نوشتن نامه هایی توسط امام علی پس از جنگ جمل: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (صفحه‌ای جدید حاوی ' <keywords content='کلید واژه: جنگ جمل، 12 جمادی الاول، نامه های امام علی پس از واقعه جمل، ...' ایجاد کرد)
 
 
(۷ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
'''منبع:''' نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام
+
{{تقویم|روز= 12 جمادی الاول|سال= سال ۳۶ هجری قمری}}
 +
[[امام علی علیه السلام|امیرمؤمنان علی]] علیه‌السلام در روز دهم [[جمادی الاول]] با هجوم شدید سپاهیان [[عایشه]]، [[طلحه]] و [[زبیر]] روبرو گردید و در نتیجه، جنگ بزرگی به نام «[[جنگ جمل]]» در [[تاریخ اسلام]] رقم خورد و آن حضرت پس از نبردی سنگین و سرنوشت‌ساز، فتنه‌انگیزان سپاه جمل را با شکست قاطع مواجه کرد.
  
==نامه‌هاي امام علي علیه‌السلام پس از پيروزي بر اصحاب جمل: سال 36 هجري قمري/ 12 جمادی الاول==
+
بنا به روایت مرحوم [[شیخ مفید]]، حضرت علی علیه‌السلام پس از پیروزی در میدان جنگ، به کاتب ویژه خود [[عبیدالله بن ابی رافع|عبیدالله بن ابی‌رافع]] فرمان داد تا سه نامه تقریر کند؛ نامه‌ای برای اهالی [[مدینه]]، نامه‌ای برای اهالی [[کوفه]] و نامه‌ای برای خواهر مکرمه‌اش [[ام هانى|ام هانی]] دختر [[ابوطالب علیه السلام|ابی‌طالب]].
  
اميرمؤمنان علیه‌السلام از روز دهم [[جمادی الاول]] با نبرد شديد سپاهيان [[عایشه]]، [[طلحه و زبیر]] روبرو گرديد و در نتيجه جنگ بزرگي به نام [[جنگ جمل]] در [[تاریخ اسلام]] رقم خورد و آن حضرت پس از دو روز نبرد سنگين و سرنوشت‌ساز، فتنه‌انگيزان سپاه جمل را با شكست قاطع روبرو كرد.
+
در بخشی از نامه آن حضرت به اهالی مدینه منوره آمده است: «وَ إِنِّی أُخْبِرُکمْ عَنَّا وَ عَمَّنْ سِرْنَا إِلَیهِ مِنْ جُمُوعِ أَهْلِ الْبَصْرَةِ وَ مَنْ سَارَ إِلَیهِم مِنْ قُرَیشٍ وَ غَیرِهِمْ مَعَ طَلْحَةَ وَ الزُّبَیرِ ...».<ref>الجمل، شیخ مفید، ص ۳۹۵.</ref> اینک به شما از عاقبت کار خویش و لشکر [[بصره]] و [[قریش|قریش]] و دیگران که همراه طلحه و زبیر بودند و به آن شهر رفته بودند خبر مى‏ دهم... .
  
آن حضرت پس از پيروزي در ميدان جنگ بنا به روايت مرحوم [[شیخ مفید]] به خيمه خويش رفت و به كاتب ويژه خود، عبدالله بن ابي‌رافع فرمان داد تا سه عدد نامه تقرير كند. نامه‌اي براي اهالي [[مدينه]] منوره، نامه‌اي براي اهالي [[كوفه]] و نامه‌اي براي خواهر مكرمه‌اش ام هاني بنت ابي‌طالب.
+
آن حضرت، در این نامه گزارش دقیق و متقنی از حرکت خویش از شهر مدینه و نبرد با سپاهیان جمل در بصره و پیروزی سپاهیان حق بر مخالفان خلافت اسلامی را بیان کرد و در آخر یادآور شد که وی بسوی کوفه خواهد رفت و در آن جا اقامت خواهد نمود.  
  
در بخشي از نامه آن حضرت به اهالي مدينه منوره آمده است: وَ اِنّي مخبركم عنّا و عمّن سرنا اليه من جموع اهل البصرة و من سار اليهم من قريش و غيرهم...
+
[[امام علی]] علیه‌السلام، شبیه همین نامه، نامه‌ای برای کوفیان نوشت و گزارش جنگ جمل و همت اهالی کوفه در این نبرد بزرگ را بیان کرده و سپس به آنان متذکر شد که بسوی آنان خواهد رفت و در شهر آنان اقامت خواهد گزید.
  
آن حضرت، در اين نامه گزارش دقيق و متقني از حركت خويش از شهر مدينه و نبرد با سپاهيان جمل در [[بصره]] و پيروزي سپاهيان حق بر مخالفان خلافت اسلامي را بيان كرد و در آخر يادآور شد كه وي بسوي كوفه خواهد رفت و در آن جا اقامت خواهد نمود. حضرت [[امام علی]] علیه‌السلام، شبيه همين نامه نامه‌اي براي كوفيان نوشت و گزارش جنگ جمل و همت اهالي كوفه در اين نبرد بزرگ را بيان كرده و سپس به آنان متذكر شد كه بسوي آنان خواهد رفت و در شهر آنان اقامت خواهد گزيد.
+
امام علیه‌السلام همچنین در نامه‌ دیگری به خواهرش ام‌هانی علیها السلام فرمود: «سَلَامٌ عَلَیک أَحْمَدُ إِلَیک اللَّهَ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ. أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّا الْتَقَینَا مَعَ‏ الْبُغَاةِ وَ الظَّلَمَةِ فِی الْبَصْرَةِ فَأَعْطَانَا اللَّهُ النَّصْرَ عَلَیهِمْ بِحَوْلِهِ وَ قُوَّتِهِ وَ أَعْطَاهُمْ سُنَّةَ الظَّالِمِینَ فَقُتِلَ مِنْهُمْ طَلْحَةُ وَ الزُّبَیرُ وَ عَبْدُالرَّحْمَنِ بْنُ عَتَّابٍ وَ جَمْعٌ لَا یحْصَى وَ قُتِلَ مِنَّا بَنُو مَجْدُوعٍ وَ ابْنَا صُوحَانَ وَ عِلْبَاءُ وَ هِنْدٌ وَ ثُمَامَةُ فِیمَنْ یعَدُّ مِنَ الْمُسْلِمِینَ رَحِمَهُمُ اللَّهُ؛ وَالسَّلَامُ».<ref> الجمل، شیخ مفید، ص ۳۹۷.</ref> سلام بر تو! نخست خداى را که خدایى جز او نیست مى‏ ستایم. اما بعد، ما با سرکشان و ستمگران در بصره رویاروى و درگیر شدیم و خداوند با نیروى خود پیروزى بر آنان را به ما ارزانى داشت و به آنان هم پاداش ستمگران را داد. طلحه و زبیر و عبدالرحمن بن عتاب و گروهى بسیار کشته شدند. از لشکر ما هم فرزندان مخدوع و دو پسر صوحان ([[زید بن صوحان|زید]] و سیحان) و علباء و هند و ثمامه و گروهى دیگر از مسلمانان که خدایشان رحمت کناد کشته شدند؛ والسلام.
  
امام علي علیه‌السلام در نامه‌اي به خواهرش ام‌هاني سلام الله علیها فرمود: «سلام عليك، احمد اليك الله الذي لا اله الّا هو، امّا بعد فانّا التقينا مع البغاة والظلمة في البصرة، فأعطانا الله تعالي النّصر عليهم بحوله و قوّته، و اعطاهم سنّة الظالمين، فقتل كلّ من طلحة، والزّبير و عبدالرحمن بن عتاب و جمع لايحصي و قتل منّا بنو مخدوع و ابنا صوحان و عليا و هندا و ثمامة فيمن يعد من المسلمين رحمهم الله، والسلام».<ref> الجمل ([[شیخ مفید]])، ص 212.</ref>
+
شایان ذکر است که امام علی علیه‌السلام با درایت سیاسی و معنوی خویش، بر اساس مقتضیات زمان، لازم دید که از اهالی مدینه که نخستین یاری‌کنندگان وی بودند و همچنین از اهالی کوفه که بزرگترین و مهمترین سپاهیان وی را تشکیل می‌دادند، از این طریق تقدیر و تشکر نماید و از جهت عاطفی نیز برخود لازم دید که خواهر مکرمه و سایر بازماندگان خویش در [[حجاز]] را از این سفر سرنوشت‌ساز باخبر گرداند. بدین جهت برای هر سه نامه جداگانه‌ای نوشت و برای آن‌ها ارسال نمود.
 
+
==پانویس==
شايان ذكر است كه امام علي علیه‌السلام با درايت سياسي و معنوي خويش، بر اساس مقتضيات زمان، لازم ديد كه از اهالي مدينه منوره كه نخستين ياري‌كنندگان وي بودند و همچنين از اهالي كوفه كه بزرگترين و مهمترين سپاهيان وي را تشكيل مي‌دادند، از اين طريق تقدير و تشكر نمايد و از جهت عاطفي نيز برخود لازم ديد كه خواهر مكرمه و ساير بازماندگان خويش در [[حجاز]] را از اين سفر سرنوشت‌ساز باخبر گرداند. بدين جهت براي هر سه نامه جداگانه‌اي نوشت و براي آن‌ها ارسال نمود.
 
 
 
==پانویس ==
 
 
<references />
 
<references />
 +
==منابع==
 +
* مؤسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام.
 +
[[رده:وقایع ماه جمادی الاول]]
 +
[[رده:سال ۳۶ هجری قمری]]
 +
[[رده:نامه های ائمه علیهم السلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۶:۵۷

تقویم هجری قمری

روز واقعه:12 جمادی الاول
سال ۳۶ هجری قمری

امیرمؤمنان علی علیه‌السلام در روز دهم جمادی الاول با هجوم شدید سپاهیان عایشه، طلحه و زبیر روبرو گردید و در نتیجه، جنگ بزرگی به نام «جنگ جمل» در تاریخ اسلام رقم خورد و آن حضرت پس از نبردی سنگین و سرنوشت‌ساز، فتنه‌انگیزان سپاه جمل را با شکست قاطع مواجه کرد.

بنا به روایت مرحوم شیخ مفید، حضرت علی علیه‌السلام پس از پیروزی در میدان جنگ، به کاتب ویژه خود عبیدالله بن ابی‌رافع فرمان داد تا سه نامه تقریر کند؛ نامه‌ای برای اهالی مدینه، نامه‌ای برای اهالی کوفه و نامه‌ای برای خواهر مکرمه‌اش ام هانی دختر ابی‌طالب.

در بخشی از نامه آن حضرت به اهالی مدینه منوره آمده است: «وَ إِنِّی أُخْبِرُکمْ عَنَّا وَ عَمَّنْ سِرْنَا إِلَیهِ مِنْ جُمُوعِ أَهْلِ الْبَصْرَةِ وَ مَنْ سَارَ إِلَیهِم مِنْ قُرَیشٍ وَ غَیرِهِمْ مَعَ طَلْحَةَ وَ الزُّبَیرِ ...».[۱] اینک به شما از عاقبت کار خویش و لشکر بصره و قریش و دیگران که همراه طلحه و زبیر بودند و به آن شهر رفته بودند خبر مى‏ دهم... .

آن حضرت، در این نامه گزارش دقیق و متقنی از حرکت خویش از شهر مدینه و نبرد با سپاهیان جمل در بصره و پیروزی سپاهیان حق بر مخالفان خلافت اسلامی را بیان کرد و در آخر یادآور شد که وی بسوی کوفه خواهد رفت و در آن جا اقامت خواهد نمود.

امام علی علیه‌السلام، شبیه همین نامه، نامه‌ای برای کوفیان نوشت و گزارش جنگ جمل و همت اهالی کوفه در این نبرد بزرگ را بیان کرده و سپس به آنان متذکر شد که بسوی آنان خواهد رفت و در شهر آنان اقامت خواهد گزید.

امام علیه‌السلام همچنین در نامه‌ دیگری به خواهرش ام‌هانی علیها السلام فرمود: «سَلَامٌ عَلَیک أَحْمَدُ إِلَیک اللَّهَ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ. أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّا الْتَقَینَا مَعَ‏ الْبُغَاةِ وَ الظَّلَمَةِ فِی الْبَصْرَةِ فَأَعْطَانَا اللَّهُ النَّصْرَ عَلَیهِمْ بِحَوْلِهِ وَ قُوَّتِهِ وَ أَعْطَاهُمْ سُنَّةَ الظَّالِمِینَ فَقُتِلَ مِنْهُمْ طَلْحَةُ وَ الزُّبَیرُ وَ عَبْدُالرَّحْمَنِ بْنُ عَتَّابٍ وَ جَمْعٌ لَا یحْصَى وَ قُتِلَ مِنَّا بَنُو مَجْدُوعٍ وَ ابْنَا صُوحَانَ وَ عِلْبَاءُ وَ هِنْدٌ وَ ثُمَامَةُ فِیمَنْ یعَدُّ مِنَ الْمُسْلِمِینَ رَحِمَهُمُ اللَّهُ؛ وَالسَّلَامُ».[۲] سلام بر تو! نخست خداى را که خدایى جز او نیست مى‏ ستایم. اما بعد، ما با سرکشان و ستمگران در بصره رویاروى و درگیر شدیم و خداوند با نیروى خود پیروزى بر آنان را به ما ارزانى داشت و به آنان هم پاداش ستمگران را داد. طلحه و زبیر و عبدالرحمن بن عتاب و گروهى بسیار کشته شدند. از لشکر ما هم فرزندان مخدوع و دو پسر صوحان (زید و سیحان) و علباء و هند و ثمامه و گروهى دیگر از مسلمانان که خدایشان رحمت کناد کشته شدند؛ والسلام.

شایان ذکر است که امام علی علیه‌السلام با درایت سیاسی و معنوی خویش، بر اساس مقتضیات زمان، لازم دید که از اهالی مدینه که نخستین یاری‌کنندگان وی بودند و همچنین از اهالی کوفه که بزرگترین و مهمترین سپاهیان وی را تشکیل می‌دادند، از این طریق تقدیر و تشکر نماید و از جهت عاطفی نیز برخود لازم دید که خواهر مکرمه و سایر بازماندگان خویش در حجاز را از این سفر سرنوشت‌ساز باخبر گرداند. بدین جهت برای هر سه نامه جداگانه‌ای نوشت و برای آن‌ها ارسال نمود.

پانویس

  1. الجمل، شیخ مفید، ص ۳۹۵.
  2. الجمل، شیخ مفید، ص ۳۹۷.

منابع

  • مؤسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام.