فرائد فوائد الفکر فی الامام المهدی المنتظر (کتاب)
معرفى اجمالى
فرائد فوائد الفكر فى الامام المهدى المنتظر، معروف به «فرائد فوائد الفكر» اثر شيخ مرعى بن يوسف المقدس الحنبلى است كه به زبان عربى و در يك جلد، تألیف شده است. نگارنده روايات و اخبار پراكنده و راجح درباره مهدويت را از محدثين و علماى بزرگ نقل كرده و درصدد جمع آنها برآمده است.
وى مىگويد: اين عبارات را به بهترين نظم و ترتيب كنار هم نگاشتم. اين كتابى است كه از لحاظ ترتيب زيباى مطالب و نقل صحيح آنها، نظير ندارد.
ساختار كتاب
مطالب كتاب در هفت باب جمعآورى شده است. هر يك از ابواب، با گروهى از روايات شروع شده و در ادامه، مؤلف به بررسى آنها مىپردازد و در صورت اختلاف، نظر خود را بيان كرده و ادله آن را مورد بحث قرار مىدهد.
گزارش محتوا
نگارنده در باب اول، حقيقت ظهور حضرت مهدى عليهالسلام را بيان كرده و در باب دوم و سوم، نام و اوصاف و علامات ظهور آن بزرگوار را بيان مىكند. در باب چهارم، چگونگى بيعت و محل آن مورد بحث و بررسى قرار گرفته و محل خروج آن حضرت نيز بيان مىشود.
باب پنجم، درباره فتنههاى قبل و بعد از ظهور و باب ششم، در همراهى حضرت عيسى عليهالسلام با آن بزرگوار است. نويسنده در باب هفتم، كتاب پيرامون وفات و مدت حكومت آن حضرت، روايات را دسته بندى كرده و ارائه مىدهد.
محقق اين مجموعه در ابتداى كتاب، مباحث تمهيدى به صورت پراكنده و شبهاتى مرتبط با مهدويت را طرح كرده و به آنها پاسخ داده است. در حقيقت نيمى از كتاب، اضافاتى است كه او به مطالب نگارنده افزوده است.
محقق، درصدد حل مساله مهدويت برآمده و سعى مىكند از خلال روايات شيعه و سنى، حقيقت مهدويت را به دست بياورد. او معتقد است كه شيعه از راه اعتدال خارج شده. گروهى از آنها به قدرى اين مسأله را انكار كردهاند كه حتى احاديث صحيح را نيز رد كردهاند و گروه ديگر نيز آن قدر در اثبات اين مسأله، مبالغه كردهاند كه احاديث موضوع و حكايات جعلى را نيز قبول كردهاند.
در اين ميان، اهل سنت نيز بين دو گروه صدق و كذب سرگردان و حيران ماندند تا جايى كه دامنه اين اختلاف و شبهه به كتابها، مجلات و... رسيد.
محقق اين اثر، ادعا مىكند كه كتاب حاضر، مباحث بيهوده و كهنه ندارد و وقت مخاطب را ضايع نمىكند. او معتقد است كه هر تأليفى بايد، نكتهاى جديد را به مخاطب القاء كند.
وضعيت كتاب
اگر چه كتاب جارى ترجمه نشده است، ليكن «سامى الغُريرى» آن را تحقيق كرده و بر آن حاشيه زده است.
فهرست نگارى كتاب نيز به صورت دقيق انجام گرفته است. فهرست آيات و روايات و همچنين فهرست منابع در اين كتاب درج شده است.
از آنجايى كه اين اثر، تحقيق شده و بر آن حاشيه زدهاند، لذا از نظر پاورقى بسيار غنى و گسترده است. ارجاعات به مصادر روايى به صورت گسترده در پاورقىها لحاظ شده است. اختلاف نسخهها نيز با دقت درج شده و مصحح ارجاعات را به صورت دقيق در پاورقىها بيان كرده است.
منابع مقاله
متن و مقدمه كتاب
منبع
ویکی نور