آیه 21 سوره انفال

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ قَالُوا سَمِعْنَا وَهُمْ لَا يَسْمَعُونَ

مشاهده آیه در سوره


<<20 آیه 21 سوره انفال 22>>
سوره : سوره انفال (8)
جزء : 9
نزول : مدینه

ترجمه های فارسی

و شما مؤمنان چون کسانی (منافقان) نباشید که گفتند شنیدیم، و به حقیقت نمی‌شنوند.

و مانند کسانی نباشید که [از روی تظاهر] گفتند: شنیدیم در حالی که [از روی حقیقت] نمی شنوند.

و مانند كسانى مباشيد كه گفتند: «شنيديم» در حالى كه نمى‌شنيدند.

و از آنان مباشيد كه گفتند كه شنيديم، در حالى كه نمى‌شنيدند.

و همانند کسانی نباشید که می‌گفتند: «شنیدیم!» ولی در حقیقت نمی‌شنیدند!

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Do not be like those who say, ‘We hear,’ though they do not hear.

And be not like those who said, We hear, and they did not obey.

Be not as those who say, we hear, and they hear not.

Nor be like those who say, "We hear," but listen not:

معانی کلمات آیه

«الَّذِینَ قالُوا ...»: مراد از چنین کسانی بیشتر دو گروهند: کافران دشمن حق و حقیقت و منافقان دورو

«لا یَسْمَعُونَ»: مراد این است که گوششان به حقائق بدهکار نیست .

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَ أَنْتُمْ تَسْمَعُونَ «20»

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! از خدا و فرستاده‌ى او اطاعت كنيد و در حالى كه (سخنان او را) مى‌شنويد، از وى سرپيچى نكنيد.

وَ لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ قالُوا سَمِعْنا وَ هُمْ لا يَسْمَعُونَ «21»

و مثل كسانى نباشيد كه گفتند: «شنيديم»، ولى (در حقيقت) آنها نمى‌شنيدند.

نکته ها

در سراسر قرآن، پس از اطاعت خداوند، اطاعت از رسول خدا ذكر شده است، و در يازده مورد، بعد از عبارت‌ «اتَّقُوا اللَّهَ» جمله‌ى‌ «أَطِيعُونِ» آمده است، يعنى لازمه‌ى تقواى الهى، اطاعت از رسول اوست.

با اين‌كه اطاعت از خدا و رسول هر دو لازم است، ولى در اين آيه تنها از سرپيچى از رسول نهى شده است كه معلوم مى‌شود مشكل آنان در اطاعت از رسول بوده است، به خصوص در جنگ بدر ونسبت به فرمان‌هاى پيامبر صلى الله عليه و آله در مسائل نظامى.

مراد از شنيدن سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله‌ «وَ أَنْتُمْ تَسْمَعُونَ»، به دليل آيه‌ى بعد، فهميدن سخنان‌

جلد 3 - صفحه 291

او و درك حقّانيّت اوست.

پیام ها

1- مؤمنان، در معرض تخلّف از دستورات خدا و رسول هستند و به هشدار نياز دارند. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا ...

2- نافرمانى پيامبر، نافرمانى خداست. «وَ لا تَوَلَّوْا عَنْهُ» و نفرمود: «عَنْهُما».

(آرى، فرمان خدا و رسول داراى هويّتى واحد است واطاعت از خداوند در گرو اطاعت از رسولش مى‌باشد.)

3- شنيدن و فهميدن، مسئوليّت‌آور است. «وَ لا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَ أَنْتُمْ تَسْمَعُونَ»

4- آگاه شدن از تاريخ و اخبار گذشتگان متخلّف، مايه‌ى عبرت است. وَ لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ‌ ...

5- در اطاعت از رهبرى، صداقت داشته و به تعهّدات خود پايبند باشيم و بدون عمل ادّعاى ايمان نكنيم. «وَ لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ قالُوا سَمِعْنا وَ هُمْ لا يَسْمَعُونَ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)


وَ لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ قالُوا سَمِعْنا وَ هُمْ لا يَسْمَعُونَ «21»

وَ لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ قالُوا سَمِعْنا: و مباشيد مثل كسانى كه گفتند شنيديم قرآن را سماع عالم قابل‌ وَ هُمْ لا يَسْمَعُونَ‌: و حال آنكه نمى‌شوند شنيدنى كه به آن منتفع شوند و عمل نمايند، پس گويا نشنوند. مراد كفار و منافقانند كه دعوى استماع مى‌نمودند. نزد ابن عباس، مراد يهود بنى قريظه و بنى نصير و نصارى هستند كه مى‌گفتند: آيات كتاب الهى را مى‌شنو يم در صورتى كه به سمع قبول نمى‌شنيدند. يعنى آثار عمليه مترتب نمى‌كردند.

