محمد بن خالد طیالسی
| نام کامل | محمد بن خالد طیالسی |
| زادروز | ۱۶۲ قمری |
| زادگاه | کوفه |
| وفات | ۲۵۹ قمری |
| مدفن | کوفه |
|
| |
| اساتید |
سیف بن عمیره، صالح بن عقبه،... |
| شاگردان |
علی بن حسن بن فضال، سعد بن عبدالله، محمد بن علی بن محبوب، معاویة بن حکیم، حمید بن زیاد،... |
| آثار |
کتاب النوادر،... |
«محمد بن خالد بن عمر طیالسی» (۲۵۹-۱۶۲ ق)، از محدثان و راویان موثق امامیه و از اصحاب امام کاظم (علیه‌السّلام) به شمار می‌آید. وی از جمله راویان زیارت عاشورا است. مى‌توان گفت طیالسى از روایان مقبول الروایه است؛ زیرا مشایخ بزرگ شیعه از او روایت نقل کردهاند.
در نظر علمای رجال
در کتاب "رجال نجاشی" درباره طیالسی آمده است: «ابوعبدالله، محمد بن خالد بن عمر طیالسی تمیمی در کوفه و در منطقه "صحراء جرم" ساکن و دارای تألیفی به نام "کتاب النوادر" بود. ابن نوح به نقل از ابن سفیان و او به نقل از حمید بن زیاد به من خبر داد که محمد بن خالد طیالسی در شب چهارشنبه، سه روز مانده به آخر جمادی الثانی سال ۲۵۹ ق. در حالی که ۹۷ سال از عمرش گذشته بود، بدرود حیات گفت».[۱]
شیخ طوسی وی را از اصحاب امام کاظم علیه‌السلام دانسته، هرچند از امامان (علیهم‌السّلام) روایت نقل نکرده است.[۲] همچنین دربارۀ او می‌گوید: «محمد بن خالد الطیالسی، یکنّى أباعبدالله، روى عنه حمید أصولاً کثیرة».[۳] جمله «روی عنه حميد اصولاً كثيرة» در حق طیالسی، مدح عظیمی است که حداقل حُسن او را ثابت می‌کند.
شیخ حسن صاحب المعالم و آیت الله خویی درباره وی گفته‌اند: «طیالسی تمیمی که وضعیتش چندان روشن نیست از شیعیان کوفه و از علما و دانشمندان این منطقه بشمار می‌آمد و افرادی چون علی بن حسن بن فضال، سعد بن عبدالله، محمد بن علی بن محبوب، معاویة بن حکیم و حمید بن زیاد از او نقل حدیث می‌کردند. همچنین او از افرادی چون سیف بن عمیره و صالح بن عقبه روایاتی را نقل کرده است».[۴]
همچنين آيةالله سید موسی شبیری زنجانی سه دليل برای اثبات وثاقت وی ذکر کرده است: اول، روايت محمد بن علی بن محبوب ـ که از بزرگان اماميه است ـ از وی، و اين دليل بر اعتماد به او بوده است؛ دوم، وقوع طيالسی در طريق بزرگان ثقات به برخی از کتب، مثلاً محمد بن جعفر رزاز ـ که از ثقات علمای شيعه است ـ از طريق محمد بن خالد طيالسی کتاب سيف و محمد بن معروف را روايت کرده است؛ سوم، روايت جمعی از بزرگان و ثقات علمای شيعه از او؛ مانند سعد بن عبدالله، سلمة بن خطاب، محمد بن حسن صفار و... .[۵]
پانویس
منابع
- روزشمار تاریخ اسلام، سید تقى واردى، جلد چهارم، ماه جمادی الثانی.
- "محمد طیالسی"، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۱۷.
- "پژوهشی در اسناد و نسخه‌های زيارت عاشورا"، محمدجعفر رضایی، علوم حدیث، ش49، 1378.
