مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

غسل: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(تعیین رده)
 
(۵ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
«غسل يعنى شستن و در اصطلاح شرعى، شستن تمام بدن به نحو مخصوص و به قصد قربت است.»
+
{{خوب}}
 +
'''غُسل''' در [[فقه]] [[اسلام]] به شستن بدن به گونه‌اى خاص به قصد [[قرب الهی|تقرب به خدا]] گفته می‌شود. غسل بر دو نوع است: [[واجب]] و [[مستحب]]. غسل‌ها را می‌توان به دو صورت ترتیبی و ارتماسی انجام داد.
 +
==تعریف غسل==
 +
غسل در لغت يعنى شستن و در اصطلاح شرعى، شستن تمام بدن به نحو مخصوص و به قصد قربت است.
 +
==حکم غسل==
 +
غسل گاهى [[واجب]] است، مانند غسل [[جنابت]] و گاهى [[مستحب]] است، مانند [[غسل جمعه]].
 +
==غسلهای واجب==
 +
غسلهای واجب عبارتند از:
 +
*  غسل [[جنابت]]
 +
*  غسل حيض
 +
*  غسل نفاس
 +
*  غسل استحاضه
 +
*  مسّ انسان مرده
 +
*  غسل ميّت.
 +
*  غسلی که به واسطهٔ [[نذر]] و قسم و مانند اینها واجب می شود.<ref>فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السّلام، ج۵، ص۵۴۹</ref>
 +
==غسلهای مستحب==
 +
برخی از غسلهای [[مستحب]] عبارتند از:
 +
*  [[غسل جمعه]]، و وقت آن از [[اذان]] صبح است تا ظهر.
 +
*  غسل شب اول [[ماه رمضان]] و تمام شب های طاق (فرد) مثل شب سوم و پنجم و هفتم، ولی از شب بیست و یکم، مستحبّ است همه شب غسل کند.
 +
*  غسل روز [[عید فطر]] و [[عید قربان]] و وقت آن از اذان صبح است تا غروب و بهتر است آن را پیش از نماز عید بجا آورد.
 +
*  غسل شب عید فطر و وقت آن از اول مغرب است تا اذان صبح و بهتر است در اول شب بجا آورده شود.
 +
*  غسل روز هشتم و نهم [[ذی الحجه]] و در روز نهم بهتر است آن را نزدیک ظهر بجا آورد.
 +
*  غسل روز اول و پانزدهم و بیست و هفتم و آخر [[ماه رجب]].
 +
*  غسل روز [[عید غدیر]] و بهتر است در وقت چاشت (اول روز بعد از طلوع آفتاب) آن را انجام دهد.
 +
*  غسل روز بیست وچهارم ذی الحجّه.
 +
*  غسل روز [[عید نوروز]] و پانزدهم [[شعبان]] و نهم و هفدهم [[ربیع الاول]] و روز بیست و پنجم [[ذی القعده]].
 +
*  غسل دادن بچه ای که تازه به دنیا آمده.
 +
*  غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میّتی که غسل داده اند رسانده.
 +
*  غسل کسی که در موقع گرفتن خورشید و ماه، [[نماز آیات]] را عمداً نخوانده، در صورتی که تمام ماه و خورشید گرفته باشد.<ref>توضیح المسائل مراجع، مسئله ۶۴۴</ref>
 +
==روش انجام غسل==
 +
غسل به دو گونه انجام می‌شود: ترتیبی و ارتماسی.
  
* اگر انسان چه در خواب و چه در بيدارى جنب شود، بايد براى خواندن نماز و انجام كارهايى كه به طهارت نياز دارد، غسل كند.  
+
*در غسل ترتیبی، ابتدا سر و گردن، سپس سمت راست و پس از آن سمت چپ بدن شسته می‌شود.<ref> برای جزئیات این غسل رجوع کنید: توضیح المسائل مراجع، مسأله ۳۶۱ تا ۳۶۶</ref>
 +
*غسل ارتماسی، فروبردن یک‌باره یا به تدریج تمامی بدن به نيّت غسل ارتماسی در آب است.<ref> برای جزئیات این غسل رجوع کنید: توضیح المسائل مراجع، مسأله ۳۶۷ تا ۳۸۱</ref>
  
* غسل گاهى واجب است مانند غسل جنابت وگاهى مستحب، مانند غسل جمعه.
+
==پانویس==
 
 
* قبل از انجام غسل بايد مانعى در بدن نباشد كه از رسيدن آب به بدن جلوگيرى نمايد.<ref>ناز ونياز، ص: 43</ref>
 
 
 
'''فايده غسل'''
 
 
 
تماس آب با پوست بدن نيز علاوه بر شستشو و نظافت، فوايد زيادى دارد. از جمله اين كه تعادل از دست رفته بين اعصاب سمپاتيك و پاراسمپاتيك بدن را تجديد مى كند. حضرت رضا عليه السلام درباره علّت تشريع غسل جنابت كه يكى از اقسام غسل است مى فرمايد:
 
 
 
«إِنَّ الْجَنابَةَ خارِجَةٌ مِنْ كُلِّ جَسَدِهِ، فَلِذلِكَ وَجَبَ عَلَيْهِ تَطْهيرُ جَسَدِهِ كُلِّهِ» <ref>بحارالانوار، ج 6، ص 95.</ref>
 
 
 
آنچه موجب جنابت است از همه بدن خارج مى شود، از اين رو بر شخص جنب واجب است كه همه بدن خود را تطهير كند.
 
