ابوعلی صیرفی کوفی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«ابوعلی حسن بن محمد بن سماعه کندی صیرفی» از علمای شیعه و صحابی امام کاظم (علیه‌السلام) بود. وی از جهت اعتقادی، واقفی و از پیشوایان این گروه بود و در این راه تعصب ویژه‌ای نشان می‌داد.

«واقفیه»، دسته‌ای از شیعیان بودند که پس از شهادت امام کاظم علیه‌السلام پیشوای هفتم شیعیان، راه توقف را در پیش گرفته و امامت امام هشتم یعنی امام رضا علیه‌السلام را نپذیرفتند. این‌ها در میان برخی از شیعیان مدتی طرفدار داشته و با گفتار و نوشتار خویش آنان را در این راه نگه داشتند، ولیکن پس از مدتی حقایق بر هوادارانشان آشکار گردید و بساط واقفیه برچیده شد و پیروان آن به تدریج به مذهب حقه امامیه برگشته و مشمول هدایت‌های معنوی امامان معصوم علیهم‌السلام شدند.

به هر روی، ابوعلی صیرفی با این که واقفی مذهب بود، مورد پذیرش رجال‌شناسان شیعه قرار گرفته است، زیرا وی مردی فقیه، مورد وثوق و نویسنده‌ای ماهر بود. نجاشی او را از بزرگان واقفه، معاند و متعصب در مذهب خود دانسته ولی در عین حال او را ثقه معرفی کرده است.

ابوعلی صیرفی احادیث بسیاری را روایت کرده و تعداد ۳۰ کتاب نیز تألیف کرد که اسامی برخی از آن‌ها عبارت است از: کتاب القبله، کتاب الصلاة، کتاب الصوم، کتاب الشراء والبیع، کتاب الفرائض، کتاب النکاح، کتاب الطلاق، کتاب الحیض، کتاب وفاة أبی‌عبدالله علیه‌السلام، کتاب الطهور، کتاب السهو، کتاب المواقیف، کتاب الزهد، کتاب البشارات، کتاب الدلائل، کتاب العبادات و کتاب الغیبة.

ابوعلی صیرفی، سرانجام در پنجم جمادی الاول سال ۲۶۳ هجری قمری در عصر غیبت صغری، در کوفه وفات یافت و ابراهیم بن محمد علوی بر وی نماز گزارد و در جُعفی مدفون گردید.[۱]

پانویس

  1. رجال ابن داوود، ص ۲۳۹ و معجم رجال الحدیث (آیت الله خویی)، ج ۶، ص ۱۲۷.

منابع

  • روز شمار تاریخ اسلام، سید تقى واردى، جلد چهارم، ماه جمادی الاول.
  • "حسن بن محمد بن سماعة"، ویکی حج.