محمدابراهيم خوئی

ابراهيم بن حسين بن علی دنبلی آذربايجانی، معروف به حاج ميرزا ابراهيم خوئی (شهيد آذربايجان) از اکابر علما و دانشمندان مکتب تشيع بود. خوئی دانشمندی حکيم و علامه ای دقيق، جامع علوم عقلی و نقلی بود. خوئی در فقه و اصول و تفسير و حديث و هم در حکمت و کلام و منطق و عرفان و ديگر علوم متداوله متبحر و استاد بود. علامه خوئی دانشمندی متقی، پارسائی زاهد و سخاوتمندی ايثارگر بود و سرانجام هم در آخر عمر به فيض شهادت نائل گرديد.

علامه خوئی از اکابر شاگردان شيخ مرتضای انصاری و سيد حسين ترک بود. متجاوز از هجده سال از محضر اين دو استاد بهره مند بود و با مراجعه به اساتيد حکمت در تمام فنون علمی سرآمد اقران گرديد. علامه خوئی از اساتيد خود و همچنين شيخ محمد حسين کاظمينی و سبط کاشف الغطاء (شيخ مهدی مرحوم) اجازه اجتهاد و روايت داشت. اين استاد شهيد، در بخشش و گذشت و سخا، کرم و جوانمردی و وفا در عصر خويش کم نظير بود، و قسمت زيادی از ثروت خداداد را در راه خيرات، صدقات جاريه، مصارف دينيه و کمک به مستمندان صرف نمود.

علامه امينی در شهداء الفضيله می نويسد: حاج ميرزا ابراهيم خوئی در سال 1247 در شهرستان خوی متولد شد و در سال 1325 در جريان انقلاب مشروطيت به شهادت رسيد. علامه امينی پس از شرحی از فضائل علمی و عملی و سجايای اخلاقی او اضافه می کند که: صبحدم ششم شعبان 1325 در حياط خانه اش بود که ناگهان به سوی او تير اندازی شد. او به راه خدا و راه دينداری و شرف و خدمات خردمندانه اش شهيد راه حق گرديد و از کشته شدن او مصيبت سهمگين به پيکر اسلام و مسلمين وارد شد، که جگر خداپرستان را خون نمود و در دژ دين شکاف انداخت. علامه اردوباری در رثای اين شهيد قصيدۀ آتشين سرود، و پس از شهادت پيکر خون آلود او به آرامگاه وی که در نجف اشرف تعيين شده بود مدفون گرديد. خدايش او را با سالار شهيدان محشور کند.