محمدمهدی ربانی املشی

نام کامل	محمدمهدي رباني املشي رانکوهي
زادروز	1313
زادگاه	قم
وفات	1364/04/17
اساتید	آيت‌الله بروجردی و امام خميني و محقق داماد

آیت‌الله محمدمهدی ربانی املشی رانکوهی (۱۳۱۳ش-۱۳۶۴ش) از فقهای شورای نگهبان و روحانیون مبارز در دوران انقلاب اسلامی بود. وی با شاگردی در مکتب اساتیدی همچون آیت‌الله بروجردی و امام خمینی و محقق داماد تمامی تلاش خود را برای اعتلای دین مبین اسلام بکار برد

میلاد

آیت‌الله محمدمهدی ربانی املشی رانکوهی در ۱۵ شعبان ۱۳۵۳/۳ آذر ۱۳۱۳ در قم متولد شد. پدرش عبدالمکارم ربانی املشی روحانی مقیم قم، اهل املش گیلان بود و در نهایت زهد و قناعت می‌زیست.

تحصیل

تحصیلات ابتدایی را در آن شهر مذهبی از محضر پدر و دیگران بهره گرفت و برای ادامه تحصیلات عالیه از محضر اساتید و مراجع عظام حوزه مقدسه علمیه قم مانند حضرت آیت‌الله بروجردی و امام خمینی و محقق داماد بهره برد.

ایشان یکی از نخبگان حوزه علمیه و از مدرسین بنام آن به شمار می‌رفت و جزء همرزمان آیت‌ الله هاشمی رفسنجانی و از دوستان صمیمی و هم مباحثه او در همه سطوح تحصیلی از مقدمات تا خارج بودند. بعد از مهاجرت آقای هاشمی به تهران با آیات محمد مؤمن و حسن طاهری خرم آبادی هم‌مباحثه گردید.

فعالیتهای اجتماعی

ربانی املشی از نوجوانی به فعالیت های اجتماعی و سیاسی علاقه مند بود. مبارزه و مجاهدت سیاسی او با بروز نهضت اسلامی ملت ایران به رهبری امام خمینی به اوج خود رسید و نتیجه آن تحمل مشقت ها و مرارت های حاصل از دستگیری ها، بازداشت ها، بازجویی ها، زندان ها و تبعیدهای پیاپی و مستمر از آغاز نهضت در ۱۳۴۱ تا پیروزی آن در ۱۳۵۷ بود. ایشان به گفته خودشان در آن زمان جزو شاگردان پرانرژی حضرت امام و از طلبه های داغ محسوب می‌شد و آماده بود تا هر مأموریتی را که بر عهده اش نهند به خوبی انجام دهد.

در زمان رژیم پهلوی جمعا هفت بار به زندان افتاد و دو بار تبعید شد و هر بار سه سال در شهرهای شوشتر و فردوس و شهر بابک بود و در جیرفت همراه آیت‌الله خامنه ای و آیت‌الله مکارم شیرازی در تبعید بسر برد. در ۲۵ آبان ۱۳۵۷ دوباره سکونتگاه اجباری خود را ترک و چند روز بعد رژیم ناچار ایشان را از محکومیت اقامت اجباری تبرئه کرد؛ وی پس از آن با اشتیاق فراوان برای به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی فعالیت کرد.

به دنبال پیروزی انقلاب، مسئولیت های سنگینی را با جان و دل به دوش کشید. در بدو پیروزی انقلاب به فرمان حضرت امام مأموریت یافت تا در رأس هیئتی از فضلای حوزه علمیه به استانهای گیلان و مازندران سفر کند و از نزدیک مشکلات و مسائل مردم آن سامان را بررسی و در رفع نواقص و کمبودها بکوشد. در مجلس خبرگان قانون اساسی نماینده مردم گیلان بود. در ۲۳ خرداد ۱۳۵۹ با حکم امام خمینی به عنوان عضو ستاد انقلاب فرهنگی منصوب شد. پس از شهادت آیت‌الله بهشتی به فرمان امام خمینی به سمت دادستان کل کشور منصوب گردید و در شورای عالی قضایی عضویت یافت. ایشان پیش از این مدتها رئیس شعبه اول دادگاه عالی انقلاب بود. رهبر کبیر انقلاب در ۲۸ دی ۱۳۶۱ آیت‌الله ربانی املشی را به سمت یکی از فقهای شورای نگهبان منصوب کردند. ایشان که عضو مؤسس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود همیشه برای موفقیت و سربلندی جامعه مدرسین کوشا بود.

در اولین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری از سوی مردم خراسان و در دومین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی از سوی مردم تهران انتخاب شد که از طرف نمایندگان هر دو مجلس به سمت نایب رئیس دوم انتخاب شد. همچنین عضو فعال حزب جمهوری اسلامی بود و در شورای مرکزی، شورای داوری و شورای فقهای این حزب عضویت داشت.

وفات

منافقین صبح روز دهم شهریور ۱۳۶۰ به منزل ایشان هجوم بردند اما تلاش منافقان نافرجام ماند. سرانجام پس از عمری تلاش، مجاهدت، مبارزه و کوشش برای پیروزی و سربلندی اسلام و حکومت اسلامی در ۱۷ تیر ۱۳۶۴ در اثر بیماری سرطان به لقاءالله پیوست. ایشان انسانی وارسته، متقی و مخلص و خدمتگزاری راستین و صادق بود. پست، مقام و مال و منال برای وی ارزشی نداشت.

منابع

• سهيلا عين اله زاده، آيت‌الله محمدمهدي رباني املشي موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، تاریخ بازیابی: 9 آذرماه 1392.
• قرباني، محمدعلي (صدرالدين). پيشينه تاريخي‌ ـ فرهنگي لاهيجان و بزرگان آن. تهران: نشر سايه، 1375.
• مسعودي خميني، علي اکبر. خاطرات آيت الله مسعودي خميني. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامي، 1381.
• [تدوين مرکز بررسي اسناد تاريخي وزارت اطلاعات]، شرح مبارزات حضرت آيت الله محمدمهدي رباني املشي (ياران امام به روايت اسناد ساواک؛ ج21). تهران: وزارت اطلاعات، مرکز بررسي اسناد تاريخي، 1380.

آرشیو عکس و تصویر

• 

  1. محمدمهدی ربانی املشی، 2. عبدالرحیم ربانی شیرازی، 3. حسین‌علی منتظری، 4. مرتضی مطهری و 5. محمدصادق صادقی گیوی (خلخالی)

• 

  1. محمد موحدی (فاضل لنکرانی)، 2. سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، 3. حسین راستی کاشانی و 4. محمدمهدی ربانی املشی

• 

  1. محمد یزدی، 2. محمدمهدی ربانی املشی، 3. احمد بیگدلی آذری قمی، 4. ناصر مکارم شیرازی، 5. سید محمدحسین طباطبایی و 6. محمدتقی فلسفی

• 

  محمدمهدی ربانی املشی و جمعی از پاسداران اسلام در ایام دفاع مقدس

• 

  از راست: محمد دانش‌زاده قمی (مؤمن)، محمدمهدی ربانی املشی و مرتضی مقتدایی

• 

  از راست: عباس واعظ طبسی، سید علی حسینی خامنه ای، محمدمهدی ربانی املشی و عبدالله جوادی آملی در حرم امام رضا علیه السلام

• 

  از راست: حسین راستی کاشانی، سید محمد حسینی بهشتی، علی اکبر فیض آلنی (مشکینی) و محمدمهدی ربانی املشی

• 

  از راست: محمدمهدی ربانی املشی، فضل‌الله مهدی‌زادهٔ محلاتی و محمد دانش‌زاده قمی (مؤمن) در سرزمین وحی

• 

  از راست: محمد موحدی (فاضل لنکرانی)، میرکریم موسوی کریمی (موسوی اردبیلی)، محمد دانش‌زاده قمی (مؤمن)، محمدمهدی ربانی املشی، علی قدوسی و سید محمد حسینی بهشتی

• 

  1. حسین‌علی منتظری، 2. محمد صدوقی، 3. سید محمدعلی انگجی، 4. سید روح‌الله موسوی مصطفوی خمینی، 5. علی فلسفی، 6. جوادآقا تهرانی، 7. محمدمهدی ربانی املشی، 8. سید عبدالحسین دستغیب و 9. سید محمد حسینی بهشتی

• 

  از راست: محمدعلی رجایی، محمدمهدی ربانی املشی و محمد محمدی نیک (ری شهری)

• 

  از راست: سید حسن طاهری خرم‌آبادی، محمدمهدی ربانی املشی و محمد مفتح

• 

  سید علی حسینی خامنه ای بر پیکر محمدمهدی ربانی املشی