عبدالحسین صنعتی زاده کرمانی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«عبدالحسین صنعتی‌‌زاده‌ کرمانی» (۱۲۷۴-۱۳۵۲ ش)، نویسنده‌ای پر کار و شناخته شده در زمینه داستان‌های تاریخی است و از او با عنوان پدر رُمان تاریخی ایران نام می‌برند.

۲۰۰px
نام کامل عبدالحسین صنعتی‌زاده‌ کرمانی
زادروز ۱۲۷۴ شمسی
زادگاه کرمان
وفات ۱۳۵۲ شمسی
مدفن پاریس

Line.png


آثار

مجمع دیوانگان، دام‌گستران، سلحشور، عالم ابدی، سیاه‌پوشان،...

زندگی‌نامه

عبدالحسین صنعتی‌زاده در سال ۱۲۷۴ ش. در کرمان به دنیا آمد. پدرش علی‌اکبر صنعتی از فعالان ضد استبداد و مصلحان اجتماعی کرمان در اواخر قاجار بود. او برای فرار از پیگرد نظام از کرمان به استانبول رفت. در آنجا با سید جمال الدین اسدآبادی طرح دوستی ریخت و مأموریت یافت که پس از بازگشت به ایران مخفیانه به پخش نشریات انقلابی پردازد. به دلیل ناشنوا بودن حاج علی‌اکبر، عبدالحسین صنعتی‌زاده از خردسالی واسطه مکالمات پدرش بوده است و از این طریق با حلقه‌های مخفی مبارزین ضد استبداد و همچنین اقلیت‌های مبارز مذهبی آشنا گردید.

صنعتی‌زاده تحصیلات رسمی را دنبال نکرد و در بازار مشغول به کار گردید. با این حال از نوجوانی به خواندن رسائل میرزا آقاخان، طالبوف، ملکم خان و کتاب حاجی بابای اصفهانی مشغول شد. همچنین زیر نظر دوست پدرش مدتی را در تهران به رونویسی رسائل گذراند. در همین دوره با هنر نمایش‌نامه‌نویسی و نیز خرید و فروش کتاب آشنا شد. در بازگشت به کرمان «کتابخانه‌ی کرمان» را افتتاح کرد که به پاتوقی برای اهالی اندیشه تبدیل گشت.

عبدالحسین صنعتی‌زاده سرانجام در سال ۱۳۵۲ شمسی در پاریس درگذشت.

آثار و تألیفات

صنعتى‌زاده را پدر رمانهاى تاریخى ایران نامیده اند. وی از جوانى علاقه به داستان‌ نویسى داشت. او نویسنده‌ای پر کار در اقسام گوناگون از جمله کتاب‌های علمی ـ داستانی به شمار می‌رفت. زبان او ساده، روشن و خالی از حشو و زوائد و آرایه‌های نثر نویسی پیشین است. در حدود پانزده سالگی -۱۲۹۰ ش- نخستین رمان تاریخى خود به نام «دام‌گستران یا انتقام‌خواهان مزدک» را نوشت.

از دیگر آثار او عبارتند از:

  • سلحشور (۱۳۰۳ ش)
  • مجمع دیوانگان (۱۳۰۳ ش)؛ مهمترین کتاب اوست که نخستین اثر «آرمان‌شهر» ادبیات فارسی به شمار می‌رود.
  • داستان مانی نقاش (۱۳۰۵ ش)
  • رستم در قرن بیست و دوم (۱۳۱۳ ش)
  • عالَم ابدی (۱۳۱۷ ش)
  • سیاه‌پوشان یا داستان ابومسلم (۱۳۲۳ ش)
  • فرشته صلح یا فتانه اصفهانی (۱۳۳۱ ش)
  • نادر، فاتح دهلی (۱۳۳۶ ش)
  • روزگاری که گذشت (۱۳۴۶ ش).

منابع

مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه