انسان کامل (کتاب)
 | |
| نویسنده | مرتضی مطهری |
| موضوع | انسان‌شناسی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
«انسان کامل» کتابی است مشتمل بر سیزده جلسه سخنرانى استاد مرتضی مطهری (م، ۱۳۵۸ ش)، که در جمع دانشجویان در سال ۱۳۵۳ شمسی ایراد کرده‌اند. این مباحث در زمانی مطرح شد که در جامعه اسلامی ما، تفکری رواج یافته بود که بیشتر به دستورات اجتماعی دین اسلام نظر داشت و بعد معنوی اسلام کم اهمیت معرفی شد.
مؤلف
مرتضی مطهری (۱۳۵۸-۱۲۹۸ ش) از اساتید حوزه علمیه قم و معروفترین سخنران در دو دهه قبل از انقلاب، و از نظریه پردازان اصلی جمهوری اسلامی بود.
از جمله اساتید ایشان در راه کسب علم و دانش، علامه طباطبائی، سید محمد حجت، سید صدرالدین صدر و سید محمدتقى خوانسارى را می توان نام برد.
برخی دیگر از آثار ایشان عبارتند از: حماسه حسینی، عدل الهی، تعلیم و تربیت در اسلام، آزادی معنوی، آشنایی با علوم اسلامی.
شهید مطهرى در طول حیاتش سعی نمود ایدئولوژى اصیل اسلامى را از طریق درس و سخنرانى و تألیف کتاب ارائه نماید. او سرانجام، در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۵۸ توسط منافقین به شهادت رسید.
معرفی کتاب
آیت الله شهید مطهری در عصری که اقبال عمومی به مسائل مربوط به انسان و تمرکز مکاتب گوناگون بر محوریت اومانیسم در حوزه اندیشه و عمل، بیش از هر زمان دیگر خودنمایی می کرد، در جایگاه اسلام‌شناس آگاه به زمان، دیدگاههای اسلام را از زوایای گوناگون درباره انسان تبیین کرده است. یکی از مباحثی که آن شهید بزرگوار، با انگیزه و هدف و شور خاصّی آن را توضیح داده، معرّفی انسان کامل اسلام است؛ البتّه هدف او از بیان این موضوع، فقط تبیین نظری و دفاع از نظریه اسلام در برابر نظریه های دیگر نبود؛ بلکه طرح این بحث را دربردارنده آثار تربیتی و عملی فراوان دانسته و آن چنان که خود فرموده، درک صحیح آن را شرط مسلمانی و پیمودن صراط مستقیم می داند.
استاد مطهری در این سخنرانی‌ها با دید جامع نگری که داشت و برای آنکه آشکار سازند اسلام یک دین جامع است و انسانِ اسلام انسانى است چند بعدى که همه دستورات این مکتب الهى را به طور هماهنگ به مورد اجرا مى‌گذارد، و براى آنکه جوانان مسلمان را از نگرش تک بعدى به اسلام مصون بدارند این بحث را مطرح کردند.
روش استاد مطهری در این کتاب این بوده است که نظر اسلام را در مقایسه با نظر سایر مکاتب روشن می سازند:
- انسان کامل یعنی چه؟ و مکاتب مختلف در این باره چه تعریفی دارند؟
- راه های شناخت انسان کامل چیست؟
- معیارهای آن مکاتب مختلف چیست؟
- اسلام چه معیاری برای کمال انسان معرفی می کند و چه انسانی را کامل می داند؟
- عیوب روحی و روانی انسان چیست؟
- آیا جمله معروف «عبادت بجز خدمت خلق نیست» را می توان پذیرفت؟
استاد در این کتاب پس از بررسی نظریات مکاتب مختلف درباره انسان کامل، به نقد آنها می پردازد و سپس در آخر، نظریه اسلام را بیان می نماید:
- نقد و بررسی نظریه مکتب عرفان.
- نقد و بررسی نظریه مکتب عقلی.
- نقد و بررسی نظریه مکتب قدرت.
- نقد و بررسی نظریه مکتب محبت.
- نقد و بررسی نظریه مکتب سوسیالیسم.
- نقد و بررسی نظریه مکتب اگزیستانسیالیسم.
شهید استاد مطهری، در عصر انسان‌محوری افراطی (اومانیسم)، پس از بیان دیدگاه مکتب‌های مختلف، در رابطه با انسان کامل و ایده‌آل و نقد آنها از نظر اسلام، چنین نتیجه‌گیری می‌کند که انسان کامل اسلامی، انسانی است که تمام ارزش‌های انسانی، هماهنگ با هم در او رشد کرده باشد.
منابع
- معرفی کتب استاد مطهری، در دسترس در سایت اسلام ناب، بازیابی: ۲۱ آذر ۱۳۹۲.
- "انسان کامل در اندیشه مطهری"، عبدالله حاجی صادقی، قبسات، ۱۳۸۳، شماره ۳۰.
- معرفی کتاب انسان کامل، سایت انتشارات صدرا.
