مشاكلة الناس لزمانهم (کتاب)
کتاب «مُشاکلة الناس لِزمانهم» تألیف ابن واضح یعقوبی (م، ۲۸۴ ق)، بیان مختصرى از زندگى خلفای پس از پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله، از جمله خلفاى راشدین، خلفاى اموی و خلفاى عباسی تا زمان مؤلف (قرن سوم هجرى) مى‌باشد.
 | |
| نویسنده | ابن واضح یعقوبی |
| موضوع | زندگینامه خلفاء |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
| محقق | ولیم ملورد |
|
| |
محتویات
مؤلف
احمد بن ابی یعقوب اسحاق بن جعفر بن وَهْب بن واضح یعقوبی (م، ۲۸۴ ق)، معروف به ابن واضح یعقوبی، به عنوان «کاتب» و «اخباری» شهرت دارد. لقب نخست اشاره به شغل دبیری در دربار عباسی است و لقب دوم به اعتبار مورخ بودن وی و آشنایی او با اخبار تاریخی است. گفته شده که «واضح» جد یعقوبی، علایق شیعی داشته و هم او بوده است که در زمانی که مسئول «برید» مصر بوده، ادریس بن عبدالله بن حسن برادر نفس زکیه را به مغرب فراری داده و جانش را بر سر این کار گذاشته بود.
همچنین به احتمال قوی، یعقوبی شیعه بوده است، زیرا نشانه‌های تشیع وی در کتاب تاریخش کاملاً روشن است؛ از جمله این نشانه‌ها، اخبار وی در داستان سقیفه و کیفیت برخوردهای خلفا و نیز شیوه گزارش‌هایی است که از تاریخ حوادث اسلام ارائه داده است.
برخی از مهمترین تألیفات او عبارتند از: تاریخ یعقوبی، البلدان و مشاکلة الناس لزمانهم.
معرفی کتاب
کتاب «مُشاکلة الناس لِزمانهم»، در یک جلد و با حجم مختصرى، پیرامون خلفاى راشدین، خلفاى بنى امیه و خلفاى بنى عباس تا زمان معتضد تألیف شده است
این کتاب توسط حسین خدیوجم با عنوان «هم‌آهنگی مردم» به فارسی ترجمه شده است.
محتوای کتاب
مؤلف در ابتداى متن، ذکر کرده که مسلمین در هر عصر و زمانى از خلفا پیروى مى‌نمایند و بر مذهب آنان هستند و همچنین از اخلاق، افعال و اقوال ملوک و خلفاء خارج نمى‌شوند.
اولین مطلب کتاب، پیرامون خلفاى راشدین مى‌باشد که در آن در مورد ابوبکر، عمر، عثمان و حضرت على (علیه السلام) به ترتیب مطالبى را ذکر نموده است. نویسنده، در مورد حضرت على(ع) آورده که ایشان بیشترین ایام خلافتش را در جنگ به سر برده است. حضرت در زمان خلافتش، لباس جدیدى نپوشید و مالى براى خود ذخیره نکرد. اموال را انفاق و صدقه مى‌داد و مردم سخنان و خطبه‌هاى او را حفظ مى‌نمودند.
مؤلف، اولین فردى را که از بنى امیه ذکر نموده، معاویه بن ابى‌سفیان بوده و برخى از کارها و امورى که وى انجام داده را بیان نموده است. از دیگر خلفایى که در این بخش ذکر شده، یزید بن معاویه، عبدالملک بن مروان، ولید بن عبدالملک، سلیمان بن عبدالملک، عمر بن عبدالعزیز، یزید بن عبدالملک، هشام بن عبدالملک، ولید بن یزید و یزید بن ولید بن عبدالملک مى‌باشد.
نویسنده، خلفاى بنى عباس را با ذکر مطالبى در مورد عبدالله بن عباس شروع نموده و در مورد او ذکر کرده است که وى اولین فردى از این گروه بود که بر منبر مى‌ایستاد و خطبه مى‌خواند. او کسى بود که خیلى سریع امر به ریختن خون مى‌کرد. برخى از خلفاى بنى عباس که در کتاب ذکر شده است عبارتند از: ابوجعفر منصور؛ موسى بن مهدى؛ هارون الرشید بن مهدى؛ امین بن رشید؛ مأمون بن رشید.
مؤلف، در مورد عبدالله طاهر چنین گفته که وى داراى حسن خلق و حسن جمال و بسیار سخى بوده است. وى اولین خلیفه‌اى بود که در عناوین و نوشته‌هاى خود «بسم الله الرحمن الرحیم» نوشت. آخرین فردى که در کتاب بیان شده، معتضد است که گفته وى بسیار باهوش و دوراندیش بوده است.
منابع
- نرم افزار نور السیر، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