توضيح: مردم در استماع كلمات الهيه و آيات قرآنيه بر سه طبقه‌اند:

اول: جماعتى كه بكلى اعراض از استماع، و اصلا حاضر براى شنيدن بيانات حقه نيستند، بلكه متنفر و منزجرند، چنانچه فرمايد: وَ لَوْ أَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ‌. «1» دوم: كسانى كه تلاوت آيات قرآنى بر آنها موجب مزيد ايمان و رغبت ايشان شود: وَ إِذا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آياتُهُ زادَتْهُمْ إِيماناً. «2» سوم- مشمولين آيه فوق گروهى كه آيات سبحانيه را به حس ظاهرى استماع، لكن به گوش دل نشنوند، يعنى قلب را متوجه نساخته تأثيرى نيابند، بلكه مانند طبقه اولند، زيرا استماع بدون تعقل و تأمل فايده‌اى ندارد، و لذا خداى تعالى مذمت فرمايد ايشان را.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَ أَنْتُمْ تَسْمَعُونَ «20» وَ لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ قالُوا سَمِعْنا وَ هُمْ لا يَسْمَعُونَ «21»

ترجمه‌

اى كسانيكه ايمان آورديد اطاعت كنيد خدا و پيغمبر او را و بر نگرديد از او با آنكه شما مى‌شنويد

و نباشيد مانند آنانكه گفتند شنيديم و آنها نشنيدند.

تفسير

اختصاص خطاب باهل ايمان با آنكه اطاعت خدا و رسول بر تمام خلق واجب است براى آنستكه اطاعت فرع معرفت بخدا و تصديق برسالت است و كسانيكه باين مقام نرسيده‌اند قابل از براى توجه خطاب اطاعت نيستند و ارشاد بايد تدريجى باشد و اعراض از فرمان پيغمبر با شنيدن آيات حقّه قرآن مجيد و مواعظ حسنه آن بعيد از فهم مستقيم است و بايد مسلمانان مانند يهود نباشند كه گفتند سمعنا يعنى شنيديم و قبول كرديم با آنكه بگوش قلب نشنيده و قبول نكرده بودند.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


وَ لا تَكُونُوا كَالَّذِين‌َ قالُوا سَمِعنا وَ هُم‌ لا يَسمَعُون‌َ «21»

و نباشيد مثل‌ كساني‌ ‌که‌ گفتند شنيديم‌ و حال‌ آنكه‌ نشنيدند. شنيدن‌ دو معني‌ دارد يكي‌ استماع‌ بآلت‌ سمع‌ مثل‌ استماع‌ اصوات‌ و كلمات‌ و يكي‌ ترتيب‌ اثر ‌بر‌ كلام‌ ‌که‌ بدل‌ و گوش‌ قلب‌ بشنوند ‌در‌ ‌آيه‌ قبل‌ بمعني‌ اول‌ ‌است‌ وَ أَنتُم‌ تَسمَعُون‌َ و ‌در‌ ‌اينکه‌ ‌آيه‌ بمعني‌ ثاني‌ ‌است‌ ‌يعني‌ اطاعت‌ نكنيد بلكه‌ ميتوان‌ ‌گفت‌ ‌در‌ ‌اينکه‌ ‌آيه‌ بهر دو معني‌ استعمال‌ ‌شده‌.

وَ لا تَكُونُوا مثل‌ كفار و منافقين‌ نباشيد كَالَّذِين‌َ قالُوا سَمِعنا وَ هُم‌ لا يَسمَعُون‌َ اما كفار گفتار ‌آنها‌ ‌اينکه‌ ‌بود‌ ‌که‌ قالُوا سَمِعنا وَ عَصَينا ‌يعني‌ فرمايشات‌ ‌شما‌ ‌را‌ شنيديم‌ و مخالفت‌ ميكنيم‌ ‌که‌ كلمه‌ سمعنا بمعني‌ اول‌ ‌است‌ و جمله‌ و ‌هم‌ ‌لا‌ يسمعون‌ بمعني‌ دوم‌ ‌است‌ ‌يعني‌ اطاعت‌ كرديم‌ و حال‌ آنكه‌ اطاعت‌ نكرديد و دروغ‌ گفتيد ‌که‌ معني‌

جلد 8 - صفحه 96

نفاق‌ ‌است‌ ‌شما‌ مثل‌ ‌آنها‌ نباشيد برويد استماع‌ كنيد و ‌بر‌ طبق‌ دستورات‌ عمل‌ نمائيد

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 21)- در این آیه بار دیگر روی همین مسأله تکیه کرده، می‌گوید:

«همانند کسانی نباشید که می‌گفتند شنیدیم ولی در حقیقت نمی‌شنیدند» (وَ لا تَکُونُوا کَالَّذِینَ قالُوا سَمِعْنا وَ هُمْ لا یَسْمَعُونَ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

منابع