قاضی (اسم الله)
«قاضى» از «قضا» و قضا به معناى حكم كردن،[۱] امر نمودن، اعلام كردن، ايجاد ابداعى و فارغ شدن از كارى،[۲] الزام نمودن[۳] و حتم است [۴]و آن از اسماء و صفات خداوند بوده،[۵] و از آیات ذيل با توجه به معانى ذكر شده قابل استفاده است:
«بَدِيعُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَإِذَا قَضَىٰ أَمْرًا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ» ﴿سوره بقره، ١١٧﴾ پدیدآورنده آسمان ها و زمین است. وهنگامی که فرمان به وجود آمدن چیزی را صادر کند فقط به آن میگوید: «باش». پس بیدرنگ (موجود) میشود.
شماره | نام سوره | آیات |
---|---|---|
۱ | سوره بقره(۲) | آیات ۱۱۷ و ۲۱۰. |
۲ | سوره آل عمران(۳) | آیه ۴۷. |
۳ | سوره انعام(۶) | آیات ۲ و ۸ و ۵۸. |
۴ | سوره انفال(۸) | آیات ۴۲ و ۴۴. |
۵ | سوره یونس(۱۰) | آیات ۱۱ و ۱۹ و۴۷ و ۵۴ و ۹۳. |
۶ | سوره هود(۱۱) | آیات ۴۴ و ۱۱۰. |
۷ | سوره حجر(۱۵) | آیه ۶۶. |
۸ | سوره اسراء(۱۷) | آیات ۴ و ۲۳. |
۹ | سوره مریم(۱۹) | آیات ۲۱ و ۳۵ و ۳۹ و ۷۱. |
۱۰ | سوره طه(۲۰) | آیه ۱۱۴. |
۱۱ | سوره نمل(۲۷) | آیه ۷۸. |
۱۲ | سوره قصص(۲۸) | آیه ۴۴. |
۱۳ | سوره احزاب(۳۳) | آیه ۳۶. |
۱۴ | سوره سبا(۳۴) | آیه ۱۴. |
۱۵ | سوره زمر(۳۹) | آیات ۴۲ و ۶۹ و ۷۵. |
۱۶ | سوره غافر(۴۰) | آیات ۲۰ و ۶۸ و ۷۸. |
۱۷ | سوره فصلت(۴۱) | آیات ۱۲ و ۴۵. |
۱۸ | سوره شوری(۴۲) | آیات ۱۴ و ۲۱. |
لازم به ذکر است، اين صفت الهى به صورت اسمى (قاضی) نيز در ادعيه آمده است؛[۶] چنانکه در دعای جوشن کبیر در فرازها و تعابیر مختلفی بیان شده است: «یَا قَاضِىَ الْمَنایا»، ای برآورندهی آرزوها (فراز ۷)؛ «یَا قَاضِیَ الْحَقِّ»، ای داور بر حق (فراز ۳۴)؛ «یَا قَاضِیَ» (فراز ۳۶)؛ «یَا قَاضِیَ مَنِ اسْتَقْضَاهُ»، ای داور هرکه از او داوری خواهد (فراز ۶۰)؛ «یَا مَنْ هُوَ قَاضٍ بِلا حَیفٍ»، ای آن که داور است و ستم در حکمش ندارد (فراز ۷۴).
پانویس
منابع
- فرهنگ قرآن، اکبر هاشمی رفسنجانی، جلد ۲۲، صفحه ۳۵۵.
- مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، دعای جوشن کبیر.