منابع و پی نوشتهای متوسط
رعایت سطح مخاطب عام متوسط است
رعایت ادبیات دانشنامه ای متوسط
مقاله بدون شناسه یا دارای شناسه ضعیف است
عنوان بندی ضعیف
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

یونس بن یعقوب: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ يونس بن يعقوب البجلى الدهنى را به یونس بن یعقوب منتقل کرد)
 
(۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
یونس بن یعقوب البجلى الدهنى پسر خواهر معاویة بن عمار است. کلمات علما در حق او مختلف است. [[شیخ طوسی]] رحمة‌الله فرموده او ثقه است و در چند موضع او را [[جرح و تعدیل|تعدیل]] کرده و [[شیخ مفید]] او را از فقهاء اصحاب شمرده و [[شيخ نجاشى|شیخ نجاشى]] فرموده که او از خواص حضرت [[امام صادق|صادق]] و [[امام کاظم|کاظم]] علیهماالسلام بوده و وکالت داشته از جانب حضرت موسى کاظم علیه‌السلام.
+
{{متوسط}}
 +
'''«یونس بن یعقوب بجلی کوفی»''' از راویان موثق [[شیعه]] در قرن دوم هجری و از خواص اصحاب [[امام صادق]]، [[امام كاظم]] و [[امام رضا]] علیهم‌السلام است. وى نخست [[فطحیه|فطحى]] مذهب بود، ولى از اين اعتقاد رجوع نمود. او تصنیفی موسوم به «كتاب الحج» دارد.
  
و یونس صاحب منزلت بود نزد ایشان و موثق بود و قائل به امامت عبدالله افطح بود، سپس رجوع کرد به حق و [[شیخ صدوق|ابوجعفر بن بابویه]] فرموده که او [[فطحیه|فطحى]] است و [[ابوعمرو کشی|شیخ کشى]] نیز از بعضى روایت کرده فطحى بودن او را، و ظاهر آن است که رجوع به [[حق]] نموده چنانکه شیخ نجاشى فرموده.<ref>(تنقيح المقال)، مامقانى 3/344؛ (رجال كشى)، ص 446.</ref>
+
==در نظر رجالیان==
  
وبالجمله: روایاتى در مدح او وارد شده و در ایام [[امام رضا علیه السلام|حضرت رضا]] علیه‌السلام در [[مدينه|مدینه]] وفات کرد. آن حضرت امر فرمود به حنوط و [[کفن]] و جمیع مایحتاج او و امر فرمود: موالى خود و موالى پدر و جد خود را که در جنازه او حاضر شوند و فرمود: به ایشان که این میت مولى [[امام صادق علیه السلام|حضرت صادق]] علیه‌السلام است که در [[عراق]] ساکن بوده از براى او در [[بقیع]] قبر بکنید و اگر اهل مدینه گفتند: که این مرد عراقى است و ما نمى‌گذاریم در بقیع دفن شود، بگویید این مولى حضرت صادق علیه‌السلام است و در عراق ساکن بوده، اگر شما نگذارید ما او را در بقیع دفن نماییم ما هم نخواهیم گذاشت که موالى خود را در بقیع دفن نمایید، پس او را در بقیع دفن نمودند.<ref>(رجال كشى)، 2/684.</ref>
+
بزرگان علمای [[رجال]] درباره یونس بن یعقوب اختلاف دارند؛ گرچه بیشترین را عقیده چنین است كه «او [[امامیه|امامی]] و ثقه بوده است».<ref>خلاصة الاقوال، علامه حلی، ص 89.</ref>  
  
و روایت است از محمد بن ولید که گفت: روزى من بر سر قبر یونس رفته بودم که صاحب مقبره یعنى مباشر قبرستان نزد من آمد و گفت: این شخص کیست که حضرت على بن موسى الرضا علیه‌السلام مرا امر فرموده که آب بپاشم بر قبر او چهل ماه یا چهل روز هر روز یک مرتبه -شک از راوى است-؟ و هم صاحب مقبره گفت: که سریر [[پیامبر اسلام|پیغمبر]] صلى الله علیه و آله و سلم نزد من است. پس هرگاه مردى از [[بنی هاشم|بنى‌هاشم]] مى‌میرد آن سریر در شبش صدا مى‌کند. من مى‌فهمم که کسى از ایشان مرده و با خود مى‌گویم که کى مرده از ایشان، چون صبح شد آن وقت مى‌فهمم. و در شب وفات این مرد نیز آن سریر صدا کرد. من با خود گفتم: کى از ایشان مرده، کسى از ایشان ناخوش نبود! همین که روز شد، آمدند نزد من و آن سریر را گرفتند و گفتند: مولى ابى عبدالله الصادق علیه‌السلام که در عراق ساکن بوده وفات کرده.
+
[[شيخ نجاشى|شیخ نجاشى]] فرموده که او از خواص [[امام صادق]] و [[امام کاظم]] علیهماالسلام بوده و وکالت داشته از جانب حضرت موسى کاظم علیه‌السلام.
  
و محمد بن ولید از [[صفوان بن یحیی|صفوان بن یحیى]] نقل کرده که گفت: گفتم به حضرت [[امام رضا]] علیه‌السلام که فدایت شوم، خوشحال کرد مرا آن لطف و محبتى که در حق یونس نمودى، فرمود: آیا از لطف خدا و احسان او نیست که او را نقل کرد از [[عراق]] به جوار پیغمبر صلى الله علیه و آله و سلم، (وَ رُوِىَ فى حَدیثٍ اُنْظُرُوا اِلى ما خَتَمَ اللّهُ بِهِ لِیونُسَ قَبَضَهُ اللّهُ مجُاوِرا لِرَسُولِهِ صلى اللّه علیه و آله).<ref>(رجال كشى)، 2/685.</ref>
+
[[شیخ طوسی]] در كتاب رجالش، او را از اصحاب حضرت صادق، حضرت كاظم و حضرت رضا علیهم السلام شمرده، و گوید كه او كتابی دارد و ثقه است.<ref>رجال الطوسی، ص 363.</ref>
 +
 
 +
[[ابوعمرو کشی]] روایاتی نقل كرده كه مشعر بر حسن عقیده اوست، مانند این حدیث كه نقل فرموده از یونس كه گفت: برای حضرت موسی بن جعفر (ع) نامه ای فرستادم و در آن نامه نوشتم: «سیدی» (آقای من). حضرت به نامه رسان فرموده بود كه به من بگوید: «اخی» (برادرم).<ref>اختيار معرفة الرجال، ص 388.</ref>
 +
 
 +
و نیز شیخ كشی نقل كرده از یونس كه گفت: حضرت صادق (ع) (يا حضرت موسي بن جعفر (ع)) چیزی به من فرمودند كه مرا خشنود ساخت، و آن این بود كه فرمودند: به خدا سوگند، تو نزد ما متهم نیستی، و تو یك تن از ما خاندانی؛ خداوند تو را با رسول الله (ص) و خاندانش (ع) قرار دهد، و قرار داده، ان شاء الله.
 +
 
 +
سپس كشی گوید: ببین چگونه خداوند یونس را عاقبت به خیر كرد و مدفن او را در جوار رسول الله صلی الله علیه و آله قرار داد.<ref>همان.</ref>
 +
 
 +
[[شیخ مفید]] رحمه الله، وی را از فقهای اصحاب حضرت صادق (ع) و حضرت كاظم (ع) دانسته و گوید كه او از اعلام رؤسایی است كه حلال و حرام دین از آنان گرفته شده، و كسی بر آنان طعن نزده، و ایشان صاحبان مصنفات بسیارند.<ref>تنقيح المقال، ج 3، ص 344، رديف 13365.</ref>
 +
 
 +
همچنین در مورد یونس گفته شده: او قائل به [[امامت]] عبدالله افطح بود، سپس رجوع کرد به حق. و [[شیخ صدوق|ابوجعفر بن بابویه]] فرموده که او [[فطحیه|فطحى]] است و [[ابوعمرو کشی|شیخ کشى]] نیز از بعضى روایت کرده فطحى بودن او را، و ظاهر آن است که رجوع به [[حق]] نموده، چنانکه شیخ نجاشى فرموده.<ref>تنقيح المقال، مامقانى 3/344؛ رجال كشى، ص 446.</ref>
 +
 
 +
==وفات==
 +
كشی روایت كرده كه یونس در ایام [[امام رضا علیه السلام|حضرت رضا]] علیه‌السلام در [[مدينه|مدینه]] وفات کرد. آن حضرت امر فرمود به حنوط و [[کفن]] و جمیع مایحتاج او و امر فرمود: موالى خود و موالى پدر و جد خود را که در جنازه او حاضر شوند و فرمود: به ایشان که این میت مولى [[امام صادق علیه السلام|حضرت صادق]] علیه‌السلام است که در [[عراق]] ساکن بوده از براى او در [[بقیع]] قبر بکنید و اگر اهل مدینه گفتند: که این مرد عراقى است و ما نمى‌گذاریم در بقیع دفن شود، بگویید این مولى حضرت صادق علیه‌السلام است و در عراق ساکن بوده، اگر شما نگذارید ما او را در بقیع دفن نماییم ما هم نخواهیم گذاشت که موالى خود را در بقیع دفن نمایید، پس او را در بقیع دفن نمودند.<ref>رجال كشى، 2/684.</ref>
 +
 
 +
و محمد بن ولید از [[صفوان بن یحیی|صفوان بن یحیى]] نقل کرده که گفت: گفتم به حضرت [[امام رضا]] علیه‌السلام که فدایت شوم، خوشحال کرد مرا آن لطف و محبتى که در حق یونس (در زمینه تكفین و تدفین) نمودى، فرمود: آیا از لطف خدا و احسان او نیست که او را نقل کرد از [[عراق]] به جوار پیغمبر صلى الله علیه وآله: «اُنْظُرُوا اِلى ما خَتَمَ اللّهُ بِهِ لِیونُسَ قَبَضَهُ اللّهُ مجُاوِرا لِرَسُولِهِ صلى اللّه علیه وآله».<ref>رجال كشى، 2/685.</ref>
 +
 
 +
و نیز از محمد بن ولید روایت شده كه گفت: روزی بر سر قبر یونس رفته بودم كه صاحب مقبره (مباشر قبرستان بقیع) نزد من آمد و گفت: این شخص كیست كه حضرت علی بن موسی الرضا (ع) به من امر فرموده كه بر قبر او چهل ماه يا چهل روز (ترديد از راوي است) هر روز یك مرتبه آب بپاشم؟... گفتند: مولی ابی عبدالله الصادق (ع) كه در عراق ساكن بوده وفات كرده است.<ref>اختيار معرفة الرجال، ص 386؛ رجال كبير، ص 381.</ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
<references />
 
<references />
 
 
==منابع==
 
==منابع==
 
+
* [[منتهى الآمال (کتاب)|منتهی الآمال]]، شیخ عباس قمی، قسمت دوم، باب دهم: در تاريخ حضرت موسى بن جعفر عليه‌السلام.
* شیخ عباس قمی، [[منتهى الآمال (کتاب)|منتهی الآمال]] قسمت دوم، باب دهم: در تاريخ حضرت موسى بن جعفر عليه‌السلام.
+
*اصحاب امام صادق (ع)، حسن سعید، ص 506-505، در دسترس در: [https://ganjineh.valiasr-aj.com/liblist/212882/2098/ مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر].
 
 
 
[[Category:اصحاب اهل البیت علیهم السلام]]
 
[[Category:اصحاب اهل البیت علیهم السلام]]
 +
[[رده:اصحاب امام صادق علیه السلام]]
 +
[[رده:اصحاب امام کاظم علیه السلام]]
 +
[[رده:اصحاب امام رضا علیه السلام]]
 +
[[رده:مدفونین در بقیع]]
 +
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]]
 +
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= ضعیف
 +
|عنوان بندی مناسب= ضعیف
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= متوسط
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= متوسط
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= متوسط
 +
|جامعیت= خوب
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
|رده= دارد
 +
}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۰۲

«یونس بن یعقوب بجلی کوفی» از راویان موثق شیعه در قرن دوم هجری و از خواص اصحاب امام صادق، امام كاظم و امام رضا علیهم‌السلام است. وى نخست فطحى مذهب بود، ولى از اين اعتقاد رجوع نمود. او تصنیفی موسوم به «كتاب الحج» دارد.

در نظر رجالیان

بزرگان علمای رجال درباره یونس بن یعقوب اختلاف دارند؛ گرچه بیشترین را عقیده چنین است كه «او امامی و ثقه بوده است».[۱]

شیخ نجاشى فرموده که او از خواص امام صادق و امام کاظم علیهماالسلام بوده و وکالت داشته از جانب حضرت موسى کاظم علیه‌السلام.

شیخ طوسی در كتاب رجالش، او را از اصحاب حضرت صادق، حضرت كاظم و حضرت رضا علیهم السلام شمرده، و گوید كه او كتابی دارد و ثقه است.[۲]

ابوعمرو کشی روایاتی نقل كرده كه مشعر بر حسن عقیده اوست، مانند این حدیث كه نقل فرموده از یونس كه گفت: برای حضرت موسی بن جعفر (ع) نامه ای فرستادم و در آن نامه نوشتم: «سیدی» (آقای من). حضرت به نامه رسان فرموده بود كه به من بگوید: «اخی» (برادرم).[۳]

و نیز شیخ كشی نقل كرده از یونس كه گفت: حضرت صادق (ع) (يا حضرت موسي بن جعفر (ع)) چیزی به من فرمودند كه مرا خشنود ساخت، و آن این بود كه فرمودند: به خدا سوگند، تو نزد ما متهم نیستی، و تو یك تن از ما خاندانی؛ خداوند تو را با رسول الله (ص) و خاندانش (ع) قرار دهد، و قرار داده، ان شاء الله.

سپس كشی گوید: ببین چگونه خداوند یونس را عاقبت به خیر كرد و مدفن او را در جوار رسول الله صلی الله علیه و آله قرار داد.[۴]

شیخ مفید رحمه الله، وی را از فقهای اصحاب حضرت صادق (ع) و حضرت كاظم (ع) دانسته و گوید كه او از اعلام رؤسایی است كه حلال و حرام دین از آنان گرفته شده، و كسی بر آنان طعن نزده، و ایشان صاحبان مصنفات بسیارند.[۵]

همچنین در مورد یونس گفته شده: او قائل به امامت عبدالله افطح بود، سپس رجوع کرد به حق. و ابوجعفر بن بابویه فرموده که او فطحى است و شیخ کشى نیز از بعضى روایت کرده فطحى بودن او را، و ظاهر آن است که رجوع به حق نموده، چنانکه شیخ نجاشى فرموده.[۶]

وفات

كشی روایت كرده كه یونس در ایام حضرت رضا علیه‌السلام در مدینه وفات کرد. آن حضرت امر فرمود به حنوط و کفن و جمیع مایحتاج او و امر فرمود: موالى خود و موالى پدر و جد خود را که در جنازه او حاضر شوند و فرمود: به ایشان که این میت مولى حضرت صادق علیه‌السلام است که در عراق ساکن بوده از براى او در بقیع قبر بکنید و اگر اهل مدینه گفتند: که این مرد عراقى است و ما نمى‌گذاریم در بقیع دفن شود، بگویید این مولى حضرت صادق علیه‌السلام است و در عراق ساکن بوده، اگر شما نگذارید ما او را در بقیع دفن نماییم ما هم نخواهیم گذاشت که موالى خود را در بقیع دفن نمایید، پس او را در بقیع دفن نمودند.[۷]

و محمد بن ولید از صفوان بن یحیى نقل کرده که گفت: گفتم به حضرت امام رضا علیه‌السلام که فدایت شوم، خوشحال کرد مرا آن لطف و محبتى که در حق یونس (در زمینه تكفین و تدفین) نمودى، فرمود: آیا از لطف خدا و احسان او نیست که او را نقل کرد از عراق به جوار پیغمبر صلى الله علیه وآله: «اُنْظُرُوا اِلى ما خَتَمَ اللّهُ بِهِ لِیونُسَ قَبَضَهُ اللّهُ مجُاوِرا لِرَسُولِهِ صلى اللّه علیه وآله».[۸]

و نیز از محمد بن ولید روایت شده كه گفت: روزی بر سر قبر یونس رفته بودم كه صاحب مقبره (مباشر قبرستان بقیع) نزد من آمد و گفت: این شخص كیست كه حضرت علی بن موسی الرضا (ع) به من امر فرموده كه بر قبر او چهل ماه يا چهل روز (ترديد از راوي است) هر روز یك مرتبه آب بپاشم؟... گفتند: مولی ابی عبدالله الصادق (ع) كه در عراق ساكن بوده وفات كرده است.[۹]

پانویس

  1. خلاصة الاقوال، علامه حلی، ص 89.
  2. رجال الطوسی، ص 363.
  3. اختيار معرفة الرجال، ص 388.
  4. همان.
  5. تنقيح المقال، ج 3، ص 344، رديف 13365.
  6. تنقيح المقال، مامقانى 3/344؛ رجال كشى، ص 446.
  7. رجال كشى، 2/684.
  8. رجال كشى، 2/685.
  9. اختيار معرفة الرجال، ص 386؛ رجال كبير، ص 381.

منابع