|
|
| (یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) |
| سطر ۱: |
سطر ۱: |
| − | مذهب «علویون» در واقع انشعابى از مذهب شیعه [[امامیه]] است که تاریخ جدائى آن به دوران پس از [[غیبت صغرى]] مى رسد. چنین پیداست که در اصول عقاید، هنوز اصالت اولیه خود را حفظ کرده است. | + | مذهب '''«علویون»''' ([[علویان]]) در واقع انشعابى از مذهب [[شیعه]] [[امامیه]] است که تاریخ جدایى آن به دوران پس از [[غیبت صغرى]] مىرسد. علویون که «[[نصیریه]]» نیز خوانده میشوند، گروه مذهبی غالب در سواحل [[سوریه]] و بخشهایی از [[ترکیه]] و [[لبنان]] را تشکیل میدهند. در مورد ریشه تاریخی و [[عقاید]] اصلی آنها اختلاف نظرهایی وجود دارد. |
| | | | |
| − | ==پایگاه این گروه== | + | ==معرفی اجمالی== |
| | | | |
| − | پایگاه این مذهب از همان آغاز انشعاب در[[ شام]] ([[سوریه]] امروز و[[ لبنان]]) بوده و مى باشد. اخیرا در اثر تماس و نزدیکى برخى علماء [[امامیه|امامیه]] با علماء علوى سوریه و ایجاد تفاهم و دوستى، براى روشن شدن اذهان، دانشمندان این مذهب اعلامیه اى رسمى صادر کردند که مبین اعلام [[عقاید]] و مواضع عقیدتى شان در اصول و فروع دین مى باشد. در این اعلامیه چنین آمده است:
| + | علویان یک گروه قومی مذهبی عرب هستند که عمدتاً در منطقه [[شام]] در غرب آسیا زندگی میکنند. گفته شده این تنها فرقه [[غلو|غلاتی]] است که امروزه هنوز وجود دارد و این گروه در قرن سوم هجری توسط ابن نصیر، که از شاگردان [[امام هادی]] و [[امام حسن عسکری]] علیهماالسلام بود، تأسیس شد. به همین دلیل، علویان، نُصَیریون یا [[نصیریه]] نیز نامیده میشوند. |
| | | | |
| − | (...خداوندا! تو را مى ستائیم، زیرا که ستایش حق تو است. از خداوند کمک مى خواهیم و راهنمائى مى طلبیم و به او ایمان داریم. و تنها بر او توکل مى نمائیم. درود بر [[پیامبر اسلام|محمد بن عبدالله]] سرور پیامبران و خاتم رسولان، و سلام گرم ما بر رهبران و امامان و راهنمایان بزرگ که خداوند پلیدى را از آنان دور کرده و از لوث گناه آنان را پاک ساخته است. اما بعد! آنچه که میان مردم ایجاد تفرقه و جدائى مى کند، بى اطلاعى از وضع یکدیگر و پیروى از هوى و هوس و اعتماد به گفتار باطل دیگران است ...
| + | علویه از نظر تاریخی همراه با [[دروزی|دروزیها]] از [[اسماعیلیه]] منشعب شدهاند و اسماعیلیه نیز پیشتر از شیعه [[امامیه]] جدا شده است. و به نوشته برخی دیگر، فرقه [[نصیریه]] در قرن پنجم هجری از امامیه منشعب شد. |
| − | افراد مغرض و دشمن، تهمتهائى از لابلاى کتابها بیرون کشیده و به صورت حقایق تاریخ جلوه مى دهند... اجتماعات ما مسلمانان علوى در گذشته مورد حملات و تهمت هاى سخت قرار داشت ...
| |
| − | براى ایجاد تفاهم بین ما مسلمانان راهى بهتر از نشر عقاید در اصول و فروع نیست ...).
| |
| | | | |
| − | در این اعلامیه مفصل، به نفوذ استعمار فرانسه در سوریه و دخالت در مسائل سیاسى - مذهبى آن سامان اشاره شده است. علماء علوى تاءکید دارند که آنچه علیه آنان انتشار یافته و عقاید غلط و باطلى که به آنان نسبت داده شده، کار استعمار و[[ یهود]] است. علماء علوى یادآور شده اند که در سال ۱۹۳۶ میلادى رهبران این مذهب اعلامیه اى مبنى بر اعلام مواضع عقیدتى خود انتشار داده اند. | + | علویان در حال حاضر بخش مهمی از جمعیت [[سوریه]] را تشکیل میدهند و اقلیت قابل توجهی نیز در [[ترکیه]] و شمال [[لبنان]] هستند. آنها اغلب با علویان ترکیه که شباهتهای خاصی با علویان دارند اما تفاوتهای کلیدی دارند، اشتباه گرفته میشوند. |
| | | | |
| − | ==اعلامیه این مذهب== | + | ==عقاید علویان== |
| | + | [[علویان]] سوریه از نظر تاریخی باورهای خود را از بیگانگان و علویان غیرمذهبی مخفی نگه داشتهاند، بنابراین شایعاتی در مورد آنها بوجود آمده است. ابهامات و اختلاف نظرهای زیادی در مورد ریشه تاریخی و اعتقادات اصلی آنها وجود دارد. یکی از منابع مذهبی پذیرفته شده این فرقه، کتاب «المجموع» اثری از سلیمان ادهانی است که سال ۱۸۵۹ در حلب منتشر شد. در این کتاب آمده که آنها به [[تناسخ]] ارواح از جسمی به جسم دیگر اعتقاد دارند و واژه [[نصیریه]] برگرفته از نام «ابن نصیر العبدی البکری النمری» است؛ شخصی که خود را باب [[امام حسن عسکری]] علیه السلام معرفی میکرد. البته مشخص نیست که مطالب این کتاب تا چه اندازه برای علویهای معاصر مرجعیت داشته باشد، چراکه از زمان شروع سرپرستی فرانسه بر سوریه (۱۹۲۰ تا ۱۹۴۶) نام «نصیریه» برای این گروه به تدریج کنار گذاشته شده و «علویه» جایگزین آن شده و این گروه از نظر اعتقادی و شاید هم با انگیزههای سیاسی به سوی همخوانی بیشتر با اکثریت [[شیعه]] حرکت کرده است. |
| | | | |
| − | در این اعلامیه آمده است که: | + | در سال ۱۹۳۶ م. یک شورای علمای علوی در بیانیهای رسمی اعلام کرد که «علویان تنها هواداران [[علی بن ابی طالب]] (ع) پسرعمو و وصی [[پیامبر]] (ص) هستند». در این اعلامیه مفصل، به نفوذ استعمار فرانسه در سوریه و دخالت در مسائل سیاسى - مذهبى آن سامان اشاره شده است. علماء علوى تأکید دارند که آنچه علیه آنان انتشار یافته و عقاید غلط و باطلى که به آنان نسبت داده شده، کار استعمار و [[یهود]] است. در این اعلامیه -که هشتاد نفر از علمای علوی در [[سوریه|سوریه]] و [[لبنان]] امضا کرده اند- برخی از عقاید و آراء ایشان آمده است، از جمله: |
| | | | |
| − | ۱- هر فرد علوى، مسلمان است. شهادتین را گفته و به آن [[ایمان|ایمان]] دارد و ارکان پنجگانه [[اسلام]] را بر پا مى دارد.
| + | *هر فرد علوى، مسلمان است. شهادتین را گفته و به آن [[ایمان|ایمان]] دارد و ارکان پنجگانه [[اسلام]] را بر پا مى دارد. |
| | | | |
| − | ۲- هر فرد علوى که به اسلام اقرار نکند و یا منکر ضروریات دین باشد، از صف علویان خارج است و به اسلام ربطى ندارد.
| + | *هر فرد علوى که به اسلام اقرار نکند و یا منکر ضروریات دین باشد، از صف علویان خارج است و به اسلام ربطى ندارد. |
| | | | |
| − | ۳- علویان مسلمان و [[شیعه]] مذهب هستند... علویون پیروان و یاران [[امام على]] علیه السلام هستند... کتاب آسمانى علویون[[ قرآن کریم]] است ... مذهب ما مذهب [[امام صادق]] علیه السلام مى باشد. علویون به نص قرآن و تصریح [[پیامبر اسلام|پیامبر اسلام]]، قرآن کریم و [[اهل البیت|اهل بیت]] آن حضرت را مرجع دینى و عقیدتى خود مى دانند.
