باب بنی شیبه

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
باب بنی شیبه

«باب بنى‌شیبه» از درهای ورودی مسجدالحرام در ضلع شرقی آن می‌باشد. این باب یکی از مکان‌های استجابت دعا شمرده شده است. از این عنوان به مناسبت در باب حج نام برده شده است.

تاریخچه باب بنی‌شیبه

باب بنی‌شیبه در ضلع شرقی مسجدالحرام، نخستین در از سمت شمال بود که با سه لنگه در برابر باب کعبه و مقام ابراهیم و شمال چاه زمزم قرار داشت. این باب در برابر خانه‌های بنی‌شیبه قرار داشت و فرزندان شیبة بن عثمان، ‌پرده‌داران کعبه، از آن استفاده می‌کردند.

نام‌های دیگر آن عبارتند از: باب بنی‌ عبدشمس در دوره جاهلیت و باب بنی‌شیبه به علت روبه‌رو بودن با خانه‌های بنی‌شیبه؛ و باب السلام به تناسب دعای پیامبر صلی الله علیه وآله: «اللهم انت السلام و منک السلام، حینا ربنا بالسلام» هنگام ورود از این در و روبه‌رو شدن با کعبه.

در ماجرای نصب حجرالاسود، وقتی میان قبیله‌ها اختلاف افتاد و تصمیم گرفتند تا قضاوت بر عهده نخستین کسی باشد که از باب بنی‌شیبه وارد می‌شود، حضرت محمد صلی الله علیه وآله از این باب وارد شد و به حل اختلاف پرداخت.[۱]

در فتح مکه (۸ قمری)، حضرت علی (علیه السلام) بت هبل را به فرمان پیامبر صلی الله علیه وآله شکست و آن را در درگاه باب بنی‌شیبه دفن کرد.[۲]

باب بنی‌شیبه که تا روزگار ابوبکر، به عنوان حد مسجدالحرام به شمار می‌رفت، نخست همانند همه درهای مسجدالحرام تنها به عنوان ورودی بود، و نخستین بار در گسترش اول دوران مهدی عباسی (حک: ۱۵۸-۱۶۹ ق) ساخته شد.[۳] این باب در دوران سعودی و در ۱۲ رجب سال ۱۳۸۷ ق. برداشته شد و در جایگاه آن، طاقی با دو ستون چهار گوش بلند از سنگ مرمر قرار دادند.

باب بنى‌شیبه در حج

باب بنى شیبه در شرق مسجدالحرام و در امتداد مسعى قرار دارد که در توسعه مسجد درون آن قرار گرفته است. بنابر آنچه مى‌گویند: باب بنى شیبه هم‌اکنون تقریبا محاذى باب السّلام کنونى و نزدیک ستون‌هاى متمایز از دیگر ستون‌هاى مسجد قرار دارد.[۴] بنابراین با دخول از باب السّلام و پیشروى به موازات آن به سمت مسجد، دخول از باب بنى شیبه محقق مى‌شود.

دخول به مسجدالحرام از باب بنى شیبه مستحب است؛[۵] زیرا بنابر آنچه گفته شد، بت هبل پس از سقوط از بام کعبه به دست امام على علیه‌السلام کنار باب بنى شیبه به سمت مسجد دفن گردیده است که با ورود از این در، بت یاد شده لگدمال مى‌شود.[۶] گزارش‌هایی نیز درباره ورود پیامبر اکرم از این در ‌گزارش شده است.

هنگام ورود به مسجد خواندن دعاى وارد شده در محل باب بنى شیبه مستحب است.[۷]

پانویس

  1. اخبار مکه، ازرقی، ج۲، ص۳۳.
  2. من لایحضره الفقیه، ج۲، ص۲۳۸؛ علل‌الشرایع، ج۲، ص۴۵۰.
  3. اخبار مکه، ازرقی، ج۲، ص۷۷.
  4. الروضة البهیة، ج۲، ص۲۵۳.
  5. جواهرالکلام، ج۱۹، ص۲۸۳.
  6. الحدائق الناضرة، ج۱۶، ص۹۵.
  7. الروضة البهیة، ج۲، ص۲۵۳.

منابع