قنوت: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | قنوت در [[نماز]] از [[مستحب|مستحبات]] موکد است. واژه قنوت با تعابیر مختلف ۱۳ بار در [[قرآن کریم]] ذکر شده که در تمام موارد معنای خضوع، طاعت و فرمانبرداری منظور است؛ اما قنوت به معنای اصطلاح فقهی در قرآن بیان نشده است.<ref>خرمشاهی، بهاءالدین؛ دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، قم، ناهید، ۱۳۷۷ش، چاپ دوم، ج۲، ص۱۷۷۸.</ref> | |
| − | قنوت | + | ==قنوت در لغت و اصطلاح== |
| − | + | قنوت از ماده "قنو" است که در لغت به معنای بدست آوردن چیزی و نیز خوشه خرما آمده و در اصطلاح [[قرآن|قرآنی]] یعنی طاعت و پرستش همراه با خضوع و فروتنی؛<ref>راغب اصفهانی، حسین بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالمعرفة، ۱۴۲۶ق، چاپ چهارم، ص۶۸۴.</ref> که در واقع به معنای بدست آوردن حالت خضوع در [[عبادت]] به صورت قیام، [[سجده]] و [[رکوع|رکوع]] بعد از تحقق [[ایمان]] می باشد.<ref>مصطفوی، حسن؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۶۰ش، ج۹، ص۳۶۰.</ref> | |
| − | قنوت در [[نماز]] | + | البته "قنوت" در اصطلاح [[فقه]]، [[دعا]] و ثنا در پیشگاه [[خداوند]] متعال در موضع خاصی از [[نماز]] است؛<ref>شریفی اشکوری، الیاس؛ فقرات فقهیه، قم، آل ایوب، ۱۳۸۱ش، چاپ اول، ج۱، ص۵۸۱.</ref> و کیفیت آن در نزد [[امامیه]]، بلند کردن دستها تا مقابل صورت بوده، به طوری که کف دستها رو به آسمان و در حال خواندن دعا باشد.<ref>روح الله، موسوی (امام خمینی)؛ آداب الصلاة، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۰ش، چاپ اول، ص۳۷۳-۳۷۴.</ref> |
==دعا در قنوت== | ==دعا در قنوت== | ||
| − | + | [[دعا]] کردن در قنوت به هر زبانی جایز است چه عربی و چه غیرعربی؛ گرچه عربی احوط و افضل است. برخی از [[دعاهای قرآنی]] که می توان در قنوت خواند از این قرار است: | |
| − | |||
| − | |||
'''دعاى براى پدر و مادر:''' | '''دعاى براى پدر و مادر:''' | ||
| − | * {{متن قرآن|«رَبِّ | + | *{{متن قرآن|«رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ»}}؛ پروردگارا! مرا و پدر و مادرم را بیامرز. ([[سوره نوح]]، آیه28) |
| − | * {{متن قرآن|«وَاغْفِرْ | + | *{{متن قرآن|«وَاغْفِرْ لِأَبِي إِنَّهُ كَانَ مِنَ الضَّالِّينَ»}}؛ و پدرم (عمویم) را بیامرز که او از گمراهان بود. ([[سوره شعرا]]، آیه ۸۶) |
| − | * {{متن قرآن|«رَبَّنَا | + | *{{متن قرآن|«رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ»}}؛ پروردگارا! من و پدر و مادرم و همه مؤمنان را در آن روز که حساب برپا مى‌شود، بیامرز. ([[سوره ابراهیم]]، آیه ۴۱) |
| − | * {{متن قرآن| | + | *{{متن قرآن|«رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا»}}؛ پروردگارا! همان‌گونه که آنها مرا در کوچکى تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار ده. ([[سوره اسراء]]، آیه ۲۴) |
| − | '''دعاى براى همسر:''' | + | '''دعاى براى همسر و فرزندان:''' |
| − | * {{متن قرآن|«رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا | + | *{{متن قرآن|«رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا»}}؛ پروردگارا! از همسران و فرزندانمان مایه روشنى چشم ما قرارده و ما را براى پرهیزگاران پیشوا گردان. ([[سوره فرقان]]، آیه ۷۴) |
'''دعا براى برادر:''' | '''دعا براى برادر:''' | ||
| − | * {{متن قرآن|«رَبِّ | + | *{{متن قرآن|«رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِأَخِي وَأَدْخِلْنَا فِي رَحْمَتِكَ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ»}}؛ پروردگارا! من و برادرم را بیامرز و ما را در رحمت خود داخل فرما و تو مهربانترین مهربانانى. ([[سوره اعراف]]، آیه ۱۵۱) |
'''دعای برای مؤمنان دیگر:''' | '''دعای برای مؤمنان دیگر:''' | ||
| − | * {{متن قرآن|«رَبَّنَا | + | *{{متن قرآن|«رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ»}}؛ پروردگارا! ما و برادران ما را که در ایمان بر ما پیشى گرفتند بیامرز و در دلهایمان حسد و کینه‌اى نسبت به مؤمنان قرار مده، پروردگارا! تو مهربان و رحیمى. ([[سوره حشر]]، آیه ۱۰) |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| − | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * [http://www.pajoohe. | + | * اباذر بشيرزاده و ابوالفضل زارعی نژاد، قنوت، [http://www.pajoohe.ir دانشنامه پژوهه]، بازیابی:7 اسفند 1392 |
| − | * آداب الصلاة، امام خمینی. | + | *آداب الصلاة، امام خمینی. |
[[رده:نماز]] | [[رده:نماز]] | ||
[[رده:مستحبات نماز]] | [[رده:مستحبات نماز]] | ||
[[رده:واژگان قرآنی]] | [[رده:واژگان قرآنی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۷:۵۶
قنوت در نماز از مستحبات موکد است. واژه قنوت با تعابیر مختلف ۱۳ بار در قرآن کریم ذکر شده که در تمام موارد معنای خضوع، طاعت و فرمانبرداری منظور است؛ اما قنوت به معنای اصطلاح فقهی در قرآن بیان نشده است.[۱]
قنوت در لغت و اصطلاح
قنوت از ماده "قنو" است که در لغت به معنای بدست آوردن چیزی و نیز خوشه خرما آمده و در اصطلاح قرآنی یعنی طاعت و پرستش همراه با خضوع و فروتنی؛[۲] که در واقع به معنای بدست آوردن حالت خضوع در عبادت به صورت قیام، سجده و رکوع بعد از تحقق ایمان می باشد.[۳]
البته "قنوت" در اصطلاح فقه، دعا و ثنا در پیشگاه خداوند متعال در موضع خاصی از نماز است؛[۴] و کیفیت آن در نزد امامیه، بلند کردن دستها تا مقابل صورت بوده، به طوری که کف دستها رو به آسمان و در حال خواندن دعا باشد.[۵]
دعا در قنوت
دعا کردن در قنوت به هر زبانی جایز است چه عربی و چه غیرعربی؛ گرچه عربی احوط و افضل است. برخی از دعاهای قرآنی که می توان در قنوت خواند از این قرار است:
دعاى براى پدر و مادر:
- «رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ»؛ پروردگارا! مرا و پدر و مادرم را بیامرز. (سوره نوح، آیه28)
- «وَاغْفِرْ لِأَبِي إِنَّهُ كَانَ مِنَ الضَّالِّينَ»؛ و پدرم (عمویم) را بیامرز که او از گمراهان بود. (سوره شعرا، آیه ۸۶)
- «رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ»؛ پروردگارا! من و پدر و مادرم و همه مؤمنان را در آن روز که حساب برپا مى‌شود، بیامرز. (سوره ابراهیم، آیه ۴۱)
- «رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا»؛ پروردگارا! همان‌گونه که آنها مرا در کوچکى تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار ده. (سوره اسراء، آیه ۲۴)
دعاى براى همسر و فرزندان:
- «رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا»؛ پروردگارا! از همسران و فرزندانمان مایه روشنى چشم ما قرارده و ما را براى پرهیزگاران پیشوا گردان. (سوره فرقان، آیه ۷۴)
دعا براى برادر:
- «رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِأَخِي وَأَدْخِلْنَا فِي رَحْمَتِكَ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ»؛ پروردگارا! من و برادرم را بیامرز و ما را در رحمت خود داخل فرما و تو مهربانترین مهربانانى. (سوره اعراف، آیه ۱۵۱)
دعای برای مؤمنان دیگر:
- «رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ»؛ پروردگارا! ما و برادران ما را که در ایمان بر ما پیشى گرفتند بیامرز و در دلهایمان حسد و کینه‌اى نسبت به مؤمنان قرار مده، پروردگارا! تو مهربان و رحیمى. (سوره حشر، آیه ۱۰)
پانویس
- ↑ خرمشاهی، بهاءالدین؛ دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، قم، ناهید، ۱۳۷۷ش، چاپ دوم، ج۲، ص۱۷۷۸.
- ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالمعرفة، ۱۴۲۶ق، چاپ چهارم، ص۶۸۴.
- ↑ مصطفوی، حسن؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۶۰ش، ج۹، ص۳۶۰.
- ↑ شریفی اشکوری، الیاس؛ فقرات فقهیه، قم، آل ایوب، ۱۳۸۱ش، چاپ اول، ج۱، ص۵۸۱.
- ↑ روح الله، موسوی (امام خمینی)؛ آداب الصلاة، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۰ش، چاپ اول، ص۳۷۳-۳۷۴.
منابع
- اباذر بشيرزاده و ابوالفضل زارعی نژاد، قنوت، دانشنامه پژوهه، بازیابی:7 اسفند 1392
- آداب الصلاة، امام خمینی.
