حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
| این مقاله حاصل همکاری و مشارکت جمعی از اعضای دانشنامه اسلامی در نسخه پیشین دانشنامه است. به هنگامی که اطلاعات دانشنامه از نرم افزار پیشین به نرم افزارکنونی منتقل شد آخرین ویرایش آنجا به عنوان اولین نسخه در نرم افزار جدید ثبت شد.
چنانچه علاقه مندید نام کاربری که تدوین کننده این مقاله در نسخه پیشین بوده یا بیشترین مشارکت را در تهیه آن داشته است را بدانید به صفحه مشارکت کنندگان در نسخه پیشین مراجعه کنید |
'خلقت نور فاطمه سلام الله علیها
فاطمه زهرا سلام الله علیها
فاطمه عليهاالسلام، دخت گرامی رسول خدا صلي الله عليه و آله و حضرت خديجه كبری عليهاالسلام و همسر امام علی علیه السلام است.
اسامی و کنیه آن حضرت
امام صادق عليه السلام فرمود: براي فاطمه سلام الله علیها نزد خداي عزوجل، نه اسم است: "فاطمه، صديقه، مباركه، طاهره، زكيه، راضيه، مرضيه، محدثه، زهرا"[۱] كنيه آن حضرت ام ابيها است.[۲]
زندگی‌نامه مختصر
عمر آن بزرگوار تقریباً هجده سال است. آن حضرت در روز بيستم جمادی الثانی از سال پنجم بعثت ديده به جان گشود.[۳] و سال یازدهم از هجرت، سوم جمادی الثانی[۴] به دست گردانندگان سقیفه بنی ساعده شهید شد.
حضرت فاطمه عليهاالسلام از همان اوان كودكى رنج‌هاى پدر را از نزديك مى ديد و شاهد آزار مشرکان بر آن حضرت بود او حدود سه سال همراه مادر و پدرش در شعب ابى طالب در محاصره ى مشركان بود و سختى گرسنگى و گرماى سوزان و رنج‌هاى آن سه سال را از نزديك ديد و چشيد، بنابر قول مشهور، پنج ساله بود كه با رحلت جانسوز مادرش خديجه عليهاالسلام روبرو شد و از آن به بعد در غیاب مادر، بار مصائب را به تنهایی بر دوش می‌کشید.[۵]
حضرت زهرا عليهاالسلام در هشت سالگی به همراه بانوان ديگر، در پناه حضرت على عليه السلام روانه ى مدينه شد،[۶] آن حضرت در سال دوم هجرت با امام علی علیه السلام ازدواج نمود. در سال سوم هجرت، اولين ثمره‌ي مبارک اين ازدواج آسماني؛ امام حسن علیه السلام به دنیا آمد[۷] و در سال چهارم هجرت فرزند دیگر آن حضرت امام حسین علیه السلام عالم طبیعت را به قدوم مطهر خود متبرک نمود.[۸]
در سال‌های بعد آيه تطهیر درباره پنج تن يعنى پيغمبر صلی الله علیه و آله و على و فاطمه و حسن و حسين علیهم‌السلام نازل گرديده است و آن‌ها را به عنوان اهل بیت پیامبر به همگان معرفی نموده بر عصمت آنان مهر تایید ابدی نهاد.[۹] از آن پس پیامبر تا 9 ماه هر روز به درب خانه فاطمه سلام الله علیها می‌آمد و این آیه را تلاوت می‌نمود.[۱۰]
در سال نهم هجری واقعه مباهله به پیش آمد.[۱۱] و پیامبر اهل بیت خویش را برای مباهله با نصاری به همراه خویش برد و به این صورت این واقعه نیز بار دیگر مقام و رتبه فاطمه و همسر و فرزندان او را به همگان گوشزد نمود.[۱۲]
فاطمه سلام الله علیها 18 سال داشت كه پيامبر خدا ارتحال يافت. هنوز پيكر بي‌بديل پيامبر صلی الله علیه و آله بر زمين بود كه غوغاي سقيفه به پا شد اين حادثه غمي ديگر بر غم‌هاي فاطمه عليهاالسلام افزود. نتيجه سقيفه غصب خلافت امام علی علیه السلام و افتادن زمام حکومت اسلامی به دست ابوبکر بود. ابوبكر در اوان حكومت خود فاطمه عليهاالسلام را از ارث پدر و "فدك" محروم ساخت.[۱۳]
حضرت زهرا عليهاالسلام ميراث پدر و فدك را، از ابوبکر طلب كرد و چون نتيجه‌اي از كار خود نگرفت در مسجدالنبی حاضر شد و خطاب به مسلمانان حاضر در مسجد خطبه غرائی ایراد نموده با ابوبکر به احتجاج پرداخت.[۱۴]
کیفیت شهادت حضرت فاطمه سلام الله علیها
بعد از بيعت اجباري مردم و عدم تمكين علي علیه السلام بر بيعت با خليفه اول، عمر به همراه عده‌ای در پشت در خانه دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله جمع شدند و درب خانه را آتش زدند. ثمره حمله به خانه علي علیه السلام كشته شدن "محسن شش ماهه" علیه السلام در رحم فاطمه سلام الله علیها و شكسته شدن پهلوي زهرا سلام الله علیها بود. بر اثر شدت ضربه وارده به جسم مطهر حضرتش، سرانجام پس از 75 يا 95 روز از رحلت رسول خدا فاطمه دخت رسول خدا، به رسول خدا صلی الله علیه و آله پيوست و طبق وصيت ايشان بدن شريف حضرت در تابوت مخصوصي که خود سفارش داده بود مخفيانه توسط علي علیه السلام به خاك سپرده شد.
فضایل و مناقب حضرت فاطمه سلام الله علیها[۱۵]
- # اشتراك حضرت فاطمه عليهاالسلام با پيامبر اكرم و اميرالمؤمنين و حسنين عليهم السلام در مقام عصمت و طهارت (بلکه طبق روایات آن حضرت عصمت کبرای الهی است).
- # اشتراك حضرت صديقه سلام الله عليها با پدر و همسر و فرزندانش در مجازبودن به ورود و توقف در مسجد پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم در جميع حالاتشان.
- # مادر ائمه اطهار علیهم السلام است.
- # هنگام ولادت فاطمه عليهاالسلام نور او تمام خانه هاى مكه را فراگرفت.
- # نام گذارى زهرا عليهاالسلام از طرف خداوند متعال مى باشد.
- # نام فاطمه بر ساق عرش و درهای بهشت درج شده است.
- # جنگ و يا صلح با آن حضرت مانند جنگ و صلح با پيامبر و على و حسنين است.
- # سيده ى زنان عالم است.
- # دوستى و دشمنى با او مانند دوستى و دشمنى با پيامبر است.
- # آن حضرت محدثه است یعنی فرشتگان با او سخن می‌گفتند.
- # شيعيان آن حضرت به بهشت بشارت داده شده‌اند.
- # مخالفان حضرتش به هلاکت می‌افتند.
- # در روز قیامت همانند پدر و همسر و فرزندانش سواره محشور می‌شود.
- # شفیعه کبرای روز قیامت است.
- # حب فاطمه عليهاالسلام همانند حب همسر و فرزندان معصومش (كه اجر رسالت خاتم الانبياء است)، بر همگان واجب است.
- # با پدر و همسر و فرزندانش در قبه الوسيله يا درجةالوسيله ى بهشت جای دارند.
- # با پدر و همسر و فرزندانش عليهم السلام در قبه اى از نور كه زير عرش برپا مى شود و جز پنج تن عليهم السلام كسى را به آن رتبه ى والا راه نيست جای دارد.
- # حضرت فاطمه عليهاالسلام يكى از افرادى است كه آيه ى مباهله در شان آن‌ها نازل شده است و آن وجود مقدس، بين چهار معصوم قرار گرفته است يعنى بين: محمد و انفسنا (على) و ابنائنا (حسن و حسين) عليهم السلام.
- # در صفات و ارزش‌هاى معنوى هم کفو على عليه السلام است.
- # بشر از آدم تا خاتم مامور به توسل به حضرت صديقه زهرا عليهاالسلام بوده است.
- # سوره انسان در فضیلت او و همسر و دو فرزندش نازل گردیده.