 
 
اولياى بزرگوار اسلام براى توجّه دادن پيروان خود به هر دو بُعد مادّى و معنوى غسل، خواندن اين دعا را به هنگام غسل كردن توصيه فرموده اند:
 
 
 
«أَللَّهُمَّ طَهِّرْنى  وَ طَهِّرْ لى  قَلْبى »
 
خداوندا! مرا پاك كن! دلم را هم برايم پاك فرما!<ref>اخلاق عبادى(ج 2)،مقدس نيا- الهامى نيا ،ص: 39</ref>
 
 
 
==پانویس ==
 
 
<references />
 
<references />
  
[[رده:طهارت]]
+
==منابع==
 +
*[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السّلام]]، زير نظر محمود هاشمى شاهرودى، قم، مؤسّسه دائرةالمعارف فقه اسلامى، ۱۳۸۷ش.
 +
*توضیح المسائل مراجع.
 +
[[رده:طهارت]][[رده:احکام]]
 +
[[رده: مقاله های مهم]]
 +
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب= خوب
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= خوب
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
|رده= دارد
 +
}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۵:۱۷

غُسل در فقه اسلام به شستن بدن به گونه‌اى خاص به قصد تقرب به خدا گفته می‌شود. غسل بر دو نوع است: واجب و مستحب. غسل‌ها را می‌توان به دو صورت ترتیبی و ارتماسی انجام داد.

تعریف غسل

غسل در لغت يعنى شستن و در اصطلاح شرعى، شستن تمام بدن به نحو مخصوص و به قصد قربت است.

حکم غسل

غسل گاهى واجب است، مانند غسل جنابت و گاهى مستحب است، مانند غسل جمعه.

غسلهای واجب

غسلهای واجب عبارتند از:

  • غسل جنابت
  • غسل حيض
  • غسل نفاس
  • غسل استحاضه
  • مسّ انسان مرده
  • غسل ميّت.
  • غسلی که به واسطهٔ نذر و قسم و مانند اینها واجب می شود.[۱]

غسلهای مستحب

برخی از غسلهای مستحب عبارتند از:

  • غسل جمعه، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر.
  • غسل شب اول ماه رمضان و تمام شب های طاق (فرد) مثل شب سوم و پنجم و هفتم، ولی از شب بیست و یکم، مستحبّ است همه شب غسل کند.
  • غسل روز عید فطر و عید قربان و وقت آن از اذان صبح است تا غروب و بهتر است آن را پیش از نماز عید بجا آورد.
  • غسل شب عید فطر و وقت آن از اول مغرب است تا اذان صبح و بهتر است در اول شب بجا آورده شود.
  • غسل روز هشتم و نهم ذی الحجه و در روز نهم بهتر است آن را نزدیک ظهر بجا آورد.
  • غسل روز اول و پانزدهم و بیست و هفتم و آخر ماه رجب.
  • غسل روز عید غدیر و بهتر است در وقت چاشت (اول روز بعد از طلوع آفتاب) آن را انجام دهد.
  • غسل روز بیست وچهارم ذی الحجّه.
  • غسل روز عید نوروز و پانزدهم شعبان و نهم و هفدهم ربیع الاول و روز بیست و پنجم ذی القعده.
  • غسل دادن بچه ای که تازه به دنیا آمده.
  • غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میّتی که غسل داده اند رسانده.
  • غسل کسی که در موقع گرفتن خورشید و ماه، نماز آیات را عمداً نخوانده، در صورتی که تمام ماه و خورشید گرفته باشد.[۲]

روش انجام غسل

غسل به دو گونه انجام می‌شود: ترتیبی و ارتماسی.

  • در غسل ترتیبی، ابتدا سر و گردن، سپس سمت راست و پس از آن سمت چپ بدن شسته می‌شود.[۳]
  • غسل ارتماسی، فروبردن یک‌باره یا به تدریج تمامی بدن به نيّت غسل ارتماسی در آب است.[۴]

پانویس

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السّلام، ج۵، ص۵۴۹
  2. توضیح المسائل مراجع، مسئله ۶۴۴
  3. برای جزئیات این غسل رجوع کنید: توضیح المسائل مراجع، مسأله ۳۶۱ تا ۳۶۶
  4. برای جزئیات این غسل رجوع کنید: توضیح المسائل مراجع، مسأله ۳۶۷ تا ۳۸۱

منابع

مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه