منابع و پی نوشتهای متوسط
رعایت سطح مخاطب عام متوسط است
رعایت ادبیات دانشنامه ای متوسط
مقاله بدون شناسه یا دارای شناسه ضعیف است
عنوان بندی ضعیف
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

یونس بن یعقوب: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
 
(۷ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{بخشی از یک کتاب}}
+
{{متوسط}}
 +
'''«یونس بن یعقوب بجلی کوفی»''' از راویان موثق [[شیعه]] در قرن دوم هجری و از خواص اصحاب [[امام صادق]]، [[امام كاظم]] و [[امام رضا]] علیهم‌السلام است. وى نخست [[فطحیه|فطحى]] مذهب بود، ولى از اين اعتقاد رجوع نمود. او تصنیفی موسوم به «كتاب الحج» دارد.
  
 +
==در نظر رجالیان==
  
 +
بزرگان علمای [[رجال]] درباره یونس بن یعقوب اختلاف دارند؛ گرچه بیشترین را عقیده چنین است كه «او [[امامیه|امامی]] و ثقه بوده است».<ref>خلاصة الاقوال، علامه حلی، ص 89.</ref>
  
 +
[[شيخ نجاشى|شیخ نجاشى]] فرموده که او از خواص [[امام صادق]] و [[امام کاظم]] علیهماالسلام بوده و وکالت داشته از جانب حضرت موسى کاظم علیه‌السلام.
  
==يونس بن يعقوب البجلى الدهنى پسر خواهر معاوية بن عمار==
+
[[شیخ طوسی]] در كتاب رجالش، او را از اصحاب حضرت صادق، حضرت كاظم و حضرت رضا علیهم السلام شمرده، و گوید كه او كتابی دارد و ثقه است.<ref>رجال الطوسی، ص 363.</ref>
  
كلمات علما در [[حق]] او مختلف است، [[شیخ طوسی]] رحمة‌الله فرموده او ثقه است و در چند موضع او را تعديل كرده و [[شیخ مفید]] او را از فقهاء اصحاب شمرده و [[شيخ نجاشى]] فرموده كه او از خواص حضرت [[امام صادق|صادق]] و [[امام کاظم|كاظم]] عليهماالسلام بوده و وكالت داشته از جانب حضرت موسى عليه‌السلام و در [[مدينه]] در ايام حضرت [[امام رضا|رضا]] عليه‌السلام وفات كرد و آن جناب متولى امر او شد و يونس صاحب منزلت بود.
+
[[ابوعمرو کشی]] روایاتی نقل كرده كه مشعر بر حسن عقیده اوست، مانند این حدیث كه نقل فرموده از یونس كه گفت: برای حضرت موسی بن جعفر (ع) نامه ای فرستادم و در آن نامه نوشتم: «سیدی» (آقای من). حضرت به نامه رسان فرموده بود كه به من بگوید: «اخی» (برادرم).<ref>اختيار معرفة الرجال، ص 388.</ref>
  
نزد ايشان و موثق بود و قائل به امامت عبدالله افطح بود پس رجوع كرد به حق و ابوجعفر بن بابويه فرموده كه او فطحى است و شيخ كشى نيز از بعضى روايت كرده، فطحى بودن او را و ظاهر آن است كه رجوه به حق نموده چنانكه شيخ نجاشى فرموده.<ref> (تنقيح المقال)، مامقانى 3/344؛ (رجال كشى)، ص 446.</ref>
+
و نیز شیخ كشی نقل كرده از یونس كه گفت: حضرت صادق (ع) (يا حضرت موسي بن جعفر (ع)) چیزی به من فرمودند كه مرا خشنود ساخت، و آن این بود كه فرمودند: به خدا سوگند، تو نزد ما متهم نیستی، و تو یك تن از ما خاندانی؛ خداوند تو را با رسول الله (ص) و خاندانش (ع) قرار دهد، و قرار داده، ان شاء الله.
  
وبالجمله: رواياتى در مدح او وارد شده و در ايام حضرت رضا عليه‌السلام در [[مدينه]] وفات كرد. آن حضرت امر فرمود به حنوط و كفن و جميع مايحتاج او و امر فرمود: موالى خود و موالى پدر وجد خود را كه در جنازه او حاضر شوند و فرمود: به ايشان كه اين ميت مولى حضرت صادق عليه‌السلام است كه در [[عراق]] ساكن بوده از براى او در بقيع قبر بكنيد و اگر اهل مدينه گفتند: كه اين مرد عراقى است ما نمى‌گذاريم در بقيع دفن شود، بگوييد اين مولى حضرت صادق عليه‌السلام است. در عراق ساكن بوده اگر شما نگذاريد ما او را در بقيع دفن نماييم ما هم نخواهيم گذاشت كه موالى خود را در بقيع دفن نماييد، پس او را در بقيع دفن نمودند.<ref> (رجال كشى)، 2/684.</ref>
+
سپس كشی گوید: ببین چگونه خداوند یونس را عاقبت به خیر كرد و مدفن او را در جوار رسول الله صلی الله علیه و آله قرار داد.<ref>همان.</ref>
  
و روايت است از محمد بن وليد كه گفت: روزى من بر سر قبر يونس رفته بودم كه صاحب مقبره يعنى مباشر قبرستان نزد من آمد و گفت: اين شخص كيست كه حضرت على بن موسى الرضا عليه‌السلام مرا امر فرموده كه آب بپاشم بر قبر او چهل ماه يا چهل روز هر روز يك مرتبه و شك از راوى است و هم صاحب مقبره گفت: كه سرير پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم نزد من است. پس هرگاه مردى از بنى‌هاشم مى‌ميرد آن سرير در شبش صدا مى‌كند.
+
[[شیخ مفید]] رحمه الله، وی را از فقهای اصحاب حضرت صادق (ع) و حضرت كاظم (ع) دانسته و گوید كه او از اعلام رؤسایی است كه حلال و حرام دین از آنان گرفته شده، و كسی بر آنان طعن نزده، و ایشان صاحبان مصنفات بسیارند.<ref>تنقيح المقال، ج 3، ص 344، رديف 13365.</ref>
  
من مى‌فهمم كه كسى از ايشان مرده و با خود مى‌گويم كه كى مرده از ايشان چون صبح شد آن وقت مى‌فهمم و در شب وفات اين مرد نيز آن سرير صدا كرد. من گفتم: كى از ايشان مرده، كسى از ايشان ناخوش نبود. همين كه روز شد، آمدند نزد من و آن سرير را گرفتند و گفتند: مولى ابى عبدالله الصادق عليه‌السلام كه در عراق ساكن بوده و وفات كرده.
+
همچنین در مورد یونس گفته شده: او قائل به [[امامت]] عبدالله افطح بود، سپس رجوع کرد به حق. و [[شیخ صدوق|ابوجعفر بن بابویه]] فرموده که او [[فطحیه|فطحى]] است و [[ابوعمرو کشی|شیخ کشى]] نیز از بعضى روایت کرده فطحى بودن او را، و ظاهر آن است که رجوع به [[حق]] نموده، چنانکه شیخ نجاشى فرموده.<ref>تنقيح المقال، مامقانى 3/344؛ رجال كشى، ص 446.</ref>
  
و محمد بن وليد از صفوان بن يحيى نقل كرده كه گفت: گفتم به حضرت [[امام رضا]] عليه‌السلام كه فدايت شوم، خوشحال كرد مرا آن لطف و محبتى كه در حق يونس نمودى، فرمود: آيا از لطف خدا و احسان او نيست كه او را نقل كرد از [[عراق]] به جوار پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم، (وَ رُوِىَ فى حَديثٍ اُنْظُرُوا اِلى ما خَتَمَ اللّهُ بِهِ لِيُونُسَ قَبَضَهُ اللّهُ مجُاوِرا لِرَسُولِهِ) صلى اللّه عليه و آله و سلم.<ref> (رجال كشى)، 2/685.</ref>
+
==وفات==
 +
كشی روایت كرده كه یونس در ایام [[امام رضا علیه السلام|حضرت رضا]] علیه‌السلام در [[مدينه|مدینه]] وفات کرد. آن حضرت امر فرمود به حنوط و [[کفن]] و جمیع مایحتاج او و امر فرمود: موالى خود و موالى پدر و جد خود را که در جنازه او حاضر شوند و فرمود: به ایشان که این میت مولى [[امام صادق علیه السلام|حضرت صادق]] علیه‌السلام است که در [[عراق]] ساکن بوده از براى او در [[بقیع]] قبر بکنید و اگر اهل مدینه گفتند: که این مرد عراقى است و ما نمى‌گذاریم در بقیع دفن شود، بگویید این مولى حضرت صادق علیه‌السلام است و در عراق ساکن بوده، اگر شما نگذارید ما او را در بقیع دفن نماییم ما هم نخواهیم گذاشت که موالى خود را در بقیع دفن نمایید، پس او را در بقیع دفن نمودند.<ref>رجال كشى، 2/684.</ref>
  
==پانویس ==
+
و محمد بن ولید از [[صفوان بن یحیی|صفوان بن یحیى]] نقل کرده که گفت: گفتم به حضرت [[امام رضا]] علیه‌السلام که فدایت شوم، خوشحال کرد مرا آن لطف و محبتى که در حق یونس (در زمینه تكفین و تدفین) نمودى، فرمود: آیا از لطف خدا و احسان او نیست که او را نقل کرد از [[عراق]] به جوار پیغمبر صلى الله علیه وآله: «اُنْظُرُوا اِلى ما خَتَمَ اللّهُ بِهِ لِیونُسَ قَبَضَهُ اللّهُ مجُاوِرا لِرَسُولِهِ صلى اللّه علیه وآله».<ref>رجال كشى، 2/685.</ref>
<references />
 
  
== منبع ==
+
و نیز از محمد بن ولید روایت شده كه گفت: روزی بر سر قبر یونس رفته بودم كه صاحب مقبره (مباشر قبرستان بقیع) نزد من آمد و گفت: این شخص كیست كه حضرت علی بن موسی الرضا (ع) به من امر فرموده كه بر قبر او چهل ماه يا چهل روز (ترديد از راوي است) هر روز یك مرتبه آب بپاشم؟... گفتند: مولی ابی عبدالله الصادق (ع) كه در عراق ساكن بوده وفات كرده است.<ref>اختيار معرفة الرجال، ص 386؛ رجال كبير، ص 381.</ref>
  
حاج [[شیخ عباس قمی]], منتهی الآمال قسمت دوم، باب دهم: در تاريخ حضرت موسى بن جعفر عليه‌السلام
+
==پانویس==
 +
<references />
 +
==منابع==
 +
* [[منتهى الآمال (کتاب)|منتهی الآمال]]، شیخ عباس قمی، قسمت دوم، باب دهم: در تاريخ حضرت موسى بن جعفر عليه‌السلام.
 +
*اصحاب امام صادق (ع)، حسن سعید، ص 506-505، در دسترس در: [https://ganjineh.valiasr-aj.com/liblist/212882/2098/ مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر].
 
[[Category:اصحاب اهل البیت علیهم السلام]]
 
[[Category:اصحاب اهل البیت علیهم السلام]]
 +
[[رده:اصحاب امام صادق علیه السلام]]
 +
[[رده:اصحاب امام کاظم علیه السلام]]
 +
[[رده:اصحاب امام رضا علیه السلام]]
 +
[[رده:مدفونین در بقیع]]
 +
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]]
 +
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= ضعیف
 +
|عنوان بندی مناسب= ضعیف
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= متوسط
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= متوسط
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= متوسط
 +
|جامعیت= خوب
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
|رده= دارد
 +
}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۰۲

«یونس بن یعقوب بجلی کوفی» از راویان موثق شیعه در قرن دوم هجری و از خواص اصحاب امام صادق، امام كاظم و امام رضا علیهم‌السلام است. وى نخست فطحى مذهب بود، ولى از اين اعتقاد رجوع نمود. او تصنیفی موسوم به «كتاب الحج» دارد.

در نظر رجالیان

بزرگان علمای رجال درباره یونس بن یعقوب اختلاف دارند؛ گرچه بیشترین را عقیده چنین است كه «او امامی و ثقه بوده است».[۱]

شیخ نجاشى فرموده که او از خواص امام صادق و امام کاظم علیهماالسلام بوده و وکالت داشته از جانب حضرت موسى کاظم علیه‌السلام.

شیخ طوسی در كتاب رجالش، او را از اصحاب حضرت صادق، حضرت كاظم و حضرت رضا علیهم السلام شمرده، و گوید كه او كتابی دارد و ثقه است.[۲]

ابوعمرو کشی روایاتی نقل كرده كه مشعر بر حسن عقیده اوست، مانند این حدیث كه نقل فرموده از یونس كه گفت: برای حضرت موسی بن جعفر (ع) نامه ای فرستادم و در آن نامه نوشتم: «سیدی» (آقای من). حضرت به نامه رسان فرموده بود كه به من بگوید: «اخی» (برادرم).[۳]

و نیز شیخ كشی نقل كرده از یونس كه گفت: حضرت صادق (ع) (يا حضرت موسي بن جعفر (ع)) چیزی به من فرمودند كه مرا خشنود ساخت، و آن این بود كه فرمودند: به خدا سوگند، تو نزد ما متهم نیستی، و تو یك تن از ما خاندانی؛ خداوند تو را با رسول الله (ص) و خاندانش (ع) قرار دهد، و قرار داده، ان شاء الله.

سپس كشی گوید: ببین چگونه خداوند یونس را عاقبت به خیر كرد و مدفن او را در جوار رسول الله صلی الله علیه و آله قرار داد.[۴]

شیخ مفید رحمه الله، وی را از فقهای اصحاب حضرت صادق (ع) و حضرت كاظم (ع) دانسته و گوید كه او از اعلام رؤسایی است كه حلال و حرام دین از آنان گرفته شده، و كسی بر آنان طعن نزده، و ایشان صاحبان مصنفات بسیارند.[۵]

همچنین در مورد یونس گفته شده: او قائل به امامت عبدالله افطح بود، سپس رجوع کرد به حق. و ابوجعفر بن بابویه فرموده که او فطحى است و شیخ کشى نیز از بعضى روایت کرده فطحى بودن او را، و ظاهر آن است که رجوع به حق نموده، چنانکه شیخ نجاشى فرموده.[۶]

وفات

كشی روایت كرده كه یونس در ایام حضرت رضا علیه‌السلام در مدینه وفات کرد. آن حضرت امر فرمود به حنوط و کفن و جمیع مایحتاج او و امر فرمود: موالى خود و موالى پدر و جد خود را که در جنازه او حاضر شوند و فرمود: به ایشان که این میت مولى حضرت صادق علیه‌السلام است که در عراق ساکن بوده از براى او در بقیع قبر بکنید و اگر اهل مدینه گفتند: که این مرد عراقى است و ما نمى‌گذاریم در بقیع دفن شود، بگویید این مولى حضرت صادق علیه‌السلام است و در عراق ساکن بوده، اگر شما نگذارید ما او را در بقیع دفن نماییم ما هم نخواهیم گذاشت که موالى خود را در بقیع دفن نمایید، پس او را در بقیع دفن نمودند.[۷]

و محمد بن ولید از صفوان بن یحیى نقل کرده که گفت: گفتم به حضرت امام رضا علیه‌السلام که فدایت شوم، خوشحال کرد مرا آن لطف و محبتى که در حق یونس (در زمینه تكفین و تدفین) نمودى، فرمود: آیا از لطف خدا و احسان او نیست که او را نقل کرد از عراق به جوار پیغمبر صلى الله علیه وآله: «اُنْظُرُوا اِلى ما خَتَمَ اللّهُ بِهِ لِیونُسَ قَبَضَهُ اللّهُ مجُاوِرا لِرَسُولِهِ صلى اللّه علیه وآله».[۸]

و نیز از محمد بن ولید روایت شده كه گفت: روزی بر سر قبر یونس رفته بودم كه صاحب مقبره (مباشر قبرستان بقیع) نزد من آمد و گفت: این شخص كیست كه حضرت علی بن موسی الرضا (ع) به من امر فرموده كه بر قبر او چهل ماه يا چهل روز (ترديد از راوي است) هر روز یك مرتبه آب بپاشم؟... گفتند: مولی ابی عبدالله الصادق (ع) كه در عراق ساكن بوده وفات كرده است.[۹]

پانویس

  1. خلاصة الاقوال، علامه حلی، ص 89.
  2. رجال الطوسی، ص 363.
  3. اختيار معرفة الرجال، ص 388.
  4. همان.
  5. تنقيح المقال، ج 3، ص 344، رديف 13365.
  6. تنقيح المقال، مامقانى 3/344؛ رجال كشى، ص 446.
  7. رجال كشى، 2/684.
  8. رجال كشى، 2/685.
  9. اختيار معرفة الرجال، ص 386؛ رجال كبير، ص 381.

منابع