امیر النحل: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{خوب}}
 
{{خوب}}
امیر النحل یکی از القاب امام علی علیه السلام است.
+
«أمیر النّحل» یکی از القاب [[امام علی علیه السلام|امام علی]] علیه‌السلام است. [[سبط بن جوزی|سبط ابن جوزى]] می گوید: مؤمنان به [[نحل]] (زنبور عسل) مانند، زیرا زنبور عسل چیز پاکیزه می‌خورد و چیز پاکیزه (عسل) مى نهد، و [[امام علی علیه السلام|على]] (ع) امیر مؤمنان است.<ref> تذکرة الخواص، ص ۵.</ref>
  
نحل زنبور عسل را گويند.
+
[[امام صادق]] علیه‌السلام در وجه تشبیه [[شیعه]] به زنبور عسل می فرماید: محققا شما در میان مردم مانند زنبور عسل در میان پرندگان هستید. اگر پرندگان از محتواى درون زنبور عسل باخبر بودند، یک زنبور عسل باقى نمى ماند و همه را می‌خوردند. همچنین اگر مردم از محبتى که شما از ما خاندان در دل دارید باخبر می شدند شما را با زخم زبان‌هاشان مى‌خوردند و در نهان و آشکار به شما ناسزا می گفتند. خداوند رحمت کند بنده اى از شما را که بر ولایت ما باشد.<ref> بحارالانوار، ج۲۴، ص۱۱۲.</ref>
  
[[علامه سبط ابن جوزى]] گويد: مؤمنان به زنبور عسل مانند، زيرا زنبور عسل چيز پاكيزه می‌خورد و چيز پاكيزه مى نهد، و على اميرمؤمنان است.<ref> تذکرة الخواص، ص 5.</ref>
+
در وجه تسمیه [[امیرالمومنین|امیرالمؤمنین]] علیه السلام به «أمیرالنحل» نیز گفته شده:
  
شاعرى گفته است:
+
از جمله القاب أمیرالمؤمنین (ع) لقب «[[یعسوب الدین]]» و یا «یَعسوب المؤمنین» است. چنانکه از [[پیامبر اسلام|پیامبر]] صلی الله علیه وآله روایت شده «انت یعسوب الدین و المال یعسوب الظلمة». و معنی کلمه «یعسوب» در لغت، امیر و فرمانده زنبوهای عسل است که دور او جمع می شوند و به او پناه می برند.<ref>تاج العروس، زبیدی.</ref> و عرب، لفظ یعسوب را در مورد سید و بزرگ قوم به کار برده است. پس اطلاق «أمیر النحل» بر أمیرالمؤمنین (ع) مناسب است. و این تسمیه کنایه از فرمانروایی و پیشوایی مؤمنین و مسلمین برای حضرت علی (ع) است.<ref>سیرة الائمة، سید محسن امین، ج۱ ص۱۱.</ref>
  
ولايتي لامير النحل تكفيني  × عندالممات و تغسيلي و تكفيني
+
شاعرى در رابطه با این لقب امیرالمؤمنین علیه السلام سروده است:
  
و طينتي عجنت من قبل تكويني  × من حب حيدر كيف النار تكويني.<ref> أی تحرقنی، من کوی یکوی.</ref>
+
ولایتی لأمیر النحل تکفینی * عند الممات و تغسیلی و تکفینی
  
«ولايت و دوستى من با امير نحل، در وقت مرگ و غسل و كفن مرا كفايت می كند. سرشت من پيش از آفرينشم با دوستى حيدر آميخته، پس چگونه آتش مرا خواهد سوخت؟».<ref> اميرالمؤمنين على بن ابي‌طالب عليه‌السلام، احمد رحمانى همدانى، ص 44.</ref>
+
و طینتی عجنت من قبل تکوینی * من حبّ حیدر کیف النار تکوینی<ref> یعنی مرا بسوزانی، از کَوی - یَکوی.</ref>
 
 
==وجه تشبيه شيعه به زنبور عسل==
 
[[امام صادق]] عليه‌السلام فرمود: محققا شما در ميان مردم مانند زنبور عسل در ميان پرندگان هستيد. اگر پرندگان از محتواى درون زنبور عسل باخبر بودند يك زنبور عسل باقى نمى ماند و همه را می‌خوردند. همچنين اگر مردم را از محبتى كه شما از ما خاندان در دل داريد باخبر می شدند شما را با زخم زبان‌هاشان مى‌خوردند و در نهان و آشكار به شما ناسزا می گفتند. خداوند رحمت كند بنده اى از شما را كه بر ولايت ما باشد.<ref> البحار، ج 24، ص 112.</ref>
 
 
 
محمد باقر کمره ای در ذیل این حدیث در مورد وجه تشبیه شیعه به زنبور عسل می گوید:
 
 
 
تشبيه شيعه به زنبور عسل چند وجه دارد:
 
 
 
* يكم: اين كه عسل درون آن‌ها لذيذتر همه خوردني‌هاست و عقيده [[شيعه]] و ولايت ائمه لذيذتر غذاى معنوى است.
 
 
 
* دوم: اين كه عسل درمان بيماري‌هاى تن است كه خداى تعالى فرموده ([[سوره نحل]]/69) در آن است درمان مردم و عقيده شيعه درمان همه دردهاى روحى است.
 
 
 
* سوم: ناتوانى زنبور عسل در ميان پرنده ها و ناتوانى شيعه در حال [[تقيه]] در برابر مخالفان.
 
 
 
* چهارم: فرمانبرى شديد زنبور عسل از رئيس خود چون فرمانبرى شديد اطاعت شيعه از امام خود.
 
 
 
* پنجم: آنچه همين خبر است كه آنان ميان آدمي‌زاده ها چون زنبور عسلند ميان پرنده ها در اين كه اگر بدانند چه در درون دارند آنان را مي‌خورند براى لذت، آن چنانچه اگر مخالفان بدانند آن دين حقى كه در دل شيعه‌پرست آن‌ها را از عناد بكشند و به قولى اگر پرنده ها حسد داشتند چون آدمى و مي‌دانستند در درون آن‌ها عسل است و سبب عزت آن‌ها است نزد آدمي‌زاده از روى حسد آن‌ها را مي‌كشتند چنانچه اگر مخالفان مي‌دانستند در درون شيعه چيزيست كه سبب عزت آن‌هاست نزد خدا از حسد با همان زبان خود آن‌ها را نابود مي‌كردند تا چه رسد به دست و سر نيزه و آن چه ما گفتيم روشنتر و بى تكلف تر است.<ref> آداب معاشرت، محمدباقر كمره اى ، ترجمه جلد شانزدهم، [[بحارالانوار]]، ج 2، ص 276.</ref>
 
  
 +
«ولایت و دوستى من با امیر نحل، در وقت مرگ و غسل و کفن مرا کفایت می کند. سرشت من پیش از آفرینشم با دوستى حیدر آمیخته، پس چگونه آتش مرا خواهد سوخت؟».<ref> امیرالمؤمنین على بن ابی‌طالب علیه‌السلام، احمد رحمانى همدانى، ص۴۴.</ref>
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
 +
== منابع ==
 +
* [https://hawzah.net/fa/Question/View/۶۱۲۰۴/%D۸%B۳%D۸%A۸%D۸%A۸_%D۸%AA%D۸%B۳%D۹%۸۵%D۹%۸A%D۸%A۹_%D۸%A۷%D۹%۸۵%D۹%۸A%D۸%B۱_%D۸%A۷%D۹%۸۴%D۹%۸۵%D۸%A۴%D۹%۸۵%D۹%۸۶%D۹%۸A%D۹%۸۶__%D۸%B۹__%D۸%A۸%D۸%A۳%D۹%۸۵%D۹%۸A%D۸%B۱_%D۸%A۷%D۹%۸۴%D۹%۸۶%D۸%AD%D۹%۸۴ "سبب تسمیة امیرالمؤمنین (ع) بأمیرالنحل"، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه].
 +
* [https://www.alhodacenter.com/article/۱۵۲۰ "منشأ تلقیب الإمام علی (ع) بأمیر النَّحل"، حوزة الهدی للدراسات الاسلامیة].
  
 
[[Category:القاب و کنیه های امیر المومنین]]
 
[[Category:القاب و کنیه های امیر المومنین]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۵

«أمیر النّحل» یکی از القاب امام علی علیه‌السلام است. سبط ابن جوزى می گوید: مؤمنان به نحل (زنبور عسل) مانند، زیرا زنبور عسل چیز پاکیزه می‌خورد و چیز پاکیزه (عسل) مى نهد، و على (ع) امیر مؤمنان است.[۱]

امام صادق علیه‌السلام در وجه تشبیه شیعه به زنبور عسل می فرماید: محققا شما در میان مردم مانند زنبور عسل در میان پرندگان هستید. اگر پرندگان از محتواى درون زنبور عسل باخبر بودند، یک زنبور عسل باقى نمى ماند و همه را می‌خوردند. همچنین اگر مردم از محبتى که شما از ما خاندان در دل دارید باخبر می شدند شما را با زخم زبان‌هاشان مى‌خوردند و در نهان و آشکار به شما ناسزا می گفتند. خداوند رحمت کند بنده اى از شما را که بر ولایت ما باشد.[۲]

در وجه تسمیه امیرالمؤمنین علیه السلام به «أمیرالنحل» نیز گفته شده:

از جمله القاب أمیرالمؤمنین (ع) لقب «یعسوب الدین» و یا «یَعسوب المؤمنین» است. چنانکه از پیامبر صلی الله علیه وآله روایت شده «انت یعسوب الدین و المال یعسوب الظلمة». و معنی کلمه «یعسوب» در لغت، امیر و فرمانده زنبوهای عسل است که دور او جمع می شوند و به او پناه می برند.[۳] و عرب، لفظ یعسوب را در مورد سید و بزرگ قوم به کار برده است. پس اطلاق «أمیر النحل» بر أمیرالمؤمنین (ع) مناسب است. و این تسمیه کنایه از فرمانروایی و پیشوایی مؤمنین و مسلمین برای حضرت علی (ع) است.[۴]

شاعرى در رابطه با این لقب امیرالمؤمنین علیه السلام سروده است:

ولایتی لأمیر النحل تکفینی * عند الممات و تغسیلی و تکفینی

و طینتی عجنت من قبل تکوینی * من حبّ حیدر کیف النار تکوینی[۵]

«ولایت و دوستى من با امیر نحل، در وقت مرگ و غسل و کفن مرا کفایت می کند. سرشت من پیش از آفرینشم با دوستى حیدر آمیخته، پس چگونه آتش مرا خواهد سوخت؟».[۶]

پانویس

  1. تذکرة الخواص، ص ۵.
  2. بحارالانوار، ج۲۴، ص۱۱۲.
  3. تاج العروس، زبیدی.
  4. سیرة الائمة، سید محسن امین، ج۱ ص۱۱.
  5. یعنی مرا بسوزانی، از کَوی - یَکوی.
  6. امیرالمؤمنین على بن ابی‌طالب علیه‌السلام، احمد رحمانى همدانى، ص۴۴.

منابع