سید احمد خمینی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(آرشیو عکس و تصویر)
 
(۱۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
'''حجت‌الاسلام سید احمد خمینی''' (۱۳۷۳ - ۱۳۲۴ ش)، عالم مجاهد [[شیعه]] و فرزند [[امام خمینی|امام خمینی]] بود. وی در سالهای تبعید مرحوم امام، وظیفه سنگین ارتباط بین مردم و امام خمینی را برقرار می کرد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز به عنوان رئیس دفتر امام، همواره در کنار ایشان بود.
 
{{منبع الکترونیکی معتبر}}
 
{{منبع الکترونیکی معتبر}}
  
حجت الاسلام والمسلمين حاج سيد احمد خميني در 24 اسفند 1324ش در شهر [[قم]]، در بيت رفيع فقاهت و مرجعيت شيعه ديده به جهان گشود. پدر والامقامش مرجع و رهبر مسلمانان جهان آيت الله العظمي امام خميني و مادر مکرمه اش حاجيه خانم ثقفي است. حاج سيد احمد پس از گذراندن تحصيلات دبيرستاني به اقتضاي شوق فطري و سيره خانوادگي به تحصيل علوم ديني روي آورد. وي دروس عالي خويش را نزد اساتيد بنام حوزه علميه قم چون حضرات آيات: حاج شيخ مرتضي حائري يزدي، حاج سيد محمدباقر سلطاني طباطبايي و حاج سيد موسي شبيري زنجاني فراگرفت.<ref>«بزرگداشت حجت الاسلام والمسلمين حاج سيد احمد خميني»، آئينه پژوهش، سال پنجم، شماره پنجم و ششم (بهمن – اسفند 1373)، ص 174.</ref>
+
{{شناسنامه عالم
  
هنگامي که پدر و برادرش تبعيد شدند او وظيفه داشت تا مشعل مبارزه را در کانون قيام روشن نگه دارد. وي در اواخر سال 1344 به همراه يکي از دوستان مخفيانه از طريق آبادان به نجف اشرف رفت و پس از پنج ماه اقامت در نجف به ايران بازگشت و هنگام مراجعت در مرز خسروي به وسيله ساواک دستگير و پس از مدتي آزاد و به [[قم]] مراجعت کرد. در پايان سال 1345 دوباره براي اطلاع رساني به پدر بزرگوارش از اوضاع ايران از طريق خرمشهر به [[عراق]] رفت و در همين سفر به کسوت روحانيان درآمد و پس از مدتي به ايران بازگشت؛ اما هنگام مراجعت براي دومين بار دستگير شد و بعد از بازجويي و مدتي حبس در زندان قزل قلعه در تاريخ 24/5/1346 از زندان آزاد شد.<ref>علي اکبر مسعودي خميني، خاطرات آيت الله مسعودي خميني (تهران: مرکز انقلاب اسلامي، 1381)، ص205.</ref>
+
|نام کامل = سید احمد موسوی مصطفوی خمینی
  
حاج سيد احمد در سالهاي تبعيد حضرت امام وظيفه سنگين ارتباط بين مردم و امام را برقرار مي کرد. اخبار داخل کشور را به حضرت امام و اطلاعيه ها و پيامهاي حضرت امام را به انقلابيون منتقل مي کرد. حجت الاسلام والمسلمين سيد محمد هاشمي مي گويد: «هر گونه اطلاعيه و يا پيام که در خارج از کشور به مناسبتهاي خاصي از حضرت امام صادر مي شد، در تکثير و توزيع بين نيروهاي انقلابي، نقش فرزند گرانقدرشان تعيين کننده بود. به ياد دارم در آن زمان خانه محقري را در يکي از محله هاي دورافتاده قم تهيه کرده بودند و با امکانات بسيار کم به تکثير و توزيع بيانيه هاي حضرت امام اقدام مي نمودند. طبيعتاً در آن شرايط با توجه به حساسيت ساواک و شاه اين کار بسيار خطرناک بود ولي در عين حال بدون هيچ گونه ترس و واهمه اي، شخص ايشان مسئوليت اين وظيفه را به دوش داشتند».<ref>غلامعلي رجائي، يادگار سپيده (تهران: هاد، 1374)، ص55.</ref>
+
|تصویر=[[پرونده:احمد خمینی.jpg|۲3۰px|center]]
  
در سالهاي تبعيد حضرت امام، حاج سيد احمد نقش مهمي در صيانت از دفتر حضرت امام به عهده داشتند و به امور رسيدگي مي کردند. حضرت امام در نامه مورخ 6/8/1349 ش مي نويسند: «اما راجع به شهريه که نوشته ايد زياد شود، از جهاتي صلاح نيست. اولاً به طوري که اخيراً مشاهد است معلوم نيست وجوه به اينجانب برسد دست و دسته هاي مختلفي شايد در کار باشد که نگذارند برسد. بنابراين زياد نمودن صحيح نيست و ثانياً ممکن است بخواهيد زياد کنيد صداها بيشتر شود و دستگاه را به هر نحو است وادار به مخالفت با اصل کنند بنابراين احتياط در اين است که عجالتاً همين نحو که هست باشد عجله نکنيد تا ببينم چه مي شود. راجع به بيروني من نمي توانم هر روز دخالتي کنم. شما خودتان هر نحو صلاح مي دانيد عمل کنيد و خيلي مقيد نباشيد. آمدن و رفتن اصحاب يا اشخاص مهم نيست در هر صورت هر طور صلاح مي دانيد ممکن است با حضرت آقاي سلطاني هم در اين امور مشورت کنيد هر طور صلاح است عمل کنيد».<ref>روح الله خميني، رهبر انقلاب و بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران، وعده ديدار: نامه هاي حضرت امام خميني به حضرت حجت الاسلام والمسلمين حاج سيد احمد خميني [تهران]: موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمینی.</ref>
+
|زادروز = ۱۳۲۴ شمسی
  
حاج سيد احمد در سال 1365ش مخفيانه عازم [[نجف]] اشرف شد و با رحلت برادر بزرگوارش مرحوم آيت الله حاج آقا مصطفي خميني رابط بين امام و ساير مراکز مبارزاتي بود. با مبارزات مردم مسلمان ايران به رهبري حضرت امام خميني وي بسان يار و ياور پدر هماره در کنارش بود و لحظه اي از رهبر جدا نشد. پس از پيروزي انقلاب اسلامي به عنوان رئيس دفتر امام بخشي از مسئوليت هاي خطير ايشان را بر عهده گرفت و در خلال اين مدت از ايفاي وظايف محوله به خوبي برآمد و کوچکترين نقطة ضعفي از او ديده نشد.<ref>آينه پژوهش، ص174.</ref>
+
|زادگاه = [[قم]]
  
حضرت امام خميني (قدس سره) پس از پيروزي انقلاب و تشکيل دولت و ديگر نهادها نقش پدرانه براي همه گروهها داشتند و گروهها با سليقه هاي مختلف خود را از انقلاب جدا نمي دانستند، در تنظيم اين رابطه حاج سيد احمد نقش بسزايي داشتند. حجت الاسلام والمسليمن موسوي خوئيني ها مي گويد: «با اطمينان مي توانم بگويم که حتي من خودم که رابطه صميمي بيش از دو برادر هم با حاج احمد آقا داشتم، ايشان اصلاً بين من و فرد ديگري که از لحاظ گرايشات سياسي نقطه مقابل من بود، در تنظيم رابطه ما با امام فرقي نمي گذاشت و چه بسا من مي رنجيدم، مثلاً اگر ملاقات مي خواستند سعي نمي کرد يک گروه بيشتر وقت ملاقات بگيرند يا از يک گروه پيش امام زياد تعريف کند تا توجه امام را به آنها بيشتر کند و دقيقاً خلاف آن چيزي که معتقد بود، انجام مي داد».<ref>غلامعلي رجائي، ص23.</ref>
+
|وفات = ۱۳۷۳ شمسی
  
پس از ارتحال اندوهبار حضرت امام به عضويت مجلس خبرگان رهبري و نمايندگي مقام معظم رهبري در شوراي عالي امنيت ملي کشور برگزيده شد و توليت «موسسه نشر و تنظيم آثار امام خميني» را بر عهده گرفت و بسياري از کتابها و نوشتارهاي امام را به زيبايي منتشر نمود و همزمان به تحصيل فلسفه اسلامي پرداخت.<ref>آينه پژوهش، ص174.</ref> در اين سالها حاج سيد احمد منصب دولتي نپذيرفت.
+
|مدفن = تهران - بهشت زهرا
  
حجت الاسلام والمسلمين محمد شريعتي مي گويد: «از خود حاج احمد آقا و بعضي از دوستان شنيدم که بعد از رحلت حضرت امام مقام معظم رهبري، حضرت آيت الله خامنه اي و حضرت آيت الله هاشمي رفسنجاني رياست محترم جمهوري، همواره به مرحوم حاج احمد آقا اصرار داشتند که ايشان به مجلس شوراي اسلامي بروند و رياست مجلس شوراي اسلامي را به عهده بگيرند ولي ايشان به هيچ عنوان قبول نکردند و اين عليرغم آن بود که ايشان شايستگي هاي فراواني براي احراز پستهاي مختلف داشت».<ref>غلامعلي رجائي، ص87.</ref> سرانجام آن مرحوم پس از عمري تلاش و کوشش در راه پيشبرد اهداف اسلام و نظام اسلامي، پس از يک بيماري در 49 سالگي به تاريخ جمعه 26 اسفند 1373 ش بدرود حيات گفت.<ref>آينه پژوهش، ص174-175.</ref>
+
|اساتید = [[امام خمینی]]، [[شیخ مرتضی حائری یزدی|شیخ مرتضی حائری یزدی]]، سید محمدباقر سلطانی طباطبایی و [[سید موسی شبیری زنجانی|سید موسی شبیری زنجانی]]
 +
 
 +
|شاگردان =
 +
 
 +
|آثار =
 +
 
 +
}}
 +
==تحصیلات==
 +
سید احمد خمینی فرزند مرحوم [[امام خمینی|امام خمینی]]، متولد ۱۳۲۴ شمسی در شهر [[قم]] است. سید احمد پس از گذراندن تحصیلات دبیرستانی، به اقتضای شوق فطری و سیره خانوادگی به تحصیل علوم دینی روی آورد. وی دروس عالی خویش را نزد اساتید بنام [[حوزه علمیه قم]] چون حضرات آیات: [[شیخ مرتضی حائری یزدی|شیخ مرتضی حائری یزدی]]، سید محمدباقر سلطانی طباطبایی و [[سید موسی شبیری زنجانی|سید موسی شبیری زنجانی]] فراگرفت.<ref>«بزرگداشت حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینی»، آئینه پژوهش، سال پنجم، شماره پنجم و ششم (بهمن – اسفند ۱۳۷۳)، ص ۱۷۴.</ref>
 +
 
 +
در سفرهایی که ایشان به [[نجف]] داشت، در محضر درس امام خمینی و برادرش، آیت الله شهید [[سید مصطفی خمینی]]، حاضر می شد. از وی نقل شده است که کتاب «الکبری فی المنطق» را نزد خود حضرت امام خوانده است. پس از چند سال دوره سطوح را پشت سرگذاشت و درس خارج را شروع کرد. در سال ۱۳۵۶ که به نجف عزیمت نمود (آخرین سفر)، به همراه تعدادی از طلاب در درس [[اسفار اربعه (کتاب)|اسفار]] آیت الله رضوانی حاضر شد.
 +
 
 +
==فعالیت سیاسی==
 +
هنگامی که پدر و برادرش ([[سید مصطفی خمینی]]) تبعید شدند، او وظیفه داشت تا مشعل مبارزه را در کانون قیام روشن نگه دارد. وی در اواخر سال ۱۳۴۴ به همراه یکی از دوستان، مخفیانه از طریق آبادان به [[نجف]] اشرف رفت و پس از پنج ماه اقامت در نجف به [[ایران|ایران]] بازگشت، ولی هنگام مراجعت در مرز خسروی به وسیله ساواک دستگیر و پس از مدتی آزاد و به [[قم]] مراجعت کرد. در پایان سال ۱۳۴۵ دوباره برای اطلاع رسانی به پدر بزرگوارش از اوضاع ایران از طریق [[خرمشهر]] به [[عراق]] رفت و در همین سفر به کسوت روحانیان درآمد و پس از مدتی به ایران بازگشت؛ اما هنگام مراجعت برای دومین بار دستگیر شد و بعد از بازجویی و مدتی حبس در زندان قزل قلعه در تاریخ ۲۴/۵/۱۳۴۶ از زندان آزاد شد.<ref>علی اکبر مسعودی خمینی، خاطرات آیت الله مسعودی خمینی (تهران: مرکز انقلاب اسلامی، ۱۳۸۱)، ص۲۰۵.</ref>
 +
 
 +
حاج سید احمد در سالهای تبعید حضرت امام، وظیفه سنگین ارتباط بین مردم و امام خمینی را برقرار می کرد. اخبار داخل کشور را به حضرت امام و اطلاعیه ها و پیامهای ایشان را به انقلابیون منتقل می کرد. حجت الاسلام والمسلمین سید محمد هاشمی می گوید: «هر گونه اطلاعیه و یا پیام که در خارج از کشور به مناسبتهای خاصی از حضرت امام صادر می شد، در تکثیر و توزیع بین نیروهای انقلابی، نقش فرزند گرانقدرشان تعیین کننده بود. به یاد دارم در آن زمان خانه محقری را در یکی از محله های دورافتاده قم تهیه کرده بودند و با امکانات بسیار کم به تکثیر و توزیع بیانیه های حضرت امام اقدام می نمودند. طبیعتاً در آن شرایط با توجه به حساسیت [[ساواک]] و شاه، این کار بسیار خطرناک بود، ولی در عین حال بدون هیچ گونه ترس و واهمه ای، شخص ایشان مسئولیت این وظیفه را به دوش داشتند».<ref>غلامعلی رجائی، یادگار سپیده (تهران: هاد، ۱۳۷۴)، ص۵۵.</ref>
 +
 
 +
در سالهای تبعید حضرت امام، حاج سید احمد نقش مهمی در صیانت از دفتر حضرت امام به عهده داشتند و به امور رسیدگی می کردند. حضرت امام در نامه مورخ ۶/۸/۱۳۴۹ شمسی می نویسند: «اما راجع به شهریه که نوشته اید زیاد شود، از جهاتی صلاح نیست. اولاً به طوری که اخیراً مشاهد است معلوم نیست وجوه به اینجانب برسد، دست و دسته های مختلفی شاید در کار باشد که نگذارند برسد. بنابراین زیاد نمودن صحیح نیست و ثانیاً ممکن است بخواهید زیاد کنید صداها بیشتر شود و دستگاه را به هر نحو است وادار به مخالفت با اصل کنند. بنابراین احتیاط در این است که عجالتاً همین نحو که هست باشد عجله نکنید تا ببینم چه می شود. راجع به بیرونی من نمی توانم هر روز دخالتی کنم. شما خودتان هر نحو صلاح می دانید عمل کنید و خیلی مقید نباشید. آمدن و رفتن اصحاب یا اشخاص مهم نیست، در هر صورت هر طور صلاح می دانید ممکن است با حضرت آقای سلطانی هم در این امور مشورت کنید هر طور صلاح است عمل کنید».<ref>روح الله خمینی، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، وعده دیدار: نامه های حضرت امام خمینی به حضرت حجت الاسلام حاج سید احمد خمینی، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.</ref>
 +
 
 +
حاج سید احمد در سال ۱۳۵۶ شمسی مخفیانه عازم [[نجف]] اشرف شد و با رحلت برادر بزرگوارش مرحوم آیت الله [[سید مصطفی خمینی|سید مصطفی خمینی]] رابط بین امام و سایر مراکز مبارزاتی بود. با مبارزات مردم مسلمان ایران به رهبری حضرت امام خمینی، وی بسان یار و یاور پدر هماره در کنارش بود و لحظه ای از رهبر جدا نشد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان رئیس دفتر امام، بخشی از مسئولیت های خطیر ایشان را بر عهده گرفت و در خلال این مدت از ایفای وظایف محوله به خوبی برآمد و کوچکترین نقطه ضعفی از او دیده نشد.<ref>آینه پژوهش، ص۱۷۴.</ref>
 +
 
 +
در جلساتی که مبارزان مسلمان ترتیب می دادند، او هم از جمله شرکت کنندگان آن بود؛ مبارزانی چون [[شهید فضل الله محلاتی|شیخ فضل الله محلاتی]]، [[شهید آیت الله سعیدی|شهید سعیدی]]، شیخ محمدرضا مهدوی کنی، [[محمدجواد باهنر|شهید دکتر باهنر]] و شیخ جعفر شجونی.
 +
 
 +
حضرت امام خمینی (قدس سره) پس از پیروزی انقلاب و تشکیل دولت و دیگر نهادها، نقش پدرانه برای همه گروهها داشتند و گروهها با سلیقه های مختلف خود را از انقلاب جدا نمی دانستند، در تنظیم این رابطه حاج سید احمد نقش بسزایی داشتند.
 +
 
 +
پس از ارتحال اندوهبار حضرت امام، حاج سید احمد به عضویت مجلس خبرگان رهبری و نمایندگی مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی کشور برگزیده شد و تولیت «موسسه نشر و تنظیم آثار امام خمینی» را بر عهده گرفت و بسیاری از کتابها و نوشتارهای امام را به زیبایی منتشر نمود.<ref>آینه پژوهش، ص۱۷۴.</ref>  
 +
 
 +
ایشان همچنین بعد از رحلت حضرت امام، همواره یار و پشتیبان مقام معظم رهبری، حضرت [[سید علی حسینی خامنه ای|آیت الله خامنه ای]] بود و در حمایت و تقویت جایگاه رهبری می کوشید.
 +
 
 +
[[پرونده:سیداحمد+خمینی.jpg|thumb|left|سید احمد خمینی، [[امام خمینی|پدر]] و [[سید مصطفی خمینی|برادر]]]]
 +
 
 +
==وفات==
 +
سرانجام مرحوم سید احمد خمینی پس از عمری تلاش و کوشش در راه پیشبرد اهداف [[اسلام]] و نظام اسلامی، پس از یک بیماری قلبی در ۴۹ سالگی به تاریخ جمعه ۲۶ اسفند ۱۳۷۳ شمسی بدرود حیات گفت و در بهشت زهرا، در جوار پدر ارجمندش [[امام خمینی]]، به خاک سپرده شد.<ref>آینه پژوهش، ص۱۷۴-۱۷۵.</ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
  
 
==منابع==
 
==منابع==
* اکبر مشعوف، حجت الاسلام والمسلمين سيد احمد خميني، [http://www.iichs.org/index.asp?id=520&doc_cat=7 موسسه مطالعات تاریخ معاصر] ، تاریخ بازیابی: 9 آذرماه 1392.
 
  
 +
*اکبر مشعوف، [http://www.iichs.org/index.asp?id=۵۲۰&doc_cat=۷ موسسه مطالعات تاریخ معاصر]، حجت الاسلام والمسلمین سید احمد خمینی، تاریخ بازیابی: ۹ آذرماه ۱۳۹۲.
 +
*یاد یادگار امام، ص ۱ - ۳۲ و ۱۰۰ - ۱۰۱.
 +
 +
==آرشیو عکس و تصویر==
 +
<gallery mode="packed" heights="170">
 +
پرونده:سیداحمد (3).jpg|سید احمد موسوی مصطفوی خمینی در نوجوانی در تیم فوتبال
 +
پرونده:سیداحمد (5).jpg|سید احمد موسوی مصطفوی خمینی در زندان ساواک
 +
پرونده:سیداحمد (1).jpg|سید احمد موسوی مصطفوی خمینی در جوانی
 +
پرونده:سیداحمد (6).jpg|سید احمد موسوی مصطفوی خمینی و [[شهید مصطفی چمران]] در [[لبنان]]
 +
پرونده:مطهری (18).jpg|ورود به ایران در 12 بهمن: 1. حسن لاهوتی، 2. سید صادق طباطبایی، 3. شهید [[شهید صدوقی|محمدعلی صدوقی]]، 4. سیدمحمد موسوی خوئینی‌، 5. صادق قطب زاده، 6. شهید [[مرتضی مطهری]]، 7. سید احمد موسوی مصطفوی خمینی، 8. ژرژان فابین باتااوش و [[امام خمینى(ره)|سید روح الله موسوی مصطفوی خمینی]]
 +
پرونده:سیداحمد (7).jpg|از راست: سید ابوالفضل تولیت، [[سید محمود طالقانی|سید محمود علایی طالقانی]] و سید احمد موسوی مصطفوی خمینی
 +
پرونده:رضا استادی (22).jpg|از راست: ناشناسان، [[آیت الله محمدفاضل لنکرانی|محمد موحدی]]، [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی]]، سید احمد موسوی مصطفوی خمینی، ناشناسان، سید مهدی روحانی، [[رضا استادی مقدم]] و ناشناسان (کلنگ زنی ساختمان جدید کتابخانه آیت الله مرعشی در قم)
 +
پرونده:سید محمدرضا گلپایگانی (116).jpg|اقامه نماز بر پیکر سید روح الله موسوی مصطفوی خمینی- از راست: محمدرضا توسلی محلاتی، [[سید محمدرضا موسوی گلپایگانی]] و سید احمد موسوی مصطفوی خمینی
 +
پرونده:سیداحمد (4).jpg|سید احمد موسوی مصطفوی خمینی
 +
پرونده:سیداحمد (2).jpg|شجرنامه سید احمد موسوی مصطفوی خمینی
 +
</gallery>
 +
[[رده:علمای معاصر|خمینی،سید احمد]]
 
[[رده:شخصیت های سیاسی]]
 
[[رده:شخصیت های سیاسی]]
 +
[[رده:مدفونین در بهشت زهرا]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۳۴

حجت‌الاسلام سید احمد خمینی (۱۳۷۳ - ۱۳۲۴ ش)، عالم مجاهد شیعه و فرزند امام خمینی بود. وی در سالهای تبعید مرحوم امام، وظیفه سنگین ارتباط بین مردم و امام خمینی را برقرار می کرد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز به عنوان رئیس دفتر امام، همواره در کنار ایشان بود.

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon-computer.png
محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


۲3۰px
نام کامل سید احمد موسوی مصطفوی خمینی
زادروز ۱۳۲۴ شمسی
زادگاه قم
وفات ۱۳۷۳ شمسی
مدفن تهران - بهشت زهرا

Line.png

اساتید

امام خمینی، شیخ مرتضی حائری یزدی، سید محمدباقر سلطانی طباطبایی و سید موسی شبیری زنجانی



تحصیلات

سید احمد خمینی فرزند مرحوم امام خمینی، متولد ۱۳۲۴ شمسی در شهر قم است. سید احمد پس از گذراندن تحصیلات دبیرستانی، به اقتضای شوق فطری و سیره خانوادگی به تحصیل علوم دینی روی آورد. وی دروس عالی خویش را نزد اساتید بنام حوزه علمیه قم چون حضرات آیات: شیخ مرتضی حائری یزدی، سید محمدباقر سلطانی طباطبایی و سید موسی شبیری زنجانی فراگرفت.[۱]

در سفرهایی که ایشان به نجف داشت، در محضر درس امام خمینی و برادرش، آیت الله شهید سید مصطفی خمینی، حاضر می شد. از وی نقل شده است که کتاب «الکبری فی المنطق» را نزد خود حضرت امام خوانده است. پس از چند سال دوره سطوح را پشت سرگذاشت و درس خارج را شروع کرد. در سال ۱۳۵۶ که به نجف عزیمت نمود (آخرین سفر)، به همراه تعدادی از طلاب در درس اسفار آیت الله رضوانی حاضر شد.

فعالیت سیاسی

هنگامی که پدر و برادرش (سید مصطفی خمینی) تبعید شدند، او وظیفه داشت تا مشعل مبارزه را در کانون قیام روشن نگه دارد. وی در اواخر سال ۱۳۴۴ به همراه یکی از دوستان، مخفیانه از طریق آبادان به نجف اشرف رفت و پس از پنج ماه اقامت در نجف به ایران بازگشت، ولی هنگام مراجعت در مرز خسروی به وسیله ساواک دستگیر و پس از مدتی آزاد و به قم مراجعت کرد. در پایان سال ۱۳۴۵ دوباره برای اطلاع رسانی به پدر بزرگوارش از اوضاع ایران از طریق خرمشهر به عراق رفت و در همین سفر به کسوت روحانیان درآمد و پس از مدتی به ایران بازگشت؛ اما هنگام مراجعت برای دومین بار دستگیر شد و بعد از بازجویی و مدتی حبس در زندان قزل قلعه در تاریخ ۲۴/۵/۱۳۴۶ از زندان آزاد شد.[۲]

حاج سید احمد در سالهای تبعید حضرت امام، وظیفه سنگین ارتباط بین مردم و امام خمینی را برقرار می کرد. اخبار داخل کشور را به حضرت امام و اطلاعیه ها و پیامهای ایشان را به انقلابیون منتقل می کرد. حجت الاسلام والمسلمین سید محمد هاشمی می گوید: «هر گونه اطلاعیه و یا پیام که در خارج از کشور به مناسبتهای خاصی از حضرت امام صادر می شد، در تکثیر و توزیع بین نیروهای انقلابی، نقش فرزند گرانقدرشان تعیین کننده بود. به یاد دارم در آن زمان خانه محقری را در یکی از محله های دورافتاده قم تهیه کرده بودند و با امکانات بسیار کم به تکثیر و توزیع بیانیه های حضرت امام اقدام می نمودند. طبیعتاً در آن شرایط با توجه به حساسیت ساواک و شاه، این کار بسیار خطرناک بود، ولی در عین حال بدون هیچ گونه ترس و واهمه ای، شخص ایشان مسئولیت این وظیفه را به دوش داشتند».[۳]

در سالهای تبعید حضرت امام، حاج سید احمد نقش مهمی در صیانت از دفتر حضرت امام به عهده داشتند و به امور رسیدگی می کردند. حضرت امام در نامه مورخ ۶/۸/۱۳۴۹ شمسی می نویسند: «اما راجع به شهریه که نوشته اید زیاد شود، از جهاتی صلاح نیست. اولاً به طوری که اخیراً مشاهد است معلوم نیست وجوه به اینجانب برسد، دست و دسته های مختلفی شاید در کار باشد که نگذارند برسد. بنابراین زیاد نمودن صحیح نیست و ثانیاً ممکن است بخواهید زیاد کنید صداها بیشتر شود و دستگاه را به هر نحو است وادار به مخالفت با اصل کنند. بنابراین احتیاط در این است که عجالتاً همین نحو که هست باشد عجله نکنید تا ببینم چه می شود. راجع به بیرونی من نمی توانم هر روز دخالتی کنم. شما خودتان هر نحو صلاح می دانید عمل کنید و خیلی مقید نباشید. آمدن و رفتن اصحاب یا اشخاص مهم نیست، در هر صورت هر طور صلاح می دانید ممکن است با حضرت آقای سلطانی هم در این امور مشورت کنید هر طور صلاح است عمل کنید».[۴]

حاج سید احمد در سال ۱۳۵۶ شمسی مخفیانه عازم نجف اشرف شد و با رحلت برادر بزرگوارش مرحوم آیت الله سید مصطفی خمینی رابط بین امام و سایر مراکز مبارزاتی بود. با مبارزات مردم مسلمان ایران به رهبری حضرت امام خمینی، وی بسان یار و یاور پدر هماره در کنارش بود و لحظه ای از رهبر جدا نشد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان رئیس دفتر امام، بخشی از مسئولیت های خطیر ایشان را بر عهده گرفت و در خلال این مدت از ایفای وظایف محوله به خوبی برآمد و کوچکترین نقطه ضعفی از او دیده نشد.[۵]

در جلساتی که مبارزان مسلمان ترتیب می دادند، او هم از جمله شرکت کنندگان آن بود؛ مبارزانی چون شیخ فضل الله محلاتی، شهید سعیدی، شیخ محمدرضا مهدوی کنی، شهید دکتر باهنر و شیخ جعفر شجونی.

حضرت امام خمینی (قدس سره) پس از پیروزی انقلاب و تشکیل دولت و دیگر نهادها، نقش پدرانه برای همه گروهها داشتند و گروهها با سلیقه های مختلف خود را از انقلاب جدا نمی دانستند، در تنظیم این رابطه حاج سید احمد نقش بسزایی داشتند.

پس از ارتحال اندوهبار حضرت امام، حاج سید احمد به عضویت مجلس خبرگان رهبری و نمایندگی مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی کشور برگزیده شد و تولیت «موسسه نشر و تنظیم آثار امام خمینی» را بر عهده گرفت و بسیاری از کتابها و نوشتارهای امام را به زیبایی منتشر نمود.[۶]

ایشان همچنین بعد از رحلت حضرت امام، همواره یار و پشتیبان مقام معظم رهبری، حضرت آیت الله خامنه ای بود و در حمایت و تقویت جایگاه رهبری می کوشید.

سید احمد خمینی، پدر و برادر

وفات

سرانجام مرحوم سید احمد خمینی پس از عمری تلاش و کوشش در راه پیشبرد اهداف اسلام و نظام اسلامی، پس از یک بیماری قلبی در ۴۹ سالگی به تاریخ جمعه ۲۶ اسفند ۱۳۷۳ شمسی بدرود حیات گفت و در بهشت زهرا، در جوار پدر ارجمندش امام خمینی، به خاک سپرده شد.[۷]

پانویس

  1. «بزرگداشت حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینی»، آئینه پژوهش، سال پنجم، شماره پنجم و ششم (بهمن – اسفند ۱۳۷۳)، ص ۱۷۴.
  2. علی اکبر مسعودی خمینی، خاطرات آیت الله مسعودی خمینی (تهران: مرکز انقلاب اسلامی، ۱۳۸۱)، ص۲۰۵.
  3. غلامعلی رجائی، یادگار سپیده (تهران: هاد، ۱۳۷۴)، ص۵۵.
  4. روح الله خمینی، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، وعده دیدار: نامه های حضرت امام خمینی به حضرت حجت الاسلام حاج سید احمد خمینی، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
  5. آینه پژوهش، ص۱۷۴.
  6. آینه پژوهش، ص۱۷۴.
  7. آینه پژوهش، ص۱۷۴-۱۷۵.

منابع

  • اکبر مشعوف، موسسه مطالعات تاریخ معاصر، حجت الاسلام والمسلمین سید احمد خمینی، تاریخ بازیابی: ۹ آذرماه ۱۳۹۲.
  • یاد یادگار امام، ص ۱ - ۳۲ و ۱۰۰ - ۱۰۱.

آرشیو عکس و تصویر