مواعظ (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«مواعظ» تألیف شیخ محمدتقى شوشترى (۱۳۲۰-۱۴۱۶ق)، کتابی به زبان فارسى، مشتمل بر بیان مواعظ و اندرزهاى اخلاقی برگرفته از قرآن و احادیث است.

Ketab463.jpg
نویسنده محمدتقی شوشتری
موضوع مواعظ و اندرزهاى اخلاقی
زبان فارسی
تعداد جلد ۵
تحقیق و ترجمه بهراد جعفری

مؤلف

علامه محمدتقى شوشترى (۱۲۸۱-۱۳۷۲ ش)، فقیه متکلم، محدث و رجالی بزرگ شیعه معاصر است. این عالم فرزانه در فقه، رجال و تراجم و حدیث صاحب‌نظر و داراى ده‌ها جلد اثر تحقیقى در این سه حوزه معرفتى شیعى بود و تا سنین کهولت، پرکار و پرتلاش به تتبع و پژوهش اشتغال داشت.

برخی از تألیفات مهم او عبارتند از: بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه، قاموس الرجال، قضاء امیرالمؤمنین علیه السلام، الاخبار الدخیلة، النجعه فی شرح اللمعه، نوادر الاخبار و جواهر الآثار، اوست.

محتوای کتاب

متن کتاب شامل سى مجلس است که در ماه محرم و صفر سال‌هاى ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ قمری ذکر شده است. عنوان مجالس بیان نشده است و آغاز هر مجلس، با ذکر آیه یا آیاتى از قرآن یا بیان روایاتى از معصومین(ع) مى‌باشد. مؤلف در شرح و بیان مباحث و مطالب، از آیات، احادیث، حکایات و اشعار عربى و فارسى استفاده نموده است.

نویسنده در اولین مجلس به بیان صفات مؤمنین پرداخته است. این صفات با توجه به آیات اول تا یازدهم سوره مؤمنون ذکر شده است. نشانه‌هایى که در این بخش براى مؤمنین توضیح داده مى‌شود عبارت است از: ۱. در نماز خاشعند؛ ۲. از لغو رویگردان هستند؛ ۳. زکات مى‌دهند؛ ۴. فروج خود را نگه مى‌دارند؛ ۵ و ۶. امانت نگهدارند و به عهد خود وفا مى‌کنند؛ ۷. از نماز خود محافظت مى‌نمایند.

بعضى از مجالس در صفحات زیادى نقل شده است و برخى مجالس کوتاه و مختصر است. مؤلف در برخى از مجالس پیرامون اهل بیت(ع) مطالبى را بیان مى‌نماید و شرح و توضیح مى‌هد. چنانچه در مجلس بیست‌ویکم در فضیلت زیارت امام رضا(ع) سخن مى‌گوید. در ابتدا بیان مى‌کند که اگرچه همه ائمه(ع) نور واحد هستند و زیارتشان یکسان مى‌باشد، ولى از روایات متعدد بدست مى‌آید که زیارت امام رضا(ع) افضل زیارات است. آخرین مجلس کتاب نیز پیرامون شرافت اسلام است. در ابتداى این قسمت سخنى از امیرالمؤمنین(ع) در مورد شرافت اسلام بیان مى‌شود و بعد به توضیح مطالب مى‌پردازد: «شرافت نه به حسب و نسب یا عزت و دولت است. اگر طالب شرافتى، هیچ شرافتى بالاتر از شرافت اسلام نیست».

محقق و مترجم (بهراد جعفرى) توضیحات و اضافات خود را با پرانتز یا کروشه از ترجمه جدا کرده است. در پایان مطالب کتاب توضیحات مختصرى در مورد کتاب از محقق، همچنین شرح حال مؤلف، تألیفات و کلام بزرگان در مورد مؤلف ذکر شده است.

منابع

  • نرم افزار دانشنامه اخلاق اسلامی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه