منابع و پی نوشتهای متوسط
شناسه ناقص است
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

محمد بن ابراهیم نعمانی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
جز
 
(۴ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۳: سطر ۳:
  
 
==زندگی نامه==
 
==زندگی نامه==
نام ایشان، محمد بن ابراهیم بن جعفر الکاتب و معروف به ابن ابی زینب است. وی اهل منطقه‌ی نعمانیه‌‌ی [[عراق]] بین [[واسط]] و [[بغداد]] و عراقی اصل بود. او کاتب محدّث بزرگ، [[شیخ کلینی|شیخ کلینی]] بوده و بخش بسیاری از [[کافی]] را نوشته است.  
+
ابوعبدالله‌ محمد بن‌ ابراهيم‌ نعمانى (م 360ق) مشهور به ابن ابی زینب؛  متكلم‌، مفسر و محدّث‌ شيعى‌ قرن چهارم است. وی اهل منطقه‌ی نعمانیه‌‌ی [[عراق]] بین [[واسط]] و [[بغداد]] و عراقی اصل بود.  
  
نعمانی در حسن استنباط و سبک نوشتاری در قرن خود، بی نظیر بوده است. او بیشتر علم خود را از محضر مرحوم ثقه السلام کلینی اخذ کرده و به عنوان کاتب کلینی بوده است که لقب کاتب از این جهت به نعمانی اطلاق شده است. نعمانی برای علم آموزی و دست‌یابی به منابع ناب [[حدیث]]، مسافرت های زیادی را به شهرهای مختلف مثل [[شام]]، [[کوفه]]، [[مدینه]]، [[اردن]]، انجام داده و اخذ علم کرده است. سفر او به حلب، سفر پرباری بود؛ زیرا در آن‌جا توانست کتاب «[[الغیبة (نعمانى)|غیبت]]» خود را منتشر کند.
+
از زندگى‌ وي‌ همين‌ اندازه‌ معلوم‌ است‌ كه‌ در 313 قمری‌ به‌ شيراز آمده‌ و در آن‌ شهر از ابوالقاسم‌ [[موسى‌ بن‌ محمد اشعري‌ قمى‌]] حديث‌ آموخته‌ و در قم‌ احتمالاً از على‌ بن‌ حسين‌ بن‌ بابويه‌ (م 329ق‌‌) حديث‌ شنيده‌ است‌. پس‌ از آن‌ به‌ بغداد سفر كرده‌  و در آنجا از عالمان‌ و محدّثان‌ و فقيهان‌ بنامى‌ چون‌ [[محمد بن‌ همام‌ اسكافى‌]]، احمد بن‌ محمد بن‌ سعيدبن‌ عقدة كوفى‌ (م 333ق‌‌) و محمد بن‌ يعقوب‌ كلينى‌ (م 329ق‌) حديث‌ فرا گرفته‌ است‌. پس‌ از چندي‌ از بغداد آهنگ‌ سفر به‌ شام‌ كرده‌ و در 333ق‌ در طبريه‌ (از شهرهاي‌ اردن‌) از محمد بن‌ عبدالله‌ طبرانى‌ و عبدالله‌ بن‌ عبدالملك‌ بن‌ سهل‌ طبرانى‌ حديث‌ شنيده‌ و پس‌ از آن‌ در شام‌ از محمد ابن‌ عثمان‌ بن‌ علان‌ دهنى‌ بغدادي‌ حديث‌ آموخته‌ و در سالهاي‌ پايانى‌ روزگارش‌ به‌ حلب‌ كه‌ شهري‌ شيعى‌ نشين‌ بوده‌ است‌، رفته‌ و تا پايان‌ زندگى‌ در آنجا مانده‌ و در همانجا به‌ نشر حديث‌ و معارف‌ شيعى‌ پرداخته‌ و در شام‌ درگذشته‌ است‌.<ref>یوسفی اشکوری، «ابن ابی زینب» در دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج2، ص660</ref>
  
او در [[علم رجال]]، شناساندن روات و [[حدیث صحیح]] و غیر صحیح از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]] درباره‌ی او می‌نویسد: شیخ من اصحابنا، عظیم القدر، شریف المنزله، صحیح العقیده. یعنی هیچ انحرافی در عقیده‌اش نیست و [[شیعه|شیعه‌]] دوازده ‌امامی است.
+
نعمانی در حسن استنباط و سبک نوشتاری در قرن خود، بی نظیر بوده است. او بیشتر علم خود را از محضر [[شیخ کلینی|شیخ کلینی] اخذ کرده و به عنوان کاتب کلینی بوده و  بخش بسیاری از [[کافی]] را نوشته است که لقب کاتب از این جهت به نعمانی اطلاق شده است.
 +
 
 +
او در [[علم رجال]]، شناساندن روات و [[حدیث صحیح]] و غیر صحیح از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]] درباره‌ی او می‌نویسد: شیخ من اصحابنا، عظیم القدر، شریف المنزله، صحیح العقیده. یعنی هیچ انحرافی در عقیده‌اش نیست و [[شیعه|شیعه‌]] دوازده ‌امامی است.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ص 383، ش 1043.</ref>
  
 
==اساتید==
 
==اساتید==
سطر ۱۳: سطر ۱۵:
  
 
==تألیفات==
 
==تألیفات==
نعمانی، به جز کتاب [[الغیبة]] نگاشته ‌های دیگری نیز داشته که همه آن‌ها از بین رفته‌‌اند. البته کتابی برجای مانده از قرن چهارم به نام تفسیر النعمانی یا رساله المحکم و المتشابه، که رساله‌ای در علوم قرآنی است به او انتساب دارد. اما در اینکه این کتاب از او باشد تردید جدی وجود دارد.<ref>رجوع کنید به: دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج15، مدخل «تفسیر نعمانی» از سعید زعفرانی‌زاده.</ref>  
+
نعمانی، به جز کتاب [[الغیبة]] نگاشته ‌های دیگری نیز داشته که همه آن‌ها از بین رفته‌‌اند. البته کتابی برجای مانده از قرن چهارم به نام [[تفسیر النعمانی]] یا رساله المحکم و المتشابه، که رساله‌ای در علوم قرآنی است به او انتساب دارد. اما در اینکه این کتاب از او باشد تردید جدی وجود دارد.<ref>رجوع کنید به: دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج15، مدخل «تفسیر نعمانی» از سعید زعفرانی‌زاده.</ref>  
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
 
==منابع==
 
==منابع==
 
+
* یوسفی اشکوری، حسن، «ابن ابی زینب» در دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج2، ص660
 
*[http://rasekhoon.net/article/show/142007/%D8%A7%D9%84%D8%BA%D9%8A%D8%A8%D8%A9%20(%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A)/ الغيبة (نعماني)، راسخون]، بازیابی:31 شهریور 1393
 
*[http://rasekhoon.net/article/show/142007/%D8%A7%D9%84%D8%BA%D9%8A%D8%A8%D8%A9%20(%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A)/ الغيبة (نعماني)، راسخون]، بازیابی:31 شهریور 1393
  
سطر ۳۵: سطر ۳۷:
 
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
|جامعیت= متوسط
+
|جامعیت= خوب
 
|رعایت اختصار= خوب
 
|رعایت اختصار= خوب
 
|سیر منطقی= خوب
 
|سیر منطقی= خوب

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۰۹

ابو عبدالله محمد بن ابراهیم بن جعفر کاتب نعمانی (م ۳۶۰ ه.ق) از علمای شیعه اوائل قرن چهارم هجری قمری و صاحب کتاب مشهور «الغیبه نعمانی» است.

زندگی نامه

ابوعبدالله‌ محمد بن‌ ابراهيم‌ نعمانى (م 360ق) مشهور به ابن ابی زینب؛ متكلم‌، مفسر و محدّث‌ شيعى‌ قرن چهارم است. وی اهل منطقه‌ی نعمانیه‌‌ی عراق بین واسط و بغداد و عراقی اصل بود.

از زندگى‌ وي‌ همين‌ اندازه‌ معلوم‌ است‌ كه‌ در 313 قمری‌ به‌ شيراز آمده‌ و در آن‌ شهر از ابوالقاسم‌ موسى‌ بن‌ محمد اشعري‌ قمى‌ حديث‌ آموخته‌ و در قم‌ احتمالاً از على‌ بن‌ حسين‌ بن‌ بابويه‌ (م 329ق‌‌) حديث‌ شنيده‌ است‌. پس‌ از آن‌ به‌ بغداد سفر كرده‌ و در آنجا از عالمان‌ و محدّثان‌ و فقيهان‌ بنامى‌ چون‌ محمد بن‌ همام‌ اسكافى‌، احمد بن‌ محمد بن‌ سعيدبن‌ عقدة كوفى‌ (م 333ق‌‌) و محمد بن‌ يعقوب‌ كلينى‌ (م 329ق‌) حديث‌ فرا گرفته‌ است‌. پس‌ از چندي‌ از بغداد آهنگ‌ سفر به‌ شام‌ كرده‌ و در 333ق‌ در طبريه‌ (از شهرهاي‌ اردن‌) از محمد بن‌ عبدالله‌ طبرانى‌ و عبدالله‌ بن‌ عبدالملك‌ بن‌ سهل‌ طبرانى‌ حديث‌ شنيده‌ و پس‌ از آن‌ در شام‌ از محمد ابن‌ عثمان‌ بن‌ علان‌ دهنى‌ بغدادي‌ حديث‌ آموخته‌ و در سالهاي‌ پايانى‌ روزگارش‌ به‌ حلب‌ كه‌ شهري‌ شيعى‌ نشين‌ بوده‌ است‌، رفته‌ و تا پايان‌ زندگى‌ در آنجا مانده‌ و در همانجا به‌ نشر حديث‌ و معارف‌ شيعى‌ پرداخته‌ و در شام‌ درگذشته‌ است‌.[۱]

نعمانی در حسن استنباط و سبک نوشتاری در قرن خود، بی نظیر بوده است. او بیشتر علم خود را از محضر [[شیخ کلینی|شیخ کلینی] اخذ کرده و به عنوان کاتب کلینی بوده و بخش بسیاری از کافی را نوشته است که لقب کاتب از این جهت به نعمانی اطلاق شده است.

او در علم رجال، شناساندن روات و حدیث صحیح و غیر صحیح از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. نجاشی درباره‌ی او می‌نویسد: شیخ من اصحابنا، عظیم القدر، شریف المنزله، صحیح العقیده. یعنی هیچ انحرافی در عقیده‌اش نیست و شیعه‌ دوازده ‌امامی است.[۲]

اساتید

از اساتید نعمانی می توان شیخ کلینی، ابوالقاسم موسی بن محمد اشعری، ابن عقده کوفی، محمد بن همام، ابو علی احمد بن محمد کوفی، سلامه بن محمد بن اسماعیل ارزنی، عبدالله بن عبدالملک طبرانی را نام برد.

تألیفات

نعمانی، به جز کتاب الغیبة نگاشته ‌های دیگری نیز داشته که همه آن‌ها از بین رفته‌‌اند. البته کتابی برجای مانده از قرن چهارم به نام تفسیر النعمانی یا رساله المحکم و المتشابه، که رساله‌ای در علوم قرآنی است به او انتساب دارد. اما در اینکه این کتاب از او باشد تردید جدی وجود دارد.[۳]

پانویس

  1. یوسفی اشکوری، «ابن ابی زینب» در دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج2، ص660
  2. نجاشی، رجال نجاشی، ص 383، ش 1043.
  3. رجوع کنید به: دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج15، مدخل «تفسیر نعمانی» از سعید زعفرانی‌زاده.

منابع

پیوندها: