُلدها عليهم السلام
 
# نور المعجزات
 
  
 
==منابع==
 
==منابع==
  
* [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=36034&scope=Z-ljg0Zl-MtaK04sruPJqJCDRyWjZou1&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=18&lang=&count=20&execute=true کتابخانه اهل البیت علیهم السلام]
+
*[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=36034&scope=Z-ljg0Zl-MtaK04sruPJqJCDRyWjZou1&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=18&lang=&count=20&execute=true کتابخانه اهل البیت علیهم السلام].
 
+
*"دلائل الامامة"، مجله افق حوزه، ۱۷ شهریور ۱۳۸۹، شماره ۲۸۰.
'''تاليفات'''
 
 
 
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=64307&scope=GGExsrZOLQzlRLb3zPPcZ1c_wH8-sUC4&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true زندگينامه (عربی)]'''
 
 
 
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=36034&scope=GGExsrZOLQy1WTvJT-PjJ7M0nmC28TyV&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%20%D8%A8%D9%86%20%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%B1%20%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true زندگينامه]'''
 
 
 
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=42658&scope=GGExsrZOLQzKQDLf2RxRbAukfmwpSpoh&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%20%D8%A8%D9%86%20%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%B1%20%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true کتاب المسترشد في امامة اميرالمؤمنين علي بن ابيطالب]'''
 
  
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=60912&scope=GGExsrZOLQzd7anP8_6JDdNqBU3hT89K&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%20%D8%A8%D9%86%20%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%B1%20%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true کتاب دلائل الإمامة]'''
+
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب= خوب
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= متوسط
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= خوب
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
|رده= دارد
 +
}}
  
[[رده:علمای قرن پنجم]]
+
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]]
 +
[[رده:علمای قرن پنجم]][[رده:علماء شیعه]][[رده:متکلمان]]
 +
[[رده:فقیهان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۱

«محمد بن جریر بن رستم طبرى آملی» معروف به «طبری صغیر»، فقیه و متکلم برجسته شیعه در قرن پنجم هجرى و معاصر با شیخ طوسى است. کتاب مشهور «دلائل الإمامة» منسوب به اوست.

نام کامل محمد بن جریر بن رستم طبرى
زادگاه آمل
وفات قرن پنجم قمری

Line.png

اساتید

محمد بن هارون بن موسی تلعکبرى، ابراهیم بن احمد طبرى، محمد بن عبداللّه شیبانى، حسن بن احمد علوى، ابن خیاط قمى، ابوعبدالله حسین بن غضائرى،...

شاگردان

ابوالفرج معافى بن زکریاى جریرى،...

آثار

دلائل الإمامة، نوادر المعجزات فی‌ مناقب ‌الائمة‌ الهداة‌، الرواة من أهل البیت علیهم السلام، الآداب الحمیدة، غریب القرآن،...

معرفی اجمالی

ابوجعفر محمد بن جریر بن رستم طبرى آملى، از چهره هاى برجسته فقهاى شیعه در قرن پنجم هجرى و از معاصرین شیخ طوسى و نجاشى است. او در خانواده اى علاقه مند به اهل بیت رسول خدا صلى الله علیه و آله در شهر آمل مازندران به دنیا آمد. خاندان «بنو جریر»، اهل آمل و مشهور به تشیع و پیروى از اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله بوده و از خاندان هاى بزرگ و سرشناس آن منطقه به شمار مى آیند.

وصف «طبری صغیر» را شیخ طوسی برای او به کار برده است تا شاید بین او و همنامش محمد بن جریر بن رستم طبری کبیر (متوفى ۳۵۸ ق) صاحب «المسترشد فى امامة امیرالمؤمنین»، تمایزی باشد. شیخ آقا بزرگ تهرانى مى گوید: «ابوجعفر محمد بن جریر بن رستم طبرى آملى مازندرانى، معاصر شیخ طوسى است. نامى از وى در کتب رجالى نیامده؛ اما او غیر از محمد بن جریر طبرى کبیر از دیگر علماى شیعه و صاحب کتاب «المسترشد» است و متأخر از او مى باشد».

همچنین باید افزود، «محمد بن جریر بن رستم طبرى»، غیر از «محمد بن جریر بن یزید طبرى» (متوفی ۳۱۰ ق) است که از علماى اهل سنت و صاحب تفسیر و تاریخ مشهور مى باشد.

اساتید و شاگردان

ابوجعفر محمد بن جریر طبرى، از محضر شخصیت هاى بزرگى از روات شیعه بهره برده است مانند:

  • محمد بن هارون بن موسی تلعکبرى
  • قاضى ابواسحاق ابراهیم بن احمد طبرى مقریء (۳۷۳-۳۲۴ ق)
  • ابوالمفضل محمد بن عبداللّه شیبانى (۳۸۷-۲۹۷ ق)
  • حسن بن احمد علوى
  • حسین بن ابراهیم، معروف به ابن خیاط قمى
  • ابوعبدالله حسین بن غضائرى
  • ابوعلی حسن بن حسین بن عباس بَرَدانی (۴۳۱-۳۴۶ ق)
  • ابومحمد حسن بن احمد محمدى

اما برجسته ترین شاگرد محمد طبرى، ابوالفرج معافى بن زکریاى جریرى است.

آثار و تألیفات

به محمد طبرى تألیفات متعددى منسوب است، از جمله:

  1. دلائل الإمامة؛ این کتاب شامل فضایل، معجزات و کرامات ائمه اطهار علیهم السلام و حضرت فاطمه سلام اللّه علیها و شرح احوال و زندگانی آنان است. مؤلف این کتاب را بعد از سال ۴۱۱ هجرى نگاشته است؛ زیرا در این کتاب مى گوید: «من این روایت را در کتابى به خط شیخ ابوعبدالله حسین بن غضائرى رحمه الله دیدم» و غضائرى (پدر احمد بن غضائری)، متوفى ۴۱۱ هجرى است.
  2. نوادر المعجزات فی‌ مناقب ‌الائمة‌ الهداة‌ علیهم ‌السلام؛ مؤلف در این کتاب فضایل، معجزات و کرامات ائمه اطهار علیهم السلام و حضرت فاطمه سلام اللّه علیها را نقل کرده است. نقل معجزات بدون اشاره به ذکر احوال و زندگانی ائمه است، بر خلاف کتاب دلائل الامامه.
  3. الإیضاح
  4. الآداب الحمیدة
  5. الرواة من أهل البیت علیهم السلام
  6. غریب القرآن

منابع