شمایل و صفات امام زمان از نگاه معصومین

اوصاف امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) با دقت تمام از زبان پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمه علیهم السلام بیان شده است. شاید فلسفه این امر بدان جهت بوده که با ذکر این اوصاف، جلوی هر کسی را که قصد داشته ادعای مهدویت بکند، بگیرند. چرا که مساله ظهور امام مهدی علیه السلام در آخرالزمان یکی از ضرورت های دینی هم شده بود و از آنجا که فراهم آمدن تمام این صفات و ویژگی ها که در روایات اسلامی ذکر آنها رفته، در شخص مدعی مهدویت امکان ناپذیر است، بنابراین باعث می شود تا دروغ او پیش مردم فاش شود.

برخی از اوصاف آن حضرت در روایات چنین آمده است:

• ۱- رسول خدا صلی الله علیه و آله اوصاف حضرت مهدی علیه السلام را چنین می فرماید: «مهدی از من است، او بلند پیشانی است و دارای بینی باریکی است که میانش اندک برآمدگی دارد. مهدی از فرزندان من است، چهره اش چون ماه تابان است، چشمان گردی دارد. رنگش، رنگ عربی و بدنش، بدن اسرائیلی است. صورتش مثل دینار (گرد و سرخ) است. دندانهایش چون اره (تیز و بران) و شمشیرش چون سوزش آتش است».

• ۲- امام علی علیه السلام نیز در توصیف حضرت قائم علیه السلام چنین می فرماید: «مهدی دیدگانی مشکی دارد و موهایی پرپشت. او دارای چهره سرخ و پیشانی نورانی است. صاحب خال و علامت است. عالمی است غیور که اخبار گذشتگان را داراست. ساحت و درگاهش از همه شما گشاده تر و دانش او را تمام شما افزونتر و بیشتر از همه شما به جای آرنده صله رحم است. به مرغ (که در آسمان پرواز می کند) اشاره می کند و در دستش فرو می افتد و شاخی (خشک) در زمین می کارد، سبز می شود و برگ می آورد».

• ۳- امام حسین علیه السلام درباره اوصاف آن حضرت نیز چنین می فرماید: «مهدی را از روی سکینت و وقاری که دارد و همچنین دانش او به حلال و حرام و نیازمندی مردم به او و بی نیازی او از مردم می شناسید».

• ۴- امام باقر علیه السلام اوصاف امام مهدی علیه السلام را چنین بیان کرده است: «سیاهی چشمانش تابنده و پنجه هایش قوی و زورمند است و زانوانش بزرگ و شکمش فربه است. پشت او دو خال است، خالی به رنگ پوستش و خالی همانند خال پیامبر، ابروانش به هم پیوسته است، دیدگانش از کثرت شب بیداری و عبادت آشکار است، سیاهی چشمانش تابنده است. در صورتش اثری (خالی) است، سینه اش فراخ است، شانه هایش را (به دو طرف بدنش) رها می کند و سر استخوانهای کتفش بزرگ و درشت است».

• ۵- امام صادق علیه السلام نیز درباره اوصاف آن حضرت فرموده است: «مهدی خوش سیما، گندمگون است که به سرخی می زند، ابرو کمان و نورانی است و سیاهی چشمانش بغایت سیاه است، چشمان فراخ دارد، بالای بینی اش برآمده است، بینی عقابی دارد و پیشانی بلند، او خاشع است و نازک مثل شیشه، هیبتش مردم را می ترساند به مردم و دلها نزدیک است، شیرین گفتار و خوش سیماست، ساقهایش باریک است و بدنی نیرومند دارد، چون بر کوه بانگ زند صخره ها از هم بپاشند و فروریزند، دست بر بنده ای نمی نهد جز آنکه دلش همچون پاره های آهن (سخت و نیرومند) می گردد. نه بسیار بلند بالاست و نه بسیار کوتاه بلکه میانه قامت است، سر گرد دارد و سینه ای فراخ، بلندپیشانی است و ابروهایش پیوسته است بر گونه راستش خالی است گویا دانه مشک است که بر قطعه عنبر ساییده باشند».

• ۶- امام رضا علیه السلام نیز اوصاف امام را چنین بیان کرده است: «او شبیه من و شبیه موسی بن عمران است. هاله هایی از نور او را احاطه کرده که به پرتو قدس درخشیدن گیرد. دارای اعتدال اخلاق است و رنگی شاداب دارد. در هیبت بدنی به رسول خدا صلی الله علیه و آله شبیه است. نشانه اش آن است که (از نظر سن) سالخورده است اما سیمای جوان دارد تا آنجا که بیننده او را چهل ساله یا کمتر می انگارد. دیگر از علایم او آن است که تا گاه مرگ و با وجود گذشت روزها و شبها، اصلا پیر نمی شود».

منابع

• کامل سلیمان، کتاب «یوم الخلاص»، صفحات ۵۱ تا ۵۵. در دسترس در پایگاه جامع عاشورا، بازیابی: ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۳.