یاران امام جواد علیه السلام: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۶ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{عدم احراز اعتبار منبع}}
+
دوران كوتاه [[امامت]] حضرت [[امام جواد]] علیه السلام و محدودیت شدید وی از سوی دستگاه حكومتی وقت، هرگز مانع آن نشد كه حضرت در كنار نشر و تبلیغ مكتب تشیع با شیوه های گوناگون، در جو اختناق و حصارها و نیروهای امنیتی [[بنی عباس]] به تربیت شاگردان و یاران خویش نپردازد. پاسخ گویی به هزار مسئله در یك جلسه و نیز نشست و پرسش و پاسخ حضرت با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان [[شیعه|تشیع]]، بیانگر آن است كه در این عصر كمتر عالم و محدث بزرگ شیعی یافت می شود كه محضر پرفیض این امام همام را درك نكرده باشد.
'''منبع:''' [http://www.diare-asheghan.ir/post-107.aspx سایت دیار عاشقان]
 
  
==ياران، راويان و شاگردان امام جواد علیه السلام==
+
وجود شخصیت ها و راویان بزرگ تشیع چون [[عبدالعظیم حسنی]]، [[محمد ابن ابی عمیر]]، [[زكریا بن آدم]]، [[فضل ابن شاذان]] و... نشان از استمرار حركت علمی حضرت امام جواد علیه السلام در عصر پر آشوب خود دارد.
  
دوران كوتاه [[امامت]] حضرت [[امام جواد]] علیه السلام و محدوديت شديد وي از سوي دستگاه حكومتي وقت، هرگز مانع آن نشد كه حضرت در كنار نشر و تبليغ مكتب تشيع با شيوه هاي گوناگون، در جو اختناق و حصارها و نيروهاي امنيتي [[بني عباس]] به تربيت شاگردان و ياران خويش نپردازد. پاسخ گويي به هزار مسئله در يك جلسه و نيز نشست و پرسش و پاسخ حضرت با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان تشيع، بيانگر آن است كه در اين عصر كمتر عالم و محدث بزرگ شيعي يافت مي شود كه محضر پرفيض اين امام همام را درك نكرده باشد.
+
[[عبدالحسین شبستری]] در كتاب [[سبل الرشاد]] نام 192 تن از یاران، شاگردان و راویان امام جواد علیه السلام را با ذكر منبع و ماخذ بیان می كند. این شخصیت ها اعم از ممدوحین و مذمومین، عبارتند از:
  
وجود شخصيت ها و راويان بزرگ تشيع چون [[عبدالعظيم حسني]]، [[محمد ابن ابي عمير]]، [[زكريا بن آدم]]، [[فضل ابن شاذان]] و... نشان از استمرار حركت علمي حضرت امام جواد علیه السلام در عصر پر آشوب خود دارد.
+
*[[ابراهیم بن داود یعقوبی]]
  
[[عبدالحسين شبستري]] در كتاب [[سبل الرشاد]] نام 192 تن از ياران، شاگردان و راويان امام جواد علیه السلام را با ذكر منبع و ماخذ بيان مي كند. اين شخصيت ها اعم از ممدوحين و مذمومين، عبارتند از:
+
*[[ابراهیم بن شیبه كاشانی]]. اصفهانی، اسدی
  
* [[ابراهيم بن داود يعقوبي]]
+
*[[ابراهیم بن عبدالحمید صنعانی]]
  
* [[ابراهيم بن شيبه كاشاني]]. اصفهاني، اسدي
+
*[[ابراهیم بن محمد همدانی]]
  
* [[ابراهيم بن عبدالحميد صنعاني]]
+
*[[ابراهیم بن ابی محمود خراسانی]]
  
* [[ابراهيم بن محمد همداني]]
+
*[[ابراهیم بن مهرویه]]
  
* [[ابراهيم بن ابي محمود خراساني]]
+
*[[ابراهیم بن مهزیار اهوازی]]
  
* [[ابراهيم بن مهرويه]]
+
*[[ابراهیم بن هاشم بن خلیل كوفی قمی]]
  
* [[ابراهيم بن مهزيار اهوازي]]
+
*[[ابراهیم بن ابی بلاد یحیی بن سلیم]] ([[سلیمان سلمی كوفی]] - [[مولی بنی عبدالله بن غطفان]]، ابویحیی - ابواسماعیل)
  
* [[ابراهيم بن هاشم بن خليل كوفي قمي]]
+
*[[ابراهیم بن عقبه]]
  
* [[ابراهيم بن ابي بلاد يحيي بن سليم]] ([[سليمان سلمي كوفي]] - [[مولي بني عبدالله بن غطفان]]، ابويحيي - ابواسماعيل)
+
*احكم یا [[احلم بن بشار مروزی خراسانی]]
  
* [[ابراهيم بن عقبه]]
+
*احمد بن اسحاق ابن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی. ([[ابوعلی]])
  
* احكم يا [[احلم بن بشار مروزي خراساني]]
+
*[[احمد بن حماد مروزی]]
  
* احمد بن اسحاق ابن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعري قمي. ([[ابوعلي]])
+
*[[احمد بن ابی خالد]]
  
* [[احمد بن حماد مروزي]]
+
*[[احمد بن ابی خلف]]
  
* [[احمد بن ابي خالد]]
+
*[[احمد ابن عبدالله بن عیسی بن مصقله بن سعد اشعری قمی]]
  
* [[احمد بن ابي خلف]]
+
*[[احمد بن عبدالله كوفی]] (كرخی)
  
* [[احمد ابن عبدالله بن عيسي بن مصقله بن سعد اشعري قمي]]
+
*[[احمد بن محمد بن بندار]]، [[مولی ربیع اقرع]]
  
* [[احمد بن عبدالله كوفي]] (كرخي)
+
*احمد بن ابی عبدالله محمد بن خالد بن عبدالرحمن بن محمد بن علی كوفی، قمی یا برقی ([[ابوجعفر]])
  
* [[احمد بن محمد بن بندار]]، [[مولي ربيع اقرع]]
+
*[[احمد بن محمد بن عبدالله اشعری قمی]]
  
* احمد بن ابي عبدالله محمد بن خالد بن عبدالرحمن بن محمد بن علي كوفي، قمي يا برقي ([[ابوجعفر]])
+
*احمد بن محمد بن عمرو بن ابی نصر زید كوفی، مولی سكون (سكونی) مشهور به بزنطی. (ابوعلی یا ابوجعفر)
  
* [[احمد بن محمد بن عبدالله اشعري قمي]]
+
*احمد بن محمد بن عیسی بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص بن سایب بن مالك اشعری قمی. (ابوجعفر یا ابوعلی)
  
* احمد بن محمد بن عمرو بن ابي نصر زيد كوفي، مولي سكون (سكوني) مشهور به بزنطي. (ابوعلي يا ابوجعفر)
+
*[[ادریس قمی]] (ابوالقاسم)
  
* احمد بن محمد بن عيسي بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص بن سايب بن مالك اشعري قمي. (ابوجعفر يا ابوعلي)
+
*اسحاق بن ابراهیم حضینی یا حصینی (اسحاق بن محمد بن ابراهیم)
  
* [[ادريس قمي]] (ابوالقاسم)
+
*[[اسحاق بن ابراهیم بن هاشم قمی]]
  
* اسحاق بن ابراهيم حضيني يا حصيني (اسحاق بن محمد بن ابراهيم)
+
*[[اسحاق انباری]]
  
* [[اسحاق بن ابراهيم بن هاشم قمي]]
+
*اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعی بصری. ([[احمر ابویعقوب]])
  
* [[اسحاق انباري]]
+
*اسماعیل بن مهران بن محمد بن ابی نصر زید بن محمد بن ابی نصر سكونی كوفی. (ابویعقوب)
  
* اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعي بصري. ([[احمر ابويعقوب]])
+
*امیه بن علی قیسی یا قبسی یا قتیبی شامی. (ابومحمد)
  
* اسماعيل بن مهران بن محمد بن ابي نصر زيد بن محمد بن ابي نصر سكوني كوفي. (ابويعقوب)
+
*[[ایوب بن نوح بن دراج كوفی نخعی]]. (ابوالحسن)
  
* اميه بن علي قيسي يا قبسي يا قتيبي شامي. (ابومحمد)
+
*بكر بن احمد بن ابراهیم بن زیاد بن موسی بن مالك بن یزید عصری یا قصری. (ابومحمد)
  
* [[ايوب بن نوح بن دراج كوفي نخعي]]. (ابوالحسن)
+
*[[بكر بن صالح رازی]]
  
* بكر بن احمد بن ابراهيم بن زياد بن موسي بن مالك بن يزيد عصري يا قصري. (ابومحمد)
+
*[[بندار مولی ادریس]]
  
* [[بكر بن صالح رازي]]
+
*[[ابوتمامه]] یا ابوثمامه
  
* [[بندار مولي ادريس]]
+
*[[ابوجعفر بصری]]
  
* [[ابوتمامه]] يا ابوثمامه
+
*[[جعفر جوهری]]
  
* [[ابوجعفر بصري]]
+
*[[جعفر بن داود یعقوبی]]
  
* [[جعفر جوهري]]
+
*[[جعفر بن محمد صوفی]]
  
* [[جعفر بن داود يعقوبي]]
+
*[[جعفر بن محمد هاشمی صیرفی]]
  
* [[جعفر بن محمد صوفي]]
+
*[[جعفر بن محمد بن یونس احول صیرفی بجلی]]
  
* [[جعفر بن محمد هاشمي صيرفي]]
+
*جعفر بن یحیی بن سعد یا [[سعید احول]]
  
* [[جعفر بن محمد بن يونس احول صيرفي بجلي]]
+
*[[حسن بن راشد بن علی بغدادی]]، مولی [[آل مهلب]] (ابوعلی)
  
* جعفر بن يحيي بن سعد يا [[سعيد احول]]
+
*حسن بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی (ابومحمد)
  
* [[حسن بن راشد بن علي بغدادي]]، مولي [[آل مهلب]] (ابوعلي)
+
*حسن و یا حسین بن عباس بن حریش یا حریس رازی (ابوالحسن، ابوعلی، ابومحمد)
  
* حسن بن سعيد بن حماد بن سعيد بن مهران كوفي اهوازي (ابومحمد)
+
*[[حسن بن عباس بن خراش]]
  
* حسن و يا حسين بن عباس بن حريش يا حريس رازي (ابوالحسن، ابوعلي، ابومحمد)
+
*[[حسن بن علی بن ابی عثمان]]، [[عبدالواحد بن حبیب كوفی]] ملقب به سجاده
  
* [[حسن بن عباس بن خراش]]
+
*[[حسن بن محبوب السراد|حسن بن محبوب]] بن وهب بن جعفر بن وهب سراد یا [[زراد بجلی كوفی]] (ابوعلی)
  
* [[حسن بن علي بن ابي عثمان]]، [[عبدالواحد بن حبيب كوفي]] ملقب به سجاده
+
*حسن بن محمد جوانی بن عبدالله اعرج بن حسین الاصغر بن علی سجاد بن [[امام حسین]] علیه السلام شهید هاشمی علوی (ابومحمد)
  
* حسن بن محبوب بن وهب بن جعفر بن وهب سراد يا [[زراد بجلي كوفي]] (ابوعلي)
+
*حسین و یا حسن، بن بشار یا یسار مداینی و یا واسطی (مولی زیاد)
  
* حسن بن محمد جواني بن عبدالله اعرج بن حسين الاصغر بن علي سجاد بن [[امام حسين]] علیه السلام شهيد هاشمي علوي (ابومحمد)
+
*[[حسین بن داود یعقوبی]]
  
* حسين و يا حسن، بن بشار يا يسار مدايني و يا واسطي (مولي زياد)
+
*حسین بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی (ابومحمد)
  
* [[حسين بن داود يعقوبي]]
+
*حسین بن سهل بن نوح
  
* حسين بن سعيد بن حماد بن سعيد بن مهران كوفي اهوازي (ابومحمد)
+
*[[حسین بن علی قمی]]
  
* حسين بن سهل بن نوح
+
*حسین و یا حسن، بن محمد اشعری قمی
  
* [[حسين بن علي قمي]]
+
*حسین و یا حسن، بن مسلم یا اسلم یا اسد
  
* حسين و يا حسن، بن محمد اشعري قمي
+
*[[حصین بن ابی حصین]]
  
* حسين و يا حسن، بن مسلم يا اسلم يا اسد
+
*ابوحصین و یا ابوحسن بن، حصین خضینی یا حصینی اهوازی
  
* [[حصين بن ابي حصين]]
+
*[[حفص جوهری]] (ابوعبدالله)
  
* ابوحصين و يا ابوحسن بن، حصين خضيني يا حصيني اهوازي
+
*حماد بن عیسی صواف
  
* [[حفص جوهري]] (ابوعبدالله)
+
*حمران بن ابراهیم خضینی اهوازی كوفی
  
* حماد بن عيسي صواف
+
*همدان بن اسحاق دسوائی یا دیوانی
  
* حمران بن ابراهيم خضيني اهوازي كوفي
+
*[[حمزه بن یعلی اشعری قمی]] (ابویعلی)
  
* همدان بن اسحاق دسوائي يا ديواني
+
*[[خلف بن سلمه بصری]]
  
* [[حمزه بن يعلي اشعري قمي]] (ابويعلي)
+
*[[خلف صیرفی]]
  
* [[خلف بن سلمه بصري]]
+
*خیران بن اسحاق زاكانی یا راكانی، قراتیسی و یا اسباطی
  
* [[خلف صيرفي]]
+
*داود بن قاسم بن اسحاق بن عبدالله بن جعفر بن ابی الطالب قریشی هاشمی جعفری بغدادی (ابوهاشم)
  
* خيران بن اسحاق زاكاني يا راكاني، قراتيسي و يا اسباطي
+
*داود بن مافنه صرمی كوفی (ابوسلیمان)
  
* داود بن قاسم بن اسحاق بن عبدالله بن جعفر بن ابي الطالب قريشي هاشمي جعفري بغدادي (ابوهاشم)
+
*[[داود بم مهزیار]]
  
* داود بن مافنه صرمي كوفي (ابوسليمان)
+
*[[دعبل خزاعی|دعبل]] بن علی بن رزین بن عثمان بن عبدالرحمن بن عبدالله بن بدیل بن ورقاع خزائی مضری كوفی (ابوعلی یا ابوجعفر)
  
* [[داود بم مهزيار]]
+
*[[ریان بن شبیب]]
  
* دعبل بن علي بن رزين بن عثمان بن عبدالرحمن بن عبدالله بن بديل بن ورقاع خزائي مضري كوفي (ابوعلي يا ابوجعفر)
+
*[[زكریا بن آدم بن عبدالله بن سعد اشعری قمی]] (ابویحیی)
  
* [[ريان بن شبيب]]
+
*زهرا ام احمد بن حسین بغدادی
  
* [[زكريا بن آدم بن عبدالله بن سعد اشعري قمي]] (ابويحيي)
+
*زینب بنت محمد بن یحیی
  
* زهرا ام احمد بن حسين بغدادي
+
*[[ابوساره]]
  
* زينب بنت محمد بن يحيي
+
*[[سعد بن سعد احوص بن مالك اشعری قمی]]
  
* [[ابوساره]]
+
*[[سعید بن جناح ازدی كوفی بغدادی]]
  
* [[سعد بن سعد احوص بن مالك اشعري قمي]]
+
*[[ابوسكینه كوفی]]
  
* [[سعيد بن جناح ازدي كوفي بغدادي]]
+
*[[سهل بن زیاد آدمی رازی]] (ابوسعید)
  
* [[ابوسكينه كوفي]]
+
*[[ابوالفضل شاذان بن خلیل نیشابوری]]
  
* [[سهل بن زياد آدمي رازي]] (ابوسعيد)
+
*[[شاذویه بن حسین بن داود قمی]]
  
* [[ابوالفضل شاذان بن خليل نيشابوري]]
+
*[[صالح بن محمد بن سهل]]
  
* [[شاذويه بن حسين بن داود قمي]]
+
*[[صالح بن محمد همدانی]]
  
* [[صالح بن محمد بن سهل]]
+
*[[صالح بن ابی حماد مسلمه]] و یا سلمه و یا زادبه و یا زادویه رازی (ابوالخیر)
  
* [[صالح بن محمد همداني]]
+
*[[صفوان بن یحیی]] بوجلی كوفی بیاع سابری (ابومحمد)
  
* [[صالح بن ابي حماد مسلمه]] و يا سلمه و يا زادبه و يا زادويه رازي (ابوالخير)
+
*[[عباس بن عمر همدانی]]
  
* صفوان بن يحيي بوجلي كوفي بياع سابري (ابومحمد)
+
*عباس بن معروف اشعری قمی (ابوالفضل)
  
* [[عباس بن عمر همداني]]
+
*عبدالجبار بن مبارك و یا علی نهاوندی
  
* عباس بن معروف اشعري قمي (ابوالفضل)
+
*[[عبدالرحمن بن ابی نجران]]، [[عمر بن مسلم تمیمی كوفی]] (ابوالفضل)
  
* عبدالجبار بن مبارك و يا علي نهاوندي
+
*عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن [[امام حسن]] مجتبی علیه السلام هاشمی حسنی علوی معروف به [[عبدالعظیم حسنی]] (ابوقاسم)
  
* [[عبدالرحمن بن ابي نجران]]، [[عمر بن مسلم تميمي كوفي]] (ابوالفضل)
+
*عبدالله بن خداش بصری مهری (ابوخداش)
  
* عبدالعظيم بن عبدالله بن علي بن حسن بن زيد بن [[امام حسن]] مجتبي علیه السلام هاشمي حسني علوي معروف به [[عبدالعظيم حسني]] (ابوقاسم)
+
*ابوعبدالله خراسانی
  
* عبدالله بن خداش بصري مهري (ابوخداش)
+
*[[عبدالله بن رزین]]
  
* ابوعبدالله خراساني
+
*[[عبدالله بن سنان]]
  
* [[عبدالله بن رزين]]
+
*[[عبدالله بن صلت تیمی قمی]] (ابوالطالب)
  
* [[عبدالله بن سنان]]
+
*[[عبدالله بن محمد بن حصین]] و یا حضین حضینی و یا حصینی و یا حصیبی، عبدی اهوازی
  
* [[عبدالله بن صلت تيمي قمي]] (ابوالطالب)
+
*[[عبدالله بن محمد بن حماد رازی]]
  
* [[عبدالله بن محمد بن حصين]] و يا حضين حضيني و يا حصيني و يا حصيبي، عبدي اهوازي
+
*[[عبدالله بن محمد بن سهل بن داود]]
  
* [[عبدالله بن محمد بن حماد رازي]]
+
*عبدالله بن موسی كاظم بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علی [[زین العابدین]] بن [[امام حسین]] علیهم السلام. شهید هاشمی علوی
  
* [[عبدالله بن محمد بن سهل بن داود]]
+
*[[عبدالله بن محمد رازی]]
  
* عبدالله بن موسي كاظم بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علي [[زين العابدين]] بن [[امام حسين]] عليهم السلام. شهيد هاشمي علوي
+
*[[عثمان بن سعید عمری]] و یا عمروی، سمان و یا زیات اسدی (ابوعمرو)
  
* [[عبدالله بن محمد رازي]]
+
*عثمان بن عیسی عامری كلابی رواسی كوفی (ابوعمرو)
  
* [[عثمان بن سعيد عمري]] و يا عمروي، سمان و يا زيات اسدي (ابوعمرو)
+
*علی بن اسباط بن سالم كندی كوفی بیاع الزطی (ابوالحسن)
  
