شناسه ناقص است
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

یحیی انصاری شیرازی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(تصویر و ترتیب در رده ی علمای معاصر)
 
(۲۱ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
{{خوب}}
 +
'''«یحیی انصاری شیرازی»''' ملقب به «قدوة المتألهین» (۱۳۰۶-۱۳۹۳ ش)، از علمای معاصر [[شیعه]] و از استادان [[اخلاق]] و [[فلسفه]] در [[حوزه علمیه]] بود. مجموعه چهار جلدی ««دروس شرح‌ منظومه‌» از آثار ایشان است.
 
{{شناسنامه عالم
 
{{شناسنامه عالم
 
|نام کامل = یحیی انصاری شیرازی
 
|نام کامل = یحیی انصاری شیرازی
 
|تصویر=[[پرونده:انصاری شیرازی.jpg|220px|center]]
 
|تصویر=[[پرونده:انصاری شیرازی.jpg|220px|center]]
 
|زادروز =  1306 شمسی
 
|زادروز =  1306 شمسی
|زادگاه =  داراب استان فارس
+
|زادگاه =  داراب، فارس
 
|وفات =    14 دی 1393
 
|وفات =    14 دی 1393
|مدفن =  حرم حضرت معصومه سلام الله علیها
+
|مدفن =  [[قم]] - [[حرم حضرت معصومه عليها السلام]]
|اساتید = سید حسین احمدی طباطبایی بروجردی، سید محمدحسین طباطبایی، سید روح الله موسوی خمینی ، حسین‌علی منتظری، مرتضی حائری یزدی و محمدعلی اراکی
+
|اساتید = [[بروجردی، حسین|آیت‌الله بروجردی]]، [[علامه طباطبایی]]، [[امام خمینی]]، [[شیخ مرتضی حائری یزدی]]،...
|شاگردان =  
+
|شاگردان = حمیدرضا مروجی سبزواری، مهدی شب‌زنده‌دار، احمد عابدی،...
|آثار = شرح منظومه ملاهادی سبزواری، اشعار و غزلیات و ...
+
|آثار = دروس شرح منظومه، مجموعه اشعار،...
 
}}
 
}}
 +
==ولادت و نسب==
 +
'''آیت‌الله‌ یحیی‌ انصاری‌ شیرازی‌''' در سال‌ 1306 هجری‌ شمسی‌ در نودایجان‌ داراب‌ استان فارس دیده به جهان گشود.
  
'''آیت‌الله‌ یحیی‌ انصاری‌ شیرازی‌''' در سال‌ 1306 هجری‌ شمسی‌ در نودایجان‌ داراب‌، از توابع‌ [[شیراز]] دیده به جهان گشود.
+
پدرش مرحوم‌ شیخ محمد فخر انصاری فرزند شیخ‌ زکریای‌ نصیرالاسلام‌ انصاری‌ از سران‌ و مبارزان‌ [[مشروطیت|مشروطه‌]] بود و خانواده‌ او از علاقه‌‌مندان‌ به‌ خاندان‌ پاک‌ [[پیامبر اسلام|پیامبر]](ص‌) بودند.
 
 
==نسب==
 
 
 
پدر او مرحوم‌ [[شیخ محمد فخر انصاری]] فرزند شیخ‌ ذکریای‌ نصیر الاسلام‌ انصاری‌ از سران‌ و مبارزان‌ مشروطه‌ بود و خانواده‌ او از علاقه‌‌مندان‌ به‌ خاندان‌ پاک‌ [[پیامبر اسلام|پیامبر]](ص‌) و از ارادتمندان‌ به‌ ساحت‌ روحانیت‌ شیعه‌ بودند.
 
  
 
بر اساس‌ اسناد موجود نسب‌ خاندان‌ ایشان‌ به‌ [[جابر بن عبدالله انصاری]] می‌رسد.  
 
بر اساس‌ اسناد موجود نسب‌ خاندان‌ ایشان‌ به‌ [[جابر بن عبدالله انصاری]] می‌رسد.  
  
==دوران‌ تحصیل‌==
+
==تحصیل‌ و استادان‌==
  
آیت‌‌الله‌ انصاری‌ شیرازی‌ دوران‌ کودکی‌ خود را میان‌ این‌ خانواده‌ گذراند و از همان‌ ایام‌ به‌ اخلاق‌ اسلامی‌ آراسته‌ شد. وی پس از اتمام‌ مکتب‌خانه‌ و دو سال‌ تحصیل‌ در دبستان‌، تحصیل‌ علوم‌ دینی‌ را در زادگاه‌ خود، نودایجان‌ داراب‌ آغاز کرد. مقدمات‌ را نزد استادان‌ آن‌ دیار همچون‌ آیت‌‌الله‌ شیخ‌ عبدالکریم‌ انصاری‌ مدرس‌ حوزه‌ علمیه‌ داراب‌ و از شاگردان‌ مرحوم‌ آیت‌‌الله حاج‌ میرزا ابراهیم‌ شیرازی‌ که‌ او نیز از شاگردان‌ مرحوم‌ آیت‌‌الله میرزای‌ شیرازی‌ بود، فرا گرفت‌. در سال‌ 1325 برای‌ ادامه‌ تحصیل‌، به‌ شیراز آمد و از مدرسان‌ و استادان‌ بزرگ‌ آن‌ دیار بهره‌های‌ بسیار برد.
+
یحیی انصاری‌ شیرازی‌ پس از اتمام‌ مکتب‌خانه‌ و دو سال‌ تحصیل‌ در دبستان‌، تحصیل‌ علوم‌ دینی‌ را در زادگاه‌ خود، نودایجان‌ داراب‌ آغاز کرد. [[جامع المقدمات]] و سیوطی را نزد استادان‌ آن‌ دیار همچون‌ آیت‌‌الله‌ شیخ‌ عبدالکریم‌ انصاری‌ مدرس‌ [[حوزه علمیه]] داراب‌ فرا گرفت‌. همچنین کتاب‌ «تبصرة المتعلمین» [[علامه حلی]] را نزد عموی‌ پدر خود شیخ‌ ابوالحسن‌ انصاری‌ شیرازی‌، [[امام جماعت‌]] مسجد وکیل‌ [[شیراز]] آموخت‌.  
  
حوزه‌ علمیه‌ شیراز در آن‌ روزگار از عنایات‌ مرجع‌ بزرگی‌ به‌‌نام‌ [[آیت‌الله‌ العظمی‌ سید نورالدین‌ شیرازی‌]] بهره‌مند بود و عالمان‌ بسیاری‌ در آن‌ به‌ تدریس‌ و تألیف‌ می‌پرداختند. او در این‌ سال‌ها به‌ تدریس‌ منطق‌ و ادبیات‌ نیز می‌پرداخت‌.
+
وی در سال‌ 1325 ش. برای‌ ادامه‌ تحصیل‌، به‌ شیراز آمد و از مدرسان‌ و استادان‌ بزرگ‌ آن‌ دیار بهره‌های‌ بسیار برد. حوزه‌ علمیه‌ شیراز در آن‌ روزگار از عنایات‌ مرجع‌ بزرگی‌ به‌‌نام‌ آیت‌الله‌ سید نورالدین‌ شیرازی‌ بهره‌مند بود و عالمان‌ بسیاری‌ در آن‌ به‌ تدریس‌ و تألیف‌ می‌پرداختند. وی‌ [[مطول (کتاب)|مطوّل]] و مغنی را خدمت‌ آقای‌ حاج‌ عالم‌ و مرحوم‌ حاج‌ حکیم‌ و [[شرح لمعه]] را نزد حاج‌ آقای‌ اردکانی‌ فرا گرفت‌. او خود در این‌ سال‌ها به‌ تدریس‌ [[منطق]] و ادبیات‌ نیز می‌پرداخت‌.
  
==مهاجرت به قم==
+
یحیی انصاری‌ سپس در سال‌ 1331 ش. به‌ [[قم]] مهاجرت‌ کرد. در قم‌ نیز به‌ تکمیل‌ دروس‌ سطح‌ پرداخت‌ و سپس‌ در درس‌ خارج‌ [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] علمای‌ بزرگ‌ آن‌ روزگار مانند [[آیت الله بروجردی]]، [[امام خمینی]]، [[شیخ مرتضی حائری یزدی]] و [[محمدعلی اراکی]] شرکت‌ کرد. در این‌ میان‌ به‌ تحصیل‌ [[فلسفه]] و علوم‌ عقلی‌ مانند [[اسفار اربعه]]، [[شفا (کتاب)|شفا]]، [[تمهید القواعد]] نیز پرداخت‌ و از استادانی‌ همچون‌ [[علامه طباطبایی]] به مدت‌ سی‌ سال‌ بهره‌ برد و از شاگردان‌ خصوصی‌ این‌ استاد به‌ شمار می‌رفت‌.
  
استاد انصاری‌ شیرازی‌ در سال‌ 1331 به‌ قم‌ مهاجرت‌ کرد. در قم‌ نیز به‌ تکمیل‌ دروس‌ سطح‌ پرداخت‌ و سپس‌ در درس‌ خارج‌ فقه‌ و اصول‌ علمای‌ بزرگ‌ آن‌ روزگار شرکت‌ کرد. در این‌ میان‌ به‌ تحصیل‌ [[فلسفه‌]] و علوم‌ عقلی‌ نیز پرداخت‌ و از استادانی‌ همچون‌ علامه‌ [[علامه طباطبايى|سید محمدحسین‌ طباطبایی‌]](ره‌) و برادر ایشان‌ مرحوم‌ استاد سید محمدحسن‌ طباطبایی‌ بهره‌ برد.
+
او همچنین در طول‌ سال های‌ تحصیل‌ خود همواره‌ در درس های‌ [[اخلاق]] شرکت‌ می‌جست‌ و به‌ [[تهذیب نفس]] به‌‌عنوان‌ مهم‌ترین‌ دغدغه‌ درسی‌ خود اهمیت‌ بسیار می‌داد.
  
او همگام‌ با تحصیل‌، به‌ تدریس‌ آنچه‌ آموخته‌ بود نیز پرداخت‌. همچنین‌ وی‌ در طول‌ سال های‌ تحصیل‌ خود همواره‌ در درس های‌ اخلاق‌ شرکت‌ می‌جست‌ و به‌ تهذیب‌ نفس‌ به‌‌عنوان‌ مهم‌ترین‌ دغدغه‌ درسی‌ خود اهمیت‌ بسیار می‌داد.
+
==فعالیت‌های‌ علمی‌ و فرهنگی‌==
==استادان‌ و دوستان‌==
 
  
آیت‌‌الله‌ انصاری‌ شیرازی‌ در سه‌ حوزه‌ علمیه‌ نودایجان‌ داراب‌، [[شیراز]] و [[قم‌]] به‌ محضر عالمان‌ و استادان‌ بسیاری‌ شرفیاب‌ شد. او دروس‌ مقدماتی‌ را در نودایجان‌ داراب‌ نزد استادان‌ آن‌ دیار فرا گرفت‌، از جمله‌ کتاب‌ [[تبصره]]‌ علامه‌ را نزد عموی‌ پدر خود حاج‌ شیخ‌ ابوالحسن‌ انصاری‌ شیرازی‌، امام‌ جماعت‌ مسجد وکیل‌ شیراز آموخت‌.
+
آیت‌‌الله‌ یحیی‌ انصاری‌ شیرازی‌ خدمات فرهنگی‌ بسیاری‌ را به‌ جامعه‌ [[شیعه|شیعه‌]] ارزانی‌ داشته‌ است‌. او با تربیت‌ شاگردان‌ عالم‌، مبارز و با اخلاق‌، همواره‌ حوزه‌های‌ علمیه‌ را یاری‌ می‌داده‌ است‌.  
  
کتب‌ [[جامع‌ المقدمات‌]]، [[سیوطی]]‌ و [[حاشیه]]را نیز از محضر آیت‌الله حاج‌ شیخ‌ عبدالکریم‌ انصاری‌ بهره‌ گرفت‌. با ورود به‌ شیراز از محضر آیت‌ الله‌ العظمی‌ سید نورالدین‌ شیرازی‌ و آیت‌‌الله سید عبدالعلی‌ آیت‌‌اللهی‌ بهره‌ برد.
+
او تدریس‌ علوم‌ دینی‌ را از آغازین‌ سال های‌ طلبگی‌ شروع‌ کرد و به‌ تدریس‌ دروس‌ بسیاری‌ از جمله‌ تدریس‌ کتاب‌های‌ [[لمعه]]، [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]]، [[مکاسب]]، کشف‌ المراد، شرح‌ تجرید، [[شرح منظومه سبزواری (کتاب)|شرح منظومه سبزواری‌]]، شرح‌ اشارات‌، [[اسفار]]، شرح‌ فصوص‌ قیصری‌، [[تمهید القواعد (شهید ثانی) (کتاب)|تمهید القواعد]] و مصباح‌ الانس‌، توفیق‌ یافت. همچنین‌ کتاب‌ شرح‌ منازل السائرین‌ را که‌ از کتب‌ اخلاقی‌ به‌ شمار می‌رود، تدریس‌ فرمود و به‌ تدریس‌ مجلداتی‌ از [[بحار الانوار]] که‌ در آن‌ به‌ بحث‌ [[معاد]] پرداخته‌ شده‌، اشتغال‌ داشت. حمیدرضا مروجی سبزواری، مهدی شب‌زنده‌دار و احمد عابدی از جمله شاگردان او هستند.
  
وی‌ [[مطول‌]] و [[مغنی]]‌ را خدمت‌ آقای‌ حاج‌ عالم‌ و مرحوم‌ حاج‌ حکیم‌ و [[شرح‌ لمعه‌]] را نزد حاج‌ آقای‌ اردکانی‌ فرا گرفت‌.
+
آیت‌الله انصاری‌ شیرازی‌ کتاب‌های‌ بسیار در زمینه‌های‌ گوناگون‌ نگاشته‌ است‌. ایشان‌ جزوات‌ و دست‌‌نوشته‌های‌ بسیاری‌ دارند که‌ به‌ چاپ‌ نرسیده‌ است‌. دروس شرح‌ منظومه‌ (در چهار جلد) و مجموعه‌ اشعار و قصائد و غزلیات‌، از آثار ایشان است.
 +
[[پرونده:Manzomeh.jpg|thumb|left|دروس شرح منظومه - از آثار آیت‌الله انصاری شیرازی]]
  
در قم‌ نیز، [[کفایه]]‌ و [[مکاسب‌]] را نزد آیت‌‌الله آقای‌ حاج‌ سید محمدباقر سلطانی‌ و [[رسائل‌]] را از محضر آیت‌‌الله مجاهدی‌ تبریزی‌، [[شرح‌ منظومه‌]] را نزد [[آیت‌‌الله منتظری‌]] و [[شرح‌ تجرید]] را در محضر آیت‌الله حاج‌ شیخ‌ فکور یزدی‌ آموخت‌. سپس‌ به‌ درس‌ خارج‌ حضرت‌ [[امام‌ خمینی‌]](ره‌) رفت‌ و همزمان‌ در درس‌ [[آیت‌ الله‌ العظمی‌ بروجردی‌]](ره‌)؛ [[آیت‌‌الله‌ شیخ‌ مرتضی‌ حائری‌]](ره‌) و [[آیت‌‌الله اراکی‌]](ره‌) شرکت‌ جست‌.
 
 
او علوم‌ عقلی‌ مانند [[اسفار اربعه]]، [[شفا]]، [[تمهید القواعد]] را نیز نزد علامه‌ سید محمدحسین‌ طباطبایی‌(ره‌) آموخت‌ و به‌‌توصیه‌ ایشان‌، شرح‌ فصوص‌ قیصری‌ را نزد مرحوم‌ سید محمدحسن‌ الهی‌ (برادر علامه‌ طباطبایی‌) فرا گرفت‌. ایشان‌ مدت‌ سی‌ سال‌ از محضر علامه‌ طباطبایی‌ استفاده‌ کرد و از شاگردان‌ خصوصی‌ این‌ استاد به‌ شمار می‌رفت‌.
 
 
آیت‌الله‌ انصاری‌ شیرازی‌ در طی‌ این‌ سال‌ها با بسیاری‌ از طلاب‌ و فضلا رابطه‌ دوستی‌ داشته‌ که‌ برخی‌ همچون‌ حضرات‌ آیات‌ [[جوادی‌ آملی]] ‌، [[حسن‌‌زاده‌ آملی]] ‌، امینی‌ و حجج‌ اسلام‌ آقایان‌ دکتر احمدی‌، سید حسن‌ لنگرودی‌، صائمی‌ زنجانی‌ و سید عباس‌ ابوترابی‌ از این‌ جمله‌اند.
 
==فعالیت‌های‌ علمی‌ و فرهنگی‌==
 
 
آیت‌‌الله‌ یحیی‌ انصاری‌ شیرازی‌ تلاش‌های‌ فرهنگی‌ بسیاری‌ را به‌ جامعه‌ [[شیعه|شیعه‌]] ارزانی‌ داشته‌ است‌. او با تربیت‌ شاگردان‌ عالم‌، مبارز و با اخلاق‌، هماره‌ حوزه‌های‌ علمیه‌ را یاری‌ می‌داده‌ است‌. او تدریس‌ علوم‌ دینی‌ را از آغازین‌ سال های‌ طلبگی‌ شروع‌ کرد و به‌ تدریس‌ دروس‌ بسیاری‌ از جمله‌ تدریس‌ کتاب‌های‌ لمعه‌، رسائل‌، مکاسب‌، کشف‌ المراد، شرح‌ تجرید، شرح‌ منظومه‌ سبزواری‌، شرح‌ اشارات‌، اسفار، شرح‌ فصوص‌ قیصری‌، تمهید القواعد و مصباح‌ الانس‌، توفیق‌ یافت. همچنین‌ کتاب‌ شرح‌ منازل السائرین‌ را که‌ از کتب‌ اخلاقی‌ به‌ شمار می‌رود، تدریس‌ فرمود و به‌ تدریس‌ مجلداتی‌ از [[بحار الانوار]] که‌ در آن‌ به‌ بحث‌ معاد پرداخته‌ شده‌، اشتغال‌ داشت.
 
 
==آثار==
 
 
آیت‌‌الله‌ انصاری‌ شیرازی‌ کتاب‌های‌ بسیار در زمینه‌های‌ گوناگون‌ نگاشته‌ است‌ که‌ از آن‌ جمله‌ می‌توان‌ به‌ «شرح‌ منظومه‌» در چهار جلد و «مجموعه‌ اشعار و قصائد و غزلیات‌» اشاره‌ کرد. ایشان‌ جزوات‌ و دست‌‌نوشته‌های‌ بسیاری‌ دارند که‌ به‌ چاپ‌ نرسیده‌ است‌.
 
 
==فعالیت‌های‌ سیاسی‌==
 
==فعالیت‌های‌ سیاسی‌==
  
آیت‌‌الله‌ انصاری‌ شیرازی‌ در طول‌ سالیان‌ مبارزه‌ با رژیم‌ پهلوی‌، همواره‌ در خط‌ مقدم‌ حضور داشت. او که‌ علاقه‌ شدیدی‌ به‌ [[امام خمینی|امام‌ خمینی‌]](ره‌) داشت‌، از وی‌ به‌‌عنوان‌ کسی‌ که‌ بر شیعه‌ و [[اسلام|اسلام‌]] عزت‌ داده‌ و آن‌ را زنده‌ کرد، یاد می‌کرد و یکی‌ از مروجان‌ جدی‌ اندیشه‌ مرجعیت‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) در آن‌ روزگار بود.
+
آیت‌‌الله‌ انصاری‌ شیرازی‌ در طول‌ سالیان‌ مبارزه‌ با رژیم‌ پهلوی‌، همواره‌ در خط‌ مقدم‌ حضور داشت. او که‌ علاقه‌ شدیدی‌ به‌ [[امام خمینی|امام‌ خمینی‌]](ره‌) داشت‌، از وی‌ به‌‌عنوان‌ کسی‌ که‌ بر [[شیعه‌]] و [[اسلام|اسلام‌]] عزت‌ داده‌ و آن‌ را زنده‌ کرد، یاد می‌کرد و یکی‌ از مروجان‌ جدی‌ اندیشه‌ [[مرجعیت]] امام‌ خمینی‌(ره‌) در آن‌ روزگار بود.
 
 
او پس‌ از حادثه‌ [[مدرسه فیضیه|مدرسه‌ فیضیه‌]]، به‌ سخنرانی‌ پرداخت‌ و ضمن‌ افشای‌ ماهیت‌ پلید رژیم‌ شاه‌ بر عزم‌ امام‌(ره‌) و ملت‌ برای‌ مبارزه‌ تا پیروزی‌ نهایی‌ تأکید کرد و به‌ دشمنان‌ مردم‌ هشدار داد که‌ دست‌ از اعمال‌ خود بردارند و به‌ محاصره‌ و زندان‌ امام‌(ره‌) ادامه‌ ندهند وگرنه‌ خشم‌ ملت‌ را نمی‌توانند خاموش‌ سازند.
 
 
 
سخنان‌ روشنگر او در شهرهای‌ گوناگون‌ سبب شد که‌ رژیم‌ به‌ تعقیب‌ و تهدید او دست‌ بزند و او را به‌ شهرهای‌ نائین‌ و کوهدشت‌ تبعید کند. اما این‌ مجاهد نستوه‌ در آنجا نیز دست‌ از مبارزه‌ برنداشت‌. صراحت‌ و راستگویی‌ او حتی‌ در بازجویی‌ها نیز به‌ چشم‌ می‌خورد؛ به‌‌گونه‌ای‌ که‌ در پاسخ‌ به‌ پرسش‌های‌ ساواک‌ باصراحت‌ اعلام‌ می‌کرد که‌ ضد رژیم‌ سخن‌ گفته‌ و مردم‌ را شورانده‌ است‌. این‌ مسئله‌ بازجویان‌ را به‌ اعجاب‌ و شگفت‌ واداشته‌ بود.
 
  
بخشی‌ از مبارزه‌های‌ او به‌ همکاری‌ با جامعه‌ مدرسین‌ حوزه‌ علمیه‌ قم‌ مربوط‌ می‌شد؛ به‌‌گونه‌ای‌ که‌ امضای‌ او زیر بسیاری‌ از اعلامیه‌ها، از جمله‌ نامه‌ اعلام‌ مرجعیت‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) به‌ چشم‌ می‌خورد.
+
او پس‌ از حادثه‌ [[مدرسه فیضیه|مدرسه‌ فیضیه‌]]، به‌ سخنرانی‌ پرداخت‌ و ضمن‌ افشای‌ ماهیت‌ پلید رژیم‌ شاه‌، بر عزم‌ امام‌(ره‌) و ملت‌ برای‌ مبارزه‌ تا پیروزی‌ نهایی‌ تأکید کرد و به‌ دشمنان‌ مردم‌ هشدار داد که‌ دست‌ از اعمال‌ خود بردارند و به‌ محاصره‌ و زندان‌ امام‌(ره‌) ادامه‌ ندهند، وگرنه‌ خشم‌ ملت‌ را نمی‌توانند خاموش‌ سازند.
  
او پس‌ از پیروزی‌ شکوه‌مند انقلاب‌ اسلامی‌ نیز همواره‌ مدافع‌ انقلاب‌ و آرمان‌هایی‌ که‌ خون‌ شهیدان‌ بسیاری‌ برای‌ احیای‌ آن‌ ریخته‌ شده‌، بود و از حمایت‌ و پشتیبانی‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) و رهبر معظم‌ انقلاب‌، حضرت‌ [[سید علی حسینی خامنه ای|آیت‌‌الله‌ خامنه‌ای‌]] دریغ‌ نورزید و همواره‌ جوانان‌ را به‌ حراست‌ از راه‌ انقلاب‌ و مبارزه‌ با التقاط‌ و انحراف‌ دعوت‌ می‌کرد.
+
سخنان‌ روشنگر او در شهرهای‌ گوناگون‌ سبب شد که‌ رژیم‌ به‌ تعقیب‌ و تهدید او دست‌ بزند و او را به‌ شهرهای‌ نائین‌ و کوهدشت‌ تبعید کند. اما این‌ مجاهد نستوه‌ در آنجا نیز دست‌ از مبارزه‌ برنداشت‌. صراحت‌ و راستگویی‌ او حتی‌ در بازجویی‌ها نیز به‌ چشم‌ می‌خورد؛ به‌‌گونه‌ای‌ که‌ در پاسخ‌ به‌ پرسش‌های‌ [[ساواک]] باصراحت‌ اعلام‌ می‌کرد که‌ ضد رژیم‌ سخن‌ گفته‌ و مردم‌ را شورانده‌ است‌. این‌ مسئله‌ بازجویان‌ را به‌ اعجاب‌ و شگفت‌ واداشته‌ بود.
  
==مرام و منش==
+
بخشی‌ از مبارزه‌های‌ او به‌ همکاری‌ با جامعه‌ مدرسین‌ [[حوزه علمیه قم]] مربوط‌ می‌شد؛ به‌‌گونه‌ای‌ که‌ امضای‌ او زیر بسیاری‌ از اعلامیه‌ها، از جمله‌ نامه‌ اعلام‌ مرجعیت‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) به‌ چشم‌ می‌خورد.
  
زندگی‌ ساده‌ و زی‌ طلبگی‌ ایشان زبانزد خاص و عام و سطح‌ زندگی‌ او گاه‌ از سطح‌ زندگی‌ عموم‌ مردم‌ نیز پایین‌تر بود‌، ایشان از هرگونه‌ شهرت‌طلبی‌ و مشهور بودن‌ پرهیز داشت.
+
او پس‌ از پیروزی‌ شکوه‌مند انقلاب‌ اسلامی‌ نیز همواره‌ مدافع‌ انقلاب‌ و آرمان‌هایی‌ که‌ خون‌ شهیدان‌ بسیاری‌ برای‌ احیای‌ آن‌ ریخته‌ شده‌، بود و از حمایت‌ و پشتیبانی‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) و رهبر معظم‌ انقلاب‌، [[سید علی حسینی خامنه ای|آیت‌‌الله‌ خامنه‌ای‌]] دریغ‌ نورزید و همواره‌ جوانان‌ را به‌ حراست‌ از راه‌ انقلاب‌ و مبارزه‌ با التقاط‌ و انحراف‌ دعوت‌ می‌کرد.
  
==منابع==
+
==وفات==
 
+
مرحوم آیت الله یحیی انصاری شیرازی، سرانجام پس از یک دوره طولانی بیماری، نیمه شب ۱۴ دی ۱۳۹۳ (مصادف با ۱۲ [[ربیع‌الاول]] ۱۴۳۶ ق)، در شهر [[قم]] دعوت حق را لبیک گفت و به دیار باقی شتافت و در [[حرم حضرت معصومه عليها السلام|حرم حضرت معصومه]] علیها السلام به خاک سپرده شد.
*[http://www.tasnimnews.com/Home/Single/608070| خبرگزاري تسنیمبازدید در 26 دی 1393.
 
  
 
==آرشیو عکس و تصویر==
 
==آرشیو عکس و تصویر==
<gallery mode=packed heights=170px>
+
<gallery mode="packed" heights="170">
 
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (1).jpg|یحیی انصاری شیرازی در جوانی
 
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (1).jpg|یحیی انصاری شیرازی در جوانی
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (3).jpg|ابوالقاسم خزعلی و یحیی انصاری شیرازی
+
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (3).jpg|[[ابوالقاسم خزعلی]] و یحیی انصاری شیرازی
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (33).jpg|از راست: یحیی انصاری شیرازی و جعفر سبحانی
+
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (33).jpg|یحیی انصاری شیرازی و [[جعفر سبحانی]]
 
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (2).jpg|یحیی انصاری شیرازی در حال تدریس برای طلاب جوان
 
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (2).jpg|یحیی انصاری شیرازی در حال تدریس برای طلاب جوان
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (55).jpg|از راست: سید محمد حسینی شیرازی و یحیی انصاری شیرازی
+
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (55).jpg|سید محمد حسینی شیرازی و یحیی انصاری شیرازی
 
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (4).jpg|یحیی انصاری شیرازی
 
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (4).jpg|یحیی انصاری شیرازی
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (5).jpg|از راست: سید علی حسینی خامنه ای و یحیی انصاری شیرازی
+
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (5).jpg|[[سید علی حسینی خامنه ای]] و یحیی انصاری شیرازی
 
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (6).jpg|از راست: یحیی انصاری شیرازی و حسین انصاریان
 
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (6).jpg|از راست: یحیی انصاری شیرازی و حسین انصاریان
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (7).jpg|از راست: یحیی انصاری شیرازی و سید موسی شبیری (حسینی) زنجانی
+
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (7).jpg|یحیی انصاری شیرازی و [[سید موسی شبیری زنجانی|سید موسی شبیری (حسینی) زنجانی]]
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (8).jpg|از راست: ناصر مکارم شیرازی و یحیی انصاری شیرازی
+
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (8).jpg|[[ناصر مکارم شیرازی]] و یحیی انصاری شیرازی
 +
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (88).jpg|پیکر مطهر یحیی انصاری شیرازی
 
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (9).jpg|تشییع پیکر یحیی انصاری شیرازی
 
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (9).jpg|تشییع پیکر یحیی انصاری شیرازی
 
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (10).jpg|اقامه نماز میت یحیی انصاری شیرازی توسط ناصر مکارم شیرازی
 
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (10).jpg|اقامه نماز میت یحیی انصاری شیرازی توسط ناصر مکارم شیرازی
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (11).jpg|قبر یحیی انصاری شیرازی در حرم حضرت معصومه سلام الله علیها
+
پرونده:یحیی انصاری شیرازی (11).jpg|قبر یحیی انصاری شیرازی در [[حرم حضرت معصومه علیها السلام|حرم حضرت معصومه]] علیهاالسلام
 
 
 
</gallery>
 
</gallery>
 
{{سنجش کیفی
 
{{سنجش کیفی
 
|سنجش=شده
 
|سنجش=شده
|شناسه= ضعیف
+
|شناسه= متوسط
 
|عنوان بندی مناسب= خوب
 
|عنوان بندی مناسب= خوب
 
|کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب
 
|کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب
سطر ۱۰۱: سطر ۸۴:
 
}}
 
}}
  
[[رده:علمای معاصر|انصاری شیرازی،یحیی]]
+
[[رده:علمای معاصر|انصاری شیرازی،یحیی]][[رده:علماء شیعه]][[رده:علمای اخلاق]]
[[رده:فیلسوفان]]
+
[[رده:فیلسوفان]][[رده:مبارزان علیه پهلوی]]
 +
[[رده:مدفونین در حرم حضرت معصومه (س)]]
 +
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۰۴

«یحیی انصاری شیرازی» ملقب به «قدوة المتألهین» (۱۳۰۶-۱۳۹۳ ش)، از علمای معاصر شیعه و از استادان اخلاق و فلسفه در حوزه علمیه بود. مجموعه چهار جلدی ««دروس شرح‌ منظومه‌» از آثار ایشان است.

انصاری شیرازی.jpg
نام کامل یحیی انصاری شیرازی
زادروز 1306 شمسی
زادگاه داراب، فارس
وفات 14 دی 1393
مدفن قم - حرم حضرت معصومه عليها السلام

Line.png

اساتید

آیت‌الله بروجردی، علامه طباطبایی، امام خمینی، شیخ مرتضی حائری یزدی،...

شاگردان

حمیدرضا مروجی سبزواری، مهدی شب‌زنده‌دار، احمد عابدی،...

آثار

دروس شرح منظومه، مجموعه اشعار،...

ولادت و نسب

آیت‌الله‌ یحیی‌ انصاری‌ شیرازی‌ در سال‌ 1306 هجری‌ شمسی‌ در نودایجان‌ داراب‌ استان فارس دیده به جهان گشود.

پدرش مرحوم‌ شیخ محمد فخر انصاری فرزند شیخ‌ زکریای‌ نصیرالاسلام‌ انصاری‌ از سران‌ و مبارزان‌ مشروطه‌ بود و خانواده‌ او از علاقه‌‌مندان‌ به‌ خاندان‌ پاک‌ پیامبر(ص‌) بودند.

بر اساس‌ اسناد موجود نسب‌ خاندان‌ ایشان‌ به‌ جابر بن عبدالله انصاری می‌رسد.

تحصیل‌ و استادان‌

یحیی انصاری‌ شیرازی‌ پس از اتمام‌ مکتب‌خانه‌ و دو سال‌ تحصیل‌ در دبستان‌، تحصیل‌ علوم‌ دینی‌ را در زادگاه‌ خود، نودایجان‌ داراب‌ آغاز کرد. جامع المقدمات و سیوطی را نزد استادان‌ آن‌ دیار همچون‌ آیت‌‌الله‌ شیخ‌ عبدالکریم‌ انصاری‌ مدرس‌ حوزه علمیه داراب‌ فرا گرفت‌. همچنین کتاب‌ «تبصرة المتعلمین» علامه حلی را نزد عموی‌ پدر خود شیخ‌ ابوالحسن‌ انصاری‌ شیرازی‌، امام جماعت‌ مسجد وکیل‌ شیراز آموخت‌.

وی در سال‌ 1325 ش. برای‌ ادامه‌ تحصیل‌، به‌ شیراز آمد و از مدرسان‌ و استادان‌ بزرگ‌ آن‌ دیار بهره‌های‌ بسیار برد. حوزه‌ علمیه‌ شیراز در آن‌ روزگار از عنایات‌ مرجع‌ بزرگی‌ به‌‌نام‌ آیت‌الله‌ سید نورالدین‌ شیرازی‌ بهره‌مند بود و عالمان‌ بسیاری‌ در آن‌ به‌ تدریس‌ و تألیف‌ می‌پرداختند. وی‌ مطوّل و مغنی را خدمت‌ آقای‌ حاج‌ عالم‌ و مرحوم‌ حاج‌ حکیم‌ و شرح لمعه را نزد حاج‌ آقای‌ اردکانی‌ فرا گرفت‌. او خود در این‌ سال‌ها به‌ تدریس‌ منطق و ادبیات‌ نیز می‌پرداخت‌.

یحیی انصاری‌ سپس در سال‌ 1331 ش. به‌ قم مهاجرت‌ کرد. در قم‌ نیز به‌ تکمیل‌ دروس‌ سطح‌ پرداخت‌ و سپس‌ در درس‌ خارج‌ فقه و اصول علمای‌ بزرگ‌ آن‌ روزگار مانند آیت الله بروجردی، امام خمینی، شیخ مرتضی حائری یزدی و محمدعلی اراکی شرکت‌ کرد. در این‌ میان‌ به‌ تحصیل‌ فلسفه و علوم‌ عقلی‌ مانند اسفار اربعه، شفا، تمهید القواعد نیز پرداخت‌ و از استادانی‌ همچون‌ علامه طباطبایی به مدت‌ سی‌ سال‌ بهره‌ برد و از شاگردان‌ خصوصی‌ این‌ استاد به‌ شمار می‌رفت‌.

او همچنین در طول‌ سال های‌ تحصیل‌ خود همواره‌ در درس های‌ اخلاق شرکت‌ می‌جست‌ و به‌ تهذیب نفس به‌‌عنوان‌ مهم‌ترین‌ دغدغه‌ درسی‌ خود اهمیت‌ بسیار می‌داد.

فعالیت‌های‌ علمی‌ و فرهنگی‌

آیت‌‌الله‌ یحیی‌ انصاری‌ شیرازی‌ خدمات فرهنگی‌ بسیاری‌ را به‌ جامعه‌ شیعه‌ ارزانی‌ داشته‌ است‌. او با تربیت‌ شاگردان‌ عالم‌، مبارز و با اخلاق‌، همواره‌ حوزه‌های‌ علمیه‌ را یاری‌ می‌داده‌ است‌.

او تدریس‌ علوم‌ دینی‌ را از آغازین‌ سال های‌ طلبگی‌ شروع‌ کرد و به‌ تدریس‌ دروس‌ بسیاری‌ از جمله‌ تدریس‌ کتاب‌های‌ لمعه، رسائل، مکاسب، کشف‌ المراد، شرح‌ تجرید، شرح منظومه سبزواری‌، شرح‌ اشارات‌، اسفار، شرح‌ فصوص‌ قیصری‌، تمهید القواعد و مصباح‌ الانس‌، توفیق‌ یافت. همچنین‌ کتاب‌ شرح‌ منازل السائرین‌ را که‌ از کتب‌ اخلاقی‌ به‌ شمار می‌رود، تدریس‌ فرمود و به‌ تدریس‌ مجلداتی‌ از بحار الانوار که‌ در آن‌ به‌ بحث‌ معاد پرداخته‌ شده‌، اشتغال‌ داشت. حمیدرضا مروجی سبزواری، مهدی شب‌زنده‌دار و احمد عابدی از جمله شاگردان او هستند.

آیت‌الله انصاری‌ شیرازی‌ کتاب‌های‌ بسیار در زمینه‌های‌ گوناگون‌ نگاشته‌ است‌. ایشان‌ جزوات‌ و دست‌‌نوشته‌های‌ بسیاری‌ دارند که‌ به‌ چاپ‌ نرسیده‌ است‌. دروس شرح‌ منظومه‌ (در چهار جلد) و مجموعه‌ اشعار و قصائد و غزلیات‌، از آثار ایشان است.

دروس شرح منظومه - از آثار آیت‌الله انصاری شیرازی

فعالیت‌های‌ سیاسی‌

آیت‌‌الله‌ انصاری‌ شیرازی‌ در طول‌ سالیان‌ مبارزه‌ با رژیم‌ پهلوی‌، همواره‌ در خط‌ مقدم‌ حضور داشت. او که‌ علاقه‌ شدیدی‌ به‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) داشت‌، از وی‌ به‌‌عنوان‌ کسی‌ که‌ بر شیعه‌ و اسلام‌ عزت‌ داده‌ و آن‌ را زنده‌ کرد، یاد می‌کرد و یکی‌ از مروجان‌ جدی‌ اندیشه‌ مرجعیت امام‌ خمینی‌(ره‌) در آن‌ روزگار بود.

او پس‌ از حادثه‌ مدرسه‌ فیضیه‌، به‌ سخنرانی‌ پرداخت‌ و ضمن‌ افشای‌ ماهیت‌ پلید رژیم‌ شاه‌، بر عزم‌ امام‌(ره‌) و ملت‌ برای‌ مبارزه‌ تا پیروزی‌ نهایی‌ تأکید کرد و به‌ دشمنان‌ مردم‌ هشدار داد که‌ دست‌ از اعمال‌ خود بردارند و به‌ محاصره‌ و زندان‌ امام‌(ره‌) ادامه‌ ندهند، وگرنه‌ خشم‌ ملت‌ را نمی‌توانند خاموش‌ سازند.

سخنان‌ روشنگر او در شهرهای‌ گوناگون‌ سبب شد که‌ رژیم‌ به‌ تعقیب‌ و تهدید او دست‌ بزند و او را به‌ شهرهای‌ نائین‌ و کوهدشت‌ تبعید کند. اما این‌ مجاهد نستوه‌ در آنجا نیز دست‌ از مبارزه‌ برنداشت‌. صراحت‌ و راستگویی‌ او حتی‌ در بازجویی‌ها نیز به‌ چشم‌ می‌خورد؛ به‌‌گونه‌ای‌ که‌ در پاسخ‌ به‌ پرسش‌های‌ ساواک باصراحت‌ اعلام‌ می‌کرد که‌ ضد رژیم‌ سخن‌ گفته‌ و مردم‌ را شورانده‌ است‌. این‌ مسئله‌ بازجویان‌ را به‌ اعجاب‌ و شگفت‌ واداشته‌ بود.

بخشی‌ از مبارزه‌های‌ او به‌ همکاری‌ با جامعه‌ مدرسین‌ حوزه علمیه قم مربوط‌ می‌شد؛ به‌‌گونه‌ای‌ که‌ امضای‌ او زیر بسیاری‌ از اعلامیه‌ها، از جمله‌ نامه‌ اعلام‌ مرجعیت‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) به‌ چشم‌ می‌خورد.

او پس‌ از پیروزی‌ شکوه‌مند انقلاب‌ اسلامی‌ نیز همواره‌ مدافع‌ انقلاب‌ و آرمان‌هایی‌ که‌ خون‌ شهیدان‌ بسیاری‌ برای‌ احیای‌ آن‌ ریخته‌ شده‌، بود و از حمایت‌ و پشتیبانی‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) و رهبر معظم‌ انقلاب‌، آیت‌‌الله‌ خامنه‌ای‌ دریغ‌ نورزید و همواره‌ جوانان‌ را به‌ حراست‌ از راه‌ انقلاب‌ و مبارزه‌ با التقاط‌ و انحراف‌ دعوت‌ می‌کرد.

وفات

مرحوم آیت الله یحیی انصاری شیرازی، سرانجام پس از یک دوره طولانی بیماری، نیمه شب ۱۴ دی ۱۳۹۳ (مصادف با ۱۲ ربیع‌الاول ۱۴۳۶ ق)، در شهر قم دعوت حق را لبیک گفت و به دیار باقی شتافت و در حرم حضرت معصومه علیها السلام به خاک سپرده شد.

آرشیو عکس و تصویر