مأموریت اسامة بن زید براى تجهیز سپاه جهت نبرد با رومیان: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مأموريت اسامة بن زيد براى تجهيز سپاه اسلام جهت نبرد با روميان را به [[تقویم: مأموريت اسامة بن زيد براى تجهيز سپاه اسلام جهت نبرد با روميا...)
 
(۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{تقویم|روز= 27 صفر|سال= سال 11 هجری قمری}}  
+
{{تقویم|روز= 13 صفر|سال= سال ۱۱ هجری قمری}}  
پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله پس از بازگشت از [[حجة الوداع]]، در آخرين روزهاى عمر شريف خود جهت نبرد با روميان كه از شمال  غربى شبه  جزيره [[عربستان]] در صدد لشكركشى به سرزمين‌ هاى مسلمانان بودند، سپاهى منظم از [[مهاجران و انصار]] [[مدينه]] ترتيب داد و به همگان فرمان داد تا در آن شركت جسته و با روميان متجاوز به جهاد برخيزند.
 
  
پيامبر صلی الله علیه و آله، فرماندهى اين سپاه بزرگ و پرمخاطره را به جوانى نورس به نام اُسامه فرزند زيد بن  حارثه (كه پدرش پيش از اين در [[جنگ موته]] بدست روميان كشته شده بود) سپرد. اسامه در آن زمان بيش از هفده يا هجده سال نداشت.<ref> [[المغازى]] (واقدي)، ج 2، ص 1117 و [[بحارالانوار]] ([[علامه مجلسی]])، ج 21، ص 407.</ref>
+
[[پیامبر اکرم]] صلی الله علیه و آله پس از بازگشت از [[حجة الوداع]]، در آخرین روزهاى عمر شریف خود جهت نبرد با رومیان که از شمال  غربى [[شبه  جزیره عربستان]] در صدد لشکرکشى به سرزمین‌ هاى مسلمانان بودند، سپاهى منظم از [[مهاجران]] و [[انصار]] در [[مدینه]] ترتیب داد و به همگان فرمان داد تا در آن شرکت جسته و با رومیان متجاوز به [[جهاد]] برخیزند.
  
اسامه، به فرمان پيامبر خدا صلی الله علیه و آله از مدينه خارج شده و "جُرف" (مكانى در سه ميلى شهر مدينه به سمت شام) را پادگان نظامى سپاهيان خويش قرار داد. مسلمانان واجد شرايط رزم از انصار و مهاجر، از جمله [[ابوبكر]]، [[عمر بن خطاب]]، [[سعد بن  أبى  وقاص]]، سعيد بن  زيد، ابوعبيده و قتادة بن  نعمان در آن لشكرگاه حضور يافتند.
+
پیامبر صلی الله علیه و آله، فرماندهى این سپاه بزرگ و پرمخاطره را به جوانى نورس به نام [[اسامة بن زید|اُسامة بن زید]] (که پدرش [[زید بن حارثه]]، پیش از این در [[جنگ موته]] بدست رومیان کشته شده بود) سپرد. اسامه در آن زمان بیش از هفده یا هجده سال نداشت.<ref> المغازى (واقدی)، ج ۲، ص ۱۱۱۷؛ بحارالانوار (علامه مجلسی)، ج ۲۱، ص ۴۰۷.</ref>
  
سپاه اسلام به سوى [[روم]] به حركت درآمد ولى هنوز از مدينه چندان فاصله نگرفته بود كه از رحلت [[رسول خدا]] صلی الله علیه و آله باخبر گرديد. همين أمر موجب اندوه سپاهيان اسلام و دست ‌مايه برخى از فرصت‌ طلبان و بازگشت آنان به مدينه گرديد. به همين جهت اين سپاه بزرگ براى مدتى موقت از هم پاشيد و شيرازه آن با پراكنده شدن مسلمانان سوگوار در هم ريخت<ref> [[فروغ ابديت]] ([[جعفر سبحانی]])، ج 2، ص 485.</ref> تا اين كه خلافت ابوبكر بن  أبى ‌قحافه استقرار پيدا كرد. از آن پس سپاه اسلام به رهبرى اسامه به سوى سرحدات روم عازم گرديد.<ref> [[تاريخ دمشق]] ([[ابن عساكر]])، ج 2، ص 51.</ref>
+
اسامه، به فرمان پیامبر خدا صلی الله علیه و آله از مدینه خارج شده و "جُرف" (مکانى در سه میلى شهر مدینه به سمت [[شام]]) را پادگان نظامى سپاهیان خویش قرار داد و مسلمانان واجد شرایط رزم از انصار و مهاجر، مانند [[سعد بن ابی وقاص|سعد بن  أبى وقاص]]، سعید بن  زید، ابوعبیده و قتادة بن  نعمان در آن لشکرگاه حضور یافتند. اما برخى از آنان از جمله [[ابوبکر]] و [[عمر بن  خطاب]]، که از ماجراى [[واقعه غدیر|غدیر خم]] و نصب [[امام علی علیه السلام|امیرمؤمنان]] علیه السلام به [[امامت]] و رهبرى مسلمانان از سوى رسول خدا صلی الله علیه و آله دل خوشى نداشته و خروج این سپاه بزرگ از مدینه را مطابق با اهداف و امیال خود نمى دیدند، بر آن حضرت خرده گرفته که چرا وى، جوانى کم سن و سال و کم تجربه را بر آ نان مقام امیرى داده است. در صورتى که بزرگان و متنفذان فراوانى در میان یاران و [[صحابه]] وى وجود دارند که پیشینه رزم و جهاد آنان در راه خدا بر همگان روشن است و در این راه داراى تجربیاتى فراوان هستند.  
  
تاريخ انتخاب اسامة بن  زيد به فرماندهى سپاه اسلام از سوى رسول  اكرم صلی الله علیه و آله، مورد اتفاق مورخان [[شيعه]] و اهل  سنت نيست. زيرا مورخان اهل  سنت، از جمله واقدى در مغازى خود،<ref> المغازى، ج ص 1117.</ref> آن را روز 27 [[صفر]] سال يازدهم هجرى قمرى دانسته اند.<ref> بحارالانوار، ج 21، ص 407.</ref> غير از [[طبرى]] كه آن را [[محرم]] سال 11 هجرى مى‌ داند.<ref> [[تاريخ  الطبرى]]، ج ص 184.</ref>
+
سرانجام در حالى که توطئه هاى بسیارى در مسیر حرکت سپاه [[اسلام]] روى داد، این سپاه به سوى روم به حرکت درآمد، ولى هنوز از مدینه چندان فاصله نگرفته بود که از [[رحلت پیامبر اسلام|رحلت رسول  خدا]] صلی الله علیه و آله باخبر گردید. همین أمر موجب اندوه سپاهیان و دست‌مایه برخى از فرصت‌ طلبان و بازگشت آنان به مدینه گردید. به همین جهت این سپاه بزرگ براى مدتى موقت از هم پاشید و شیرازه آن با پراکنده شدن مسلمانان سوگوار در هم ریخت<ref> فروغ ابدیت (جعفر سبحانی)، ج ۲، ص ۴۸۵.</ref> تا این که خلافت [[ابوبکر|ابوبکر بن أبى ‌قحافه]] استقرار پیدا کرد. از آن پس سپاه اسلام به رهبرى اسامه به سوى سرحدات روم عازم گردید.<ref> تاریخ دمشق (ابن عساکر)، ج ۲، ص ۵۱.</ref>
  
از آن جا كه آنان رحلت پيامبر خدا صلی الله علیه و آله را در روز 12 [[ربيع  الاول]] مى‌ دانند، بايد فاصله ميان انتصاب اسامه و رحلت پيامبر خدا صلی الله علیه و آله به مدت 15 روز باشد. ولى مورخان و دانشمندان شيعه به پيروى از [[اهل  بيت]] علیهم‌السلام و نوادگان رسول  خدا صلی الله علیه و آله رحلت آن حضرت را روز 28 [[صفر]] دانسته اند.  
+
تاریخ انتخاب اسامة بن زید به فرماندهى سپاه اسلام از سوى رسول اکرم صلی الله علیه و آله، مورد اتفاق مورخان [[شیعه]] و [[اهل سنت]] نیست. زیرا مورخان اهل سنت، از جمله [[محمد بن عمر واقدی|واقدى]] در [[المغازی (کتاب)|مغازى]] خود،<ref> المغازى، ج ۲، ص ۱۱۱۷.</ref> آن را روز ۲۷ [[صفر]] سال یازدهم هجرى قمرى دانسته اند؛<ref> بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۴۰۷.</ref> غیر از [[محمد بن جریر طبری|طبرى]] که آن را [[ماه محرم]] سال ۱۱ هجرى مى‌ داند.<ref> تاریخ  الطبرى، ج ۳، ص ۱۸۴.</ref>
 
 
بنابراين اگر فاصله ميان انتخاب اسامه و رحلت پيامبر صلی الله علیه و آله را همان 15 روز قرار دهيم، به ناچار بايد بپذيريم كه تاريخ انتخاب اسامه به فرماندهى سپاه اسلام، در دهه دوم (يعنى سيزدهم) صفر مى‌ باشد.
 
  
 +
از آن جا که آنان رحلت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله را در روز ۱۲ [[ربیع  الاول]] مى‌ دانند، باید فاصله میان انتصاب اسامه و رحلت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله به مدت ۱۵ روز باشد. ولى مورخان و دانشمندان شیعه به پیروى از [[اهل  بیت]] علیهم‌السلام، رحلت آن حضرت را روز [[۲۸ صفر]] دانسته اند. بنابراین اگر فاصله میان انتخاب اسامه و رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله را همان ۱۵ روز قرار دهیم، به ناچار باید بپذیریم که تاریخ انتخاب اسامه به فرماندهى سپاه اسلام، در دهه دوم یعنى [[13 صفر]] مى‌ باشد.
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
 
 
 
==منابع==
 
==منابع==
 
+
* سید تقى واردى، روز شمار تاریخ اسلام، جلد دوم: ماه صفر.
سيد تقى واردى، روز شمار تاريخ اسلام، جلد دوم: ماه صفر
 
 
 
 
[[رده:وقایع ماه صفر]]
 
[[رده:وقایع ماه صفر]]
 
[[رده:سال ۱۱ هجری قمری]]
 
[[رده:سال ۱۱ هجری قمری]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۵۲

تقویم هجری قمری

روز واقعه:13 صفر
سال ۱۱ هجری قمری


پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله پس از بازگشت از حجة الوداع، در آخرین روزهاى عمر شریف خود جهت نبرد با رومیان که از شمال غربى شبه جزیره عربستان در صدد لشکرکشى به سرزمین‌ هاى مسلمانان بودند، سپاهى منظم از مهاجران و انصار در مدینه ترتیب داد و به همگان فرمان داد تا در آن شرکت جسته و با رومیان متجاوز به جهاد برخیزند.

پیامبر صلی الله علیه و آله، فرماندهى این سپاه بزرگ و پرمخاطره را به جوانى نورس به نام اُسامة بن زید (که پدرش زید بن حارثه، پیش از این در جنگ موته بدست رومیان کشته شده بود) سپرد. اسامه در آن زمان بیش از هفده یا هجده سال نداشت.[۱]

اسامه، به فرمان پیامبر خدا صلی الله علیه و آله از مدینه خارج شده و "جُرف" (مکانى در سه میلى شهر مدینه به سمت شام) را پادگان نظامى سپاهیان خویش قرار داد و مسلمانان واجد شرایط رزم از انصار و مهاجر، مانند سعد بن أبى وقاص، سعید بن زید، ابوعبیده و قتادة بن نعمان در آن لشکرگاه حضور یافتند. اما برخى از آنان از جمله ابوبکر و عمر بن خطاب، که از ماجراى غدیر خم و نصب امیرمؤمنان علیه السلام به امامت و رهبرى مسلمانان از سوى رسول خدا صلی الله علیه و آله دل خوشى نداشته و خروج این سپاه بزرگ از مدینه را مطابق با اهداف و امیال خود نمى دیدند، بر آن حضرت خرده گرفته که چرا وى، جوانى کم سن و سال و کم تجربه را بر آ نان مقام امیرى داده است. در صورتى که بزرگان و متنفذان فراوانى در میان یاران و صحابه وى وجود دارند که پیشینه رزم و جهاد آنان در راه خدا بر همگان روشن است و در این راه داراى تجربیاتى فراوان هستند.

سرانجام در حالى که توطئه هاى بسیارى در مسیر حرکت سپاه اسلام روى داد، این سپاه به سوى روم به حرکت درآمد، ولى هنوز از مدینه چندان فاصله نگرفته بود که از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله باخبر گردید. همین أمر موجب اندوه سپاهیان و دست‌مایه برخى از فرصت‌ طلبان و بازگشت آنان به مدینه گردید. به همین جهت این سپاه بزرگ براى مدتى موقت از هم پاشید و شیرازه آن با پراکنده شدن مسلمانان سوگوار در هم ریخت[۲] تا این که خلافت ابوبکر بن أبى ‌قحافه استقرار پیدا کرد. از آن پس سپاه اسلام به رهبرى اسامه به سوى سرحدات روم عازم گردید.[۳]

تاریخ انتخاب اسامة بن زید به فرماندهى سپاه اسلام از سوى رسول اکرم صلی الله علیه و آله، مورد اتفاق مورخان شیعه و اهل سنت نیست. زیرا مورخان اهل سنت، از جمله واقدى در مغازى خود،[۴] آن را روز ۲۷ صفر سال یازدهم هجرى قمرى دانسته اند؛[۵] غیر از طبرى که آن را ماه محرم سال ۱۱ هجرى مى‌ داند.[۶]

از آن جا که آنان رحلت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله را در روز ۱۲ ربیع الاول مى‌ دانند، باید فاصله میان انتصاب اسامه و رحلت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله به مدت ۱۵ روز باشد. ولى مورخان و دانشمندان شیعه به پیروى از اهل بیت علیهم‌السلام، رحلت آن حضرت را روز ۲۸ صفر دانسته اند. بنابراین اگر فاصله میان انتخاب اسامه و رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله را همان ۱۵ روز قرار دهیم، به ناچار باید بپذیریم که تاریخ انتخاب اسامه به فرماندهى سپاه اسلام، در دهه دوم یعنى 13 صفر مى‌ باشد.

پانویس

  1. المغازى (واقدی)، ج ۲، ص ۱۱۱۷؛ بحارالانوار (علامه مجلسی)، ج ۲۱، ص ۴۰۷.
  2. فروغ ابدیت (جعفر سبحانی)، ج ۲، ص ۴۸۵.
  3. تاریخ دمشق (ابن عساکر)، ج ۲، ص ۵۱.
  4. المغازى، ج ۲، ص ۱۱۱۷.
  5. بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۴۰۷.
  6. تاریخ الطبرى، ج ۳، ص ۱۸۴.

منابع

  • سید تقى واردى، روز شمار تاریخ اسلام، جلد دوم: ماه صفر.