* عثمان بن عيسي عامري كلابي رواسي كوفي (ابوعمرو)
+
*علی بن بلال بغدادی (ابوالحسن)
  
* علي بن اسباط بن سالم كندي كوفي بياع الزطي (ابوالحسن)
+
*[[ابوعلی بن بلال]]
  
* علي بن بلال بغدادي (ابوالحسن)
+
*علی بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علی سجاد بن حسین سبط بن امام امیرالمومنین [[امام علی]] بن ابی الطالب قریشی هاشمی علوی مدنی مشهور به [[عریضی]]
  
* [[ابوعلي بن بلال]]
+
*[[علی بن حدید بن حكیم ازدی كوفی مداینی ساباطی]]
  
* علي بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علي سجاد بن حسين سبط بن امام اميرالمومنين [[امام علی]] بن ابي الطالب قريشي هاشمي علوي مدني مشهور به [[عريضي]]
+
*[[علی بن حسان واسطی قصیر ابوالحسین]] معروف به منمس
  
* [[علي بن حديد بن حكيم ازدي كوفي مدايني ساباطي]]
+
*علی بن حسین و یا حسن بن علی بن عمران بن امام علی سجاد هاشمی، ابوالحسن ملقب به عسكری
  
* [[علي بن حسان واسطي قصير ابوالحسين]] معروف به منمس
+
*[[علی بن حكم بن زبیر نخعی كوفی انباری]] (ابوالحسین)
  
* علي بن حسين و يا حسن بن علي بن عمران بن امام علي سجاد هاشمي، ابوالحسن ملقب به عسكري
+
*[[علی بن عاصم كوفی]]
  
* [[علي بن حكم بن زبير نخعي كوفي انباري]] (ابوالحسين)
+
*[[علی بن عبدالله قمی عطار]] (ابوالحسن)
  
* [[علي بن عاصم كوفي]]
+
*[[علی بن عبدالله مداینی]]
  
* [[علي بن عبدالله قمي عطار]] (ابوالحسن)
+
*[[علی بن عبدالملك قمی]]
  
* [[علي بن عبدالله مدايني]]
+
*[[علی بن محمد بن سلیمان نوفلی]] و یا علی بن سلیمان نوفلی
  
* [[علي بن عبدالملك قمي]]
+
*[[علی بن محمد بن علی علوی حسنی]]
  
* [[علي بن محمد بن سليمان نوفلي]] و يا علي بن سليمان نوفلي
+
*[[علی بن محمد قلانسی]]
  
* [[علي بن محمد بن علي علوي حسني]]
+
*[[علی بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب]]
  
* [[علي بن محمد قلانسي]]
+
*[[علی بن مهزیار دورقی اهوازی]]
  
* [[علي بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب]]
+
*[[علی بن میسر]] و یا میسره بصری
  
* [[علي بن مهزيار دورقي اهوازي]]
+
*[[علی بن نصر ناب]]
  
* [[علي بن ميسر]] و يا ميسره بصري
+
*[[علی بن یحیی ابوالحسین]] یا ابوالحسن
  
* [[علي بن نصر ناب]]
+
*[[عمر بن توبه صنعانی]] (ابویحیی)
  
* [[علي بن يحيي ابوالحسين]] يا ابوالحسن
+
*ابوعمر یا عمرو حذا
  
* [[عمر بن توبه صنعاني]] (ابويحيي)
+
*[[عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعری قمی]]
  
* ابوعمر يا عمرو حذا
+
*عیسی بن جعفر بن عیسی
  
* [[عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعري قمي]]
+
*[[علی بن مستفاد بجلی]] (ابوموسی)
  
* عيسي بن جعفر بن عيسي
+
*[[ابوالفضل خراسانی]]
  
* [[علي بن مستفاد بجلي]] (ابوموسي)
+
*[[قاسم بن حسین بزنتی]]
  
* [[ابوالفضل خراساني]]
+
*[[قاسم صیغل]]
  
* [[قاسم بن حسين بزنتي]]
+
*قاسم بن عبدالرحمن
  
* [[قاسم صيغل]]
+
*[[محمد بن ابراهیم حضینی اهوازی]]
  
* قاسم بن عبدالرحمن
+
*[[محمد بن احمد بن حماد محمودی مروزی]]
  
* [[محمد بن ابراهيم حضيني اهوازي]]
+
*محمد بن اسماعیل بن بزیع كوفی عباسی، معروف [[بهابن بزیع]]
  
* [[محمد بن احمد بن حماد محمودي مروزي]]
+
*[[محمد بن اسماعیل رازی]]
  
* محمد بن اسماعيل بن بزيع كوفي عباسي، معروف [[بهابن بزيع]]
+
*محمد بن حسن بن ابی خالد قمی اشعری، معروف به [[شنبوله]] یا شینوله و یا سنبوله
  
* [[محمد بن اسماعيل رازي]]
+
*[[محمد بن حسن بن شمون تصری بغدادی]]، ابوجعفر یا ابوالحسن
  
* محمد بن حسن بن ابي خالد قمي اشعري، معروف به [[شنبوله]] يا شينوله و يا سنبوله
+
*[[محمد بن حسن بن عمار]]
  
* [[محمد بن حسن بن شمون تصري بغدادي]]، ابوجعفر يا ابوالحسن
+
*[[محمد بن حسن بن محبوب]]
  
* [[محمد بن حسن بن عمار]]
+
*[[محمد بن حسن واسطی]]
  
* [[محمد بن حسن بن محبوب]]
+
*[[محمد حسین بن ابی خطاب زید همدانی كوفی زیات]]
  
* [[محمد بن حسن واسطي]]
+
*محمد بن حمزه
  
* [[محمد حسين بن ابي خطاب زيد همداني كوفي زيات]]
+
*محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علی برقی قمی، مولی ابی موسی اشعری و یا مولی جریر بن عبدالله
  
* محمد بن حمزه
+
*[[محمد بن خزیمه]]
  
* محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علي برقي قمي، مولي ابي موسي اشعري و يا مولي جرير بن عبدالله
+
*محمد بن رجاء ارجانی خیاط یا حناط
  
* [[محمد بن خزيمه]]
+
*محمد بن ریان بن صلط اشعری قمی
  
* محمد بن رجاء ارجاني خياط يا حناط
+
*محمد بن سالم بن عبدالحمید كوفی
  
* محمد بن ريان بن صلط اشعري قمي
+
*محمد بن سلیمان
  
* محمد بن سالم بن عبدالحميد كوفي
+
*محمد بن سنان زاهری خزاعی كوفی (ابوجعفر)
  
* محمد بن سليمان
+
*محمد بن سهل بن یسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  
* محمد بن سنان زاهري خزاعي كوفي (ابوجعفر)
+
*[[محمد بن عبدالجبار بن ابی صهبان قمی]]
  
* محمد بن سهل بن يسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعري قمي
+
*[[محمد بن عبدالله بن مهران كرخی]]
  
* [[محمد بن عبدالجبار بن ابي صهبان قمي]]
+
*[[محمد بن عبده ابوبشر]]
  
* [[محمد بن عبدالله بن مهران كرخي]]
+
*محمد بن علی هاشمی
  
* [[محمد بن عبده ابوبشر]]
+
*[[محمد بن عمرساباطی]]
  
* محمد بن علي هاشمي
+
*محمد بن عیسی بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  
* [[محمد بن عمرساباطي]]
+
*محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین بن موسی عبیدی، یقطینی اسدی خزیمی یونسی بغدادی
  
* محمد بن عيسي بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعري قمي
+
*[[محمد بن فرج رخجی]]
  
* محمد بن عيسي بن عبيد بن يقطين بن موسي عبيدي، يقطيني اسدي خزيمي يونسي بغدادي
+
*محمد بن فضیل و یا فضل بن كثیر ازدی كوفی صیرفی مشهور به ازرق ابوجعفر
  
* [[محمد بن فرج رخجي]]
+
*[[محمد بنابی قریش]]
  
* محمد بن فضيل و يا فضل بن كثير ازدي كوفي صيرفي مشهور به ازرق ابوجعفر
+
*[[محمد بن ابی نصر]]
  
* [[محمد بنابي قريش]]
+
*[[محمد بن نصر ناب]]
  
* [[محمد بن ابي نصر]]
+
*[[محمد بن نصیر فهری نمیری بصری]]
  
* [[محمد بن نصر ناب]]
+
*[[محمد بن نصیر مهری]]، نمیری، بصری
  
* [[محمد بن نصير فهري نميري بصري]]
+
*[[محمد بن نوح رحجی]]
  
* [[محمد بن نصير مهري]]، نميري، بصري
+
*[[محمد بن ولید خزار]]، كرمانی
  
* [[محمد بن نوح رحجي]]
+
*[[محمد بن ابی یزید]] (و یا) ابن ابی زید قمی رازی
  
* [[محمد بن وليد خزار]]، كرماني
+
*[[محمد بن یونس ابن عبدالرحمن]]
  
* [[محمد بن ابي يزيد]] (و يا) ابن ابي زيد قمي رازي
+
*[[مختار بن زیاد عبدی بصری]]
  
* [[محمد بن يونس ابن عبدالرحمن]]
+
*[[مروك بن عبید بن سالم بن ابی حفصه زیاد عجلی]]
  
* [[مختار بن زياد عبدي بصري]]
+
*[[ابومساور]]
  
* [[مروك بن عبيد بن سالم بن ابي حفصه زياد عجلي]]
+
*[[مصدق بن صدقه مداینی]] (و یا) كوفی
  
* [[ابومساور]]
+
*معاویه بن حكیم بن معاویه عمار (و یا) علویه بن معاویه دهنی بجلی كوفی
  
* [[مصدق بن صدقه مدايني]] (و يا) كوفي
+
*[[قابوسی]]
  
* معاويه بن حكيم بن معاويه عمار (و يا) علويه بن معاويه دهني بجلي كوفي
+
*[[منصور بن عباس رازی بغدادی ابوالحسین]] (ویا) ابوالحسن
  
* [[قابوسي]]
+
*[[ابن مهران]]
  
* [[منصور بن عباس رازي بغدادي ابوالحسين]] (ويا) ابوالحسن
+
*[[موسی بن داود منقری]]
  
* [[ابن مهران]]
+
*[[موسی بن داود یعقوبی]]
  
* [[موسي بن داود منقري]]
+
*[[عبدالله بن عبدالملك بن هشام]]
  
* [[موسي بن داود يعقوبي]]
+
*موسی بن عبدالملك
  
* [[عبدالله بن عبدالملك بن هشام]]
+
*[[موسی بن عمر بن بزیع كوفی]] (مولی المنصور)
  
* موسي بن عبدالملك
+
*موسی بن قاسم بن معاوی بن وهب بجلی كوفی ملقب به مجلی (ابوعبدالله)
  
* [[موسي بن عمر بن بزيع كوفي]] (مولي المنصور)
+
*موسی بن مختار بن یزید عنسی
  
* موسي بن قاسم بن معاوي بن وهب بجلي كوفي ملقب به مجلي (ابوعبدالله)
+
*نصر (و یا) [[نصیر خادم]]
  
* موسي بن مختار بن يزيد عنسي
+
*[[نوح بن شعیب]] (و یا) صالح بغدادی
  
* نصر (و يا) [[نصير خادم]]
+
*[[هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلی]]
  
* [[نوح بن شعيب]] (و يا) صالح بغدادي
+
*[[والد خیرانی]]
  
* [[هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلي]]
+
*یحیی بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تمیمی اسیدی خراسانی مروزی بغدادی
  
* [[والد خيراني]]
+
*[[یحیی بن ابی عمران]] (و یا) عمران همدانی
  
* يحيي بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تميمي اسيدي خراساني مروزي بغدادي
+
*[[یزداد]]
  
* [[يحيي بن ابي عمران]] (و يا) عمران همداني
+
*یعقوب بن اسحاق سكیت بن یوسف دورقی اهوازی بغدادی (ابویوسف) معروف به [[ابن سكیت]]
  
* [[يزداد]]
+
*یعقوب بن حماد سلمی انباری بغدادی، معروف به كاتب، ابویوسف
  
* يعقوب بن اسحاق سكيت بن يوسف دورقي اهوازي بغدادي (ابويوسف) معروف به [[ابن سكيت]]
+
==منبع==
 +
[http://www.imamjawad.net/htm/far/imamjawad/imamjawad_far.asp?matlabid=17 "یاران، راویان وشاگردان امام جواد (ع)"، شبکه اطلاع رسانی امام جواد علیه السلام]، بازیابی: 1 تیر 1392
  
* يعقوب بن حماد سلمي انباري بغدادي، معروف به كاتب، ابويوسف
+
 
 +
{{شناختنامه امام جواد (ع)}}
 +
 
 +
[[رده:اصحاب امام جواد علیه السلام]]
 +
[[رده:اصحاب اهل البیت علیهم السلام]]
 +
[[رده:امام جواد علیه السلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۴۵

دوران كوتاه امامت حضرت امام جواد علیه السلام و محدودیت شدید وی از سوی دستگاه حكومتی وقت، هرگز مانع آن نشد كه حضرت در كنار نشر و تبلیغ مكتب تشیع با شیوه های گوناگون، در جو اختناق و حصارها و نیروهای امنیتی بنی عباس به تربیت شاگردان و یاران خویش نپردازد. پاسخ گویی به هزار مسئله در یك جلسه و نیز نشست و پرسش و پاسخ حضرت با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان تشیع، بیانگر آن است كه در این عصر كمتر عالم و محدث بزرگ شیعی یافت می شود كه محضر پرفیض این امام همام را درك نكرده باشد.

وجود شخصیت ها و راویان بزرگ تشیع چون عبدالعظیم حسنی، محمد ابن ابی عمیر، زكریا بن آدم، فضل ابن شاذان و... نشان از استمرار حركت علمی حضرت امام جواد علیه السلام در عصر پر آشوب خود دارد.

عبدالحسین شبستری در كتاب سبل الرشاد نام 192 تن از یاران، شاگردان و راویان امام جواد علیه السلام را با ذكر منبع و ماخذ بیان می كند. این شخصیت ها اعم از ممدوحین و مذمومین، عبارتند از:

  • احمد بن اسحاق ابن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی. (ابوعلی)
  • احمد بن ابی عبدالله محمد بن خالد بن عبدالرحمن بن محمد بن علی كوفی، قمی یا برقی (ابوجعفر)
  • احمد بن محمد بن عمرو بن ابی نصر زید كوفی، مولی سكون (سكونی) مشهور به بزنطی. (ابوعلی یا ابوجعفر)
  • احمد بن محمد بن عیسی بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص بن سایب بن مالك اشعری قمی. (ابوجعفر یا ابوعلی)
  • اسحاق بن ابراهیم حضینی یا حصینی (اسحاق بن محمد بن ابراهیم)
  • اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعی بصری. (احمر ابویعقوب)
  • اسماعیل بن مهران بن محمد بن ابی نصر زید بن محمد بن ابی نصر سكونی كوفی. (ابویعقوب)
  • امیه بن علی قیسی یا قبسی یا قتیبی شامی. (ابومحمد)
  • بكر بن احمد بن ابراهیم بن زیاد بن موسی بن مالك بن یزید عصری یا قصری. (ابومحمد)
  • حسن بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی (ابومحمد)
  • حسن و یا حسین بن عباس بن حریش یا حریس رازی (ابوالحسن، ابوعلی، ابومحمد)
  • حسن بن محمد جوانی بن عبدالله اعرج بن حسین الاصغر بن علی سجاد بن امام حسین علیه السلام شهید هاشمی علوی (ابومحمد)
  • حسین و یا حسن، بن بشار یا یسار مداینی و یا واسطی (مولی زیاد)
  • حسین بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی (ابومحمد)
  • حسین بن سهل بن نوح
  • حسین و یا حسن، بن محمد اشعری قمی
  • حسین و یا حسن، بن مسلم یا اسلم یا اسد
  • ابوحصین و یا ابوحسن بن، حصین خضینی یا حصینی اهوازی
  • حماد بن عیسی صواف
  • حمران بن ابراهیم خضینی اهوازی كوفی
  • همدان بن اسحاق دسوائی یا دیوانی
  • خیران بن اسحاق زاكانی یا راكانی، قراتیسی و یا اسباطی
  • داود بن قاسم بن اسحاق بن عبدالله بن جعفر بن ابی الطالب قریشی هاشمی جعفری بغدادی (ابوهاشم)
  • داود بن مافنه صرمی كوفی (ابوسلیمان)
  • دعبل بن علی بن رزین بن عثمان بن عبدالرحمن بن عبدالله بن بدیل بن ورقاع خزائی مضری كوفی (ابوعلی یا ابوجعفر)
  • زهرا ام احمد بن حسین بغدادی
  • زینب بنت محمد بن یحیی
  • عباس بن معروف اشعری قمی (ابوالفضل)
  • عبدالجبار بن مبارك و یا علی نهاوندی
  • عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن امام حسن مجتبی علیه السلام هاشمی حسنی علوی معروف به عبدالعظیم حسنی (ابوقاسم)
  • عبدالله بن خداش بصری مهری (ابوخداش)
  • ابوعبدالله خراسانی
  • عثمان بن عیسی عامری كلابی رواسی كوفی (ابوعمرو)
  • علی بن اسباط بن سالم كندی كوفی بیاع الزطی (ابوالحسن)
  • علی بن بلال بغدادی (ابوالحسن)
  • علی بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علی سجاد بن حسین سبط بن امام امیرالمومنین امام علی بن ابی الطالب قریشی هاشمی علوی مدنی مشهور به عریضی
  • علی بن حسین و یا حسن بن علی بن عمران بن امام علی سجاد هاشمی، ابوالحسن ملقب به عسكری
  • ابوعمر یا عمرو حذا
  • عیسی بن جعفر بن عیسی
  • قاسم بن عبدالرحمن
  • محمد بن اسماعیل بن بزیع كوفی عباسی، معروف بهابن بزیع
  • محمد بن حسن بن ابی خالد قمی اشعری، معروف به شنبوله یا شینوله و یا سنبوله
  • محمد بن حمزه
  • محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علی برقی قمی، مولی ابی موسی اشعری و یا مولی جریر بن عبدالله
  • محمد بن رجاء ارجانی خیاط یا حناط
  • محمد بن ریان بن صلط اشعری قمی
  • محمد بن سالم بن عبدالحمید كوفی
  • محمد بن سلیمان
  • محمد بن سنان زاهری خزاعی كوفی (ابوجعفر)
  • محمد بن سهل بن یسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  • محمد بن علی هاشمی
  • محمد بن عیسی بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  • محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین بن موسی عبیدی، یقطینی اسدی خزیمی یونسی بغدادی
  • محمد بن فضیل و یا فضل بن كثیر ازدی كوفی صیرفی مشهور به ازرق ابوجعفر
  • معاویه بن حكیم بن معاویه عمار (و یا) علویه بن معاویه دهنی بجلی كوفی
  • موسی بن عبدالملك
  • موسی بن قاسم بن معاوی بن وهب بجلی كوفی ملقب به مجلی (ابوعبدالله)
  • موسی بن مختار بن یزید عنسی
  • یحیی بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تمیمی اسیدی خراسانی مروزی بغدادی
  • یعقوب بن اسحاق سكیت بن یوسف دورقی اهوازی بغدادی (ابویوسف) معروف به ابن سكیت
  • یعقوب بن حماد سلمی انباری بغدادی، معروف به كاتب، ابویوسف

منبع

"یاران، راویان وشاگردان امام جواد (ع)"، شبکه اطلاع رسانی امام جواد علیه السلام، بازیابی: 1 تیر 1392