شمس قیس رازی

این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

شمس قیس رازی، شمس‌الدین محمد

قرن: 7

شاعر. عروضى و وى از مردم رى بود و مدتها در ماوراءالنهر و خوارزم و خراسان مى‌زیست و در سال 614 ق كه آوازه‌ى هجوم مغول در خراسان برخاست با سلطان علاءالدین محمد بن تكش خوارزمشاه به عراق آمد و تا سال 617 ق از همراهان وى بود و پس از آن به فارس رفت و به دربار اتابك سعد بن زنگى راه یافت و ندیم آن پادشاه شد و پس از آن در دربار پسرش نیز بود.

از تالیفات وى: «المعجم فى معاییر اشعار العجم» كه معروفترین كتاب عروض و قوافى و محسنات شعر فارسى است و نخست در 614 ق در شهر مرو طرح این كتاب را ریخت و در وقایع سال 617 ق از میان رفت و پس از مدتى اوراق آن به توسط روستاییان كوه پایهاى عراق بدست وى بازگشت و سپس در فارس در حدود سال 630 ق آن را تمام كرد؛ «المعرب فى معاییر اشعار العرب»؛ «الكافى فى العروضین والقوافى»؛ «حدائق العجم».