اخلاق اجتماعی
بخش اخلاق اجتماعی از مهمترین بخش‌های اخلاق اسلامی است. انسان چون ضرورتا نیازمند زندگی در اجتماع می‌باشد و به یاری دیگر انسان‌ها و یاری رساندن به دیگران وابسته است. آشنایی و رعایت مسائل این قسم از زندگی بسیار لازم به نظر می‌رسد. با توجه به آیات و روایات و تاملی کوتاه در زندگی اطراف خود به خوبی ملاحظه می‌کنیم که بسیاری از صفات ناپسند و گناهان از همین اجتماع و ارتباط برمی‌خیزد و بسیاری از صفات نیکو و ثواب‌ها و فضیلت‌ها از همین بخش است.
فهرست مباحث اخلاق اجتماعی:
شاخه‌ها و زیرشاخه‌های مباحث اخلاق اجتماعی به صورت زیر می‌باشد:
الف) اجتماعی زیستن انسان:
1. اختیاری بودن اجتماعی زیستن انسان؛
2. عوامل رویکرد به حیات اجتماعی:
- عواطف انسان
- خرد انسان
3. ارزش‌های اخلاقی در حیات اجتماعی؛
4. اصول حاکم بر ارزش‌های اجتماعی:
- تقدم مصالح معنوی بر منافع مادی
ب) زیرمجموعه‌ی اخلاق اجتماعی:
1. اخلاق خانواده:[۱]
- رابطه زن و شوهر
- رابطه فرزند و پدر و مادر
- رابطه‌ی فرزندان با یکدیگر
2. رابطه خویشاوندی؛
3. رابطه با دوستان؛
4. رابطه با همسایگان؛
5. رابطه با مومنان؛
6. رابطه با امام و ولی امر؛
7. رابطه با دیگر انسان‌ها
ج) صفات اخلاقی پسندیده اجتماعی:
||امانت داری||رافت||تعاون||وفای به عهد و پیمان|
||احسان||عدالت||ظلم ستیزی||عزت|
||راستگویی||صبر و حلم||حسن خلق||خیر خواهی|
||انفاق||مواسات||تواضع||حسن ظن|
||سکوت و صمت||عفت||امربه معروف||نهی از منکر|
||سخاوت و بخشش||صله رحم|| || |
د) صفات اخلاقی ناپسند اجتماعی:
||عاق والدین||دروغ||غیبت||تهمت||اذیت و آزار دیگران|
||سخن چینی||چشم چرانی||پیمان شکنی||ربا||رشوه|
||بد اخلاقی||بدخواهی||حسادت||بی تفاوتی||کمک به ظالم|
||رها کردن مظلوم||فحش و ناسزا||جدال و مراء||بخل||تکبر|
||لجاجت و عناد||ناشکیبایی و ضجر||سوء ظن|| پر حرفی|| زنا|
||لواط||لهو و لعب||مسخره||عدم وفای به عهد||دزدی|
پانویس
منابع:
(1). اخلاق اسلامی و مبانی نظری آن، علی شیروانی؛ انتشارات دارالفکر.
(2). سایت بلاغ (اخلاق).
