مشفق کاشانی

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۹ ژانویهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۰:۰۳ توسط Zamani (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

عباس کي‌منش معروف به «مشفق کاشاني» شاعر غزل سرای معاصر است. او معلم بود و مدت ۳۷ سال در آموزش و پرورش به‌کار مشغول بود. مشفق کاشانی ریاست هیأت مدیره انجمن شاعران ایران را به‌عهده داشت. از او شش مجموعه شعر و آثار متعددی در زمينه‌هاي مذهبي و ادبي و سياسي غالبا با محوریت شعر و شاعری بر جای مانده است.

زندگی نامه

عباس کی‌منش سال ۱۳۰۴ در کاشان متولد شد. او پس از پایان تحصیلات مقدماتی راهی تهران شد و تحصیلات خود را تا دریافت فوق لیسانس در رشته‌ی حسابداری و بودجه ادامه داد و پس از فارق‌التحصیل شدن از دانشگاه تهران ۳۷ سال در آموزش و پرورش مشغول بود. وی از دوران کودکی استعدادش در شعر را به نمایش گذاشت و با راهنمایی‌های مادرش توانست جدی‌تر آن را دنبال کند و به مطالعه آثار شاعران بزرگ بپردازد. با گسترش فعالیت‌های شعری‌اش، تخلص «مشفق» را برای خود برگزید و به دلیل اصالت کاشانی‌اش با نام «مشفق کاشانی» در جامعه‌ی ادبی شناخته شد. از نکات قابل توجه در طول سال‌های شاعری مشفق، می‌توان به دوستی‌اش با سهراب سپهری اشاره کرد و در واقع می‌توان مشفق کاشانی را نخستین راهنمای شعری سهراب نامید.

آثار

گستره‌ی موضوعی اشعار مشفق کاشانی بسیار وسیع است و تجربه‌های موفقی در عرصه‌ی شعر ولایی، دفاع مقدس، انقلاب اسلامی و ملی و.. دارد. تاکنون شش مجموعه شعر با عناوين زیر از او منتشر شده است.:

  • صلاي غم يا تضمين 12 بند محتشم کاشاني
  • خاطرات
  • سرود زندگي
  • شراب آفتاب
  • آذرخش
  • آيينه خيال

همچنین تعدادی از مقالات ادبي و تحقيقي و عرفاني او در برنامه‌هاي صداي جمهوري اسلامي ايران مورد استفاده قرار گرفته است و کتابهاي زیر در زمينه‌هاي مذهبي و ادبي و سياسي از او منتشر شده است:

  • نقشبندان غزل
  • مجموعه شعر انقلاب از شاعران معاصر
  • سه مجموعه شعر درباره‌ي دفاع مقدس از شاعران معاصر
  • مجموعه شعر شهيد با همکاري استاد شاهرخي
  • محمد صلي الله عليه و آله و سلم در آيينه‌ي شعر فارسي
  • مدايح و مراثي درباره‌ي حضرت محمد صلي الله عليه و آله و سلم با همکاري استاد شاهرخي
  • آيينه‌ي عصمت، مجموعه‌ي مدايح و مراثي درباره‌ي حضرت زهرا عليهاالسلام با همکاري استاد شاهرخي
  • قبله‌ي هشتم آيينه‌ي رجاء، مدايح و مراثي درباره‌ي حضرت رضا عليه‌السلام با همکاري استاد شاهرخي
  • آيينه‌ي جمال، مجموعه‌ي دوم مدايح و مراثي درباره‌ي حضرت محمد صلي الله عليه و آله و سلم با همکاري استاد شاهرخي
  • ديوان صباحي بيدگلي با مقدمه و تصحيح شادروان پرتو بيضايي
  • خلوت انس
  • مجلد اول تذکره‌ي شعراي معاصر.

در مکتب عاشورا

مشفق کاشاني از جمله شاعراني است که در مصيبت سيد و سالار شهيدان، امام حسين عليه‌السلام اشعار پر سوز و گدازي دارد. هم اکنون ترجيع بندي در مرثيه‌ي سيدالشهداء عليه‌السلام از او بجاي مانده است. مشفق کاشاني در اين ترجيع بند به استقبال ترجيع بند محتشم کاشاني رفته و از او پيروي نموده که بند اول آن چنين سروده شده است:

از موج فتنه چشم جهان غيرت يم است

وز تندباد حادثه پشت فلک خم است‌

صبح اميد چون شب تاريک مظلم است

«باز اين چه شورش است که در خلق عالم است»

«باز اين چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است»

هر جا نشان محنت و مردم به غم قرين

افکنده‌اند غلغله تا چرخ هفتمين‌

گردون فکنده بس گره از درد بر جبين

«باز اين چه رستخيز عظيم است کز زمين»

«بي‌نفخ صور خاسته تا عرش اعظم است»

از لوح سينه رفته چرا نقش آرزو

فريادها شکسته ز اندوه در گلو

خورشيد برده سر به گريبان غم فرو

«اين صبح تيره باز دميد از کجا کزو»

«کار جهان و خلق جهان جمله در هم است»

هر جا به گوش مي‌رسد آواي انقلاب

خلقي به ماتمند و جهاني در اضطراب‌

جان در تلاطم آمده دل را نمانده تاب

«گويا طلوع مي‌کند از مغرب آفتاب»

«کآشوب در تمامي ذرات عالم است»

روشن به راه ديد چراغ اميد نيست

کس را هواي شادي و گفت و شنيد نيست‌

زين ابر تيره اختر شادي پديد نيست

«گر خوانمش قيامت دنيا بعيد نيست»

«اين رستخيز عام که نامش محرم است»

شوري به سر فتاده که جاي مقال نيست

جز غم نصيب مردم شوريده حال نيست‌

باغ حيات را پس ازين اعتدال نيست

«در بارگاه قدس که جاي ملال نيست»

«سرهاي قدسيان همه بر زانوي غم است»

خلق جهان ز سوز نهان نوحه مي‌کنند

از دست داده تاب و توان نوحه مي‌کنند

هر جا ز ديده اشک فشان نوحه مي‌کنند

«جن و ملک بر آدميان نوحه مي‌کنند»

«گويا عزاي اشرف اولاد آدم است»

شاهي که افتخار بدو کرده عالمين

بابش علي و فاطمه را هست نور عين‌

از شرم روي او به حجابند نيرين

«خورشيد آسمان و زمين نور مشرقين»

«پرورده‌ي کنار رسول خدا حسين عليه‌السلام»

منابع