- # هنگام ورود فاطمه عليهالسلام به صحنه ى محشر از جانب حضرت حق تبارك و تعالى ندا مى شود: «اى اهل محشر نگاهتان را فروافكنيد تا فاطمه عبور نمايد».
پانویس
- ↑ امالي صدوق، ص 474، ح 18.
- ↑ زندگينامه چهارده معصوم عليهم السلام، آيت الله حسین مظاهرى، ص 37 - برای مطالعه بیشتر در مورد اسماء، القاب و کنیه آن حضرت رجوع شود به بحارالانوار، ج 43، باب 2، أسمائها و بعض فضائل‌ها علیهاالسلام.
- ↑ همان، ص 37 به نقل از شیخ مفید در حدائق الریاض و مصباح کفعمی ـ در کتاب "در آستان فاطمه سلام الله علیها" صد و سی منبع که سال ولادت آن حضرت را سال پنجم بعثت می‌دانند فهرست شده است. در آستان فاطمه، ف.ام محمد، ص 8.
- ↑ همان، ص 37، به استناد حدیثی در دلائل الامة طبری از امام صادق علیه السلام.
- ↑ رجوع کنید به وفات مادر فاطمه زهرا سلام الله علیها، در همین دانشنامه، به عنوان نمونه نقل است که روزی مزدوران مشرك، به تحريك ابوجهل، شكمبه گوسفندى را بر سر پيامبر صلى الله عليه و آله كه در سجده بود افكندند و حاضران با صداى بلند خنديدند، هيچ كس جرئت دفاع از پيامبر صلى الله عليه و آله را نداشت، اين خبر به فاطمه عليهاالسلام رسيد، با شتاب خود را به پدر رسانيد و آن شكمبه را برداشت و با شجاعت و صلابت خاص، ابوجهل و يارانش را سرزنش كرد و با شمشير زبان مجازات نمود و براى آن ستمگران نفرين كرد. (نگاهی به زندگی حضرت فاطمه، محمد محمدی اشتهاردی، ص 24-27)
- ↑ نگاهی به زندگی حضرت فاطمه، محمد محمدی اشتهاردی، ص 29.
- ↑ زندگانی امام حسن علیه السلام، سید هاشم رسولی محلاتی به نقل از مستدرک حاکم، ج 3، ص 169، اسدالغابه، ج 2، ص 9، اکمال الرجال خطیب تبریزی، ص 627، حیاة الامام الحسن، ج 1، ص 59.
- ↑ اعلام الوری طبرسی، ص 213.
- ↑ اسباب النزول، عليرضا ذكاوتى، نشر نى ، تهران 1383 ش ، ج 1، ص 188.
- ↑ قندوزى حنفى پس از نقل گفته مودة القربى كه مى گويد: رسول خدا صلى الله عليه و آله پس از فرود آمدن آيه: «وامر اهلك بالصلاة واصطبر عليها...»، مدت نه ماه به در خانه فاطمه مى آمد و مى گفت: «انما يريدالله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيرا» چنين گفته: «اين خبر از سیصد تن از صحابه روايت شده است» (اهل بيت در آيه تطهير، جعفر مرتضی عاملی، ترجمه محمد سپهری، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم، ص 9).
- ↑ تاريخ تحقيقى اسلام ، حسين على عربى ، انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى رحمه الله ، ج 4، ص 448.
- ↑ زمخشرى مى گويد: سرگذشت مباهله و مفاد اين آيه بزرگترين گواه بر فضيلت اصحاب كساء است و سندى زنده بر حقانيت آيين اسلام بشمار مى رود (فروغ ولايت، جعفر سبحانی، ص 109، به نقل از كشاف زمخشری، ج 1، صص 283-282).
- ↑ رجوع کنید به احاديث فدك في مصادر الفريقين، محمد حياة الأنصاري.
- ↑ برای مطالعه بیشتر رجوع شود به [[ http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=42440&scope=2RjFq46x5Ih6G1Ku6x1AO8PopqazSnbh&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%81%D8%AF%D9%83&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true | خطبه‌ي حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و ماجراي فدك، حسینعلی منتظری]].
- ↑ منبع این بخش کتاب فاطمه زهرا سلام الله علیها نوشته علامه عبدالحسین امینی می‌باشد.
