شهادت علی بن حسن مثلث در زندان منصور دوانقی

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۰ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۶:۰۳ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

تقویم هجری قمری

روز واقعه:26 محرم
سال ۱۴۶ هجری قمری


منصور دوانقی، دومین خلیفه عباسی به خاطر قیام‌های محمد و ابراهیم، فرزندان عبدالله محض بن حسن مثنی، در مدینه و بصره و مخالفت‌های عده‌ای دیگر از نوادگان امام حسن‌ علیه‌السلام با دستگاه جور بنی‌عباس، نسبت به بنی الحسن علیه‌السلام که از علویان مبارز و ذی‌نفوذان عصر خود بودند، سخت‌گیری‌های زیادی اعمال می‌کرد و زندگی را بر آنان بسیار دشوار می‌نمود.

وی، علاوه بر سرکوب قیام‌های بنی‌الحسن علیه‌السلام و کشتن تعدادی از آنان، از جمله محمد (نفس زکیه) و ابراهیم (قتیل باخمری)، بسیاری از آنان را دستگیر و در سیاه‌چال‌های مخوف زندانی کرد.

منصور، در سال ۱۴۰ قمری وارد مدینه شد و افراد سرشناس بنی‌الحسن علیه‌السلام، مانند عبدالله بن حسن مثنی، ابراهیم بن حسن مثنی، ابوبکر بن حسن مثنی، حسن بن جعفر بن حسن مثنی، عبدالله بن داوود بن حسن مثنی، علی بن داوود بن حسن مثنی، عباس بن داوود بن حسن مثنی، محمد بن ابراهیم بن حسن مثنی، اسحاق بن ابراهیم بن حسن مثنی، عباس بن حسن مثلث، علی عابد بن حسن مثلث و علی بن محمد نفس زکیه را دستگیر کرد و به مدت سه سال در مدینه زندانی کرد.

در سال ۱۴۴ قمری نیز محمد دیباج (برادر مادری عبدالله بن حسن مثنی) را بر آنان افزود و مأموران حکومتی، بر بدنش چندان تازیانه زدند که لباسش با پوست بدنش به هم آمیخت. در همین سال، تمامی آنان را در بندهای آهنین کرده و با وضعیت رقت‌ باری به سوی عراق حرکت دادند و در زندان هاشمیه (در حوالی کوفه) در سردابی نمور و تاریک زندانی نمودند و بر آنان بسیار سخت گرفتند.

آن زندان مخوف و هولناک، بلای جان نوادگان امام حسن‌مجتبی علیه‌السلام شد و بر اثر سوء تغذیه، تاریکی و غیربهداشتی بودن محیط، آزارهای روحی و جسمی مأموران بر زندانیان، این عده یکی پس از دیگری به بیماری‌های گوناگون و طاقت‌فرسا مبتلا شده و مظلومانه در همان جا به شهادت می‌رسیدند و بدون این که امکان تغسیل و تکفین آنان وجود داشته باشد، بر روی هم انباشته شده و مرگ سایرین را تسریع می‌نمودند.

نخستین کسی که از آن جمع به دیار باقی شتافت، علی بن حسن مثلث بن حسن مثنی بن امام حسن‌مجتبی علیه‌السلام بود. وی از عابدان و زاهدان عصر خود و به "علی الخیر" و "علی العابد" معروف بود و در عبادت و بندگی به ویژه در نماز و تهجد، حالت خشوع و حضور قلب کامل داشت. وی، در حالی جان داد که سرش در سجده عبادت بود.

علی بن حسن مثلث به هنگام شهادت، چهل و پنج سال داشت و دارای پنچ پسر و چهار دختر بود. یکی از فرزندانش حسین بن علی، معروف به «شهید فخّ» است که سال‌های بعد بر ضد بنی‌عباس قیام کرد و در سرزمین «فخّ»، همانند ابا عبدالله الحسین علیه‌السلام مظلومانه به شهادت رسید و اهل بیتش به اسارت دشمن درآمدند.[۱]

پانویس

  1. نک: منتهی الآمال (شیخ عباس قمی)، ج ۱، از ص ۲۵۰ تا ۲۷۸؛ وقایع الایام (شیخ عباس قمی)، ص ۱۶۷.

منابع

  • سید تقى واردى، روز شمار تاریخ اسلام، ماه محرم.

منابع بیشتر: