اقسام کفر
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
متکلّمان اقسام متعددى براى کفر برشمرده‌اند:
- الف. کفر انکار: بدین معنا است که کسى به قلب و زبان، خدا و رسول خدا صلی الله علیه وآله را انکار کند.
- ب. کفر جُحود: یعنى کسى با قلب اذعان کند؛ ولى به زبان، انکار: «وَجَحَدُوا بِها وَاسْتَیقَنَتْها أنْفُسُهُمْ». (سوره نمل/ ۱۴)
- ج. کفر عناد: بدین معنا است که کسى به دل و زبان اذعان کند؛ اما از روى حسادت و عناد و دشمنی، تن بدان ندهد؛ همانند ولید بن مغیره، که به دل و زبان قرآن را پذیرفت؛ ولى ایمان نیاورد و آن را سحر خواند. (سوره مدثر/ ۲۵-۱۱)
- د. کفر نفاق: آن است که به زبان دم از ایمان زند؛ ولى دلش از ایمان تهى باشد.[۱]
همچنین بر اساس روایتی از امام صادق علیه السلام، تقسیمى دیگر براى «کفر» به این ترتیب بیان شده است:
- الف. کفر جُحود: که خود بر دو قسم است: ۱. انکار ربوبیت: بدین معنا است که کسى، خدا و بهشت و دوزخ و رستاخیز را انکار کند. کفر زنادقه و دهریه از این دست است که قرآن سخن آنان را چنین باز مى‌گوید: «وَما یُهْلِکُنا إلّا الدَّهْرُ» (سوره جاثیه/۲۳). ۲. انکار همراهِ شناخت: یعنى هر چند به وجود خدا یقین دارند، امّا از روى ستمکارى و تکبر او را انکار مى‌کنند.(سوره نمل/۱۴)
- ب. کفر عصیان: بدین معنا است که به خدا ایمان دارند؛ اما از فرمان او سر مى‌پیچند و تکالیف دینى را برنمى‌تابند: «أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْكِتَابِ وَتَكْفُرُونَ بِبَعْضٍ...» (سوره بقره/۸۵).
- ج. کفر نعمت: عبارت از ناسپاسى در برابر نعمت‌هاى الهى است. قرآن کریم از حضرت سلیمان علیه السلام نقل فرموده است: «هَٰذَا مِنْ فَضْلِ رَبِّی لِیبْلُوَنِی أَأَشْکرُ أَمْ أَکفُرُ»؛ این از فضل پروردگار من است تا مرا به سپاسگزارى و ناسپاسى بیازماید. (سوره نمل/۴۰؛ و نیز: سوره ابراهیم/۷؛ سوره بقره/۱۵۲)
- د. کفر برائت: این گونه کفر ناپسند نیست؛ بلکه از وظایف اعتقادى است و عبارت است از کفر به دشمنان خدا و کافران، مانند کفر حضرت ابراهیم علیه السلام و پیروانش نسبت به مشرکان: «... إِذْ قَالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَآءُ مِنْکمْ وَمِمَّا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ کفَرْنَا بِکمْ...» (سوره ممتحنه/۴).
- ه. کفر مطلق: کفرى است که هیچ یک از قیدهاى پیشین را ندارد.[۲]
پانویس
منابع
- فرهنگ شیعه، جمعی از نویسندگان، ج۱، ص۹۰-۹۱.
