آوه

«آبه» - که به آن «آوه» نیز گویند - نام شهرکی کهن در جنوب شهرستان ساوه در استان مرکزی ایران است. آثار باستانى بسیار پیرامون آن دیده مى شود. مردم آنجا شیعه اثنی عشرى بوده اند و با هم اتفاق نیکو داشته اند.

تصویر شهر زیرزمینی ۷۰۰۰ ساله آوه در استان مرکزی

بنا بر برخی روایات، این شهر تاریخی پس از قم، دومین کانون مذهب شیعه در ایران به شمار می‌رفت که پس از حملهٔ مغول متروک گشت.

در فرهنگ‌ها و منابع تاریخی و جغرافیایی، آبه و آوه هر دو آمده، اما اغلب به صورت آبه ثبت شده‌است. جمعی چون دمشقی، فیروزآبادی و یاقوت حموی «آبه» و گروهی چون ابن خلدون، مقدسی، ابن بطوطه و نویسنده حدود العالم، «آوه» آورده‌اند. یاقوت حموی می‌گوید: آوه به سبب موازنه با ساوه چنین تلفظ می‌شود و عامه مردم آبه را آوه می‌خوانند. منسوب آن نیز غالباً «آبی» آمده و به ندرت آوی و آوجی هم دیده می‌شود. مردم آن شیعى مذهب و اهالى ساوه سنی می باشند، پیوسته میان اهالى این دو شهر جنگهاى خونین مذهبى برپا بوده است.

حضرت عبدالعظیم حسنی از امام هادى علیه السلام روایت کند که فرمود: اهل قم و اهل آبه آمرزیده اند زیرا آنها جدم على بن موسى الرضا علیه السلام را در طوس زیارت کردند و هر کس آن حضرت را زیارت کند و در راه قطره اى باران بر او ببارد، خداوند جسدش را بر آتش حرام سازد.

منابع

• فرهنگ معارف و معاریف، سید مصطفی حسینی دشتی.
• "آوه"، سایت شهرداری آوه.