| + | *علویان مسلمان و [[شیعه]] مذهب هستند... علویون پیروان و یاران [[امام على]] علیه السلام هستند... کتاب آسمانى علویون[[ قرآن کریم]] است ... مذهب ما مذهب [[امام صادق]] علیه السلام مى باشد. علویون به نص قرآن و تصریح [[پیامبر اسلام|پیامبر اسلام]]، قرآن کریم و [[اهل البیت|اهل بیت]] آن حضرت را مرجع دینى و عقیدتى خود مى دانند. |
| | | | |
| − | ۴- علویون در عبادات و معاملات و دیگر [[احکام شرعی|احکام]] داراى مذهب مستقلى نیستند و در همه این موضوعات بر مذهب [[امامیه]] اعتماد و عمل مى کنند. [[مذهب جعفری|مذهب جعفرى]] ریشه مذهب علوى است و علویون فرع مذهب جعفرى مى باشند.
| + | *علویون در عبادات و معاملات و دیگر [[احکام شرعی|احکام]] داراى مذهب مستقلى نیستند و در همه این موضوعات بر مذهب [[امامیه]] اعتماد و عمل مى کنند. مذهب جعفرى ریشه مذهب علوى است و علویون فرع مذهب جعفرى مى باشند. |
| | | | |
| − | این اعلامیه را هشتاد نفر از علماء در [[سوریه|سوریه]] و [[لبنان]] امضاء کرده اند.
| + | *ما علویون در بقیه احکام و موضوعات اسلامى طبق فقه جعفرى عمل مى کنیم و فقهاء ما به [[کتب اربعه|کتب اربعه]] شیعه امامیه: ([[الکافی (کتاب)|کافى]]، [[تهذیب الأحکام (کتاب)|تهذیب]]، [[الاستبصار (کتاب)|استبصار]] و [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|من لایحضره الفقیه]]) مراجعه مى کنند و عوام ما به رساله هاى علمیه مراجع تقلید رجوع مى نمایند. |
| | | | |
| − | ==منابع استخراج احکام==
| + | در سال ۱۹۷۳ م. سه سال پس از اینکه یک علوی به نام حافظ اسد در سوریه به قدرت رسید، شورای علمای این مذهب، اعلامیهای با مفاد مشابه صادر کرد. |
| | | | |
| − | ۱'''- قرآن کریم'''
| + | ==منابع== |
| − | | + | *تاریخ ادیان و مذاهب جهان، عبدالله مبلغی آبادانی، ج۳، ص۲۲۸، در دسترس: [http://www.adyannet.com/book/3741 پایگاه اطلاعرسانی فرق و ادیان و مذاهب]. |
| − | در قرآن کریم هیچ گونه [[تحریف قرآن|تحریف]] و تغییرى راه نیافته، و این کلام همان است که بر [[پیامبر اسلام|رسول اکرم]] نازل شده است.
| + | *"علویان (سوریه)"، پایگاه ویکی پدیا. |
| − | | + | ==مطالب مرتبط== |
| − | ۲'''- سنت پیامبر'''
| + | *[[نصیریه]] |
| − | | + | *[[علویان]] |
| − | مصدر دوم [[احکام شرعی|احکام]] شرع، [[سنت]] رسول خدا (صلى الله علیه و آله ) است که عبارت است از گفتار و افعال و تقریرات حضرتش که از طریق صحیح به ما رسیده باشد.
| + | [[رده: مذاهب اسلامی]][[رده:انشعابات شیعه]] |
| − | | |
| − | ۳'''- اجماع'''
| |
| − | | |
| − | آنچه را از احکام که مسلمانان بر آن [[اجماع]] کرده اند و امام علیه السلام هم با آنان است، حجت مى باشد...
| |
| − | | |
| − | ۴'''- عقل'''
| |
| − | | |
| − | دلیل عقلى حجت است هنگامى که در سلسله علل قرار گیرد، یا جزء امورى باشد که [[عقل]] آن را پذیرفته است و به نظر ما بکار بردن دلیل عقلى در [[فقه]] تنها حق مجتهد است. و مجتهد کسى را گویند که براى او ملکه استنباط فراهم آمده باشد...
| |
| − | و [[مرجعیت|مرجع]] تقلید در نظر ما همان گونه است که [[امام زمان]] (علیه السلام) فرموده:
| |
| − | آن کس از [[فقیه|فقهاء]] که خویشتن دار باشد، [[دین|دین]] خود را حفظ کند، مخالف هواهاى نفسانى خود باشد و مطیع امر مولاى خود باشد، مردم عامى باید از او تقلید کنند.
| |
| − | | |
| − | ==عقائد مذهب علوی== | |
| − | | |
| − | ۱-''' اسلام'''
| |
| − | | |
| − | خداوند فرموده است که: (ان الدین عند الله الاسلام) و نیز فرموده که: (و من یبتغ غیر الاسلام دینا فلن یقبل منه و هو فى الآخرة من الخاسرین). پس دین ما [[اسلام]] است. اسلام عبارت است از اقرار به شهادتین و ایمان و اعتقاد به آنچه [[پیامبر اسلام|پیامبر اسلام]] آورده است.
| |
| − | | |
| − | ۲- '''ایمان'''
| |
| − | | |
| − | [[ایمان]] عبارت است از اعتقاد راستین به [[الله|خداوند]] و [[فرشتگان|ملائکه]] و کتب آسمانى و [[پیامبران]] با اقرار به شهادتین.
| |
| − | | |
| − | ۳- '''اصول دین'''
| |
| − | | |
| − | پنج اصل مى باشد: [[توحید]]، [[عدل]]، [[نبوت]]، [[امامت]]، [[معاد]]. باید در [[اصول دین|اصول دین]] از روى دلیل و [[برهان]] که موجب علم گردد، ایمان آورد و نه از روى گمان و [[تقلید|تقلید]].
| |
| − | | |
| − | ۴-''' توحید'''
| |
| − | | |
| − | [[توحید]] یعنی خداوند بى مثل و مانند و شریک است، خالق هستى و کل اشیاء مى باشد، شنوا و بیناست و...
| |
| − | | |
| − | ۵-''' عدل'''
| |
| − | | |
| − | خداوند [[عدل الهی|عادل]] است، به احدى [[ظلم]] نمى کند، ظالم را دوست ندارد...هر کس ذره اى خوبى کند، [[ثواب]] بیند و هر کس ذره اى بدى کند، عقاب بیند.
| |
| − | | |
| − | ۶-''' نبوت'''
| |
| − | | |
| − | خداوند به منظور لطف به بندگانش، پیامبرانى را برگزیده است و آنان را با [[معجزه|معجزات]] و کارهاى شگفت مدد کرده است و آنان را به اخلاق نیکو، امتیاز بخشیده است ... در قرآن اسامى ۲۵ پیامبر آمده که نخستین آنان [[حضرت آدم علیه السلام|آدم]] و آخرین آنان حضرت [[پیامبر اسلام|محمد بن عبدالله]] (صلى الله علیه و آله) خاتم پیامبران است. دین آن حضرت اسلام، آخرین [[شریعت|شریعت]] الهى و کاملترین ادیان آسمانى است. خداوند پیامبران را [[عصمت]] بخشیده و آنان از هر گونه [[گناه]] و خطا و اشتباه مصون هستند.
| |
| − | | |
| − | ۷- '''امامت'''
| |
| − | | |
| − | [[امامت]] یک منصب الهى است که خداوند براى مصالح بندگان لازم دانسته است. ما معتقدیم که لطف الهى اقتضا دارد که با نص قاطع و صریح امام را تعیین کند... ما معتقدیم که [[امام]] نیز باید مانند پیامبر، [[معصوم]] باشد و اشتباه و گناه از او سر نزند...
