اماکن اربعه‌‌‌‌‌: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{مدخل دائره المعارف|[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]}}
 
{{مدخل دائره المعارف|[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]}}
 +
«اماکن اربعه» مکان‌هاى چهارگانه تخییر بین قصر و اتمام [[نماز]] براى مسافر است. از این عنوان در باب «صلات» بحث شده است.
  
اماكن اربعه مكان‌هاى چهارگانه تخییر بین قصر و اتمام نماز براى مسافر است.
+
منظور از اماکن اربعه، چهار شهر [[مکه]]، [[مدینه]]، [[کوفه]] و [[کربلا]] است که مسافر در‌ آن‌ها مخیّر است نمازهاى چهار [[رکعت|رکعتى]] را قصر (شکسته) یا تمام بخواند. قول به جواز تخییر در شهر [[مکه]] و [[مدینه]]، به مشهور نسبت داده شده است.<ref> مفتاح الکرامة، ۶/۱۷۷۱-۱۷۷۴.</ref>
  
منظور از اماكن اربعه؛ چهار شهر [[مكه]]، [[مدینه]]، [[كوفه]] و [[كربلا]] است كه مسافر در‌ آن‌ها مخیر است نمازهاى چهار ركعتى را قصر یا تمام بخواند؛ هر چند نسبت به گستره تخییر در اماكن یاد شده اختلاف وجود دارد.
+
البته نسبت به گستره تخییر در اماکن یاد شده اختلاف وجود دارد؛ قدر مسلم از آن، [[مسجد الحرام]]، [[مسجد النبى]]، [[مسجد کوفه]] و حائر [[امام حسین]] علیه‌السلام (حرم و اطراف آن) است.<ref> العروة الوثقى، ۲/۱۶۴.</ref>
  
قدر مسلم از آن مسجد الحرام، مسجد النبى صلى الله علیه و آله، [[مسجد كوفه]] و حائر [[امام حسین]] علیه‌السلام است.<ref> العروة الوثقى، 2/164.</ref> البته قول به جواز تخییر در شهر [[مكه]] و [[مدینه]]، به مشهور نسبت داده شده است.<ref> مفتاح الكرامة، 6/1771-1774.</ref> از این عنوان در باب صلات بحث شده است.
+
قول مشهور میان [[فقها]]، تخییر نمازهاى چهار رکعتى بین قصر و اتمام در اماکن یادشده است؛ هر چند اتمام افضل مى‌باشد.<ref> جواهر الکلام، ۱۴/۳۲۹.</ref> حکم تخییر اختصاص به [[نماز]] دارد و شامل [[روزه]] نمى‌شود.<ref> العروة الوثقى، ۲/۱۶۵.</ref>
  
قول مشهور میان فقها، تخییر نمازهاى چهار ركعتى بین قصر و اتمام در اماكن یادشده است؛ هر چند اتمام افضل مى‌باشد.<ref> جواهر الكلام، 14/329.</ref> حكم تخییر اختصاص به [[نماز]] دارد و شامل روزه نمى‌شود.<ref> العروة الوثقى، 2/165.</ref>
+
تخییر در مکان‌هاى مذکور، استمرارى است. بنابراین نمازى را که به [[نیت]] قصر شروع کرده، مى‌تواند چهار رکعتى تمام کند و بالعکس؛ یا مثلاً [[نماز ظهر]] را قصر و [[نماز عصر]] را تمام بخواند.<ref> مستند العروة، (الصلاة) ۸/۴۲۶؛ العروة الوثقى، ۲/۱۶۵.</ref>
  
تخییر در مكان‌هاى مذكور، استمرارى است. بنابراین نمازى را كه به نیت قصر شروع كرده، مى‌تواند چهار ركعتى تمام كند و بالعكس یا مثلاً نماز ظهر را قصر و نماز عصر را تمام بخواند.<ref> مستند العروة، (الصلاة) 8/426 و العروة الوثقى 2/165.</ref>
+
در سقوط [[نافله های شبانه روز|نافله‌هاى]] ظهر و عصر از مسافر در مکان‌هاى یاد شده، اختلاف است.<ref> جواهر الکلام، ۱۴/۳۴۲؛ الحدائق الناضرة، ۱۱/۴۶۷-۴۶۹؛ مهذب الاحکام، ۵/۲۴؛ فقه الصادق، ۴/۲۱-۲۲.</ref>
 
 
در سقوط نافله‌هاى ظهر و عصر از مسافر در مكان‌هاى یاد شده اختلاف است.<ref> جواهر الكلام 14/342؛ الحدائق الناضرة 11/467-469؛ مهذب الاحكام 5/24 و فقه الصادق 4/21-22.</ref>
 
 
 
هرگاه در یكى از مكان‌هاى مزبور نماز، قضا شود، در این كه شخص در قضاى آن همچون ادا مخیر بین قصر و اتمام است یا قصر متعین مى‌باشد و یا در صورت بجا آوردن قضاى آن در یكى از این مكان‌ها بین قصر و اتمام اختیار دارد، اختلاف مى‌باشد.<ref> جواهر الكلام 13/114-115؛ العروة الوثقى 1/734-735 و مستمسك العروة 7/66-67.</ref>
 
  
 +
هرگاه در یکى از مکان‌هاى مزبور، نماز قضا شود، در این که شخص در قضاى آن همچون ادا مخیّر بین قصر و اتمام است، یا قصر متعین مى‌باشد و یا در صورت بجا آوردن قضاى آن در یکى از این مکان‌ها بین قصر و اتمام اختیار دارد، اختلاف مى‌باشد.<ref> جواهر الکلام، ۱۳/۱۱۴-۱۱۵؛ العروة الوثقى، ۱/۷۳۴-۷۳۵؛ مستمسک العروة، ۷/۶۶-۶۷.</ref>
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
 
 
 
==منابع==
 
==منابع==
جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، جلد ‌1، ص 643.
+
* [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]، جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود شاهرودى، ج۱، ص۶۴۳.
 
+
[[رده:اماکن مذهبی]]
 
[[رده:نماز]]
 
[[رده:نماز]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۷

Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

«اماکن اربعه» مکان‌هاى چهارگانه تخییر بین قصر و اتمام نماز براى مسافر است. از این عنوان در باب «صلات» بحث شده است.

منظور از اماکن اربعه، چهار شهر مکه، مدینه، کوفه و کربلا است که مسافر در‌ آن‌ها مخیّر است نمازهاى چهار رکعتى را قصر (شکسته) یا تمام بخواند. قول به جواز تخییر در شهر مکه و مدینه، به مشهور نسبت داده شده است.[۱]

البته نسبت به گستره تخییر در اماکن یاد شده اختلاف وجود دارد؛ قدر مسلم از آن، مسجد الحرام، مسجد النبى، مسجد کوفه و حائر امام حسین علیه‌السلام (حرم و اطراف آن) است.[۲]

قول مشهور میان فقها، تخییر نمازهاى چهار رکعتى بین قصر و اتمام در اماکن یادشده است؛ هر چند اتمام افضل مى‌باشد.[۳] حکم تخییر اختصاص به نماز دارد و شامل روزه نمى‌شود.[۴]

تخییر در مکان‌هاى مذکور، استمرارى است. بنابراین نمازى را که به نیت قصر شروع کرده، مى‌تواند چهار رکعتى تمام کند و بالعکس؛ یا مثلاً نماز ظهر را قصر و نماز عصر را تمام بخواند.[۵]

در سقوط نافله‌هاى ظهر و عصر از مسافر در مکان‌هاى یاد شده، اختلاف است.[۶]

هرگاه در یکى از مکان‌هاى مزبور، نماز قضا شود، در این که شخص در قضاى آن همچون ادا مخیّر بین قصر و اتمام است، یا قصر متعین مى‌باشد و یا در صورت بجا آوردن قضاى آن در یکى از این مکان‌ها بین قصر و اتمام اختیار دارد، اختلاف مى‌باشد.[۷]

پانویس

  1. مفتاح الکرامة، ۶/۱۷۷۱-۱۷۷۴.
  2. العروة الوثقى، ۲/۱۶۴.
  3. جواهر الکلام، ۱۴/۳۲۹.
  4. العروة الوثقى، ۲/۱۶۵.
  5. مستند العروة، (الصلاة) ۸/۴۲۶؛ العروة الوثقى، ۲/۱۶۵.
  6. جواهر الکلام، ۱۴/۳۴۲؛ الحدائق الناضرة، ۱۱/۴۶۷-۴۶۹؛ مهذب الاحکام، ۵/۲۴؛ فقه الصادق، ۴/۲۱-۲۲.
  7. جواهر الکلام، ۱۳/۱۱۴-۱۱۵؛ العروة الوثقى، ۱/۷۳۴-۷۳۵؛ مستمسک العروة، ۷/۶۶-۶۷.

منابع