| |
| − | [[ائمه اطهار|امامان]] در نظر ما دوازده نفر هستند که پیامبر اسلام نام یکایک آنان را تصریح کرده است. ما معتقدیم امامى را که خداوند تعیین کرده و پیامبر اسلام این نصب الهى را طى روایات [[خبر متواتر|متواترى]] به مردم ابلاغ کرده، حضرت [[امام علی علیه السلام|امام على بن ابى طالب]] (علیه السلام) است که او نیز بنده اى از بندگان خداوند و پسر عمو و داماد رسول خدا و پس از آن حضرت، مولاى جهانیان است. پس از حضرت على، فرزندش [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]] و پس از او [[امام حسین]] امام بر حق بوده است. پس از این دو برادر بزرگوار، امامت در نسل امام حسین علیه السلام ادامه یافته است: امام [[امام سجاد علیه السلام|على بن الحسین]]، امام [[امام باقر علیه السلام|محمد بن على]]، امام [[امام صادق علیه السلام|جعفر بن محمد]]، امام [[امام موسی کاظم علیه السلام|موسى بن جعفر]]، امام [[امام رضا علیه السلام|على بن موسى]]، امام [[امام جواد علیه السلام|محمد بن على]]، امام [[امام هادی علیه السلام|على بن محمد]]، امام [[امام حسن عسکری علیه السلام|حسن بن على]]، و امام دوازدهم [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|حجت بن الحسن]] علیهم السلام مى باشند. امام دوازدهم هم اکنون [[غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه)|غایب]] است و روزى پروردگار او را آشکار خواهد کرد...
| |
| − | | |
| − | ۸- '''معاد'''
| |
| − | | |
| − | خداوند پس از مرگ بندگان، دوباره آنان را زنده خواهد کرد تا در [[قیامت|قیامت]] به حساب اعمال آنان رسیدگى کند... به تصریح [[قرآن]]، روز قیامت خواهد آمد و در آن تردیدى راه ندارد. پروردگار مردم را از قبرها دوباره زنده خواهد کرد و... نیکوکاران را پاداش و بدکاران را کیفر خواهد داد... ما علویون همان گونه که به [[معاد]] ایمان داریم، به تمام آنچه در قرآن کریم و احادیث صحیح آمده از بعث، نشور، [[بهشت]]، [[جهنم|دوزخ]]، [[عذاب]]، نعمت، [[صراط]]، میزان و... ایمان داریم.
| |
| − | | |
| − | ==فروع دین== | |
| − | | |
| − | ۱-''' نماز'''
| |
| − | | |
| − | [[نماز]] بر اهل ایمان [[واجب]] است، ستون [[دین|دین]] است، مهمترین عبادتى است که [[الله|خداوند]] بر بندگانش واجب فرموده است ... | |
| − | اگر نماز قبول شود، بقیه اعمال هم قبول خواهد شد و اگر نماز رد شود، بقیه اعمال نیز مردود است.
| |
| − | نمازهاى واجب یومیه پنج است: صبح، ظهر، عصر، مغرب، عشا و مجموع رکعات آنها هفده رکعت است. در حال سفر و خوف، چهار رکعتى، دو رکعت مى باشد.
| |
| − | نمازهاى واجب دیگر عبارتند از: [[نماز جمعه]]، [[نماز عید فطر|نماز فطر]]، نماز [[عید قربان|عید قربان]] که با تکمیل شرایط مربوطه واجب مى گردد. [[نماز طواف]] و [[نماز میت]] از نمازهاى واجب است. [[نمازهای مستحب|نمازهاى مستحبى]] (نوافل) ۳۴ [[رکعت|رکعت]] است که در اوقات پنج گانه خوانده مى شود. این نمازها نزد ما به (رواتب) مشهور است. جایز است انسان به قسمتى از نمازهاى نافله اکتفا کند، هر چند که ترک آنها نیز جایز است. معتقدیم که در انجام [[استحباب|مستحبات]]، انسان داراى ثواب است و در ترک آنها عقابى نیست.
| |
| − | | |
| − | پیش از نماز [[اذان]] و [[اقامه]] مستحب است. و اذان داراى هیجده فصل و اقامه داراى هفده فصل مى باشد. شهادت به [[ولایت]] [[امام علی علیه السلام|امام على]] علیه السلام در اذان و اقامه مستحب است و ترک آن ضررى ندارد.
| |
| − | | |
| − | ۲- '''روزه'''
| |
| − | | |
| − | [[روزه]] یکى از ارکان دین است و بر هر مکلفى که قدرت بدنى داشته باشد، واجب است روزه بگیرد... روزه عبارت است از خویشتن دارى از اکل و شرب و دیگر مبطلات روزه، از اول طلوع فجر صادق تا مغرب شرعى با قصد [[قرب الهی|قربت]] در [[ماه رمضان]] و در دیگر مواردى که واجب مى گردد.
| |
| − | | |
| − | ۳- '''زکات'''
| |
| − | | |
| − | [[زکات]] یکى دیگر از ارکان دین است که [[احکام شرعی|احکام]] و شرایط آن در کتب فقهى بیان شده است. زکات در طلا و نقره، گوسفند و شتر و گاو و گندم و جو و خرما و کشمش واجب و در دیگر حبوبات مستحب است.
| |
| − | | |
| − | ۴'''- خمس'''
| |
| − | | |
| − | [[خمس]] حقى است واجب بر گردن مکلف مستطیع به دستور [[قرآن|قرآن مجید]] که احکام آن در کتب فقهى آمده است.
| |
| − | | |
| − | ۵- '''جهاد'''
| |
| − | | |
| − | [[جهاد]] از ارکان دین است و به منظور دعوت به [[اسلام]] واجب است. وجوب آن کفائى است، اما در صورت لزوم، واجب عینى است.
| |
| − | | |
| − | ۶-''' حج'''
| |
| − | | |
| − | [[حج]] عملى است که بر مکلف [[استطاعت در حج|مستطیع]] واجب است که یک بار در عمر به شرط توانائى و شرائط لازم به [[مکه]] معظمه برود. احکام آن در کتب فقهى بیان شده است.
| |
| − | | |
| − | ۷و۸'''- امر به معروف و نهى از منکر'''
| |
| − | | |
| − | [[امر به معروف و نهی از منکر|امر به معروف و نهى از منکر]] از واجبات اسلام است و معتقدیم که پروردگار به هر عمل نیکى که فرمان داده، آن را معروف نامیده است. این فرمان گاهى مستحب است و از هر عمل زشتى که نهى فرموده، آن را منکر نامیده است و این نهى نیز در مواردى حرام و گاهى مکروه است.
| |
| − | | |
| − | ۹و۱۰'''- تولى و تبرى'''
| |
| − | | |
| − | [[تولّی|تولى]] و [[تبرّی|تبرى]] یعنى دوستى با دوستان [[الله|خدا]] و [[پیامبران|انبیاء]] و اولیاء دین و بیزارى از دشمنان خدا و انبیاء و اولیاء دین (علیهم السلام).
| |
| − | | |
| − | ما علویون در بقیه احکام و موضوعات اسلامى طبق فقه جعفرى عمل مى کنیم و فقهاء ما به [[کتب اربعه|کتب اربعه]] شیعه امامیه: ([[الکافی (کتاب)|کافى]]، [[تهذیب الأحکام (کتاب)|تهذیب]]، [[الاستبصار (کتاب)|استبصار]] و [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|من لایحضره الفقیه]]) مراجعه مى کنند و عوام ما به رساله هاى علمیه مراجع تقلید رجوع مى نمایند.
| |
| − | | |
| − | ==منبع==
| |
| − | | |
| − | عبدالله مبلغی آبادانی، تاریخ ادیان و مذاهب جهان، ج ۳، ص ۲۲۸، در دسترس [http://www.adyannet.com/book/3741 در سایت پایگاه اطلاع رسانی فرق و ادیان و مداهب] بازیابی: بیست و چهارم مرداد ۱۳۹۴.
| |
| − | | |
| − | [[رده: مذاهب اسلامی]] | |
مذهب «علویون» (علویان) در واقع انشعابى از مذهب شیعه امامیه است که تاریخ جدایى آن به دوران پس از غیبت صغرى مىرسد. علویون که «نصیریه» نیز خوانده میشوند، گروه مذهبی غالب در سواحل سوریه و بخشهایی از ترکیه و لبنان را تشکیل میدهند. در مورد ریشه تاریخی و عقاید اصلی آنها اختلاف نظرهایی وجود دارد.
معرفی اجمالی
علویان یک گروه قومی مذهبی عرب هستند که عمدتاً در منطقه شام در غرب آسیا زندگی میکنند. گفته شده این تنها فرقه غلاتی است که امروزه هنوز وجود دارد و این گروه در قرن سوم هجری توسط ابن نصیر، که از شاگردان امام هادی و امام حسن عسکری علیهماالسلام بود، تأسیس شد. به همین دلیل، علویان، نُصَیریون یا نصیریه نیز نامیده میشوند.
علویه از نظر تاریخی همراه با دروزیها از اسماعیلیه منشعب شدهاند و اسماعیلیه نیز پیشتر از شیعه امامیه جدا شده است. و به نوشته برخی دیگر، فرقه نصیریه در قرن پنجم هجری از امامیه منشعب شد.
علویان در حال حاضر بخش مهمی از جمعیت سوریه را تشکیل میدهند و اقلیت قابل توجهی نیز در ترکیه و شمال لبنان هستند. آنها اغلب با علویان ترکیه که شباهتهای خاصی با علویان دارند اما تفاوتهای کلیدی دارند، اشتباه گرفته میشوند.
عقاید علویان
علویان سوریه از نظر تاریخی باورهای خود را از بیگانگان و علویان غیرمذهبی مخفی نگه داشتهاند، بنابراین شایعاتی در مورد آنها بوجود آمده است. ابهامات و اختلاف نظرهای زیادی در مورد ریشه تاریخی و اعتقادات اصلی آنها وجود دارد. یکی از منابع مذهبی پذیرفته شده این فرقه، کتاب «المجموع» اثری از سلیمان ادهانی است که سال ۱۸۵۹ در حلب منتشر شد. در این کتاب آمده که آنها به تناسخ ارواح از جسمی به جسم دیگر اعتقاد دارند و واژه نصیریه برگرفته از نام «ابن نصیر العبدی البکری النمری» است؛ شخصی که خود را باب امام حسن عسکری علیه السلام معرفی میکرد. البته مشخص نیست که مطالب این کتاب تا چه اندازه برای علویهای معاصر مرجعیت داشته باشد، چراکه از زمان شروع سرپرستی فرانسه بر سوریه (۱۹۲۰ تا ۱۹۴۶) نام «نصیریه» برای این گروه به تدریج کنار گذاشته شده و «علویه» جایگزین آن شده و این گروه از نظر اعتقادی و شاید هم با انگیزههای سیاسی به سوی همخوانی بیشتر با اکثریت شیعه حرکت کرده است.
در سال ۱۹۳۶ م. یک شورای علمای علوی در بیانیهای رسمی اعلام کرد که «علویان تنها هواداران علی بن ابی طالب (ع) پسرعمو و وصی پیامبر (ص) هستند». در این اعلامیه مفصل، به نفوذ استعمار فرانسه در سوریه و دخالت در مسائل سیاسى - مذهبى آن سامان اشاره شده است. علماء علوى تأکید دارند که آنچه علیه آنان انتشار یافته و عقاید غلط و باطلى که به آنان نسبت داده شده، کار استعمار و یهود است. در این اعلامیه -که هشتاد نفر از علمای علوی در سوریه و لبنان امضا کرده اند- برخی از عقاید و آراء ایشان آمده است، از جمله:
- هر فرد علوى، مسلمان است. شهادتین را گفته و به آن ایمان دارد و ارکان پنجگانه اسلام را بر پا مى دارد.
- هر فرد علوى که به اسلام اقرار نکند و یا منکر ضروریات دین باشد، از صف علویان خارج است و به اسلام ربطى ندارد.
- علویان مسلمان و شیعه مذهب هستند... علویون پیروان و یاران امام على علیه السلام هستند... کتاب آسمانى علویونقرآن کریم است ... مذهب ما مذهب امام صادق علیه السلام مى باشد. علویون به نص قرآن و تصریح پیامبر اسلام، قرآن کریم و اهل بیت آن حضرت را مرجع دینى و عقیدتى خود مى دانند.
- علویون در عبادات و معاملات و دیگر احکام داراى مذهب مستقلى نیستند و در همه این موضوعات بر مذهب امامیه اعتماد و عمل مى کنند. مذهب جعفرى ریشه مذهب علوى است و علویون فرع مذهب جعفرى مى باشند.
- ما علویون در بقیه احکام و موضوعات اسلامى طبق فقه جعفرى عمل مى کنیم و فقهاء ما به کتب اربعه شیعه امامیه: (کافى، تهذیب، استبصار و من لایحضره الفقیه) مراجعه مى کنند و عوام ما به رساله هاى علمیه مراجع تقلید رجوع مى نمایند.
در سال ۱۹۷۳ م. سه سال پس از اینکه یک علوی به نام حافظ اسد در سوریه به قدرت رسید، شورای علمای این مذهب، اعلامیهای با مفاد مشابه صادر کرد.
منابع
مطالب مرتبط
